پرسش :
چه كنم فرزندم تحت تأثير فرهنگ منفي دانشگاهي که در آن تحصيل مي کند قرار نگيرد؟
پاسخ :
با وضعيت كنوني حاكم بر فضاي برخي از دانشگاهها و دستهاي پنهان و آشكار دشمنان دين، در غيرتزدايي جوانان متدين اين مملكت و سوق دادن آنها به بيتقوايي و احساس پوچي از درون، نگراني شما، جا دارد. در پاسخ به اين سؤال بايد عرض كنم كه تغيير نگرش و بينش در افراد در يك لحظه و در آن واحد پيدا نميشود و از مسائلي است كه مقدمات و پيش زمينههايي از قبل لازم دارد. بنابراين اگر جواني در يك خانوادة متدين و متشرع تحت نظارت پدر و مادري آگاه، تربيت يافته و اگر از لحاظ اعتقادي با مسائل مختلف ديني سؤال يا مشكلي داشته، از طريق پرسش و پاسخ به صورت منطقي و نه با خشم و غضب و بيحوصلهگي، پاسخ خود را گرفته باشد، جاي نگراني نيست چرا كه در هر محيطي قرار بگيرد خودش را حفظ خواهد كرد.
تجربة قبل از انقلاب در دانشگاهها، حاكي از همين ماجراست و در واقع زمان فعلي ما تكرار همين تجربه به شكل ديگري است. قبل از انقلاب جواناني كه وارد دانشگاه ميشدند مورد تهاجم فرهنگي گروههاي مختلف قرار ميگرفتند، عدهاي ماركسيست ميشدند، عدهاي عقايد التقاطي پيدا ميكردند و عدهاي نيز خودشان را حفظ ميكردند و بر عقايد خود استوار ميماندند، و اين گرايشها ناشي از زمينههاي قبلي و تربيتي خانوادگي آنها بود. اگر عقايد خود را صرفاً به صورت تقليدي و نه تحقيقي از پدر و مادر گرفته بودند و هنوز مسائل برايشان حل نشده بود، به مشكل بر ميخوردند و در مقابل شبهات طرح شدة در آن زمان، نميتوانستند ايستادگي كنند و در نتيجه منحرف ميشدند. البته در ميان همين عده از جوانان برخي نيز بودند كه روحية جستجوگري خوبي داشتند و اگر سؤالي را وارد نبودند. به متخصصين مسائل ديني و اعتقادي نظير شهيد مطهري و شهيد مفتح مراجعه ميكردند و پاسخ خود را ميگرفتند.
بنابراين اگر از همان زماني كه فرزندتان خوب و بد را تشخيص داده، نسبت به او احساس مسئوليت كرده و در تربيت او به ويژه تربيت ديني او كوشا بودهايد، انشاء الله نگران نباشيد چون شخص معتقد هر جا كه باشد و در هر جوي قرار بگيرد، خودش را حفظ خواهد كرد. البته وسوسة شياطين انسان نما در تخريب عقايد جوانان و غيرت زدايي از آنها را نبايد دست كم گرفت. با توجه به مطالبي كه مطرح شد اگر باز هم احساس نگراني ميكنيد:
1. سعي كنيد بيش از پيش با فرزندتان رفيق شويد، با احترام و رفتاري عاطفي و از روي صداقت با او صحبت كنيد.
2. خانه و خانواده را براي او محيطي گرم و صميمي بگردانيد. اين امر باعث مي شود كه جوان در محيط هاي ديگر هم كه قرار بگيرد، باز بيشتر تحت تأثير محيط خانواده باشد.
3. زمينة بر آورده شدن نياز هاي اساسي او را فراهم نمائيد. مثلا يكي از نيازهاي اساسي ازدواج مي باشد. گرچه در جامعه ما موانعي بر سر راه ازدواج قرار دارد؛ اما اگر احساس نموديد جوان نياز به ازدواج دارد و يا خواهان ازدواج مي باشد، زمينة ازدواج او را فراهم سازيد. توجه داشته باشد كه ازدواج به صورت دانشجويي و با حذف تشريفات زائد نيز مي تواند انجام گيرد.
4. هميشه كرامت او را در نظر بگيرد. شيوه تكريم شخصيت شيوه اي بسيار قومي و موثر در جلوگيري از انحرافات مي باشد. جواني كه براي خويش كرامت و ارزش قائل باشد، هرگز خويشتن را آلوده به پستي ها و گناه نمي كند.
5. او را به جلسات مذهبي، جمكران، هيئتهاي عزاداري اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ ، دعوت كنيد.
6. در تذكر دادن به او، موقعيتها را تشخيص دهيد، اگر خسته است، اگر از يك مسئلهاي ناراحت است، يا... بگذاريد در زمان مناسب، تذكر خودتان را بدهيد.
7. توجه داشته باشيد روح جوان بسيار تأثيرپذير است و هنوز خيلي آلوده نشده و اگر گناه كند زود برميگردد بنابراين با حالت تغافل از برخي خطاهاي او بگذريد و به او فرصت جبران بدهيد.
8. خوشبختانه در دانشگاههاي ما برخي از نهادهاي فرهنگي هستند كه در خصوص مسائل اعتقادي و تربيت جوانان دانشجو، فعاليت هاي خوبي دارند. از جملة اين نهادها، سازمان بسيج دانشجويي است كه همه ساله در تابستان اردويي را به نام طرح ولايت اجرا مينمايد كه در اين اردو از دانشجويان داوطلب ثبت نام به عمل آمده و واحدهاي درسي اعتقادي (خداشناسي، معارف قرآن و...) را ميگذرانند. تجربة چند سالة اين اردو نشان داده است كه بحمدلله جواناني كه در اين اردوها شركت كردهاند به لحاظ استواري در مسائل اعتقادي پيشرفت كرده و حتي در بسياري از دانشگاهها، خودشان در مقابل شبهات پاسخگو هستند. در اين رابطه ميتوانيد فرزند خود را تشويق نماييد تا در اين اردوها شركت كند. لازم به ذكر است، اين دوره با رعايت موازين شرعي و جدا بودن فضاهاي آموزشي دختران از پسران، اجرا ميشود.
9.علاوه بر اين اقدامات از دعاي در حق فرزند غفلت نكنيد و از خداوند خالصانه بخواهيد كه فرزندتان را در صراط مستقيم استوار نگه داشته و موجب فخر و مباهات دنيا و آخرت شما باشد.
10. در صورت برخورد با رفتاری نامناسب عمده جهت گیری شما بیان نگرانی باشد تا تحکم.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. شيوه هاي صحيحي امر به معروف و نهي از منكر، نبي صادقي، انتشارات سازمان تبليغات اسلامي.
2. روان شناسي رابطه ها، دكتر غلامعلي افروز، انتشارات نوادر.
3. جوانان و تهاجم فرهنگي، محمد كاوياني، مركز مطالعات و پژوهش هاي حوزة علميه قم.
منبع: اندیشه قم
با وضعيت كنوني حاكم بر فضاي برخي از دانشگاهها و دستهاي پنهان و آشكار دشمنان دين، در غيرتزدايي جوانان متدين اين مملكت و سوق دادن آنها به بيتقوايي و احساس پوچي از درون، نگراني شما، جا دارد. در پاسخ به اين سؤال بايد عرض كنم كه تغيير نگرش و بينش در افراد در يك لحظه و در آن واحد پيدا نميشود و از مسائلي است كه مقدمات و پيش زمينههايي از قبل لازم دارد. بنابراين اگر جواني در يك خانوادة متدين و متشرع تحت نظارت پدر و مادري آگاه، تربيت يافته و اگر از لحاظ اعتقادي با مسائل مختلف ديني سؤال يا مشكلي داشته، از طريق پرسش و پاسخ به صورت منطقي و نه با خشم و غضب و بيحوصلهگي، پاسخ خود را گرفته باشد، جاي نگراني نيست چرا كه در هر محيطي قرار بگيرد خودش را حفظ خواهد كرد.
تجربة قبل از انقلاب در دانشگاهها، حاكي از همين ماجراست و در واقع زمان فعلي ما تكرار همين تجربه به شكل ديگري است. قبل از انقلاب جواناني كه وارد دانشگاه ميشدند مورد تهاجم فرهنگي گروههاي مختلف قرار ميگرفتند، عدهاي ماركسيست ميشدند، عدهاي عقايد التقاطي پيدا ميكردند و عدهاي نيز خودشان را حفظ ميكردند و بر عقايد خود استوار ميماندند، و اين گرايشها ناشي از زمينههاي قبلي و تربيتي خانوادگي آنها بود. اگر عقايد خود را صرفاً به صورت تقليدي و نه تحقيقي از پدر و مادر گرفته بودند و هنوز مسائل برايشان حل نشده بود، به مشكل بر ميخوردند و در مقابل شبهات طرح شدة در آن زمان، نميتوانستند ايستادگي كنند و در نتيجه منحرف ميشدند. البته در ميان همين عده از جوانان برخي نيز بودند كه روحية جستجوگري خوبي داشتند و اگر سؤالي را وارد نبودند. به متخصصين مسائل ديني و اعتقادي نظير شهيد مطهري و شهيد مفتح مراجعه ميكردند و پاسخ خود را ميگرفتند.
بنابراين اگر از همان زماني كه فرزندتان خوب و بد را تشخيص داده، نسبت به او احساس مسئوليت كرده و در تربيت او به ويژه تربيت ديني او كوشا بودهايد، انشاء الله نگران نباشيد چون شخص معتقد هر جا كه باشد و در هر جوي قرار بگيرد، خودش را حفظ خواهد كرد. البته وسوسة شياطين انسان نما در تخريب عقايد جوانان و غيرت زدايي از آنها را نبايد دست كم گرفت. با توجه به مطالبي كه مطرح شد اگر باز هم احساس نگراني ميكنيد:
1. سعي كنيد بيش از پيش با فرزندتان رفيق شويد، با احترام و رفتاري عاطفي و از روي صداقت با او صحبت كنيد.
2. خانه و خانواده را براي او محيطي گرم و صميمي بگردانيد. اين امر باعث مي شود كه جوان در محيط هاي ديگر هم كه قرار بگيرد، باز بيشتر تحت تأثير محيط خانواده باشد.
3. زمينة بر آورده شدن نياز هاي اساسي او را فراهم نمائيد. مثلا يكي از نيازهاي اساسي ازدواج مي باشد. گرچه در جامعه ما موانعي بر سر راه ازدواج قرار دارد؛ اما اگر احساس نموديد جوان نياز به ازدواج دارد و يا خواهان ازدواج مي باشد، زمينة ازدواج او را فراهم سازيد. توجه داشته باشد كه ازدواج به صورت دانشجويي و با حذف تشريفات زائد نيز مي تواند انجام گيرد.
4. هميشه كرامت او را در نظر بگيرد. شيوه تكريم شخصيت شيوه اي بسيار قومي و موثر در جلوگيري از انحرافات مي باشد. جواني كه براي خويش كرامت و ارزش قائل باشد، هرگز خويشتن را آلوده به پستي ها و گناه نمي كند.
5. او را به جلسات مذهبي، جمكران، هيئتهاي عزاداري اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ ، دعوت كنيد.
6. در تذكر دادن به او، موقعيتها را تشخيص دهيد، اگر خسته است، اگر از يك مسئلهاي ناراحت است، يا... بگذاريد در زمان مناسب، تذكر خودتان را بدهيد.
7. توجه داشته باشيد روح جوان بسيار تأثيرپذير است و هنوز خيلي آلوده نشده و اگر گناه كند زود برميگردد بنابراين با حالت تغافل از برخي خطاهاي او بگذريد و به او فرصت جبران بدهيد.
8. خوشبختانه در دانشگاههاي ما برخي از نهادهاي فرهنگي هستند كه در خصوص مسائل اعتقادي و تربيت جوانان دانشجو، فعاليت هاي خوبي دارند. از جملة اين نهادها، سازمان بسيج دانشجويي است كه همه ساله در تابستان اردويي را به نام طرح ولايت اجرا مينمايد كه در اين اردو از دانشجويان داوطلب ثبت نام به عمل آمده و واحدهاي درسي اعتقادي (خداشناسي، معارف قرآن و...) را ميگذرانند. تجربة چند سالة اين اردو نشان داده است كه بحمدلله جواناني كه در اين اردوها شركت كردهاند به لحاظ استواري در مسائل اعتقادي پيشرفت كرده و حتي در بسياري از دانشگاهها، خودشان در مقابل شبهات پاسخگو هستند. در اين رابطه ميتوانيد فرزند خود را تشويق نماييد تا در اين اردوها شركت كند. لازم به ذكر است، اين دوره با رعايت موازين شرعي و جدا بودن فضاهاي آموزشي دختران از پسران، اجرا ميشود.
9.علاوه بر اين اقدامات از دعاي در حق فرزند غفلت نكنيد و از خداوند خالصانه بخواهيد كه فرزندتان را در صراط مستقيم استوار نگه داشته و موجب فخر و مباهات دنيا و آخرت شما باشد.
10. در صورت برخورد با رفتاری نامناسب عمده جهت گیری شما بیان نگرانی باشد تا تحکم.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. شيوه هاي صحيحي امر به معروف و نهي از منكر، نبي صادقي، انتشارات سازمان تبليغات اسلامي.
2. روان شناسي رابطه ها، دكتر غلامعلي افروز، انتشارات نوادر.
3. جوانان و تهاجم فرهنگي، محمد كاوياني، مركز مطالعات و پژوهش هاي حوزة علميه قم.
منبع: اندیشه قم