تغذيه در اسلام مبتني برآيات وروايات
((گروه هاي اصلي هرم غذايي))
تغذيه در آموزه هاي ديني
رهنمودهاي اسلام در رابطه با تغذيه ،تنها سلامت جسم را تضمين نمي کنند،بلکه تضمين کننده سلامت روح انسان ها نيز مي باشند .از آنجايي که عقل وعلم به همه رازهاي آفرينش احاطه ندارند ،ممکن است حکمت بر خي از رهنمودهاي اسلام براي دانش امروز مجهول باشد،ولي اين به معناي بي دليل بودن اين رهنمودها نيست ؛چنانچه فلسفه تعدادي از احکام اسلام در گذشته ناشناخته بودوامروز،علم به راز آنها پي برده است .
«مادر کتاب آفرينش از بيان هيچ چيز فروگذار نکرديم»و(سوره انعام آيه38)
از ابعاد اعجازآميز قرآن اين است که برهمه علوم مختلف که عقل وعلم بشر هنوز به آن دست نيافته است ،احاطه دارد.
اولياي گرامي اسلام نيز در 14قرن قبل ،نکات دقيق بهداشتي ،تغذيه اي وطبي را به پيروان خود خاطر نشان کرده وبراي درمان مردم از آن استفاد ه کرده اند.خداوند در قرآن کريم درآيات متعددي(118آيه)در مورد تغذيه با ماسخن گفته است.ازجمله درآيه 88سوره مائده آمده است:
«از آنچه خدا روزي شما قرار داده است ؛حلال وپاکيزه بخوريد».
روايات واحاديث متعددي نيز از ائمه معصومين (عليهم السلام)در اين رابطه بيان شده است .در روايتي امام محمد باقر (ع)غذا را نياز طبيعي هر فرد مي دانند و مي فرمايند :«خداي بزرگ آدمي را ميان تهي (داراي شکم )آفر يد وناگزير خوراک آب مي خواهد.»(کافي ،ج 6،ص287)
امام صادق (ع)در حديثي به مقوله غذا وخوردن آن وتقسيم بندي مواد غذايي به حلال وحرام بر اساس مبداءتوليد آنها اشاره نموده اند :آنهايي که از زمين روئيده وخارج مي شوند و آنهايي که از حيوانات فراهم مي شوند.
آنهايي که از زمين خارج مي شوند به سه دسته حبوبات و غلات، ميوه ها وسبزيجات تقسيم بندي شده که مطابق با تقسيم بندي در کتب علمي جديد است.همچنين در اين راستا موضوع «هرم غذايي»نيز مورد توجه قرار گرفته است.
اين مقاله به بيان برخي از آيات ورواياتي که درباره 5گروه اصلي «هرم غذايي»(که هر گروه قسمتي از نيازهاي بدن را تامين مي کنند.)هستند ،مي پردازد:
«خدايا به نان مابرکت ده وميان ما وآن جدايي مينداز که اگر نان نبود ،نه مي توانستيم روزه بگيريم ،نه نماز بخوانيم ونه ديگر واجبات پروردگار خويش را به جا آوريم ».(پيامبر اکرم (ص)،کافي، ج6،ص287)
«اصل معاش آدمي وزندگي او ،نان است وآب».امام صادق (ع)،بحارالانوار، ج 3 ،ص87)
«هرچيزي را زينتي است وزينت سفره ،سبزي است».(امام صادق (ع)بحار،ج66،ص199)
«مرد بايد از هر ميوه اي (ميوه متداول )براي خانواده اش تهيه نمايد».(امام صادق(ع)،کافي،ج5،ص511)
«شيربخورچراکه گوشت ميروياند واستخوان را محکم مي کند».(امام صادق (ع) کافي ،ج6،ص336)
«پنير لقمه غذايي خوبي است».(امام صادق (ع)، وسايل الشيعه ،ج17،ص94)
«چنانچه مسلماني ضعف بدني پيدا کرد ،لبنيات را به همراه گوشت(ياکباب)بخورد،زيرا خداوند در آنها موجبات توانمندي ونيرومندي را قرار داده است».(حضرت علي (ع)،بحار،ج66،ص69)
امام علي (ع):«شير گاو دارو ودرمان است».
امام باقر (ع):«رسول خدا(ص)خوراکي اي نمي خورد ونوشابه اي نمي نوشيد مگر اينکه مي گفت:«خدايا آن را بر ما مبارک فرما وآن را براي ما به چيزي نيکوتر ازآن تبديل کن».يعني خدايا آن را بر ما مبارک فرما وبيشتر ازآن بهره ما قرار ده».
«اوست که دريا را رام کرد تا ازآن گوشت تازه بخوريد وزيورهايي بيرون آوريد و خويشتن را بدان بياراييد وکشتي ها را ببينيد که دريا را مي شکافند وپيش مي روند تا از فضل خدا روزي طلبند،باشد که سپاس گوييد».(سوره نحل،آيه 14)
«خوردن گوشت موجب ازدياد وتقويت قواي بينايي وشنوايي ونيز قوت مي شود».(امام صادق (ع)کافي،ج5،ص511)
«برشما باد خوردن ماهي که اگر بي نان بخوريد کافي است واگر بانان بخوريد گواراست ».(امام موسي کاظم (ع)،بحار ،ج 65،ص207)
پيامبر (ص)به روايت امام صادق(ع):((بر شما باد خوردن گوشت ،چون گوشت براي آدمي گوشت مي آورد.هرکسي چهل روز بر او بگذرد ودرآن فاصله گوشت نخورده باشد ،بدخلق خواهد شد وهرکس بد خلق شد،به اوگوشت بخورانيد».(وسائل،26/17)
پيامبر (ص)به روايت امام صادق(ع):چون مسلماني سست وضعيف شود،لازم است گوشت وشير بخورد که خداي بزرگ نيرو را در آنها آفريده است».(خصال،617/2)
امام صادق (ع):گوشت بايد هر سه روز يک بار خورده شود،نه بيش از اين».(کافي 511/5)
امام حسن عسگري(ع):اگر مي خواهي قوت بگيري ،گوشت بخور».
امام باقر (ع):«آقاي خوراکي ها گوشت است».(بحار60/66)
منبع:دنياي تغذيه 95
تغذيه در آموزه هاي ديني
رهنمودهاي اسلام در رابطه با تغذيه ،تنها سلامت جسم را تضمين نمي کنند،بلکه تضمين کننده سلامت روح انسان ها نيز مي باشند .از آنجايي که عقل وعلم به همه رازهاي آفرينش احاطه ندارند ،ممکن است حکمت بر خي از رهنمودهاي اسلام براي دانش امروز مجهول باشد،ولي اين به معناي بي دليل بودن اين رهنمودها نيست ؛چنانچه فلسفه تعدادي از احکام اسلام در گذشته ناشناخته بودوامروز،علم به راز آنها پي برده است .
«مادر کتاب آفرينش از بيان هيچ چيز فروگذار نکرديم»و(سوره انعام آيه38)
از ابعاد اعجازآميز قرآن اين است که برهمه علوم مختلف که عقل وعلم بشر هنوز به آن دست نيافته است ،احاطه دارد.
اولياي گرامي اسلام نيز در 14قرن قبل ،نکات دقيق بهداشتي ،تغذيه اي وطبي را به پيروان خود خاطر نشان کرده وبراي درمان مردم از آن استفاد ه کرده اند.خداوند در قرآن کريم درآيات متعددي(118آيه)در مورد تغذيه با ماسخن گفته است.ازجمله درآيه 88سوره مائده آمده است:
«از آنچه خدا روزي شما قرار داده است ؛حلال وپاکيزه بخوريد».
روايات واحاديث متعددي نيز از ائمه معصومين (عليهم السلام)در اين رابطه بيان شده است .در روايتي امام محمد باقر (ع)غذا را نياز طبيعي هر فرد مي دانند و مي فرمايند :«خداي بزرگ آدمي را ميان تهي (داراي شکم )آفر يد وناگزير خوراک آب مي خواهد.»(کافي ،ج 6،ص287)
امام صادق (ع)در حديثي به مقوله غذا وخوردن آن وتقسيم بندي مواد غذايي به حلال وحرام بر اساس مبداءتوليد آنها اشاره نموده اند :آنهايي که از زمين روئيده وخارج مي شوند و آنهايي که از حيوانات فراهم مي شوند.
