*آيا هميشه کشيدن دندان براي درمان ارتودنسي ضروري است؟
خير، کشيدن دندان ها بايستي زير نظر متخصص ارتودنسي و درموارد پيچيده درمان انجام گيرد. دربسياري از موارد کشيدن دندان ها لازم ينست.، به خصوص با تکنيک هاي جديد ارتودنسي ثابت مانند تکنيک«D amon»که جديداً معرفي شده ، نياز به کشيدن دندان هاي دايمي بسيار کاهش مي يابد، ولي بايد گفت اگر واقعاً نياز به کشيدن دندان دايمي دردرمان ارتودنسي لازم باشد بيمار نبايد به خاطر ترس ازاين مساله از درمان صرف نظر کند. چرا که فضاهاي ناشي از کشيدن دندان کاملاً با حرکات ارتودنسي بسته مي شوند وفرد به حالت نرمال رشدي صورت ونهايتاً هماهنگي بهتر در صورت خود مي رسد.
*آيا براي رفع نامرتبي يک يا حداکثر دو تا سه دندان نيز بايد سيم هاي ارتودنسي درکل دندان ها نصب شود؟
درموارد خاصي نامرتبي وکجي فرم دو تا سه دندان را مي توان با درمان هاي جايگزين ارتودنسي مثل «لامينيت» و ترميم زيبايي رفع کرد. (درمان هاي محافظه کارانه)، اما بايد توجه داشت که استفاده ي بي مورد از اين درمان ها درحالت پيچيده ي ارتودنسي باعث مشکلات عديده يي مانند از دست رفتن زياد نسج سالم دنداني، نياز به جراحي هاي لثه بي مورد وحتي گاهي برگشت درمان وعدم امکان اصلاح آتي آن با درماني هاي ارتودنسي مي شود. گاهي نيز عدم توجه به مسايل اکلوژني (occlusion) مشکلات مفصل گيج گاهي فکي (T.M.D) را به بيماري تحميل مي کند.
پس بايد بسته به مورد مشکل ارتودنسي تصميم گرفت وحتي گاهي براي رفع نامرتبي دو، سه دندان هر فک بيمار را به طور کامل توسط دستگاه ارتودنسي ثابت (FIX) درمان کرد.
*آيا درمان ارتودنسي عارضه يي هم دارد؟
اصولاً هر درمان پزشکي خصوصاً اگر غير علمي وبه صورت اشتباه صورت بگيرد مي تواند ايجاد عارضه کند. درمان ارتودنسي هم از اين قاعده مستثني نيست.آن چه که بيماران ارتودنسي بايدبه خاطر داشته باشند. اين است که رعايت کامل توصيه هاي درماني «ارتودونيست» ورعايت بهداشت سوپر استاندارد در درمان ارتودنسي بسيار مهم است چرا که مي تواند عوارضي مانند پوسيدگي ها، تحليل لثه و بيماري هاي آن وحتي تحليل ريشه را به صفر برساند. گاهي درد ولقي مختصري هنگام درمان ارتودنسي براي بيمار در دندان ها عارض مي شود که با استفاده از داروهاي مسکن وضد التهاب به راحتي قابل کنترل است ورفع مي شود بد رنگي وزرد شدن دندان ها ، بعد از خارج کردن کامل دستگاه ارتودنسي از دهان کاملاً با استفاده از عمل سفيد کردن دندان ها (Bleaching) رفع خواهد شد و ترس بيماران از اين موضوع کاملاً بي مورد است . مشکلات لثه يي وپوسيدگي دندان ها نيز فقط دربيماراني با بهداشت پايين وهمکاري ضعيف اتفاق مي افتد.
