نگاه اجمالی
کمرویی مشکل پیچیده ای است که برای غلبه برآن باید از روش های مختلف استفاده کرد . توصیه ها و تمریناتی که ارائه می شود ، تنها زمانی می توانند ارزشمند باشند که تصمیم خود را نسبت به تغییر روش زندگی خود اتخاذ کرده باشید و در کنار آن به این اعتقاد داشته باشید که امکان تغییر وجود دارد . در واقع تا زمانی که اعتقادی به تغییرپذیری نداشته باشیم ، تصور تغییر یافتن محال است . عنصر لازم دیگر شجاعت در عملکرد است . این یعنی از تغییر نترسیدن و به پیشواز تغییرات رفتن در جهت بهبود روش زندگی و داشتن زندگی بدون کمرویی .
تغییر زندگی
اگر دیگر نمی خواهید تحت عنوان وامانده اجتماعی به حیات خود ادامه دهید یا از دیدن اینکه ، کمرویی شدید مانع استفاده از فرصت های خوب زندگی می شود ، احساس ناراحتی می کنید ، وقت آن است که همه چیز را تغییر دهید . چهار نوع تغییرات اساسی می باید انجام شود که عبارتند از :
* تغییر شیوه های فکری درباره خود و کمرویی
* تغییر نوع رفتار ها
* تغییر در نحوه نگرش به عملکرد ها و شیوه های فکری افراد دیگر
* تغییر ارزش های اجتماعی مربوط به کمرویی
اعتقاد به تغییرپذیری
اگر خواهان تغییر زندگی باشیم ولی اعتقاد به امکان تغییرپذیری نداشته باشیم ، تغییر رفتاری و فکری اساسی در فرد بوجود نمی آید . بسیاری از افراد ، افسانه تغییر ناپذیربودن را پذیرفته اند و به تغییرات ایجاد شده با بدبینی می نگرند . مثلا می گویند ممکن است در مورد دیگران موثر باشد ، ولی نمی تواند در من تغییر ایجاد کند . اما شواهد زیادی از این نتیجه گیری متضاد حمایت می کنند ، که شخصیت و رفتار افراد در صورت تغییر موقعیت کاملا تغییر پذیرند . در واقع طبیعت انسان به نحو قابل توجهی انعطاف پذیر است و به سرعت خود را با چالش های موجود در محیط منطبق می کند . انطباق پذیری با تغییرات محیطی در واقع تمام حیات و زندگی است .
شجاع بودن
بسیاری از نیرو های درونی ، ما را در جایی که قرار داریم ، نگاه می دارند و مانع از حرکت ما در جهت عملی ساختن توانایی های بالقوه مان می شوند . غلبه بر چنین مخالفان نیرومندی نیازمند داشتن تعهدی قوی از جانب افراد است . انجام تمرینات روزانه ده دقیقه ای در خلوت خانه کارساز نخواهد بود . در واقع برای کمرو نبودن باید تصمیم بگیرید ، چه نوع انسان می خواهید باشید و آنگاه وقت و انرژی خود را در جهت جامه عمل پوشاندن به آنها صرف کنید .
روش های درمان کمرویی :
شناخت خود
پس از سال ها زندگی با شخص خود بنظر می رسد که باید خودمان را به خوبی بشناسیم . در کمال تعجب باید گفت که فقط تعداد کمی از افراد چنین هستند . ما انسان ها برای شناخت واقعی خودمان وقت صرف نمی کنیم . تمرین هایی وجود دارند که افراد را قادر می سازند که افکار و احساسات خودشان را با نگاهی نزدیکتر و دقیقتر به تصویر بکشند . بعضی از آنها عبارتند از :
برچسب زدن به خود
فهرستی از ده لغت ، عبارت و ویژگی شخصیتی که به بهترین شکل معرف شماست ، تهیه کنید . سپس هر یک از این عبارات را یکبار خودتان و بار دیگر توسط بهترین دوستتان از یک تا ده نمره گذاری کرده توسط کلمات مثبت ، منفی و خنثی رتبه بندی کنید . رتبه بندی و نمره گذاری خود و دوستتان را با یکدیگر مقایسه کنید .
