به کوشش: محمد کمالي نژاد
نام رايج:
نيلوفرنام عربي:
کُرنب الماء
نام هاي ديگر:
دانه آن را حب العروس مي نامند
ماهيت:
گل نباتي است که در غديرها و آب ها ايستاده و در ايام گرما بهم مي رسد ساق آن نرم و مجوف طولاني به قدر عمق آنها و برگ آن عريض و بر سطح آب مفروش و گل آن بيرون از آب و الوان مي باشد سفيد، نيلي، سرخ و ارغواني و بنفش و زرد وليکن زردرنگ آن کمياب و سفيد آن کثيرالوجود است. و بعد از ريختن گل آن ثمري به قدر سيبي مدور و در جوف آن تخمه هاي کوچک سياه که با لزوجت مي باشد بهم مي رسد.طبيعت:
در دوم سرد و تر و گل آن از همه الطف و ريشه ي آن گرم و خشک
افعال و خواص:
مقوي دل و دماغ و مسکن حرارت آنها و تشنگي و رافع قروح ظاهري و باطني حادث از ادويه حاده است آشاميدن گل آن و به دستور بيخ آن حابس اسهال مزمن و قرحه امعاء و سيلان مني و منجمد کننده آن و مسکن شهوت باه و مانع احتلام خصوص با شربت خشخاش، مسکن حرارت قلب و کبد و حميات حاره حادّه است.بيخ آن جهت اسهال مزمن و تحليل طحال و قروح امعاء و سيلان مني و ضماد آن جهت درد معده و مقعده و مثانه و ورم طحال و مقعده.
تحقيقات جديد:
تب بر، مسکن، کاهش فعاليت جنسي.***
بدل:
بنفشه و خطمي، روغن بيد و روغن گل بنفشه، گلابمضر:
مثانه، باهمصلح:
در مثانه، نبات و عسل و در باه لبوبات و عسلمقدار شربت:
از جرم آن تا 3 درم و از مطبوخ آن تا 7 مثقالقوت: تا يک سال
آن را که زکام گرم عارض گرديد*** بس فايده کز شراب نيلوفر ديدچون ساخت پس از شربت مذکور غذا *** از ماش و جو مقشر افتاد مفيد
حکيم يوسفي
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول
