به کوشش: محمد کمالي نژاد
نام رايج:
بنفشهنام عربي:
بنفسج، فرفيرنام هاي ديگر:
ابرو (يوناني)ماهيت:
گياهي است بلندي آن تا يک شبر و يا يک شبرونيم و با شاخ هاي باريک بسيار از يک بيخ رسته که همان ها ساقهاي برگ آن است و برگ آن شبيه برگ انار و حنا الا آنکه پايين برگ آن عريض تر و بزرگ تر و هر دو گوشه آن اندک برآمده و بر سر هر شاخه گلي کوچک خوشبو و بنفش رنگ.
طبيعت:
در اول سرد و در دوم ترافعال و خواص:
مسهل صفرا به رفق خصوص آنچه محتبس باشد در معده و امعاء و مسکن عطش و حدت خون و جهت حميّات حاره و خفقان و غشي با ماءالشعير و آلو و تحليل اورام لطيفه و صلبه و صداع حاره و صرع اطفال و نزلات و زکام و سرفه و خشونت سينه و حلق و خناق و ذات الجنب و ذات الريه و جهت معده و کبد و طحال و بروز مقعده و حرقت مثانه و بول و احتباس آن و درد گرده و سه مثقال سائيده آن با شير خشت و شکر و امثال آن مسهل سريع العمل و سرشته آن با شيره گلقند جنت تبهاي مرکبه بي عديل و نيز بسيار بايد که جوش ندهند زيرا که جوش بسيار مبطل فعل آن است و استعمال آن با شکر مقوي فعل آن است در اسهال، و با عسل مضعف آن و خورانيدن آب برگ آن مقدار يک درم و با ثلث آن شکر جهت خروج مقعده اطفال بغايت مؤثر.تحقيقات جديد:
ضد التهاب، ضد سرطان، مدر، خلط آور، قي آور، مدر، ملين، تسکين دهنده مشکلات تنفسي، تنظيم متابوليسم و سيستم هورموني، معالجه سندرم PMS، برونشيت حاد***
بدل:
نيلوفر و برگ خبازي و در سرفه گاوزبان و به وزن آن اصل السوس.مضر:
اکثار آن مورث ضعف دل و باعث کرب و ثقل معده و غثيان و التهاب تبهاي حارهمصلح:
انيسونمقدار شربت:
از جرم آن تا 5 مثقال و در مطبوخ تا ده مثقالدرد گوشت اگر ز صفرا باشد *** زردي ز رخ و چشم تو پيدا باشد
گر حب بنفشه بعد منضج بخوري*** از روي علاج خوب و زيبا باشد
حکيم يوسفي
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول
