پرسش :
چرا در شب عاشورا حضرت قاسم عليه السلام گفت: مرگ براي من از عسل شيرين تر است.؟
پاسخ :
حضرت قاسم ـ عليه السلام ـ فرزند امام حسن مجتبي ـ عليه السلام ـ نوجوان سيزده ساله اي بود كه در روز عاشورا در ركاب امام حسين ـ عليه السلام ـ شربت شهادت نوشيد. او بيش از حد عاشق شهادت بود. روز عاشورا با اصرار زياد توانست اذن ميدان بگيرد و جانش را در راه عمويش امام حسين ـ عليه السلام ـ فدا كند.
اما جمله زيبائي كه به حضرت قاسم ـ عليه السلام ـ نسبت داده شده كه ايشان فرموده اند: «مرگ براي من از عسل شيرين تر است»، در برخي از كتاب هاي معتبر تاريخي ذكر شده است. هر چند در بعضي از كتاب هاي تاريخي در وقايع شب عاشورا اين واقعه را ننوشته اند. مانند مقتل ابي مخنف، ارشاد شيخ مفيد و...
در كتاب «نفس المهموم» در وقايع شب عاشورا آمده است : امام حسين ـ عليه السلام ـ به اصحابش فرمود: اي مردم ! من فردا كشته مي شوم و همه با من كشته مي شويد...
پس قاسم بن حسن ـ عليه السلام ـ به امام گفت: آيا من هم از كشته شده‌گانم؟
دل حسين ـ عليه السلام ـ بر او بسوخت و گفت: اي پسرك من! مرگ در نزد تو چگونه است؟
گفت: اي عم از انگبين شيرين تر.
امام فرمود : آري به خدا سوگند. عم تو فداي تو باد. تو يكي از آن مرداني كه با من كشته شوند، بعد از آنكه شما را بلاي عظيم رسد...[1]
در كتاب «سوگنامه آل محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ » به نقل از كتاب «الوقايع و الحوادث» آورده است: حضرت قاسم بن حسن نوجواني بود كه هنوز به حد بلوغ نرسيده بود. شب عاشورا نزد عمويش آمد و عرض كرد: عمو جان من هم فردا كشته مي شوم؟
امام او را به سينه اش چسبانيد و فرمود: مرگ در نظر تو چگونه است؟
قاسم ـ عليه السلام ـ جواب داد: «احلي من العسل» ؛ «از عسل شيرين تر است»[2]
در كتاب «الوقايع و الحوادث» محمد باقر ملبوبي مي نويسد: ... قاسم سيزده ساله بسخن درآمد: عمو من هم كشته مي شوم؟
فرمود: مرگ در نظرت چگونه است؟
عرضه داشت: مرگ نزد من از عسل شيرين تر است... [3]
عباس اسماعيلي يزدي مي نويسد: سيد بحراني از ابوحمزه ثمالي روايت كرده است كه امام سجاد ـ عليه السلام ـ مي فرمود: آن شبي كه روز آن پدرم شهيد شد، خويشان و يارانش را جمع كرد... قاسم بن حسن ـ عليه السلام ـ عرض كرد: من هم از كشته شدگانم ؟
حضرت بر او رقت كرده فرمود: پسر جانم مرگ نزد تو چگونه است؟
گفت: اي عمو از عسل شيرين تر است... .[4]
نتيجه گيري:
همان گونه كه مشاهده شد در بعضي از كتب تاريخي اين مطلب نقل شده است و نبودن اين مطلب در برخي ديگر از كتاب هاي تاريخي دليل عدم صحت اين مطلب نيست. علاوه بر اينكه شدت علاقه و شوق حضرت قاسم ـ عليه السلام ـ در روز عاشورا براي رفتن به ميدان كه مورد اتفاق همه مورخان و محدثان مي باشد. از طرفي اين روايت از امام سجاد توسط ابوحمزة ثمالي نقل شده كه معتبر مي باشد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1- حماسه سازان کربلا ؛ترجمه بخشایشی
2- درکربلا چه گذشت؛شیخ عباس قمی
پی نوشتها:
[1] . شيخ عباس قمي ؛ نفس الهموم، ترجمة ميرزا ابوالحسن شعراني، تهران ، كتابفروشي اسلاميه 1374، ه ق ، ص 116 و ص 139.
[2] . محمد محمدي اشتهاردي ؛ سوگنامه آل محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ چاپ هفتم، قم، نشرناصر 1374، صفحة 284 به نقل از الوقايع و الحوادث، جلد 3، صفحة 62.
[3] . محمد باقر ملبوبي ؛ الوقايع و الحوادث، مؤسسه مطبوعاتي دين و دانش، 1345ه . ش ، ج 2 ، ص 187.
[4] . عباس اسماعيلي يزدي ؛ سحاب رحمت ، چاپ اول قم، نشر مسجد مقدس جمكران 1378، ص 34 به نقل از مدينه المعاجز، ج 4 ، ص 214، معجزه هاي امام حسين ـ عليه السلام ـ ش. 295، نفس المهموم ، ص230.