یک ماه فرصت برای زندگی
فرض کنید ، به یک بیماری لاعلاج دچار شده و فقط یک ماه فرصت زندگی کردن داشتید . این یک ماه را چگونه سپری می کردید ؟ کجا می رفتید ؟ دوست داشتید موقع مرگ چه کسی کنار شما باشد ؟ دوست داشتید روی سنگ قبرتان چه چیزی نوشته شود ؟
درک کمرویی خود
اگر بتوانید علت کمرویی خود را مشخص کنید ، عملکرد تان اثر بخش تر خواهد بود . درک علل ، همبسته ها و پیامد های کمروی دو فایده مهم دارد . اول آنکه زمینه را برای ارائه طرحی عقلانی جهت دخالت و مداوا آماده می کند . علاوه بر آن با تجزیه و تحلیل صریح ماهیت و ابعاد کمرویی آن را ازحالت ذهنی خارج و به آن عینیت می بخشید . برای این شناخت باید به سوالات زیر پاسخ دهید .
آیا خود را فرد کمرویی می دانید ؟ به چه میزان ؟ ( از بینهایت کمرو تا فقط مختصری کمرو )
علت یا علت های کمرویی خود را مشخص کنید ( نظیر ترس از طردشدن ، عدم اطمینان به خود ، معلول بودن و ... )
چه موقعیت هایی باعث بروز احساسات کمرویی در شما می شوند ( نظیر موقعیت های اجتماعی ، گروه ها ، جنس مخالف و … )
موقع احساس کمرویی چه نشانه هایی در شما بروز می کند ؟ ( علائم جسمانی ، افکار و احساسات و رفتار های خود را موقع کمرویی مشخص کنید ) .
پیامد های منفی و مثبت کمرو بودن کدام هستند ؟
پرورش اعتماد به نفس
اعتماد به نفس ( self-confidence ) یعنی میزان ارزشی که به خودمان در مقایسه با دیگران قائل هستیم . افرادی که برای خویشتن ارزش مثبتی قائل هستند ، احساس امنیت و آرامش خاطر بیشتری دارند . چنین افرادی به تقویت کننده های اجتماعی و ستایش های دیگران وابستگی ندارند . زیرا آموخته اند چگونه بهترین دوست خود و بزرگترین مشفق خویشتن باشند . در مقابل افرادی که از اعتماد به نفس پایینی برخوردار هستند ، معمولا منفعل تر ، ترغیب پذیرتر و دارای محبوبیت کمتر هستند . این افراد نسبت به انتقاد منفی به شدت حساس هستند و فکر می کنند که این انتقاد ناشایستگی آنان را ثابت می کند . تحقیقات مختلف همبستگی معنی داری را بین کمرویی و اعتماد به نفس پایین گزارش کرده اند . بدین معنی که زمانی که کمرویی شدید است ، اعتماد به نفس نیز پایین است و زمانی که اعتماد به نفس بالایی وجود دارد ، کمرویی از صحنه حذف می شود .
آموزش مهارت اجتماعی
لازم است ، به افراد کمرو مهارت های اجتماعی آموزش داده شود تا از دستور العمل های ساده و مستقیم ویژه ای برای تغییر الگو های رفتاری خود جهت دریافت پاداش های اجتماعی بیشتر استفاده کنند . در این زمینه لازم است آنها مطالبی را فرا بگیرند ، تمرین کنند ، تشویق شوند و روش هایی که آنها را از نظر جسمانی و اجتماعی جالب توج تر می کند ، فرا بگیرند . بخش اعظم این روش ها تحت عنوان جرات آموزی ( Assertive Training ) ارائه می شوند . برخی از این روش ها شامل آموزش لباس پوشیدن و آراستگی ظاهر ، شروع یک گفتگو ، آموزش گفتگو با افراد ناشناس ، آموزش گوش کردن فعال ، آموزش نه گفتن است .
منبع: وفاق