زناشویی سالم و موفق

یکی از مباحث عام جامعه ی جهانی امروز، تقویت پایه های زندگی زناشویی است. چون آثار مرتبط با آن بر روی فرد و جامعه تأثیر انکارناپذیر دارد. «اگر انسان ها رها بودند که غریزه ی جنسی را هر طور می خواهند اشباع کنند، یا
چهارشنبه، 7 خرداد 1393
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
زناشویی سالم و موفق
زناشویی سالم و موفق

 

نویسنده: امیر حسین بانکی پور فرد




 

1- اهمیت آگاهی و رسیدگی به امور جنسی

یکی از مباحث عام جامعه ی جهانی امروز، تقویت پایه های زندگی زناشویی است. چون آثار مرتبط با آن بر روی فرد و جامعه تأثیر انکارناپذیر دارد. «اگر انسان ها رها بودند که غریزه ی جنسی را هر طور می خواهند اشباع کنند، یا خانواده تشکیل نمی شد یا یک چیز سست و پوچ و تهدیدپذیر و ویرانی پذیری می شد و هر نسیمی آن را بر هم می زد».(1)
پایه گذاری زندگی موفق و پایدار، نیاز به روش های مطمئن و لذت بخشی دارد که زندگی زن و مرد را قوام داده و در سطح مطلوبی از رضایت نگه دارد. یکی از مسائلی که باید به آن پرداخته شود، ایجاد صمیمیت احساسی و جنسی بین زن و شوهر و رفع مشکلات و ناآگاهی ها در این زمینه است. آگاهی در این زمینه، مهم ترین و مؤثرترین راه برای رسیدن به تفاهم جنسی است.
در اهمیت این مطلب همان بس که اگر زن و شوهر جوانی در روابط جنسی به مشکلات مزمنی دچار شوند، هرگز نمی توانند در روابط دیگرشان خرسند و راضی باشند.
«نیاز جنسی تنها محدود به یک غریزه نیست که با دفع آن از طریق رابطه ی جنسی، برطرف شده و به آن پاسخ داده شود، بلکه از آن جا که فکر و روحیات انسان را درگیر خود می سازد، روش های متناسبی را نیز بر پایه ی اندیشه و احساسات می طلبد. در ارضاء نیاز جنسی، نیازهای طبیعی دیگر مثل: نیاز به محبت، نیاز به جنس مخالف، به زیبادوستی و اتصالات روحی هم پاسخ داده می شود.»(2)
به یقین ثابت شده است که مهارت در پاسخ گویی صحیح به نیاز جنسی زن و شوهر، باعث به وجود آمدن انگیزه های فراوان و پایداری برای دست یابی هر یک از آن دو به یک زندگی موفق و پرنشاط می شود. طبق بررسی های انجام شده، بسیاری از مشکلات و آسیب های خانوادگی مربوط به نقصان و کاستی هایی در این زمینه است؛ یعنی زن و شوهر آشنایی لازم را درباره ی اهمیت، شناخت، مهارت ها و آسیب های روابط جنسی ندارند. در جامعه ایران به سبب حیای دینی و عرفی، چنین بحث هایی تابو(3) است و بسیاری از صاحب نظران نیز از پرداختن به آن پرهیز می کنند.
نبودن مراکز آموزشی مرتبط و همچنین قرار گرفتن جوانان نجیب و عفیف در یک فضای بسته، باعث ضعف آگاهی جوان امروز ما در این باره شده است؛ ضعفی که با ورود وی به زندگی مشترک، بسیاری از ناراحتی ها و سوء تفاهم ها و سوء برخوردها را بر او تحمیل می کند. حتی مراجعین به مشاوران خانوادگی نیز از بازگویی مسائل و مشکلاتی از این دست امتناع می کنند. درحالی که از نظر متخصصین، بسیاری از اختلافات همسران ریشه در نارضایتی های جنسی از یکدیگر دارد. تهدید دیگر برای جوان امروز دست یابی به اطلاعات مهار نشده از راه های ناصحیح، مانند شبکه های اینترنتی و یا فیلم های جنسی است که صد البته تهدید بزرگی برای سلامت جنسی و روانی نسل امروز می باشد. پس بایستی که با ایجاد یک فضای فرهنگی مناسب، جامعه را در حل این مسئله و بحران یاری کرد.
رابطه ی جنسی هدیه ای ارزشمند از سوی خداوند است که زن و شوهر را به یک اتحاد عمیق جسمی و روحی می رساند؛ زیرا در کنار یک رابطه ی صحیح و لذت بخش، دلخوری ها و نارضایتی ها کمرنگ می شوند، هیجان های منفی متوقف شده، دو جنس مخالف به هم پیوند می خورند و مسئولیت پذیرتر می شوند.
در فرهنگ اسلامی پاسخ دادن به غریزه جنسی یک فضیلت و یک امر مثبت است و در این فرهنگ بر رابطه ی حلال تأکید و ترغیب می شود. آنچه در اسلام، مذمت شده، استفاده ی غلط و ناصواب از این غریزه است.
در روایتی در کافی -معتبرترین کتاب حدیثی شیعه- آمده است:
«روزی پیامبر (صلی الله علیه و آله) وارد اتاق ام سلمه شد و یک عطر خاص و متفاوتی به مشام ایشان رسید. حضرت فرمود: حولاء اینجا بوده است؟ ام سلمه گفت: بله، حولاء آمده بود شکایت شوهرش را می کرد که به او توجهی نمی کند (اینجا نکته ظریفی وجود دارد از زن هایی که مردهایشان به آنها توجه نمی کنند و لذا آنان نیز آنچه مربوط به خانه است به بیرون می برند). در همین وقت حولاء وارد شد و گفت: پدر و مادرم به فدایت، شوهرم نسبت به من بی اعتنا است. حضرت فرمودند: حولاء بیشتر به خودت برس! گفت: هر عطری استفاده کرده ام و هر کاری کرده ام. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: اگر می دانست که در ارتباط با تو خداوند چه پاداشی به او می دهد، این کار را نمی کرد. حولاء گفت: چه پاداشی؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر گاه که به تو روی آورد، دو فرشته او را در آغوش می کشند و همانند کسی که در راه خدا شمشیر بر می کشد و چون آمیزش کند، گناهانش همچون برگ درخت فرو می ریزد و هرگاه غسل کند، از گناهان شسته می شود.»(4)