منبع:اندیشه قم
حضرت قاسم ـ عليه السلام ـ فرزند امام حسن مجتبي ـ عليه السلام ـ نوجوان سيزده ساله اي بود كه در روز عاشورا در ركاب امام حسين ـ عليه السلام ـ شربت شهادت نوشيد. او بيش از حد عاشق شهادت بود. روز عاشورا با اصرار زياد توانست اذن ميدان بگيرد و جانش را در راه عمويش امام حسين ـ عليه السلام ـ فدا كند.
اما جمله زيبائي كه به حضرت قاسم ـ عليه السلام ـ نسبت داده شده كه ايشان فرموده اند: «مرگ براي من از عسل شيرين تر است»، در برخي از كتاب هاي معتبر تاريخي ذكر شده است. هر چند در بعضي از كتاب هاي تاريخي در وقايع شب عاشورا اين واقعه را ننوشته اند. مانند مقتل ابي مخنف، ارشاد شيخ مفيد و...
در كتاب «نفس المهموم» در وقايع شب عاشورا آمده است : امام حسين ـ عليه السلام ـ به اصحابش فرمود: اي مردم ! من فردا كشته مي شوم و همه با من كشته مي شويد...
پس قاسم بن حسن ـ عليه السلام ـ به امام گفت: آيا من هم از كشته شده‌گانم؟
دل حسين ـ عليه السلام ـ بر او بسوخت و گفت: اي پسرك من! مرگ در نزد تو چگونه است؟
گفت: اي عم از انگبين شيرين تر.
امام فرمود : آري به خدا سوگند. عم تو فداي تو باد. تو يكي از آن مرداني كه با من كشته شوند، بعد از آنكه شما را بلاي عظيم رسد...[1]
در كتاب «سوگنامه آل محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ » به نقل از كتاب «الوقايع و الحوادث» آورده است: حضرت قاسم بن حسن نوجواني بود كه هنوز به حد بلوغ نرسيده بود. شب عاشورا نزد عمويش آمد و عرض كرد: عمو جان من هم فردا كشته مي شوم؟
امام او را به سينه اش چسبانيد و فرمود: مرگ در نظر تو چگونه است؟
قاسم ـ عليه السلام ـ جواب داد: «احلي من العسل» ؛ «از عسل شيرين تر است»[2]
در كتاب «الوقايع و الحوادث» محمد باقر ملبوبي مي نويسد: ... قاسم سيزده ساله بسخن درآمد: عمو من هم كشته مي شوم؟
فرمود: مرگ در نظرت چگونه است؟
عرضه داشت: مرگ نزد من از عسل شيرين تر است... [3]
عباس اسماعيلي يزدي مي نويسد: سيد بحراني از ابوحمزه ثمالي روايت كرده است كه امام سجاد ـ عليه السلام ـ مي فرمود: آن شبي كه روز آن پدرم شهيد شد، خويشان و يارانش را جمع كرد... قاسم بن حسن ـ عليه السلام ـ عرض كرد: من هم از كشته شدگانم ؟
حضرت بر او رقت كرده فرمود: پسر جانم مرگ نزد تو چگونه است؟
گفت: اي عمو از عسل شيرين تر است... .[4]
نتيجه گيري:
همان گونه كه مشاهده شد در بعضي از كتب تاريخي اين مطلب نقل شده است و نبودن اين مطلب در برخي ديگر از كتاب هاي تاريخي دليل عدم صحت اين مطلب نيست. علاوه بر اينكه شدت علاقه و شوق حضرت قاسم ـ عليه السلام ـ در روز عاشورا براي رفتن به ميدان كه مورد اتفاق همه مورخان و محدثان مي باشد. از طرفي اين روايت از امام سجاد توسط ابوحمزة ثمالي نقل شده كه معتبر مي باشد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1- حماسه سازان کربلا ؛ترجمه بخشایشی
2- درکربلا چه گذشت؛شیخ عباس قمی
پی نوشتها:
[1] . شيخ عباس قمي ؛ نفس الهموم، ترجمة ميرزا ابوالحسن شعراني، تهران ، كتابفروشي اسلاميه 1374، ه ق ، ص 116 و ص 139.
[2] . محمد محمدي اشتهاردي ؛ سوگنامه آل محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ چاپ هفتم، قم، نشرناصر 1374، صفحة 284 به نقل از الوقايع و الحوادث، جلد 3، صفحة 62.
[3] . محمد باقر ملبوبي ؛ الوقايع و الحوادث، مؤسسه مطبوعاتي دين و دانش، 1345ه . ش ، ج 2 ، ص 187.
[4] . عباس اسماعيلي يزدي ؛ سحاب رحمت ، چاپ اول قم، نشر مسجد مقدس جمكران 1378، ص 34 به نقل از مدينه المعاجز، ج 4 ، ص 214، معجزه هاي امام حسين ـ عليه السلام ـ ش. 295، نفس المهموم ، ص230.
منبع:اندیشه قم