آنهايي که از زمين خارج مي شوند به سه دسته حبوبات و غلات، ميوه ها وسبزيجات تقسيم بندي شده که مطابق با تقسيم بندي در کتب علمي جديد است.همچنين در اين راستا موضوع «هرم غذايي»نيز مورد توجه قرار گرفته است.
اين مقاله به بيان برخي از آيات ورواياتي که درباره 5گروه اصلي «هرم غذايي»(که هر گروه قسمتي از نيازهاي بدن را تامين مي کنند.)هستند ،مي پردازد:
1-گروه نان وغلات
«خدايا به نان مابرکت ده وميان ما وآن جدايي مينداز که اگر نان نبود ،نه مي توانستيم روزه بگيريم ،نه نماز بخوانيم ونه ديگر واجبات پروردگار خويش را به جا آوريم ».(پيامبر اکرم (ص)،کافي، ج6،ص287)
«اصل معاش آدمي وزندگي او ،نان است وآب».امام صادق (ع)،بحارالانوار، ج 3 ،ص87)
2-سبزيجات
«هرچيزي را زينتي است وزينت سفره ،سبزي است».(امام صادق (ع)بحار،ج66،ص199)
3-ميوه ها
«مرد بايد از هر ميوه اي (ميوه متداول )براي خانواده اش تهيه نمايد».(امام صادق(ع)،کافي،ج5،ص511)
4- شيرولبنيات
«شيربخورچراکه گوشت ميروياند واستخوان را محکم مي کند».(امام صادق (ع) کافي ،ج6،ص336)
«پنير لقمه غذايي خوبي است».(امام صادق (ع)، وسايل الشيعه ،ج17،ص94)
«چنانچه مسلماني ضعف بدني پيدا کرد ،لبنيات را به همراه گوشت(ياکباب)بخورد،زيرا خداوند در آنها موجبات توانمندي ونيرومندي را قرار داده است».(حضرت علي (ع)،بحار،ج66،ص69)
امام علي (ع):«شير گاو دارو ودرمان است».
امام باقر (ع):«رسول خدا(ص)خوراکي اي نمي خورد ونوشابه اي نمي نوشيد مگر اينکه مي گفت:«خدايا آن را بر ما مبارک فرما وآن را براي ما به چيزي نيکوتر ازآن تبديل کن».يعني خدايا آن را بر ما مبارک فرما وبيشتر ازآن بهره ما قرار ده».
5-گوشت
«اوست که دريا را رام کرد تا ازآن گوشت تازه بخوريد وزيورهايي بيرون آوريد و خويشتن را بدان بياراييد وکشتي ها را ببينيد که دريا را مي شکافند وپيش مي روند تا از فضل خدا روزي طلبند،باشد که سپاس گوييد».(سوره نحل،آيه 14)
«خوردن گوشت موجب ازدياد وتقويت قواي بينايي وشنوايي ونيز قوت مي شود».(امام صادق (ع)کافي،ج5،ص511)
«برشما باد خوردن ماهي که اگر بي نان بخوريد کافي است واگر بانان بخوريد گواراست ».(امام موسي کاظم (ع)،بحار ،ج 65،ص207)
پيامبر (ص)به روايت امام صادق(ع):((بر شما باد خوردن گوشت ،چون گوشت براي آدمي گوشت مي آورد.هرکسي چهل روز بر او بگذرد ودرآن فاصله گوشت نخورده باشد ،بدخلق خواهد شد وهرکس بد خلق شد،به اوگوشت بخورانيد».(وسائل،26/17)
پيامبر (ص)به روايت امام صادق(ع):چون مسلماني سست وضعيف شود،لازم است گوشت وشير بخورد که خداي بزرگ نيرو را در آنها آفريده است».(خصال،617/2)
امام صادق (ع):گوشت بايد هر سه روز يک بار خورده شود،نه بيش از اين».(کافي 511/5)
امام حسن عسگري(ع):اگر مي خواهي قوت بگيري ،گوشت بخور».
امام باقر (ع):«آقاي خوراکي ها گوشت است».(بحار60/66)
منبع:دنياي تغذيه 95
/ج