2- شناخت تفاوت های زن و مرد در انگیزه و تمنای جنسی

تمایلات جنسی و واکنش های رفتاری زن و مرد در بسیاری از موارد متفاوت از یکدیگر است. که بعضی از آنها به شرح ذیل است:
- تمنّیات جنسی، مردان را از پای در می آورد و تمایلات عاطفی زنان را؛ زیرا مردان بنده شهوت و زنان بنده محبت هستند. زن طالب توجه است؛ می خواهد همسرش او را ببیند و برایش اهمیت قائل شود؛ تا جایی که صمیمی ترین فرد برای او باشد! اگر زن از ناحیه ی همسر خود احساس بی توجهی کند، این احساس، ریشه ای برای نارضایتی وی و نهایتاً زمینه ای برای ایجاد اختلافات خانوادگی خواهد شد.
- عکس العمل های جنسی زن با وضعیت روحی او رابطه ی مستقیم دارد. هر زن منبعی از انرژی دارد که انواع کارهای خود را مبتنی بر آن انجام می دهد؛ ولی چنانچه با انجام کار خسته شود یا نیازهای عاطفی او ارضاء نشود، این منبع انرژی در وی تحلیل می رود و بر رابطه ی جنسی او اثر می گذارد. لذا در چنین موقعیت هایی نمی تواند به طور مستقل به رابطه ی جنسی بیندیشد. ولی این مسئله در مرد به شکل دیگری است؛ یعنی مرد اگر چه خسته بوده یا مشکلات دیگری داشته باشد، باز هم برای برقراری چنین رابطه ای آمادگی دارد و چه بسا می تواند از این رابطه برای رها شدن از فشارهای روحی اش استفاده کند.
- مرد می تواند از زنی که نسبت به او میل جنسی ندارد، بهره مند شود، ولی زن هرگز نمی تواند از مردی که نسبت به او مهر و محبت ندارد، بهره ببرد.
- میل جنسی زنان بیشتر به بخش های عاطفی مغزشان مرتبط است؛ ولی میل جنسی مردان کمتر به احساسات عاطفی شان وابسته است.
- تمایلات جنسی همواره در مردان به صورت دائم - در مواقعی با کمی کاهش یا افزایش - وجود دارد، ولی در زنان این تمایلات از زمان و مکان تأثیر می گیرد.
- محرک های جنسی در مردان دیداری و در زنان شنیداری است.
- در امور جنسی مردان به تأیید قدرت و زنان به تمجید از ظاهرشان نیاز دارند.
- مقدار زمان لازم برای تحریک و رسیدن به ارگاسم جنسی در زن بیشتر از مرد است؛ به عبارت دیگر زنان نسبت به مردان، برای ایجاد آمادگی لازم در برقراری رابطه جنسی، به زمان بیشتری نیاز دارند.
از تفاوت های فوق روشن می شود که کلید ورود به میل جنسی در زن، قلب زن است. زن تا آرامش خاطر و احساس محبت نسبت به شوهر پیدا نکند، میل جنسی اش تحریک نمی شود. حال آن که کلید باب ورود به قلب مرد، شهوت جنسی اوست. متأسفانه، بیشتر زنان از اهمیت این رابطه در نزد مردان آگاه نیستند و آن را دست کم می گیرند و به همین دلیل رفتار آنها را نسبت به این امر سطحی و خودخواهانه تعبیر می کنند. در حالی که برای بسیاری از مردان تحریک جنسی کلیدی برای ابزار عشق است.
از منظر مردان هر چه زن بتواند تحریکات جنسی مرد را تقویت کند، زودتر می تواند به محبت او برسد و از منظر زنان هر چه مرد بتواند محبت زن را بیشتر جلب کند، برای کامیابی موفق تر است. این دو حالت متضاد، دو عامل کلیدی برای صمیمیت بیشتر در زندگی است. حال پنهان کردن هر یک از این کلیدها از سوی هر یک از آن دو، فاصله میانشان را زیادتر می کند؛ چرا که هیچ قفلی بدون کلید باز نخواهد شد.
- نیاز به «مورد قبول [همسر] واقع شدن» به قدری زیاد است که به جرأت می توانم بگویم که در اکثر روابط، عاملی که باعث اختلاف می شود، مورد بی اعتنایی قرار گرفتن یک همسر یا طرفین رابطه است. همه می خواهند مورد اعتنا و پذیرش قرار بگیرند. بنابراین پیام باید به روشنی درک شود. وظیفه ای مهم تر از این ندارید که نیاز همسرتان را به مورد پذیرش واقع شدن پاسخ دهید. اگر خواهان آرامش هستید باید روحیه ی پذیرش را به زندگی خود راه دهید. موضوع ساده ای است؛ غیر از این است؟(5)
چنانچه مردی تمایل لازم را در همسر خود نیافت، باید به وی ابراز محبت و توجه کند. پس از آن، برای آمادگی این رابطه -همان گونه که در روایات هم داریم - لازم است قبل از آمیزش جنسی ملاعبه (6) داشته باشد. البته ملاعبه از خصوصیات انسان است و در حیوان نیست. به گفته روان شناسان حدود بیست دقیقه ملاعبه، بازی، بوسه و... لازم است تا زن برای مقاربت آماده شود. بوسه نیز مربوط به نوع انسان است. نقش بوسیدن برای مرد جنبه شهوانی دارد و برای زن جنبه عاطفی. در آغوش گرفتن نیز همین نقش را دارد. در چنین حالتی، از یک سو زن احساس اعتماد و محبت می کند و از سوی دیگر تماس با پوست زن برای مرد، جنبه ی محرک جنسی دارد. فرق انسان با حیوان در همین مقدمات است.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) در این خصوص می فرمایند: «سه چیز از ناتوانی مرد است... و سوم این که مرد، با همسرش نزدیکی کند و پیش از آن که با او به صحبت کردن و مؤانست و هم آغوشی بپردازد، کام گیرد و نیازش را ارضاء کند، پیش از آن که همسرش نیازش را از او برآورد.»(7)
امام صادق (علیه السلام) نیز در این خصوص می فرمایند: «زمانی که یکی از شما با زنش هم بستر شود ولی زنش بدون رضایت از او فارغ شود، اگر [همسرش] مردِ زنگی بیابد، به او می چسبد، پس هرگاه یکی از شما نزد همسرش رفت باید قدری شوخی و ملاعبه داشته باشد، چون این [مقدمه] برای آن کار، لذت بخش تر است.»(8)
اگر چه مردان تمایل دارند محبت را به ارتباط جنسی مرتبط کنند، ولی زنان هنگامی احساس خوشبختی می کنند که شوهرشان محبت غیر جنسی را هم بداند. لذا چه خوب است مرد بیاموزد که محبتش را فقط هنگام ارتباط جنسی آشکار نکند. هر زمان کنار زن می نشیند و در فضای خلوتی با اوست، دست همسرش را بگیرد، او را ببوسد و در آغوش بکشد. در این صورت زن محبت بدون قید و شرط او را در می یابد. این نکته در روایات اهل بیت (علیهم السلام) نیز تأکید شده و همراه با پاداش الهی دانسته شده است.
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) در سفارشاتی به عثمان بن مظعون درباره ی همسرش فرمودند: «بنده ی مؤمن هر گاه دست همسرش را بگیرد، خداوند ده حسنه برایش می نویسد و ده گناهش را پاک می کند و چنانچه او را ببوسد، خداوند برای او صد حسنه می نویسد و صد سیئه از او پاک می کند و هر گاه با او درآمیزد، خداوند هزار حسنه برای او می نویسد و هزاز سیئه از او دور می کند...»(9)
«در نگاه روانشناسی و از منظر متخصصان امور بهداشتی نیز ثابت شده که دست دادن و لمس کردن دیگران، راه هایی برای بیان عشق و تفاهم و انتقال دادن محبت است. وقتی مردی دست همسرش را می فشارد، پیوسته خاطره ی ذهنی او را در آغاز زندگی و دوران نامزدی تداعی می کند. به این وسیله دریچه ی قلب او را به روی خود می گشاید و دیوار دفاعی اش را از بین می برد. نوازش باعث رشد احساساتی مثل: امنیت، مهربانی و... می شود.»(10)
در قرآن هم واژه ی (تباشروهن بالمعروف) یا مضمون هایی با این معنی، بیش از 18 بار تأکید شده است. به این معنا که مرد باید به نیازهای زن توجه بیشتری بکند. مهربانی به زن، ابراز علاقه کردن، برخورد دلسوزانه داشتن، گفتگو کردن، لحظاتی خاص کنار او نشستن، از جمله مواردی است که نیاز عاطفی زنان را از سوی مردان برآورده می کند. همچنین گل یا هدیه ای که مرد برای زن می گیرد، درد دلی که می کند و... همه و همه بیانگر این است که: «من خواهان تو هستم.»
خداوند عطش جنسی را در مرد و احتیاجات عاطفی را در زن قرار داد تا ابزارهایی برای ضمانت و دوام زندگی مشترک همسران باشد.

3- مدیریت رابطه جنسی موفق

برای دستیابی به یک رابطه ی جنسی موفق و پایدار، زن و شوهر باید نکات مهم ذیل را در نظر داشته باشند:

الف: سلامتی و شادابی در رعایت آداب زناشویی

همانگونه که اگر قلب، معده، کبد و... خوب کار نکند، شخص نمی تواند از سلامت خود لذت ببرد، در زمینه ی زناشویی نیز اگر آیین خاص آن رعایت نشود، زن و شوهر نمی توانند از ادامه آن لذت ببرند. کسانی که به هر دلیل از روابط زناشویی محروم هستند، همیشه در غم و افسردگی به سر می برند و فرح و شادی لازم را ندارند.(11)

ب: هماهنگی در امر زناشویی

برای اقدام به یک رابطه ی جنسی - مانند سایر غرایز - در درجه ی اول باید احساس تمایل وجود داشته باشد؛ به عبارت دیگر تا نیاز و تمایل برانگیخته نشود، نباید وارد عمل شد. امام رضا (علیه السلام) می فرماید: «نزدیکی نکن مگر از روی میل شدید.»(12)
گاهی از سوی مرد این میل وجود دارد اما از سوی زن چنین رغبتی وجود ندارد و گاه برعکس. در اینجا طرف مقابل برای ارضای میل خود نباید همسرش را در فشار بگذارد. «یکی از پزشکان فرانسوی می گوید: لذت آمیزش برای مرد به مراتب بیشتر می شود وقتی که پی ببرد زنش از او بهره مند است. برای رسیدن به این مرحله، آمادگی روحی همراه با عشوه گری و معاشقه لازم است.»(13) چرا که هماهنگی در امر آمیزش، باعث موافقت میان زن و شوهر و در نتیجه موجب تحریک غدد جنسی و نهایتاً هماهنگی جسمی و روحی آن دو می شود.
در این زمینه یکی از مشکلات دوران اول ازدواج- که غالباً از سوی مرد طبیعی قلمداد می شود - زود انزالی مردان است که به وسیله ی آموزش و یا استفاده از دارو قابل درمان است.(14)

ج: عجله نکردن مرد

یکی از عوامل نارضایتی جنسی در مردان، رویگردانی زنان است که این بی اعتنایی آرام آرام مرد را دچار سرخوردگی و ناتوانی جنسی می کند. البته در بیشتر مواقع مدیریت صحیح مرد می تواند در رفع این مشکل مؤثر باشد. برای نمونه در روایات تأکید شده که یکی از موارد به جا آوردن شرایط جنسی زن، درنگ کردن مرد است؛ زیرا مردان در این زمینه زودتر از زنان به اوج لذت می رسند و اگر مرد اجازه ندهد که زن نیز به اوج لذت جنسی خود برسد، او را متنفر از این رابطه کرده و نهایتاً دچار بی رغبتی پایدار می کند. پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «وقتی می خواهید با همسرتان آمیزش کنید، با عجله همانند پرنده بر روی او قرار نگیرید.»(15)

د: محیط مناسب

برخورداری از یک محیط مناسب و داشتن یک فضای امن خصوصی از دیگر ملزومات بهره گیری کامل از این رابطه است. برای نمونه جوانی که در خانه ی پدری با یک حمام مشترک زندگی می کند، غالباً مجبور به رعایت ملاحظاتی می شود که رعایت این ملاحظات او را از بهره مندی کامل از این رابطه محروم می کند؛ که این خود می تواند منشاء اختلاف میان زن و شوهر یا بداخلاقی با خانواده شود. در چنین موقعیتی توصیه بر تهیه یک مسکن بسیار ساده و کوچک است؛ حتی اگر این امر با قرض و تهیه وام صورت بگیرد! زیرا رسیدن به آرامش و امنیت روحی و بهره گیری صحیح و لذت بخش از رابطه جنسی، از مهم ترین اهداف برقراری یک پیوند زناشویی است که در هر شرایط باید از آن محافظت شود.

