با بد رفتاري کودکان چه کار کنيم؟

چگونه با انحصار طلبي کودکان کنار بياييم؟
 

حتماً برايتان جالب خواهد بود اگر تصادفاً بشنويد که فرزندتان به دوستش مي گويد: «مطمئن باش هر وقت خواستي مي تواني با ماشين من بازي کني.» بچه هاي 4-3 ساله به شدت به متعلقات خود علاقه مند هستند. پيش دبستاني ها، بيشتر روي نيازها و خواسته هايشان تأکيد دارند. با وجودي که کودکان در اين سن، معمولاً تمايلي به مشارکت ندارند، اما وقتي بزرگترها آنها را تشويق کنند و نمونه ي خوبي به آنها ارائه دهند، کودکان نيز مي توانند بسيار دست و دلباز باشند.
مادري چنين مي گويد روزي پسر چهار ساله ام به پدر بزرگش گفت؛ من مي توانم در داروهاي شما سهيم باشم، اما شما مي توانيد چند تا از سيبهاي مرا برداريد.»
- پيش دبستاني هاي انحصار طلب
بطور کلي کودکان فکر مي کنند همه چيز مال آنهاست، ولي بچه هاي 4-3 ساله بطور اخص چنين برداشت مي کنند که فقط چيزهاي خاصي به آنها تعلق دارد. به تدريج که استقلال آنها زياد مي شود، حس«خود» بودن هم در آنها تقويت مي شود . به چيزهاي مورد علاقه شان بيشتر گرايش مي يابند. در نتيجه، طبيعتاً از دارايي هايشان حفاظت بيشتري مي کنند. در ابتدا کودکان به خاطر گفته هاي والدين، مربيان و معلمانشان، از خود مشارکت نشان مي دهند. براي اينکه کودک بطور داوطلبانه از خود مشارکت نشان دهد، لازم است که قادر به درک مسائل باشد، که مثلاً هم بازي اش به اندازه ي او در آرزوي چيز خاصي است. اما اين مهارت شناختي و عاطفي، فقط در کودکان سن خاصي توسعه مي يابد. با گذشت زمان، کودک شما دست و دلباز خواهد شد، چون بعدها با ديدن خوشحالي ديگر کودکان، احساس خوبي در او بوجود مي آيد.

- در رابطه با اين مسأله به چند نکته اشاره مي کنيم:
 

1- کودکتان را تشويق کنيد تا با شما مشارکت کند: کار ساده اي خواهد بود، چون او مي داند که شما اسباب بازي اش را نمي قاپيد و گريه و زاري هم نمي کنيد. اغلب يکي از اسباب بازي هاي مورد علاقه اش را از او بخواهيد و بگذاريد براي پس گرفتن آن اسباب بازي، خودش از شما تقاضا کند.
2- به زمين بازي برويد: بهترين مکان براي آموزش رعايت نوبت به کودکان، زمين هاي بازي است. چون وسايل بازي در اين محوطه ها به شخص خاصي تعلق ندارد و کودک شما مي بيند که همه براي سوار شدن سرسره و بازي در محوطه ي شني بايد نوبت را رعايت کنند.
3- کودکتان را مجبور نکنيد که در همه چيز با ديگران شريک شود: قبل از اينکه دوستش بيايد، بگذاريد خودش تصميم بگيرد با کدام يک از اسباب بازي هايش مي خواهد بازي کند.
4- مطمئن شويد که آنها با چند اسباب بازي مشابه بازي مي کنند: با استفاده از اين روش، احتمال اينکه بچه ها چيزي را که کودک ديگري با آن در حال بازي است بخواهند، کم مي شود. همچنين به آنها کمک مي کند که با هم بازي کنند. مثلاً با يک قطار و چند ماشين اسباب بازي به خوبي مي توان بازي کرد، وقتي که اتومبيل ها مي خواهند از تقاطع بگذرند يا لوکوموتيوران، قطار را نگه مي دارد. اگر انتظار داريد کودکان نوبت را رعايت کنند، به آنها هشدار دهيد و به آن پايبند باشيد، چون پيش دبستاني ها، واقعاً به عدالت علاقه مندند. بهتر اين است که چون کودکان در اين سن درک مبهمي از زمان دارند، برايشان يک دستگاه تعيين کننده ي زمان قرار بدهيد. (مثلاً يک ساعت شني) وقتي کودک منتظر نوبت است تا با اسباب بازي ها بازي کند، کمکش کنيد تا سرگرم کننده اي بيابد. مي توانيد کمکش کنيد تا با عروسک ها بازي کند يا يک کتاب با عکسهاي رنگي به او بدهيد يا از او بخواهيد غذاي ماهي ها را در آکواريوم بريزد.
5- اساس مذاکره را به او ياد بدهيد: وقتي که کشمکشي پيش مي آيد، هر دو کودک را بنشانيد و درباره ي اينکه چه کار کنند، صحبت کنيد.
6- راهکارهاي مشارکت: به دنبال لحظاتي براي آموزش باشيد. مثلاً قبل از اينکه دوست کودکتان براي بازي بيايد، به او يادآوري کنيد که لازم است اسباب بازي هايش را با او بطور اشتراکي استفاده کنند.
7- بگذاريد خواهر و برادرها با هم معامله کنند: بايد يک قانون مبادله ي اسباب بازي داشته باشيم. مثلاً اگر پسر سه ساله تان مي خواهد با اسباب بازي که دختر يک ساله ي شما با آن بازي مي کند، سرگرم شود، بايد اسباب بازي را از او درخواست کند و چيز ديگري آماده داشته باشد تا در عوض به او بدهد. به اين روش او احساس مي کند که پسر بزرگي شده است و ب خواهر کوچکترش ياد مي دهد که چطور عادلانه بازي کند.
8- از او قدر داني کنيد: مثلاً به فرزندتان بگوييد: «متوجه اين موضوع بودم که تمام بعد از ظهر اجازه داي پسر عمويت با وسايلت بازي کند. تو چقدر خوب هستي.»
منبع: 7روز زندگي شماره -82