نرمش قهرمانانه از منظر امام خامنه‌ای

برگزیده بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره‌ی نرمش قهرمانانه

دیپلماسى؛ میدان نرمش‌هاى قهرمانانه

اگر روحیه‌ى انقلابى را از دست دادیم، در دنیا پیش نمى‌رویم و در حدّ کشورهاى دیگرى که از لحاظ علمى و مالى همطراز ما هستند، سقوط مى‌کنیم. حالا اگر بخواهیم چنین کشورهایى را پیدا کنیم، به نظرم به کشورهاى کمى از آن طبقه‌ى پایین خواهیم رسید. به علاوه، مطامعى هم دارند که اگر آن مطامع برآورده نشده باشد، حقد هم خواهند داشت. آن چیزى که این نظام را عظمت مى‌بخشد و قدرت مى‌دهد و براى آن احترام برانگیز است و به طور ناخواسته‌ى دشمنان، موجب مى‌شود راهها روى نظام باز شود، کوشش و حضور انقلابى و تمسّک به اندیشه‌هاى انقلابى است. این را باید در همه‌ى کارهاى دیپلماسی‌مان، حتّى در حرف زدن‌ها و مصاحبه کردن‌ها، حفظ کنیم. یکى از خصوصیات این روحیه، پرهیز از حالت دفاعى در مسایل سیاسى است. هیچ موضع دفاعى‌اى، موضع خوبى نیست؛ موضع بسیار بدى است.
موضع، باید موضع قوى و متعرّضانه‌اى باشد. در همه‌ى مسایلى که دنیا به شما تعرّضى مى‌کند و تلنگرى مى‌زند، مشت بزنید. این طورى خواهد بود که مى‌توانید پیش بروید. البته مشت بزنید. گاهى نامه‌هایى براى ارسال به این طرف و آن طرف مى‌آورند و مى‌خواهند که من نظر بدهم. من حرف‌هاى تندش را خط مى‌زنم. آقاى دکتر ولایتى مى‌دانند. بعضى از تعبیراتى که الان مسؤولان سرِ زبانشان است و در سخنرانی‌هاى خود، این‌جا و آن‌جا مى‌گویند، من نه در زمان ریاست جمهورى به زبان مى‌آوردم و نه حالا به زبان مى‌آورم. نمى‌خواهم بگویم تندی‌هاى بى‌وجه بکنید و بگویید: فلانى مى‌گوید فحش بدهید. نخیر، اشتباه نشود. در مسائل دیپلماسى و در سخنرانى، در این‌جا و آن جا، نه من خودم اهل فحش دادن هستم و نه این را به دیگران توصیه مى‌کنم. من مى‌گویم: شما تیزتر از شمشیر و نرم‌تر از حریر و سخت‌تر از سنگ و پولاد باشید. واقعاً دیپلماسى، دیپلماسىِ میدان نرمش‌هاى قهرمانانه است. نرم باشید؛ منتها نرمشى که تیز است. نمى‌گویم بروید بایستید بگویید مثلاً امریکاى جنایتکار. غالباً وقتى تعبیرهاى این طورى در نامه مى‌آید، من خط مى‌زنم. نه نامه‌هایى که خودم مى‌خواهم بفرستم - آن را که خودم مى‌نویسم - بعضى از نامه‌هایى که بناست فرستاده شود و من باید رویشان اعلام موافقتى بکنم، وقتى پیش من مى‌آید، این طور چیزها را من معمولاً حذف مى‌کنم؛ چون دوست ندارم. این روش را توصیه نمى‌کنم؛ اما باید قرص بایستید و محکم باشید.1

نرمش قهرمانانه با توجه به آرمان‌ها

در این سال‌ها جبهه‌بندى‌هاى منطقه‌اى و جهانى هم آشکار شده. البتّه نرمش و انعطاف و مانور هنرمندانه و قهرمانانه در همه‌ى عرصه‌هاى سیاسى، یک کار مطلوب و مورد قبولى است، لکن این مانور هنرمندانه نبایستى به معناى عبور از خطوط قرمز، یا برگشتن از راهبردهاى اساسى، یا عدم توجّه به آرمان‌ها باشد؛ اینها را باید رعایت کرد. البتّه هر دولتى، هر شخصى، هر شخصیّتى، روش‌هایى دارند، ابتکاراتى دارند، این ابتکارات را انجام خواهند داد و [کار] پیش خواهد رفت. من کاملاً خوش‌بین هستم و معتقدم مشکلاتى که وجود دارد، اعم از مشکلات اقتصادى، یا مشکلات سیاسى، یا مشکلات امنیّتى، و اهمّ از همه‌ى آنها مشکلات فرهنگى که عمیق‌تر و مهم‌تر از مشکلات اقتصادى است - اگرچه ممکن است فوریّت بعضى از کارهاى اقتصادى بیشتر باشد - همه‌ى این مشکلات قابل حل، و راه، قابل پیمودن است. از خداوند متعال می‌خواهیم که کمک کند.2

نرمش قهرمانانه در سیاست داخلی و خارجی

هیچ کس در چشم این دشمنان منفورتر از چهره‌ى درخشان و آفتاب فروزان امام بزرگوار ما نبود؛ برایش احترام قایل بودند، امّا از ته دل دشمنش بودند؛ به‌خاطر این که ایستاده بود، به‌خاطر این که امام با دو خصوصیّت بى‌نظیر «بصیرت کامل» و «قاطعیّت تمام» - هم خوب می‌دید و درست می‌فهمید، هم قاطع مى‌ایستاد - سدّى بود در مقابل پیشرفت اینها و در مقابل ناخن زدن و نیش زدن و ضربه زدن اینها؛ لذا با او دشمن بودند. البتّه عرض کردیم برایش احترام هم قایل بودند، می‌فهمیدند عظمت او را، امّا هرچه عظیم‌تر، از چشم آنها مبغوض‌تر؛ امروز هم همین‌جور است؛ هر کسى که در پایبندى به این ارزش اصولى و اصلى، یعنى ارزشى که هویّت سیاسى انقلاب را معیّن می‌کند - لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون - پایبندتر باشد و بفهمد که فهرست مشکلات تولیدشده و ایجادشده‌ى دشمنان علیه نظام اسلامى در این چهارچوب می‌گنجد - هرکسى با یک چنین بینشى و با ایستادگى در این راه باشد - همان‌قدر براى آنها مبغوض است. البتّه عالَم دیپلماسى، عالَم لبخند زدن است؛ لبخند هم می‌زنند، مذاکره هم می‌کنند، درخواست مذاکره هم می‌کنند، خودشان هم می‌گویند. به یکى از این سیاستمداران غربى چند روز پیش از این گفته بودند شما که می‌خواهید مذاکره بکنید با ایران، خب دشمن است ایران؛ گفته بود خب، آدم با دشمن مذاکره می‌کند دیگر! یعنى اقرار به دشمنى با ایران؛ صریح می‌گویند. علت دشمنى اشخاص نیستند، علت دشمنى این حقیقت و این هویّت است. همه‌ى آنچه که می‌گویند در این چهارچوب باید تفسیر و تحلیل بشود، در این چهارچوب باید فهمیده بشود.
ما مخالف با حرکت‌هاى صحیح و منطقى دیپلماسى هم نیستیم؛ چه در عالم دیپلماسى، چه در عالم سیاست‌هاى داخلى. بنده معتقد به همان چیزى هستم که سال‌ها پیش اسم‌گذارى شد «نرمش قهرمانانه»؛ نرمش در یک جاهایى بسیار لازم است، بسیار خوب است؛ عیبى ندارد، اما این کشتى‌گیرى که دارد با حریف خودش کشتى می‌گیرد و یک جاهایى به دلیل فنّى نرمشى نشان می‌دهد، فراموش نکند که طرفش کیست؛ فراموش نکند که مشغول چه کارى است؛ این شرط اصلى است؛ بفهمند که دارند چه‌کار می‌کنند، بدانند که با چه کسى مواجهند، با چه کسى طرفند، آماج حمله‌ى طرف آنها کجاى مسأله است؛ این را توجّه داشته باشند.3

پی‌نوشت‌ها:

1. بیانات در دیدار مسئولان وزارت‌ امور خارجه‌ و نمایندگان‌ سیاسی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران، 17/5/75
2. بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری، 14/6/92
3. بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، 26/6/92

منبع: پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری (مدّ ظلّه العالی)