4- آراستگی ظاهری

در روایات اهل بیت (علیهم السلام) بر آراستگی در خانواده؛ هم آراستگی زن برای شوهر و هم شوهر برای زن، تأکید بسیاری شده است.(16) تمیز و آراسته بودن زن و شوهر باعث می شود که آنها خود را در جاذبه محبت همسر قرار دهند.
خداوند زنان را به گونه ای خلق کرده است که در پی اظهار زیبایی هستند و مرد را به گونه ای آفریده که خریدار این زیبایی است که این امر یکی از عوامل مهم در قوام بخشی به خانواده تلقی می شود. واژه «جمال» در قرآن نیز به معنای زیبایی نیست، بلکه به معنای اظهار زیبایی است و اگر این میل فطری و طبیعی در خانواده به درستی پاسخ داده نشود، متأسفانه زمینه نادرست آن در خارج از خانه فراهم می شود.
تعجب برانگیز نیست اگر مشاوری در پاسخ به یک زن که شکایت از سختگیری و بدخلقی شوهر خود دارد، او را توصیه و ترغیب به آراستگی برای شوهر کند! زیرا عمده ی درگیری های میان زن و شوهر ها، ریشه در جای دیگری غیر از آنچه اظهار می شود، دارد. غالباً اختلافات خانوادگی از ناحیه مردانی است که دچار ناکامی های جنسی می شوند. در اهمیت این مطلب همان بس که حتی بهره مندی و ارضای کامل مرد از زن موجب رفع مشکلاتی که ریشه در ناکامی جنسی ندارد نیز می شود.

الف: ظاهر زیبا و آراسته زنان، نیاز مردان

جذابیت های ظاهری همسر یکی از امور مورد توجه مردان است. به ویژه اینکه غالباً مردان در این باره به خیال پردازی های مختلفی مبتلا می شوند. به همین دلیل لازم است زنان به این امر توجه خاص داشته باشند. البته منظور این نیست که زنان لازم است در این مورد دست به اقدام ویژه ای در ساخت و پرداخت ظواهر خود بزنند یا مثلاً ستاره های سینما را الگوی آرایش ظاهری خود قرار دهند، بلکه منظور این است که به این امر توجه داشته باشند و در حد معقولی به آراستگی خود اهمیت بدهند و به تنوع در این امور اهتمام بورزند؛ تنوع در آرایش مو و چهره، آراستگی، پاکیزگی، خوشبویی و زیبایی تن و لباس از جمله ی این امور است. البته به طور معمول زن ها در دوران عقد و اوایل ازدواج این گونه مسائل را رعایت می کنند، ولی اغلب بعد از ازدواج و در مسیرهای پر پیچ و خم زندگی و گردنه های مشکلات، این امور فراموش می شود و مورد بی اعتنایی قرار می گیرد؛ اموری که می تواند به زندگی صفا بدهد، جلب محبت کند و موجب پای بندی بیشتر مرد به همسر خود شود. به ویژه اینکه چنین انتظاری در راستای توصیه های اکید اسلامی نیز قرار دارد.
پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «اگر زن، خود را برای شوهرش نسازد، بی گمان در دل او جای نمی گیرد.»(17) زن ها باید بدانند، مرد غالباً طالب تن زن است، همان طور که زن طالب قلب مرد است. اگر مردی به همسرش توجه کند، احترام بگذارد و به علاقه های او اهمیت بدهد، به زن می باوراند که قلبش در تسخیر اوست. زن نیز اگر خود را برای شوهرش بیاراید و جذابیت های ظاهری را رعایت کند، مرد را وا می دارد که بیشتر طالب او باشد. وقتی این دو نیاز زن و شوهر، از سوی یکدیگر و در محدوده ی خانه و خانواده تأمین نشود، پاسخ های خود را در بیرون از این محدوده - یعنی جامعه - می جوید و همین امر زمینه ساز فساد و آلودگی های اخلاقی در جامعه می شود.

ب: اظهار زیبایی زن برای شوهر

در کنار روایاتی که به نمونه هایی از آنها اشاره شد، روایت عجیبی وجود دارد که می فرماید: (جمال الرجال فی عقولهم و عقول النساء فی جمالهم)؛(18) یعنی زیبایی مردان در عقلانیت آنها و عقلانیت زنان در اظهار زیبایی آنها برای همسرانشان است.
آنچه درباره ی مردان در این حدیث گفته شده است، کاملاً قابل درک است؛ اما آنچه در مورد زنان آمده کمی تأمل برانگیز است. بدیهی ترین پرسشی که درباره ی این مسئله می توان کرد این است که مگر چه رابطه ای میان عقل زنان و اظهار زیبایی آنها وجود دارد؟ شاید منظور این حدیث این باشد که «عقل» به معنای نگهدارنده است؛ یعنی عقل عاملی است که انسان را از خطا، گناه و اشتباه نگه می دارد؛ و آنچه نگهدارنده ی زن از خطا و لغزش است، اظهار زیبایی (جمال) در نزد همسرش است. به بیان دیگر زن با اظهار زیبایی در نزد همسرش به میل فطری و طبیعی خویش که همان ظاهر کردن زیبایی های خود است، پاسخ مناسب می دهد و پس از اقناع این میل دیگر نیازی به آشکار کردن این زیبایی ها در نزد دیگران یا جامعه ندارد.
برداشت دیگر از این حدیث آن است که، «جمال» را حالت زیبا دانسته اند. همان طور که جسم زن زیباست، روح او نیز زیبا آفریده شده است. پس نشانه عقلانیت زنان و عامل نگهدارنده ی آنها، محافظت از ترکیب زیبای روح و جسمی است که خداوند برای آنها قرار داده است. به تعبیر دیگر تأکید می شود که طبیعت خود را همان گونه که خداوند هماهنگ و زیبا آفریده است حفظ کنند و خصلت های مردانه به خود نگیرند.

ج: حریم خانه جایگاه آراستگی

همان گونه که در روایات تأکید فراوانی بر آراستگی زن شده، به همان اندازه نیز تأکید شده است که استعمال زینت و اظهار زیبایی باید تنها محدود به فضای خانواده باشد و این عمل در برابر چشم نامحرمان و بیرون از حریم خصوصی خانه، مؤکداً نهی شده است؛ چراکه چنین رفتاری آرامش و امنیت خانوادگی را بر هم می زند. «نبودن حریم میان زن و مرد و آزادی معاشرت های بی بند و بار، هیجانات و التهابات جنسی را فزونی می بخشد و تقاضای روابط جنسی را به صورت یک عطش روحی و یک خواست اشباع نشدنی در می آورد.»(19)

د: آراستگی مرد برای همسر

برخلاف نظر عوام که غالباً بر آراستگی زن برای شوهر تأکید دارند، در فرهنگ اسلامی این عمل یک انتظار دو سویه است؛ یعنی مرد نیز باید خود را برای همسرش آراسته بدارد. در روایات آمده است که زنان بنی اسرائیل به گناه افتادند، زیرا مردانشان نسبت به وضع ظاهری خود بی اعتنا بودند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «لباس های خود را بشویید، موهایتان را اصلاح کنید، مسواک بزنید، خود را آراسته سازید و نظافت کنید؛ چرا که بنی اسرائیل این کارها را نکردند، در نتیجه زنانشان به زنا افتادند.»(20)
حضرات معصومین (علیه السلام) به آراستگی خود نزد همسرانشان بسیار اهمیت می دادند تا حدی که گاه نحوه پوشش آنها ملاقات کنندگان را به تعجب وا می داشت. «در زمان امام سجاد (علیه السلام) فردی از اهل عرفان می شنود، شخصی از فرزندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) در مدینه زندگی می کند که از فرط عبادت زینت عبادت کنندگان نام گرفته است. این فرد مشتاقانه به زیارت سبط پیامبر (صلی الله علیه و آله) می رود و در کمال تعجب، حضرت را در جامه ای سرخ رنگ و اتاقی مجلل می بیند. او که از مواجهه با چنین وضعی تعجب کرده بود، نزد دیگران زبان به گلایه باز می کند. اما مرتبه ی بعد که نزد امام می رود، امام را با لباسی ساده می بیند که بر گلیمی نشسته است. حضرت به او می فرماید: مرتبه ی قبل که من را در جامه سرخ و اتاق مجلل دیدی، به این خاطر بود که همسرم، من را و سرایش را این گونه دوست دارد.») (21)
شبیه این روایت درباره امام باقر (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) هم آمده است. چنین روایاتی حاکی از این است که همان گونه که مرد بر زنش حقی دارد، زن هم بر مردش حقی دارد. به ویژه این که این آراستگی موجب انس و محبت بیشتر زنان به شوهرانشان شده و به تبع آن، موجب احساس قدرت در مرد می شود. همچنین گفته شده است که خضاب و آراستگی، قدرت جنسی مردان را نیز تقویت می کند.

5- رابطه زناشویی و سلامتی

رابطه ی زناشویی بر سلامتی افراد نقش مؤثری دارد. «هنگام آمیزش، ما عمیق تر تنفس می کنیم و به این ترتیب، اکسیژن بیشتری دریافت می کنیم. با اکسیژن بیشتر در جریان خونمان، قلبمان مؤثرتر می تپد و باعث می شود اکسیژن راحتر در تمام بدن به جریان بیفتد. افزایش جریان خون، پوستمان را شفاف تر و موهایمان را براق تر می کند و برق خاصی در چشمانمان می اندازد. رابطه زناشویی، سطح تستوسترون خون را بالا می برد که باعث تقویت استخوان ها و ماهیچه ها می شود. همچنین میزان کلسترول بدن را تنظیم می کند. دکتر بیورلی ویپل محقق روابط جنسی می گوید: اندروفین ها که مسکن های طبیعی بدن هستند، طی رابطه زناشویی آزاد می شوند و برای تسکین درد گردن، درد ناشی از حرکات ناگهانی و آرتروز، خوب و مفید هستند.»(22)

فواید رابطه زناشویی در قانون بوعلی سینا(23)

برای رابطه ی جنسی فوایدی بیان شده است که با بهره گیری از دیدگاه های بوعلی سینا به صورت ذیل دسته بندی شده اند:
- «اگر آمیزش در زمان مناسب و به طور صحیح انجام شود، فوائد زیادی دارد، از جمله فواید این که جسم را پاک و بدن را برای رشد و بالندگی آماده می کند.
- بدن پس از آمیزش برای جبران قوای از دست رفته، حرکات سریعی را آغاز می کند که در اثر آن تقویت شده و نشاط و قوت می گیرد.
- آمیزش صحیح، افکار آشفته را از انسان برطرف کرده و او را دلیر و شجاع می گرداند.
- برای درمان بیماری های کلیوی - که از پر شدن خون پیدا می شود- و نیز درمان بیماری های ناشی از خلط بلغمی مفید است.
- ترک آمیزش در مرد باعث متراکم شدن آب شهوت و تبدیل شدن آن به ماده ی سمی گشته و بخار حاصل از آن به قلب و مغز آسیب می رساند.
- ترک آمیزش در زن باعث خفگی رحم شده، لذا زن احساس سرد شدن بدن و سنگینی می کند و به زحمت می تواند حرکت کند.»(24)
البته در عین حال که اسلام برای ازدواج و زناشویی، تقدس قائل شده و برای آن پاداش قرار داده است، اما نباید در این حلال زیاده روی شود. مطابق با تذکراتی که در این زمینه داده شده است، اسراف در این کار، انسان را دچار پیری زودرس و عمر کوتاه می کند.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر کس می خواهد عمرش طولانی باشد، چهار چیز را رعایت کند:
1- صبحانه تناول کند.
2- مواظب کفشش باشد.(25)
3- ردایش سبک باشد (اشاره به این که قرض انسان به مردم کم باشد).
4- اگر می خواهد عمرش طولانی باشد ارتباط زناشویی اش کم باشد.»(26)
«البته هر کس نسبت به توانایی و احتیاج خود می تواند تصمیم بگیرد ولی کسانی که این علامات را دارند، ارتباط جنسی خود را کاهش دهند:
الف- آنان که بعد از آمیزش بدنشان سرد و خشک شده و حواس بینایی و شنوایی شان ناتوان می گردد.
ب- آنان که بعد از آمیزش، ساق هایشان سست شده و درد می گیرد و به زحمت می توانند بدنشان را تحمل کنند.
ج- آنان که بعد از آمیزش، بدنشان به اصطلاح مور مور می شود، کم خواب شده، چشمشان بد شکل و دهانشان بدبو می شود.
د- آنان که دچار سوء هاضمه هستند و بعد از آمیزش به غرغر شکم مبتلا می شوند.»(27)
تغدیه با سلامت جنسی رابطه ی متقابلی دارد. «رابطه ی جنسی موفق، مستلزم دریافت غذاهای سالم و پر انرژی است. آنچه می تواند حیات جنسی را تقویت کند: غذاهای شیرین و پروتئین دار، عسل، خرما، کباب، شیر و گوشت، کاهو، هویج، شلغم پخته در شیر، کاکائو...»(28) است. ورزش نیز باعث یک پالایش درونی شده و سلول ها را سرشار از انرژی می کند.

6- آداب و احکام زناشویی

در انجام امور جنسی نکاتی چند باید مورد توجه قرار گیرد:
شخص باید کاملاً احساس نیاز کند و نسبت به این عمل عطش داشته باشد. هنگام همبستری، مثانه اش پر نباشد؛ زیرا این امر باعث ابتلا به بیماری بواسیر می شود. در این باره پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «در حالی که نیاز به قضای حاجت دارید، بستر نروید زیرا اگر مثانه پر باشد به بیماری بواسیر (فیستول) مبتلا می شوید.»(29)
نگاه به شرمگاه همسر نیز نهی شده است.(30)
هنگام آمیزش در تخیل خود زن دیگری را تجسم نکند. چنانچه پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «با زنت به هوس زن دیگری مجامعت نکن؛ زیرا می ترسم اگر فرزندی برایتان مقدر گردد، مخنث یا زن صفت یا دیوانه شود».(31)
از مکروهات در امر زناشویی، فخر فروشی افراد در این زمینه و برملا کردن اسرار و پنهانی های آن - چه به شوخی و چه به جدّ - در نزد دیگران است. در تذکری پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «این کار را نکنید، از جمله کسانی که در روز قیامت بدترین جایگاه را نزد خدا دارد، مردی است که راز خصوصی خود با همسرش را فاش کند.»(32)
قرآن در سوره ی بقره می فرماید: نباید به هیچ پدر و مادری به خاطر فرزندشان ضرری برسد.(33) پیامبر (صلی الله علیه و آله) درباره ی این آیه فرمود: «در دوران شیردهی، هر گاه مرد می خواست با همسرش نزدیکی کند، زن می گفت: اجازه نمی دهم، چون می ترسم حامله شوم و در نتیجه این فرزندم که شیر می دهم [بر اثر خشک شدن شیرم] بکشم. و هرگاه زن، مردش را دعوت می کرد، مرد می گفت: می ترسم با تو نزدیکی کنم و فرزندم را بکشم از این رو با او نزدیکی نمی کرد، پس، خداوند این روش را نهی فرمود که مرد، به زن زیان بزند و زن، به مرد.»(34)

حرام ها در امر زناشویی

در فرهنگ اسلامی برای ارتباط جنسی محدودیت هایی وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:
1- «زمانی که زن در دوران قاعدگی است. پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود: «کسی که در این ایام با همسرش مجامعت کند و فرزندی منعقد شود، اگر فرزند جذامی شود، خود را سرزنش کند.»(35)
2- در زمان استحاضه ی کثیره یا متوسطه، قبل از غسل
3- در زمان نفاس
4- درحال روزه واجب
5- در حال اعتکاف
6- در حال احرام
7- زمانی که زن کمتر از 9 سال داشته باشد
8- در صورت عدم بجا آوردن طواف و نماز نساء در حج و عمره
9- این عمل رو به قبله یا پشت به قبله نباشد. حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: «پیامبر (صلی الله علیه و آله) نهی کردند مرد در حالی که رو به قبله است با همسرش آمیزش کند.»(36)

مستحبات

«شب دوشنبه، شب سه شنبه، شب پنج شنبه، شب جمعه، بعد از ظهر پنج شنبه و جمعه، با وضو بودن در حال همبستری، آمادگی لازم و تعجیل نکردن در این امر، دوری از چشم دیگران،...»(37) از مستحبات این عمل می باشد.

