پرسش :
امام زاده جعفرمدفون در اصفهان از فرزندان بدون واسطه امام رضا (ع)است؟
پاسخ :
دربارة وجود فرزندان ائمه و امامامزادگان كه در ايران ، هيچ اختلافي وجود نداشته و قابل ترديد نيست كه مردم ايران عاشق اهل بيت پيامبر اكرم بوده و از آغاز به تشيع گرايش داشته‌اند و امروز كشور ايران مهمترين كشوري است كه پيرو مذهب شيعه اثني عشري است. و ايرانيان افتخار دارند كه پيرو اهل بيت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ هستند.
از دوران استيلاي بنياميه و بنيعباس كه دشمنان سرسخت اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ بودند و فرزندان ائمه را مورد آزار و اذيب قرار داده و با بدترين شكنجه‌ها به شهادت مي‌رساندند، قتل عام علويان (فرزندان و نواده‌هاي اميرالمؤمنين) بدست امويان ظالم در تاريخ شهرت دارد كه يكي از مصاديق روشن آن كشتار بسياري از فرزندان اميرالمؤمنان در روز عاشورا است كه بيش از بيست نفر از خاندان آن حضرت را در اين فاجعه شهيد شدند.[1]
بر اين اساس فرزندان ائمه براي نجات از دست ظالمين و ترويج دين مبين اسلام به كشور ايران كه دوستدار اهلبيت بودند پناه مي‌آوردند. و گاهاً به علت تعقيب دشمنان در شهرهاي مختلف ايران و طي درگيري با آنها به شهادت رسيده و در نقاط مختلف ايران مدفون مي‌شدند. حضرت آيت الله شبيري زنجاني كه يكي از علماي بزرگ معاصر و مراجع عظام هستند و درباره انساب و رجال تبحر و درايت خاصي دارندبراین باور است : امامزادگاني كه در ايران وجود دارند اكثراً معتبر هستند و از اولاد ائمه ـ عليهم السّلام ـ مي‌باشند ولي شجره‌هاي نسبي كه براي آنها وجود دارد داراي مشكل است.[2]
بنابراين در وجود امام‌زاده‌ها و امام زاده مورد سؤال نمي‌توان ترديد كرد چون قطعاً اين مكانها از دير و باز به عنوان اماكن متبركه مورد توجه بوده است كه به جهت انتساب به خاندان پيامبر مورد اكرام و احترام بوده و به عنوان پناهگاه مؤمنان و عبادتگاه آنان واقع شده اما چنانچه كه بايد در آن تأمل كرد اين است كه بايد درباره شجره آنها از فرزندان كدام امام هستند تأمل و دقت نمود.
اگر منظور ازجعفر بن رضا به طور دقيق مشخص ميشد كه «رضا» همان امام رضا (امام هشتم) ـ عليه السّلام ـ است يا غير از آن حضرت بود. و از سادات و فرزندان ائمه ديگر است پاسخ سؤال روشنتر ميشد.
اما اگر منظور امام رضا ـ عليه السّلام ـ است ، دربارة وجود فرزندي به نام جعفر براي امام رضا ـ عليه السّلام ـ در برخي از منابع آمده است از جمله مرحوم مجلسي در بحارالانوار از كشف الغمه چنين نقل ميكند: «اولاد امام رضا ـ عليه السّلام ـ شش نفر بود. يكي دختر و بقيه فرزندان پسر به نامهاي: محمد (امام جواد) حسن، جعفر، ابراهيم، حسين.»[3] ولي شيخ مفيد نوشت: تا جايي كه ما ميدانيم آن حضرت تنها يك فرزند داشته و آن هم امام جواد ـ عليه السّلام ـ است «امام رضا ـ عليه السّلام ـ (شهيد شد) تا جايي كه ما ميدانيم در حالي كه هيچ اولادي غير از امام جواد نداشت و در هنگام (شهادت) پدرش هفت ساله...»[4]
علاوه بر شيخ مفيد علامه مجلسي نيز معتقد است كه امام رضا ـ عليه السّلام ـ تنها يك فرزند داشته و آن امام جواد ـ عليه السّلام ـ است.[5]
نتيجه :
قبر موجود در اصفهان احتمال دارد از سادات و امام زادگان باشد و نبايد بدون شناخت دقيق آن را به امام رضا منتسب نمود و یا مورد ترديد قرار داد؛ احتمال دارد از سادات ونوادگان امام رضا (ع) باشد ؛ در شهرقزوين نيز يك امامزداده وجود دارد به نام حسين که گفته شده فرزند امام رضا ـ عليه السّلام ـ است احتمال دارد اين دو امامزاده از نوادگان امام هشتم بوده باشند به جهت اينكه در منابع نواده‌هاي امام رضا ـ عليه السّلام ـ را نيز «ابن الرضا» ميگفتند : امام عسكري ـ عليه السّلام ـ كه نبيره امام رضا ـ عليه السّلام ـ است به ابن الرضا شهرت داشت. موسي مبرقع فرزند امام جواد كه قبرش در قم است به ابن الرضا (فرزند امام رضا) معروف بوده است.[6]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1.تاريخ اصفهان و يا نسبنامه سادات اصفهاني،قیومی.
2. اماكن سياحتي و تاريخي،سازمان گردشگری.
پی نوشتها:
[1] . رسول جعفريان، تاريخ تشيع، تهران، سازمان تبليغات، 1371، ص 210.
[2] . تغريرات درس خارج، فقه (خمس) حضرت آيت الله زنجاني.
[3] . علامه مجلسي، بحارالانوار، بيروت، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم، 1403 ق، ج 49، ص 221 به نقل از كشف الغمه، ج 3، ص 89.
[4] . شيخ مفيد، الارشاد، قم، ايران، آل البيت، چاپ اول، 1414، ج 2، ص 271.
[5] . مجلسي، پيشين، ص 221.
[6] . شيخ مفيد، پيشين، ج 2، ص 28 و مجلسي پيشين، ج 50، ص 149 و ج 50، ص 3 و ج 50، ص 236.
منبع: اندیشه قم
دربارة وجود فرزندان ائمه و امامامزادگان كه در ايران ، هيچ اختلافي وجود نداشته و قابل ترديد نيست كه مردم ايران عاشق اهل بيت پيامبر اكرم بوده و از آغاز به تشيع گرايش داشته‌اند و امروز كشور ايران مهمترين كشوري است كه پيرو مذهب شيعه اثني عشري است. و ايرانيان افتخار دارند كه پيرو اهل بيت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ هستند.
از دوران استيلاي بنياميه و بنيعباس كه دشمنان سرسخت اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ بودند و فرزندان ائمه را مورد آزار و اذيب قرار داده و با بدترين شكنجه‌ها به شهادت مي‌رساندند، قتل عام علويان (فرزندان و نواده‌هاي اميرالمؤمنين) بدست امويان ظالم در تاريخ شهرت دارد كه يكي از مصاديق روشن آن كشتار بسياري از فرزندان اميرالمؤمنان در روز عاشورا است كه بيش از بيست نفر از خاندان آن حضرت را در اين فاجعه شهيد شدند.[1]
بر اين اساس فرزندان ائمه براي نجات از دست ظالمين و ترويج دين مبين اسلام به كشور ايران كه دوستدار اهلبيت بودند پناه مي‌آوردند. و گاهاً به علت تعقيب دشمنان در شهرهاي مختلف ايران و طي درگيري با آنها به شهادت رسيده و در نقاط مختلف ايران مدفون مي‌شدند. حضرت آيت الله شبيري زنجاني كه يكي از علماي بزرگ معاصر و مراجع عظام هستند و درباره انساب و رجال تبحر و درايت خاصي دارندبراین باور است : امامزادگاني كه در ايران وجود دارند اكثراً معتبر هستند و از اولاد ائمه ـ عليهم السّلام ـ مي‌باشند ولي شجره‌هاي نسبي كه براي آنها وجود دارد داراي مشكل است.[2]
بنابراين در وجود امام‌زاده‌ها و امام زاده مورد سؤال نمي‌توان ترديد كرد چون قطعاً اين مكانها از دير و باز به عنوان اماكن متبركه مورد توجه بوده است كه به جهت انتساب به خاندان پيامبر مورد اكرام و احترام بوده و به عنوان پناهگاه مؤمنان و عبادتگاه آنان واقع شده اما چنانچه كه بايد در آن تأمل كرد اين است كه بايد درباره شجره آنها از فرزندان كدام امام هستند تأمل و دقت نمود.
اگر منظور ازجعفر بن رضا به طور دقيق مشخص ميشد كه «رضا» همان امام رضا (امام هشتم) ـ عليه السّلام ـ است يا غير از آن حضرت بود. و از سادات و فرزندان ائمه ديگر است پاسخ سؤال روشنتر ميشد.
اما اگر منظور امام رضا ـ عليه السّلام ـ است ، دربارة وجود فرزندي به نام جعفر براي امام رضا ـ عليه السّلام ـ در برخي از منابع آمده است از جمله مرحوم مجلسي در بحارالانوار از كشف الغمه چنين نقل ميكند: «اولاد امام رضا ـ عليه السّلام ـ شش نفر بود. يكي دختر و بقيه فرزندان پسر به نامهاي: محمد (امام جواد) حسن، جعفر، ابراهيم، حسين.»[3] ولي شيخ مفيد نوشت: تا جايي كه ما ميدانيم آن حضرت تنها يك فرزند داشته و آن هم امام جواد ـ عليه السّلام ـ است «امام رضا ـ عليه السّلام ـ (شهيد شد) تا جايي كه ما ميدانيم در حالي كه هيچ اولادي غير از امام جواد نداشت و در هنگام (شهادت) پدرش هفت ساله...»[4]
علاوه بر شيخ مفيد علامه مجلسي نيز معتقد است كه امام رضا ـ عليه السّلام ـ تنها يك فرزند داشته و آن امام جواد ـ عليه السّلام ـ است.[5]
نتيجه :
قبر موجود در اصفهان احتمال دارد از سادات و امام زادگان باشد و نبايد بدون شناخت دقيق آن را به امام رضا منتسب نمود و یا مورد ترديد قرار داد؛ احتمال دارد از سادات ونوادگان امام رضا (ع) باشد ؛ در شهرقزوين نيز يك امامزداده وجود دارد به نام حسين که گفته شده فرزند امام رضا ـ عليه السّلام ـ است احتمال دارد اين دو امامزاده از نوادگان امام هشتم بوده باشند به جهت اينكه در منابع نواده‌هاي امام رضا ـ عليه السّلام ـ را نيز «ابن الرضا» ميگفتند : امام عسكري ـ عليه السّلام ـ كه نبيره امام رضا ـ عليه السّلام ـ است به ابن الرضا شهرت داشت. موسي مبرقع فرزند امام جواد كه قبرش در قم است به ابن الرضا (فرزند امام رضا) معروف بوده است.[6]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1.تاريخ اصفهان و يا نسبنامه سادات اصفهاني،قیومی.
2. اماكن سياحتي و تاريخي،سازمان گردشگری.
پی نوشتها:
[1] . رسول جعفريان، تاريخ تشيع، تهران، سازمان تبليغات، 1371، ص 210.
[2] . تغريرات درس خارج، فقه (خمس) حضرت آيت الله زنجاني.
[3] . علامه مجلسي، بحارالانوار، بيروت، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم، 1403 ق، ج 49، ص 221 به نقل از كشف الغمه، ج 3، ص 89.
[4] . شيخ مفيد، الارشاد، قم، ايران، آل البيت، چاپ اول، 1414، ج 2، ص 271.
[5] . مجلسي، پيشين، ص 221.
[6] . شيخ مفيد، پيشين، ج 2، ص 28 و مجلسي پيشين، ج 50، ص 149 و ج 50، ص 3 و ج 50، ص 236.
منبع: اندیشه قم