*آيا براي بيماراني که نمي توانند ظاهر دستگاه هاي ارتودنسي را تحمل کنند يا مدت طولاني درمان را بپذيرند، درمان هاي جايگزيني وجود دارد؟
امروزه در بسياري از موارد تکنيک هاي جديد وپيشرفته وبا ظاهري بهتر ابداع شده اند مانند استفاده از دستگاه هاي هم رنگ دندان ، ارتودنسي ازپشت دندان ها (زباني)، ارتودنسي غير قابل مشاهده يا نامريي وحتي درمواردي، ارتودنسي با سرعت بيشتر (تکنيک Damon) موجود است. دربعضي موارد که بيمار به طور کلي با ذات درمان ارتودنسي ومدت طولاني آن مشکل دارد درمان هاي زيبايي ديگري مي توانند تا حدي مشکلات آن ها را برطرف کنند که البته نظر متخصص ارتودنسي درتمام اين موارد بايد مورد توجه قرار گيرد.
*آيا درمان هاي ارتودنسي قابل برگشت است؟
دراکثر بيماران بعد از اتمام دوره ي فعال درمان (با دستگاه هاي ثابت يا متحرک) يک دوره ي نگهدارنده (Retention) معمولاً ازدوماه تا حدود يک سال با دستگاه هاي نگهدارنده (Retainer) توصيه مي شود. امروزه به جز دستگاه هاي نگهدارنده ي متحرک که اکثر بيماران از آنها استفاده مي کنند. دستگاه هاي نگهدارنده ي ثابت (Fix) نيز وجود دارند که استفاده از آن ها به مراتب آسان تر است. حتي با انجام تمامي مراحل نگهداري درمان چند درصد برگشت جزيي در دندان ها مشاهده مي شود. که طبيعي وغير محسوس است ونبايد باعث نگراني بيمارشود. برگشت هاي شديد در درمان ارتودنسي فقط به خاطر عدم همکاري بيمار دراستفاده از وسايل نگهدارنده بوده که به راحتي قابل پيشگيري است وبا همکاري خوب بيمار به وقوع نمي پيوندد. گاهي موارد ناشي از تغييرات رشدي ودندان هاي عقل، کمي ترتيب دندان ها را به هم مي زند که بايد زير نظر متخصص ارتودنسي وبه موقع تحت کنترل قرار گيرند.
*گاهي ظاهر دندان هاي بيمار رديف است ولي در درمان ارتودنسي به او گفته مي شود که بايد دندان کشيده شود.، چرا؟
بايد متذکر شد که کشيدن دندان يکي از راه هاي ايجاد فضا درقوس فکي است که الزامي ندارد حتماً دندان ها نامرتب وکج باشند، بلکه گاهي براي اصلاح شيب دندان ها وبيرون زدگي لب هاکه خود نوعي مشکل به نام « پروتروژن» در ارتودنسي است، نياز به کشيدن چهار دندان دايمي وجود دارد. ضمناً گاهي جهت جلوگيري از نامرتبي دندان ها در آينده نياز به کشيدن يا جراحي دندان هاي عقل وجود دارد.
*طول درمان ارتودنسي چقدر است؟
بسته به نوع مشکل ارتودنسي فرد، زمان درمان مي تواند از چند هفته ودر درمان هاي پيچيده تا چند سال باشد. معمولاً اکثر درمان هاي بين يک تا دو سال به طول مي انجامد ودرمان هاي بالاي سه سال نادر هستند.
*چه افرادي نياز به درمان هاي ارتودنسي يا جراحي هاي زيبايي ندارند؟
بسياري از افرادي که به ما مراجعه مي کنند، خواهان تغييري دربدن از جمله درصورت ولبخند خود هستند وتصورشان اين است که با اين کار تغييري دروضعيت زندگي شان داده مي شود. مشکلات فردي، شغلي، اجتماعي آنها برطرف مي شود. اين گونه بيماران معمولاً يا در صورت خود اصلاً ناهنجاري ندارند يا مشکل آن ها بسيار خفيف است که نتيجه ي دستکاري دراين گونه موارد چه دستکاري ارتودنسي و چه جراحي زيبايي گاه برعکس يا بسيار اندک است چون فرد از ابتدا ناهنجاري نداشته و پتانسيل چنين تغييراتي نفعي به حال او نخواهد داشت ونتيجه ي دستکاري عضو طبيعي وسالم به هم خوردن هارموني وايجاد حالت مصنوعي وعروسکي بوده که نه تنها زيبا نيست بلکه زشت هم خواهد بود.
منبع:نشريه 7 روز زندگي ،شماره 109.