زمان آمیزش

پیامبر (صلی الله علیه و آله) ای علی (علیه السلام)! بر تو باد آمیزش در شب دوشنبه، چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، حافظ کتاب خدا و خرسند به تقدیر خدا خواهد بود.
ای علی (علیه السلام)! اگر در شب سه شنبه با همسرت نزدیکی کردی و میانتان فرزندی تقدیر شد، پس از گواهی دادن به این که خدایی جز الله نیست و محمد (صلی الله علیه و آله) پیامبر خداست شهادت روزی او خواهد شد، خداوند او را همراه با مشرکان کیفر نخواهد داد و خوش بو دهان، دل مهربان گشاده دست و پیراسته زبان از غیبت و دروغ و تهمت خواهد بود.
ای علی (علیه السلام)! اگر در شب پنج شنبه با همسرت نزدیکی کردی و میانتان فرزندی تقدیر شد، حکمرانی از حکمرانان یا عالمی از عالمان خواهد بود.
ای علی (علیه السلام)! اگر در روز پنج شنبه به هنگام برگشتن خورشید از میانه آسمان با او نزدیکی کردی و میانتان فرزندی تقدیر شد تا هنگام پیری اش شیطان به او نزدیک نخواهد شد و انسانی راست و درست خواهد بود و خداوند عزو جل سلامت دین و دنیا را روزی او خواهد ساخت.
ای علی (علیه السلام)! اگر در شب جمعه با او نزدیکی کردی و میانتان فرزندی بود سخنوری خوش گوی و پر زبان خواهد بود.
ای علی (علیه السلام)! اگر در روز جمعه پس از عصر گاه با او نزدیکی کردی و میانتان فرزندی تقدیر شد، ناموری سرشناس و آگاه خواهد بود.
ای علی (علیه السلام)! اگر هم در جمعه شب پس از نماز عشا با او نزدیکی کردی، امید است به خواست خداوند متعال، یکی از ابدال باشد.(38)

تذکرات

در ادامه، بیان چند نکته ضروری است.

الف) مجوز رابطه در سفر؛

«در روایتی آمده، مردی از امام صادق (علیه السلام) پرسید؟ مردی که با همسرش مسافرت می کند و در سفر آب در دسترس نیست، آیا اینها حق ندارند با هم ارتباط داشته باشند؟ حضرت فرمودند: من دوست ندارم مگر اینکه بر خود بترسد. گفتم: به قصد لذت بردن یا کسی که نتواند شهوتش را کنترل کند؟ فرمود: کسی که نمی تواند شهوتش را کنترل کند، بر خویش می ترسد؛ گفتم: به قصد لذت بردن. حضرت فرمودند: حلال است.»(39)

ب) تذکری برای عقد کرده ها؛

دختران و پسران عقد کرده باید بدانند، اگر در دوران عقد احساس کردید که طرف مقابلتان از پرداختن به مسائل جنسی پرهیز شدید می کند یا رفتار جنسی صحیح ندارد، یا دچار ترس و واهمه نسبت به این رابطه است، (البته به صورت کم طبیعی است) بدانید که او ممکن است همسر خوب و موفقی برای شما نباشد؛ اینجا لازم است به متخصص مطمئنی مراجعه کنید حتی اگر در سایر صفات خود بسیار خوب باشد!

ج) ارتباط با اجنه؛

در قرآن کریم آمده است: (لَم یَطمِثهنَ قَبلَهُم وَلاَ جَانٌ)؛ یعنی نه انسانی تاکنون با این حورالعین تماس شهوانی داشته است و نه جن. این بدان معناست که اجنه نیز دارای شهوت هستند و این تذکری است برای جوانان؛ که اگر در اتاقی تنها می خوابند نباید برهنه یا با لباس های محرک باشند، زیرا در روایات آمده است که در چنین موقعیت هایی، اجنه بر شما طمع می ورزند و با شما هم آغوش می شوند. در تجربه های مشاوره ای نیز اختلالات و توهماتی در این شرایط گزارش شده است.

سر دلبران در کلام دیگران

- رابطه زناشویی امری مقدس است، چرا که خداوند آن را به بندگانش از زن و مرد عطا فرموده است، بنابراین آن را در حیوانیت راکد نگذاریم.(40)
- میل جنسی بزرگ ترین عامل محرک و سرآمد تمام اشتیاقات انسان است. اگر این میل در جهت صحیح استفاده شود، هوش، تخیل، اراده، استقامت و حس ابتکار در انسان بیدار می شود و توانایی او از حد معمول افزون تر می گردد.(41)
- بزرگترین عملکرد روابط زناشویی لذت مشترک است؛ وسیله ای برای عمیق و قوی کردن صمیمیت و ایجاد نیرویی برای کاهش نگرانی ها و مشکلات زندگی و ازدواج. (42)
- راد کامرون می گوید: رابطه ی زناشویی، سرگرمی نشاط بخش بزرگی است، اما باید آن را در حصار خانواده محدود کرد. رابطه ی زناشویی مانند شعله ای است که درون بخاری می سوزد؛ تا وقتی که این شعله، درون بخاری می سوزد، گرمای مطبوعی را در خانه پخش می کند؛ همین که این آتش به فرش ها و مبلمان رسید، تمام خانه خواهد سوخت.(43)
- مرد با زبان، نه فریب می خورد و نه قانع می شود. او نشانه ی علاقه مندی همسرش را بیش از انجام امور خانه و رسیدگی به امور فرزندانش و تهیه ی غذا، به «تمکین واقعی» می داند.(44)
- زن وقتی مهارت شوهر را در عشق ورزی و دوست داشتن خود می بیند و از حمایت او در رابطه ی زناشویی برخوردار می شود، شادابی جنسی اش حفظ می شود.
- اگر زن گاهی آغازگر رابطه ی زناشویی باشد، مرد در شروع و در طول رابطه احساس آسودگی می کند، چون دیگر نگران طرد شدن از سوی او نیست.
- اگر زنی همیشه و مداوم اولین گام را در رابطه زناشویی بردارد، پس از مدتی شوهر، علاقه اش را به رابطه ی جنسی با او از دست می دهد.
- رابطه ی زناشویی، عامل عمده ای است که باعث می شود زندگی به چیزی بیشتر از یک دوستی عاشقانه بدل شود.
- رابطه ی زناشویی فرصتی است که طی آن زن و شوهر پرورش پیدا می کنند.
- وقتی زوجی در زندگی خود دچار مشکل می شوند، گاهی وقت ها به جای این که بر مسائل و مشکلات تمرکز کنند، اگر میانبری بزنند و به یک فعالیت جنسی خوب بپردازند، می توانند از شدت مشکلات بکاهند و یافتن راه چاره را برای خودشان آسان تر کنند.
- مرد به رابطه ی زناشویی نیازمند است تا بتواند با همسرش خودمانی شود، عطش و میلش را نسبت به او پیدا و احساس کند و پایبند او باشد.
- فعالیت جنسی برای زن، آرامش به ارمغان می آورد و او را از جنبه ی زنانه ی خود آگاه می کند و در عین حال به شوهر قدرت می بخشد و او را از جنبه ی مردانه ی خود با خبر می کند.(45)

