پرسش :
نگاه آیات و روایات به انتشار اخبار ناامیدکننده و نیز شایعهپراکنی در جامعه اسلامی چگونه است؟
پاسخ :
گرچه باید با نیتی الهی و سازنده، به بررسی و نقد وضعیت موجود در جامعه پرداخت، اما نباید رویکردی را دنبال کرد که در نهایت به ناامید کردن جامعه اسلامی و یا آسیبرساندن نامشروع به افراد بیانجامد.
در همین راستا، انتشار خبرهای دروغ، انداختن رعب و وحشت در دل مسلمانان و فتنهانگیزی، رسانهایکردن اخبار محرمانه – حتی اخبار صحیح و درست - با هدف امیدواری کاذب و یا ناامید کردن مردم – و نه با اهداف مثبتی چون نهی از منکر - کار پسندیدهای نیست و در آیات و روایات مذمت شده است:
1. امام صادق(ع): «همانا خداى عزّ و جلّ گروهی را به دلیل رسانهای کردن اخبار محرمانه ملامت کرد که: "هر گاه خبرى از آرامش(و فرار دشمن) و یا خبرى از ناامنى (و هجوم دشمن) بشنوند، آن خبر را عمومی کرده و در جامعه منتشر میسازند!"[1] پس (برای اینکه مصداقی از افراد مندرج در این آیه نباشید) از شایعهپراکنی پرهیز کنید».[2]
2. امام باقر(ع): «بندهای در روز قیامت محشور شود و [با اینکه در دنیا] دستش به خونى آلوده نشده، اما یک ظرف شیشهای خون و یا بیشتر از آن به دست او دهند و بگویند: این سهم تو است از خون فلان شخص؟!
او (با تعجب) عرضه میدارد:
پروردگارا! تو خود میدانى که جان مرا گرفتى [و تا آن لحظه] من خون کسى را نریخته بودم [و هیچ خونى بر گردنم نبود؟!]
خداوند فرماید:
آرى! تو خبرهای مختلفی از فلانى شنیده بودى و برای دیگران بازگو کردى، پس این خبر زبان به زبان به فلان ستمکار رسید و با استناد به همین خبر، او را کُشت، و این بهره تو از خون اوست».[3]
پی نوشتها:
[1]. «وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ»؛ نساء، 83.
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 369 – 370، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[3]. همان، ص 370 – 371.
منبع: www.islamquest.net
گرچه باید با نیتی الهی و سازنده، به بررسی و نقد وضعیت موجود در جامعه پرداخت، اما نباید رویکردی را دنبال کرد که در نهایت به ناامید کردن جامعه اسلامی و یا آسیبرساندن نامشروع به افراد بیانجامد.
در همین راستا، انتشار خبرهای دروغ، انداختن رعب و وحشت در دل مسلمانان و فتنهانگیزی، رسانهایکردن اخبار محرمانه – حتی اخبار صحیح و درست - با هدف امیدواری کاذب و یا ناامید کردن مردم – و نه با اهداف مثبتی چون نهی از منکر - کار پسندیدهای نیست و در آیات و روایات مذمت شده است:
1. امام صادق(ع): «همانا خداى عزّ و جلّ گروهی را به دلیل رسانهای کردن اخبار محرمانه ملامت کرد که: "هر گاه خبرى از آرامش(و فرار دشمن) و یا خبرى از ناامنى (و هجوم دشمن) بشنوند، آن خبر را عمومی کرده و در جامعه منتشر میسازند!"[1] پس (برای اینکه مصداقی از افراد مندرج در این آیه نباشید) از شایعهپراکنی پرهیز کنید».[2]
2. امام باقر(ع): «بندهای در روز قیامت محشور شود و [با اینکه در دنیا] دستش به خونى آلوده نشده، اما یک ظرف شیشهای خون و یا بیشتر از آن به دست او دهند و بگویند: این سهم تو است از خون فلان شخص؟!
او (با تعجب) عرضه میدارد:
پروردگارا! تو خود میدانى که جان مرا گرفتى [و تا آن لحظه] من خون کسى را نریخته بودم [و هیچ خونى بر گردنم نبود؟!]
خداوند فرماید:
آرى! تو خبرهای مختلفی از فلانى شنیده بودى و برای دیگران بازگو کردى، پس این خبر زبان به زبان به فلان ستمکار رسید و با استناد به همین خبر، او را کُشت، و این بهره تو از خون اوست».[3]
پی نوشتها:
[1]. «وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ»؛ نساء، 83.
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 369 – 370، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[3]. همان، ص 370 – 371.
منبع: www.islamquest.net