شيوه هاي برقراري نظم در کودکان

اگر ما بتوانيم دليل واقعي نظم و تربيت کودکان را بفهميم آنگاه همه مشکلات آسان مي شود. منضبط بودن تنها انجام قوانين نيست. کودکي که هميشه دستورات پدر و مادر را انجام مي دهد و ظاهراً کودک آرامي است و هرگز خلاف خواسته پدر و مادر انجام نمي دهد، آيا در آينده مي تواند با تغييرات و مسائلي که در زندگيش به وجود مي آيد کنار بيايد؟
هدف انضباط آن است که به بچه ها توانايي اداره کردن خود و زندگي شان داده شود.
انضباط، آنها را قادر مي سازد که با محيط هاي جديد کنار آمده، تفکر منطقي داشته و به خوبي با مسائل خود کنار آيند. و به اين طريق توانايي انتخاب هاي صحيح را در جاهاي مورد نياز پيدا مي کنند.

راهنمايي براي اطمينان از اينکه کودکانتان با انضباط هستند
 

آيا هرگز به فکرتان خطور کرده است که کودکان به دليل داشتن سن کم و چشم و گوش بسته نيازي به آن ندارند که موارد انضباطي به آنها يادآوري گردد؟ آيا تصور مي کنيد که اگر چه شما اين موارد را به آنها گوشزد مي نماييد ولي آنها از درک آن عاجز هستند و به اين دليل شما به عنوان پدر يا مادر ناچار به تحمل اين وضعيت هستيد؟ بچه ها اغلب شيطان بوده و اسباب بازي هاي خود را پراکنده مي کنند و شما به عنوان پدر و مادر اين وضعيت را تحمل کرده و آنها را جمع آوري مي کنيد. کودک شما رفتار بدي دارد و شما اگر چه از اين مسئله رنج مي بريد ولي به دنبال يافتن دلائلي مانند کم سن بودن، معصوم بودن و نظاير آن هستيد، تا او را تبرئه نماييد و حتي به خاطر رفتار او عذرخواهي نيز مي نماييد هنگامي که فرزند شما به سن نوجواني يا حتي بلوغ مي رسد آيا متوجه رفتار بد خود مي شود؟ و نصايح شما او را ناراحت خواهد ساخت؟
براي اطمينان از اينکه کودکان انضباط را رعايت مي کنند سن آنها نقش مهمي دارد ولي دليل آن نمي شود که در اين مورد کوتاهي کنيد و کوتاه بياييد. والدين مي توانند در سنين مختلف فرزندان، روش هاي انضباطي مختلفي را تجربه کنند.
همان طور که مي دانيم کودکان با تقليد از ديگران مي آموزند. بهترين و نزديکترين مدل براي آنها پدر و مادر هستند. بنابراين پدر و مادر بايد ابتدا انضباط را از خود، شروع کنند. پدر و مادر مي خواهند فرزندانشان نسبت به ديگران مؤدب باشند. بنابراين نشان دادن مثال بسيار مهم است. به محض اينکه قانوني در خانواده به اجرا در مي آيد تمام افراد خانواده بايد آن را انجام داده و هيچ تغييري در آنچه مقرر شده است در آن زمان انجام نشود. با کمک کردن به کودک براي درک آن قانون و انجام آن، کودک انضباط شخصي را فرا گرفته و اين اولين هدف منضبط بودن مي باشد.
علاوه بر اين به اجرا در آوردن يک قانون خاص بايد عملي بوده و غير ممکن نباشد. مثلاً پدر و مادر نمي توانند از کودکي يکساله انتظار داشته باشند که آرام به تنهايي بنشيند و صبحانه خود را تمام کند.
چگونه رفتار خوب را در کودک نهادينه کنيم؟ چگونه مطمئن شويم که فرزندمان مؤدب و با انضباط است؟ بعضي مواقع ما به عنوان پدر و مادر بايد بگذاريم کودک در فرآيند يادگيري از اشتباهات خود بياموزد اين اشتباهات نبايد باعث شوند که به او برچست «بد» يا «شيطان» زده شود. آنچه مهم است آن است که پدر و مادر بايد فرزند خود را راهنمايي کنند که اين اشتباهات را دوباره تکرار نکرده و در عوض رفتار خوب انجام دهد.

چند نکته که بايد مورد توجه قرار گيرد:
 

* توانايي هاي کودک خود را به او يادآوري نماييد نه ضعف و ناتواني هاي او را.
* وقتي با موقعيت هايي موافق هستيد، به او حق انتخاب بدهيد.
* تغيير محيط به معناي تغيير رفتا نيست.
* به ياد داشته باشيد که کودک شما قوانين خاصي را متوجه مي شود بنابراين او را تشويق به انجام آنها نماييد.
*دستورات قطعي بدهيد مثل «وقت خواب است مامان تختت را آماده کرده بيا بخواب»
* براي بازداشتن او از رفتار نامناسب توضيحات مثبت بدهيد مثلاً «قطعات لگو (Lego) براي ساختن چيزي است نه پرتاب کردن به اين طرف و آن طرف» «بيا با هم يک قصر بسازيم»
* کنجکاوي کودک را به حساب رفتار منفي او نگذاريد.
* وقتي کودک رفتار خوب از خود نشان مي دهد، او را تحسين کنيد.

انضباط ياد دادن به بچه هاي کوچک
 

پدران و مادران بايد بدانند که رفتار و حرکات کنجکاوانه در ميان کودکان خردسال و نوپا بسيار ديده مي شود. تنها هدف آنها کشف دنياي اطراف شان مي باشد با اين اکتشافات آنها اطلاعاتي در مورد پيرامون خود به دست مي آورند. والدين در مقابل اين کاشفين کوچک چه عکس العملي نشان مي دهند؟ آيا به آنها اجازه مي دهيم به قيمت به هم ريختن خانه اين اطلاعات را به دست آورند؟ آيا آنها را به خاطر اشتباهاتي که قسمتي از فرآيند کشفيات آنهاست سرزنش مي کنيم؟

مواقعي که کودک نمي خواهد به توصيه ها گوش فرا دهد
 

در فرآيند آموزش انضباط به کودک، مواردي هست که کودک شروع به بدخلقي مي نمايد. در اين مواقع والدين بايد صبر و حوصله بيشتري نشان دهند. آنچه توسط پدر و مادر گفته مي شود ممکن است مورد قبول بچه شما نباشد. در اين حالت مي توانيد:
* خم شده يا زانو بزنيد و در يک سطح با کودک قرار گيريد.
* وقتي تقاضاي چيزي دارد دست يا شانه او را نگهداريد.
* هنگام صحبت چشم در چشم او بدوزيد.
* با او صميمي باشيد.
* هنگام صحبت با او مطمئن شويد که کاملاً به شما گوش مي کند شما نيز نسبت به او همان گونه باشيد.
* عکس العمل هاي او را درک کنيد نظرها و افکار او را مورد توجه قرار دهيد.
*حق انتخاب به او بدهيد.
*درباره مطالب مختلف با او بحث کنيد.
* افکار مثبت او را بپذيريد.
* اميدهاي واهي به او ندهيد.
* توانايي هاي او را به چشم تحقير ننگريد.
* بي رحمانه او را تنبيه نکنيد.
منبع:مجله Paren think
ماهنامه پيام زن شماره 210