احادیث

- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: اگر مردی محتلم شود (در خواب جنب شود) قبل از غسل کردن، مکروه است با همسرش نزدیکی نماید؛ اگر قبل از غسل کردن با همسرش آمیزش کند و فرزندی دیوانه نصیب او شد؛ جز خویشتن کس دیگری را سرزنش ننماید.(46)
- امام باقر (علیه السلام) فرمودند: به همسرت سفارش کن قبل از آمدن به خلوتگاه وضو بگیرد و تو نیز قبل از وضو ساختن، کنار همسرت برای آمیزش قرار مگیر. (47)
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: وقتی می خواهید با همسرتان آمیزش کنید بگویید: (بسم الله و بالله)، خدایا شیطان را از ما و از فرزندی که به ما عنایت خواهی کرد دور فرما، اگر چنین بگوید: شیطان هرگز ضرری به فرزندتان نخواهد رساند.(48)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: رو به قبله یا پشت به قبله با همسرتان آمیزش نکنید.(49)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: سه چیز است که ساختمان بدن انسان را خراب می کند و حتی باعث مرگ او می شود؛ 1- با شکم پر به حمام رفتن 2- نزدیکی با همسر در حال سیری 3- آمیزش با پیر زنان.(50)
- امام علی ابن موسی الرضا (علیه السلام) فرمودند: با همسرتان ابتدای شب آمیزش نکنید؛ زیرا معده و رگ های بدنتان پر است و باعث قولنج، فلج، رعشه، نقرس، تقطیع ادرار، فتق و ضعف بینایی می گردد. آمیزش با همسر را در آخر شب انجام دهید که برای بدنتان مفید و اگر خداوند فرزندی به شما عنایت فرماید باهوش تر خواهد بود.(51)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: در حال ایستاده با همسرت نزدیکی نکن که این کار الاغ است، و اگر فرزندی از چنین آمیزشی به وجود آید مبتلا به شب ادراری خواهد شد همانند الاغ که در هر مکانی ادرار می کند.(52)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: در حالی که به فکر زنی دیگر هستید با همسرتان آمیزش نکنید زیرا می ترسم فرزندتان نا به کار، پست و فرومایه درآید.(53)
- امام رضا (علیه السلام) فرمودند: هر کس می خواهد گرفتار سنگ مثانه و گرفتگی ادرار نگردد هنگام انزال منی نباید از بیرون آمدن جلوگیری کند همچنین نباید کار دخول را طولانی نماید.(54)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هنگام آمیزش هر کدام از طرفین پارچه ای جداگانه برای خود داشته باشد و هرگز از پارچه مشترک خود را تمیز نکنید؛ زیرا که شهوت روی شهوت قرار می گیرد و در پی خود دشمنی خواهد آورد و زندگی به جدایی و طلاق کشانده خواهد شد.(55)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: قسم به آن کسی که جان محمد (صلی الله علیه و آله) در دست اوست، اگر مردی با همسر خود همبستر شود در حالی که کودکی در آن اتاق بیدار باشد و عمل آمیزش آن ها را ببیند و سخن آن ها را بشنود هرگز این کودک به رستگاری نخواهد رسید؛ اگر پسر باشد مرد زناکار و اگر دختر باشد زن زناکار می شود.(56)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: سه صفت خوب را از کلاغ بیاموزید:
1- آمیزش پنهانی 2- سحرخیزی 3- احتیاط و فاصله گرفتن از دیگران. (57)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: هنگام نزدیکی [با هدف فرزند دار شدن] از سخن گفتن بپرهیزید؛ زیرا سخن گفتن در چنین حالتی موجب گنگ شدن فرزند خواهد شد.(58)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هنگام نزدیکی [با هدف فرزند دار شدن] به فرج همسرتان نگاه نکنید -بهتر است در این زمان چشمانتان را فرو گذارید - زیرا نگاه کردن به فرج زن باعث کوری فرزند خواهد شد.(59)
- امام رضا (علیه السلام) فرمودند: هیچ گاه، هنگام آمیزش به داخل فرج همسرتان نگاه نکنید، زیرا ممکن است چیزی مشاهده کنید که خوش نداشته باشید، همچنین ممکن است باعث کوری فرزند شود.(60)
- امام هشتم (علیه السلام) فرمودند: وقتی از آمیزش فارغ شدی و آب شهوت تو خارج شد، به حالت ایستاده و نشسته قرار مگیر، بلکه اندی به پهلوی راست دراز می کشی، آنگاه برای ادرار کردن بر می خیزی تا به خواست خدا از سنگ مثانه در امان باشی (بمانی). سپس غسل نما و بعد از غسل هم مقداری شربت عسل بنوش، تا آبی که به سبب آمیزش از تو خارج شده، به تو برگردد.(61)
- رسول گرامی (صلی الله علیه و آله) فرمودند: نشیمنگاه های زنان امت من بر مردان حرام باشد. (از پشت با همسران خود نزدیکی نکنید.)(62)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: همسران شما عروسک و عشق زندگی تان هستند پس آن ها را با این کار [نزدیکی از پشت] اذیت نکنید.(63)
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: در شب اول ماه رمضان مرد با همسرش آمیزش نماید، زیرا خداوند در آیه 187 سوره ی مبارکه ی بقره می فرماید: «برای شما آمیزش با همسرانتان در شب اول روزه داری، حلال گشته است.»(64)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: با همسرت در اول، وسط و آخر ماه آمیزش نکن؛ زیرا هر کس که این کار را انجام دهد، فرزندش از سقط شدن در امان نخواهد بود و احتمال دارد دیوانه از کار درآید مگر نمی بینی که جنون انسان دیوانه، اول، وسط و آخر ماه بیشتر می شود.(65)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر مؤمنی که با همسرش نزدیکی کند هفتاد هزار فرشته بال هایشان را برای آن ها می گسترانند و رحمت خدا بر آنان نازل می گردد و در مقابل هر قطره آبی که از غسل آن ها بر زمین می ریزد خداوند خانه ای در بهشت برایشان بنا می کند و غسل جنابت سری است بین خداوند و بندگانش.(66)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: هیچ حلای نزد خداوند دوست داشتی تر از نزدیکی با همسر نیست؛ زمانی که مؤمن با همسرش نزدیکی [و سپس] غسل می کند شیطان گریه می افتد و فریاد می زند: ای وای! این بنده از پروردگارش اطاعت نموده و گناهانش بخشیده شده است.(67)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: ای زنان مسلمان حق ندارید [حتی] نمازتان را طولانی کنید تا مانع آمیزش همسرتان شوید.(68)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هیچ زنی حق خوابیدن ندارد مگر آنکه خود را برای آمیزش بر شوهرش عرضه نماید یعنی، عریان وارد رختخواب شوهرش شود و بدن برهنه خود را به بدن برهنه او بچسباند.(69)
- امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند: بهترین زن مسلمان کسی است که وقتی با شوهرش خلوت می کند بی شرم و بی حیا باشد، وقتی لباسش را در می آورد شرم و حیا را نیز از خود بیرون کند و وقتی که بعد از آمیزش با شوهر لباسش را می پوشد شرم و حیا را بر تن کند.(70)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: زن باید در خانه خود را به بهترین عطرها خوش بو کند و زیباترین لباسش را بپوشد و خود را به نیکوترین شکل آرایش کند و هر صبح و شب خود را به شوهرش برای همبستری عرضه نماید. (71)
- امام باقر (علیه السلام) فرمودند: زن شوهردار سزاوار نیست خود را بدون آرایش گذارد اگر چه با یک گردنبند باشد شایسته او نیست که دستش ولو با اندکی حنا بدون زینت باشد هر چند او زن پیر و کهن سال باشد.(72)
- امام باقر (علیه السلام) فرمودند: زن آزاد است به هر شکلی که می تواند خود را برای شوهرش آرایش کند.(73)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: بهترین زنان مسلمان زنی است که خود را برای شوهرش آرایش و زینت کند و زیبایی خود را از غیر شوهرش پنهان دارد.(74)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: مردها ناخن خود را از ته بچینند، ولی زن ها به خاطر زیبایی بیشتر مقداری ناخن های خود را بلندتر کنند.(75)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: بوی خوش زنان رنگش آشکار و عطرش پنهان است ولی بوی خوش مردان عطرش آشکار و رنگش پنهان است.(76)
- امام کاظم (علیه السلام) فرمودند: تعدادی بر جدم امام باقر (علیه السلام) داخل شدند و او را در خضاب مشاهده کردند پرسیدند: «آقا ! شما هم موهای سر و صورتتان را رنگ می کنید؟» حضرت فرمودند: «بله! من مردی هستم زن دوست، لذا خودم را برای همسرانم زینت می کنم.»(77)
- امام کاظم (علیه السلام) فرمودند: رنگ کردن مو سه فایده دارد: 1- شکوه و هیبت به انسان می دهد 2- محبت و دوستی همسر را جلب می کند 3- قدرت آمیزش را بالا می برد.(78)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: همچنان که شما دوست دارید همسرانتان خودشان را زینت نمایند و برای لذت شما خود را آماده کنند؛ شما مردان نیز باید برای بهره مندی از آنان خودتان را آرایش و مرتب کنید.(79)
- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر مردی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد نباید بیش از چهل روز موهای اطراف آلت تناسلی خود را رها سازد و هر زنی که به خداوند و روز قیامت مؤمن است رها کردن موهای زاید بیش از بیست روز حلال نمی باشد.(80)
- رسول خدا فرمودند: کسی که تا چهل روز برای تهیه داروی نظافت پول پیدا نکرد باید پول دارو را قرض بگیرد و این کار را به تأخیر نیندازد.(81)
- امام رضا (علیه السلام) فرمودند: سه چیز از روش های رسولان خدا است:
1- استعمال عطر 2- برطرف کردن موهای زاید 3- آمیزش بسیار با همسر.(82)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: نگذارید موهای سبیل، زهار [موهای اطراف دستگاه تناسلی] و موی زیر بغل شما بلند شوند زیرا شیطان در آن ها لانه می کند.(83)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: زن مسلمان حق ندارد بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود زیرا تمام فرشتگان آسمان و همه چیزهایی که این زن از کنارشان رد می شود او را لعنت می فرستند و تا وقتی که به خانه اش برگردد، حق ندارد خود را برای غیر شوهرش آرایش کند، که در این صورت بر خداوند لازم است او را به آتش جهنم بسوزاند.(84)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر زنی که خود را خوشبو کند و از خانه خارج شود، پیوسته مورد لعن و نفرین (ملائکه) است تا وقتی که به خانه بازگردد.(85)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: اگر زنی خود را برای غیرشوهرش آرایش و خوش بو کند تا وقتی که خود را از آن شستشو ندهد، خداوند هیچ نمازی را از او نمی پذیرد همانند شخص جنب که بدون غسل نمازش مورد قبول نیست.(86)
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: در آخرالزمان - که بدترین زمان هاست - زن هایی پیدا می شوند که در مقابل نامحرم خودآرایی کرده و حجاب را رعایت نمی کنند از دین فاصله می گیرند، فتنه گری می کنند، به سوی شهوت و لذّت های نامشروع می روند، حرام خدا را حلال می شمارند و خلود در آتش جهنم را برای خویش فراهم می سازند.(87)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: جدم حضرت ابراهیم (صلی الله علیه و آله) مرد غیرتمندی بود، و غیرت من از او بیشتر است، هر کس نسبت به ناموسش غیرت نداشته باشد خداوند بینی او را به خاک می مالد.(88)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: خداوند بسیار با غیرت است و مردان با غیرت محبوب او هستند؛ و نشانه غیرت خداوند این است که: «کارهای زشت و فاحشه گری را در پنهان و آشکار حرام نموده است».(89)
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: از غیرت ورزی بی جا دوری کنید زیرا این کار زن پاک دامن را به آلودگی می کشاند.(90)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: اگر چشم یکی از مردها به چهره زن زیبایی افتاد [و تحریک شد] بلافاصله نزد همسرش برود و با او آمیزش کند زیرا همان چیز ی را که آن زن دارد همسرش نیز دارد.(91)
- حضرت داوود (علیه السلام) فرمودند: پشت سر شیر درنده راه برو، اما هرگز پشت سر زن نامحرم حرکت مکن زیرا شیطان، تو را فریفته و به گناه آلوده خواهد کرد.(92)
- حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر مردی که با زن نامحرم دست دهد، روز قیامت به صورت دست بسته برانگیخته می شود و به همان صورت داخل آتش جهنم خواهد شد.(93)
- رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر کس با زن نامحرمی شوخی کند در مقابل هر کلمه ی شوخی خداوند او را هزار سال در جهنم زندانی خواهد کرد.(94)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: هم صحبت شدن، با زنان نامحروم و سخن گفتن با آن ها یکی از کمین گاه های شیطان است.(95)
- امام صادق (علیه السلام) فرمودند: غالب مردم از زنا بهره ای دارند!
- زنای چشم نگاه به نامحرم است.
- زنای زبان، سخن گفتن [به قصد لذت] با نامحرم است.
- زنای دهان بوسیدن نامشروع است.
- زنای دست، تماس با بدن نامحرم است.
و تفاوت نمی کند شرمگاه وارد عمل شود یا نه.(96)
- امام رضا (علیه السلام) فرمودند: با همسرت نزدیکی نکن مگر بعد از شوخی بسیاری با او، سینه هایش را به آرامی فشار ده تا آماده همبستری شود آنچنان که در تو آمادگی وجود دارد.(97)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: با همسرت سه شب آخر ماه آمیزش نکن که اگر در این وقت فرزندی از شما به هم رسد یاور ستمکاران و قاتل دسته ای از مردم خواهد شد.(98)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: با همسرت در شب عید فطر آمیزش نکن زیرا فرزندی که نطفه اش در این شب بسته شود فردی بسیار شرور خواهد بود.(99)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: بر تو باد به نزدیکی با همسرت در شب دوشنبه اگر فرزندی در این شب به وجود آید حافظ کتاب خدا و راضی به رضای او خواهد بود.(100)
- «پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: بوی خوش، قلب را محکم می کند و بر (توان) آمیزش می افزاید.»
- در نیمه شعبان با همسرت آمیزش نکن زیرا اگر میانتان فرزندی تقدیر شود بد شگون خواهد بود و نشانی سیاه بر چهره خواهد داشت.
- در نخستین ساعات شب، با همسرت نزدیکی نکن چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود اطمینان نیست که ساحر و از آنان که دنیا را بر آخرت بر می گزینند نباشد.
- با همسرت در آخرین روزهای پاکی و در حالی که تنها دو روز از او مانده باشد نزدیکی مکن چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود یاور ستمگران خواهد بود و توده هایی از مردم به دست او به کام مرگ خواهند رفت.
- میان اذان و اقامه با همسرت نزدیکی مکن زیرا اگر میانتان فرزندی تقدیر شود به خونریزی علاقه مند خواهد بود.
- در شب عید قربان با همسرت نزدیکی مکن زیرا اگر میانتان فرزندی تقدیر شود شش انگشت یا چهار انگشت خواهد داشت.
- بعد از ظهر با همسرت نزدیکی مکن چرا که اگر در آن هنگام، فرزندی تقدیر شود کژ چشم خواهد بود و شیطان از کژ چشمی انسان، شادمان می شود.
- در زیر درخت میوه با همسرت نزدیکی مکن چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود جلاد، قاتل، یا عرف خواهد بود.
- در زیر نور خورشید و تابش آن با همسرت نزدیکی مکن مگر اینکه پرده ای آویخته باشی که شما را می پوشاند چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود تا پایان عمر در تیره بختی و تهی دستی خواهد بود.
- بر پشت بام خانه با همسرت نزدیکی مکن چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود منافق، ریاکار و بدعت گذار خواهد بود.
- چون آهنگ سفر کردی در آن شب با همسرت نزدیکی مکن چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود دارایی خویش را در غیر حق خرج خواهد کرد.
- چون روانه سفری شدی، تا مسافت سه شبانه روز ره پیمودن، با همسرت نزدیکی مکن چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود یار هر ستمگری خواهد بود که بخواهد به تو ستمی برساند.
- هر کس با زنش در حالی که وی حائض است، نزدیکی کند و برایشان فرزندی تقدیر شود و این فرزند مبتلا به جذام شود، کسی جز خویش را نکوهش نکند.
- مبادا کسی در حالی که از قضای حاجت (دستشویی رفتن) خودداری می کند، نزدیکی کند، چرا که این کار بواسیر می آورد.
- هر کس جنب با همسر خویش در بستر باشد نباید قرآن بخواند، چرا که از این بیم دارم که از آسمان بر آن ها فرود آید و آنان را بسوزاند.
- عروس را در هفته اولش از شیر، سرکه، گشنیز، سیب ترش، باز بدارید زیرا از این چهار چیز، زهدان سترون سرد می شود اگر در حالی که سرکه خورده است عادت ماهیانه شود هرگز کامل پاک نکرده گشنیز هم حیض را در شکم وی بر می انگیزاند و زادن را بر او سخت می سازد و سیب ترش نیز حیض شدن او را قطع می کند و این عارض برای وی یک بیماری می شود.»(101)

پی نوشت ها :

1- مطلع عشق، (توصیه های آیت الله خامنه ای در مراسم خطبه عقد خطاب به زوج های جوان)، ص 39.
2- محرمانه با همسران، مقدمه.
3- چیزی که طرحش در جامعه ممنوعیت اخلاقی داشته باشد.
4- الکافی، ج 5، ص 496؛ «عَن إسحَاقَ بن إبراهیمَ الجُعفی قَالَ سَمعتُ أَبَا عَبدِالله (صلی الله علیه و آله) یَقُولُ إنَّ رَسُولُ الله (صلی الله علیه و آله) دَخَلَ بَیتَ أمِّ سَلَمَةَ فَشَمَّ ریحاً طیّبَةً فَقَالَ أتَتکُمُ الحَولَاءُ فَقَالَت هُوَ ذَا هِیَ تَشِکُو زَوجَهَا فَخَرَجَت عَلَیهِ الحَولاءُ فَقَالت بأبی أَنتَ وَ أُمَّی إنَّ زَوجی عَنَّی مُعرضٌ فَقَالَ زِیدِیهِ یَا حَولَاءُ قَالَت مَا أترکُ شَیئاً طیَّباً مِمَّا أتَطیّبُ لَهُ بِهِ وَ هُوَ عَنِّی مُعرضٌ فَقَالَ أمَا لَو یَدری مَا لَهُ بِإقبَالِهِ عَلَیکِ قَالَت وَ مَا لَهُ بِإقبَالِهِ عَلَیَّ فَقَالَ أمَا إنَّهُ إذَا أقبَلَ اکتَنَفَهُ مَلَکانِ فَکَانَ کَالشَّاهِرِ سَیفَهُ فِی سَبیِلِ اللهِ فَإذَاَ هُوَ جَامَعَ تَحَاتُّ عَنهُ الذُّنُوبُ کَما یَتَحاتُّ وَرَقُ الشَّجرِ فَإذَا هُوَ اغتَسَلَ اَنسَلَخَ مِنَ الذُّنُوبِ».
5- نجات رابطه، ص 129.
6- بازی عاشقانه.
7- المحجه البیضا، ج 3، ص 110؛ «عنه (صلی الله علیه و آله) ثلاث من العجز فی الرجل... و الثالث: أن یقارب الرجل جاریته فیصیبها قبل أن یحادثها و یؤانسها و یضاجعها فیقضی حاجته منها قبل أن تقضی حاجتها منه».
8- من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 559؛ «أنّ أحَدَکُم لَیَأتِیِ أهَلَهُ فَتَخرُجُ مِن تَحتِهِ فَلَو أَصَابَت زِنجِیّاً لَتَشَبّثَت بِهِ فَإذَا أتَی أحَدُکُم أَهَلَهُ فَلیَکُن بَینَهُمَا مُدَاعَبَةٌ فَإنّهُ أطَیَبُ لِلأمرِ».
9- مستدرک الوسایل، ج 14، ص 150؛ «فأنّ العبد المؤمن إذا أخذ بید زوجته کتب الله له عشر حسنات و محا عنه عشر سیئات فإن قبّلها کتب الله له مأة حسنه و محا عنه مأة سئة....»
10- معجزه ی صمیمیت، ص 619.
11- تلخیص از ازدواج و ازدواج درمانی، صص 200- 220.
12- مکارم الاخلاق، ج 1، ص 393؛ «لا یجامعن احدکم و به حقن من خلأ..»
13- محرمانه با همسران، ص 84.
14- ر. ک: محرمانه با همسران.
15- وسائل الشیعه، ج 14، ص 82؛ «اذا جامع احدکم اهله فلا یا تیهن کما یاتی الطیر لیکُثُ و الیلبت».
16- تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ص 315؛ «یحب علی الرجل لامراته مایحب له علیها، ان یتزین لها کما تتزین له فی غیر ماثم». (ترجمه: مرد در برابر زن، همان وظیفه ای را دارد که زنش در برابر او دارد، یعنی خود را برای او بیاراید...)
17- تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ص 387؛ «لولا ان المراه تصنع لزوجها لصلفت عنده.»
18- بحارالانوار، ج 103، ص 224.
19- مسئله حجاب، شهید مرتضی مطهری، ص 49.
20- کنزالعمال، ج 6، ص 640؛ «اغسلوا ثیابکم و خذوا من شعورکم و استاکوا و تزیّنوا و تنظّفوا فإنّ بنی إسرائیل لم یکونوا یفعلون ذلک فزنت نساؤهم».
21- بحارالانوار، ج 46، ص 103.
22- معجزه ی صمیمیت، ص 589.
23- ترجمه قانون بوعلی، ج 3، ص 223، به نقل از: آداب شب زفاف، ص 103.
24- محرمانه با همسران، ص 11.
25- کف پا، قلب دوم انسان است. بعد از قلب حساس ترین جای بدن کف پاست چون تمام رگ های بدن به کف پا وصل می شوند.
26- مکارم الاخلاق، ج 1، ص 459؛ «مَن أرادَ البَقاءَ- و لا بَقاءَ- فَلُیباکر الغَداءَ، وَ لیُجَوِّدِ الحِذاءَ، وَلیُخَفِّفِ الرّداءَ، وَ لیُقِلّ مُجامَعَةَ النِّساءِّ. قیلَ: یا رَسولَ اللهِ، و ما خِفةُ الرِّداءّ؟ قالَ: قِلَّةُ الدّین».
27- محرمانه با همسران، ص 73.
28- ر.ک: محرمانه با همسران، صص 70- 72.
29- کنزالعمال، ج 16. ص 355؛ «لا یُجامِعَنَّ أحَدُکُم و بِهِ حَقنٌ مِن خَلاءٍ؛ فَإنَّهُ یَکونُ مِنهُ البَواسیرُ، و لا یُجامِعَنَّ أحَدُکُم و بِهِ حَقنٌ مِن بَولٍِ؛ فَإنَّهُ یَکونُ النَّواصیر.»
30- همان؛ «إنی لأحسب إحداکن إذا أتاها زوجها لیکشفان عنهما اللحاف ینظر أحدهما إلی عورة صاحبه کأنهما حماران... فلا تفعلوا ذلک فإن الله یمقت علی ذلک»
31- بحارالانوار، ج 103، ص 281؛ لا تجامع امراتک بشهوه امراه غیرک، فانی اخشی ان قضی بینکما ولد ان یکون مخنثا او مونثا مخبلا.
32- کنزالعمال، ج 16، ص 375؛ ان من الشر الناس عندالله منزله یوم القیامه، الرجل یقضی الی امراته و تقضی الیه، ثم ینشر سرها.
33- بقره / 233.
34- الکافی، ج 6، ص 41؛ «لاتضارُ والدةٌ بولدها و لا مولود له بولده».
35- مکارم الاخلاق، ج 1، ص 459؛ «من جامع امراته و هی حائض فخرج الولد مجذوما او ابرص، فلا یلومن الانفسه.»
36- من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 555؛ «الامام علی (علیه السلام) فی ذکر جمل من مناهی النبی (صلی الله علیه و آله)؛ نهی ان یجامع الرجل اهله مستقبل القبله.»
37- تلخیص از محرمانه با همسران، صص 93- 95.
38- علل الشرایع، ج 2، صص 650- 651.
39- الکافی، ج 5، ص 495؛ «الکافی عن اسحاق بن عمار: سالت ابا عبدالله (صلی الله علیه و آله) عن الرجل یکون معه اهله فی السفر لا یجد الماء ایاتی اهله...»
40- معجزه ی صمیمیت، ص 586.
41- همان.
42- گام نخست را درست بردارید، ص 129.
43- معجزه ی صمیمیت، ج 2، ص 698.
44- همان، ص 731.
45- تلخیص از معجزه ی صمیمیت، صص 599- 602.
46- وسائل الشیعه، ج 2، ص 139.
47- وسائل الشیعه، ج 2، ص 115.
48- همان، ص 136.
49- مکارم الاخلاق، علامه طبرسی، ص 212.
50. وسائل الشیعه، ج 20، ص 255.
51- الرساله الذهبیه، ص 65.
52- همان.
53- وسائل الشیعه، ج 20، ص 252.
54- مستدرک الوسائل، ج 14، ص 308.
55- وسائل الشیعه، ج 20، ص 252.
56. همان، ص 133.
57. همان.
58. همان، ص 123.
59. وسائل الشیعه، ج 20، ص 121.
60. همان، ص 124.
61. مستدرک الوسائل، ج 14، ص 308.
62. وسائل الشیعه، ج 20، ص 143.
63. همان.
64. همان، ص 129.
65. وسائل الشیعه، ج 20، ص 129.
66. همان، ص 179.
67. مستدرک الوسائل، ج 14، ص 154.
68. همان، ص 164.
69. وسائل الشیعه، ج 20، ص 176.
70. وسائل الشیعه، ج 20، ص 31.
71. همان، ص 158.
72. همان، ص 167.
73. همان، ص 239.
74. مستدرک الوسائل، ج 14، ص 166.
75. وسائل الشیعه، ج 20، ص 134.
76. همان، ص 147.
77. وسائل الشیعه، ج 2، ص 82.
78. همان.
79. مستدرک الوسائل، ج 14، ص 296.
80. وسائل الشیعه، ج 2، ص 139.
81. همان، ص 140.
82. همان، ص 142.
83. وسائل الشیعه، ج 2، ص 140.
84. همان، ص 161.
85. همان.
86. همان، ج 20، ص 160.
87. مکارم الاخلاق، ص 201.
88. وسائل الشیعه، ج 20، ص 154.
89. وسائل الشیعه، ج 20، ص 153.
90. همان، ص 237.
91. الکافی، ج 5، ص 494.
92. همان، ص 275.
93. وسائل الشیعه، ج 20، ص 198.
94. همان.
95. همان، ص 273.
96. وسائل الشیعه، ج 20، ص 191.
97. مستدرک الوسائل، ج 14، ص 221.
98. وسائل الشیعه، ج 20، ص 251- 255.
99. همان.
100. همان.
101. علل الشرایع، ج 2، صص 641- 651.

منبع مقاله :
بانکی پورفرد، امیرحسین، (1391)، سّر دلبران (عوامل آرامش بخش و نشاط آفرین در خانواده)، اصفهان: حدیث راه عشق، چاپ ششم



 

 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
استوری تبریک شب یلدا 1403
play_arrow
استوری تبریک شب یلدا 1403
کلیپ شب یلدا 1403
play_arrow
کلیپ شب یلدا 1403
چرا زبان عربی، زبان اسلام است؟ آیا اسلام برای اعراب آمده است؟
چرا زبان عربی، زبان اسلام است؟ آیا اسلام برای اعراب آمده است؟
هوس‌های نفتی ترامپ در سوریه
play_arrow
هوس‌های نفتی ترامپ در سوریه
قاب متفاوتی از دیدار صبح امروز اقشار مختلف بانوان با رهبر انقلاب
play_arrow
قاب متفاوتی از دیدار صبح امروز اقشار مختلف بانوان با رهبر انقلاب
حاشیه‌های دیدار هزاران نفر از زنان و دختران با رهبرانقلاب
play_arrow
حاشیه‌های دیدار هزاران نفر از زنان و دختران با رهبرانقلاب
آخرین وضعیت تامین سوخت نیروگاه‌ها
play_arrow
آخرین وضعیت تامین سوخت نیروگاه‌ها
سنگین ترین محموله تاریخ صنعت فضایی ایران پرتاب شد!
play_arrow
سنگین ترین محموله تاریخ صنعت فضایی ایران پرتاب شد!
وقتی کارشناس آمریکایی مناظره پخش زنده را ترک می‌کند!
play_arrow
وقتی کارشناس آمریکایی مناظره پخش زنده را ترک می‌کند!
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف بانوان
music_note
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف بانوان
بیان دیدگاه و نظرات | خانم مریم سهرابی، برگزیده جشنواره کشوری قصه‌گویی
music_note
بیان دیدگاه و نظرات | خانم مریم سهرابی، برگزیده جشنواره کشوری قصه‌گویی
بیان دیدگاه و نظرات | خانم فاطمه رایگانی، دکتری فلسفه دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)
music_note
بیان دیدگاه و نظرات | خانم فاطمه رایگانی، دکتری فلسفه دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)
بیان دیدگاه و نظرات | خانم سمیرا خطیب‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی سوره
music_note
بیان دیدگاه و نظرات | خانم سمیرا خطیب‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی سوره
بیان دیدگاه و نظرات | خانم فاطمه ترابی، معاون علمی مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران
music_note
بیان دیدگاه و نظرات | خانم فاطمه ترابی، معاون علمی مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران
بیان دیدگاه و نظرات | خانم عائده سرور، مادر دو شهید، از لبنان
music_note
بیان دیدگاه و نظرات | خانم عائده سرور، مادر دو شهید، از لبنان