پرسش :
امام حسن عسكری عليه السلام چند بار به زندان افتاد؟
پاسخ :
تاريخ حداقل سه بار زنداني شدن حضرت را گزارش كرده است.
به نظر مي‌رسد اولين باري كه ايشان توسط خلفاي عباسي به زندان افتاده باشند مربوط به سالهاي 254 يا 255 باشد. گزارشي كه اين واقعه را در اختيار ما قرار داده اشاره به زندان افتادن امام عسكرى و برادرش دارد. با توجه به آغاز امامت امام عسكري عليه السّلام در سال 254 ق، آمدن دو برادر به زندان بايد در همين سالها باشد.در اين خبر آمده است كه حضرت به زندانيان فرمود: اگر فلان مرد (حضرت اشاره به يكي از زندانيان نمود مدعى بود علوى است) در ميان شما نبود، مى گفتم پس از چه مدتى از اين زندان رها مى شويد؛ زيرا او شما را زير نظر گرفته و حركاتتان را به خليفه گزارش مى كند. يكي از زندانيان به نام ابو هاشم مى گويد: روزى ما اين مرد را غافلگير كرده و كاغذى را كه در آن درباره تك تك ما گزارش هاى بدى براى خليفه آماده كرده بود از لباسش درآورديم.[1]
گزارش بعدي از زنداني بودن حضرت مربوط به زمان خلافت «مهتدى عباسي» (255- 256) است. اين خليفه مدعى بود كه عمر بن عبد العزيز عباسيان است. ابو هاشم جعفرى كه در آن دوران در زندان بوده است، مي‌گويد: در دوران مهتدى، هنگامى كه در زندان بودم، امام عسكرى عليه السّلام را به زندان آوردند. با كشته شدن مهتدى در سال 256 خدا جان او را از خطر مرگ رهانيد؛ زيرا خليفه قصد كشتن آن حضرت را داشت.[2]
چنان كه نقل شده امام عسكرى بار ديگر در خلافت «معتمد عباسى» (256- 279) زندانى شدند. در روايتى آمده كه آن حضرت در سال 259 ق در زندان معتمدعباسى بوده و «على بن جرين» زندانبان او بوده است. او در پاسخ معتمد كه درباره امام از وى سؤالاتى نموده، چنين گفته است: همواره روزها روزه دار و شبها مشغول نماز است.[3]
همچنين صيمرى در كتاب «الاوصياء» روايت كرده كه گفت: من خود خط ابو محمد عسكرى عليه السّلام را هنگام خروج از زندان معتمد ديدم كه اين آيه را نوشته بود:
يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ.[4]
به نظر مي رسد سومين زندان حضرت نيز متعلق به همين سال يعني سال 295 ق باشد. گزارش زير را مي توان به عنوان تاييد ارائه نمود:
به احتمال قريب به يقين اين زندان براى امام در سال 259 اتفاق افتاده است و شاهدى كه در درستى اين مطلب وجود دارد روايت ذيل است:
كشّى در كتاب «رجال» خود به نقل از محمد بن ابراهيم سمرقندى آورده است: عازم حج بودم كه ... سخن از فضل بن شاذان به ميان آمد و گفتند: او به دليل نفخ معده به شدت بيمار است. در ميانه راه ... نزد محمد بن عيسى عبيدى كه شيخى فاضل بود ... رفتم. در خانه او عدهاى را كه با حالتى افسرده و مغموم نشسته بودند ديدم، علت را جويا شدم، گفتند: ابو محمد (امام عسكري) عليه السّلام زندانى شده است. من سفر خود را دنبال كرده و در بازگشت باز نيز دوباره به ديدن محمد بن عيسى رفتم. اين بار او را با چهرهاى شاد و سرحال ديدم، چگونگى اوضاع را از وى پرسيدم، جواب داد: امام آزاد شده است...
اگر چنانكه مشهور است بپذيريم كه فضل بن شاذان در سال 260 وفات كرده است، به طور طبيعى بايد بگوييم امام در اواخر سال 259 قبل از ذى حجه در زندان بوده است.[5]
پي نوشت:
[1] . اربلي، كشف الغمه، ج 2، ص 432؛ مجلسي، بحار الانوار، ج 50، ص 254؛ قطب راوندي، الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 182.
[2] . مجلسي، بحار الانوار، ج 50، ص 313؛ شيخ طوسى، الغيبه، ص123.
[3] . مجلسي، بحار الانوار، ج 50، ص 314.
[4] . صف، آيه 8.
[5] . رسول جعفريان، حيات فكري و سياسي امامان شيعه، ص544-546.
منبع: سایت انوار طاها
تاريخ حداقل سه بار زنداني شدن حضرت را گزارش كرده است.
به نظر مي‌رسد اولين باري كه ايشان توسط خلفاي عباسي به زندان افتاده باشند مربوط به سالهاي 254 يا 255 باشد. گزارشي كه اين واقعه را در اختيار ما قرار داده اشاره به زندان افتادن امام عسكرى و برادرش دارد. با توجه به آغاز امامت امام عسكري عليه السّلام در سال 254 ق، آمدن دو برادر به زندان بايد در همين سالها باشد.در اين خبر آمده است كه حضرت به زندانيان فرمود: اگر فلان مرد (حضرت اشاره به يكي از زندانيان نمود مدعى بود علوى است) در ميان شما نبود، مى گفتم پس از چه مدتى از اين زندان رها مى شويد؛ زيرا او شما را زير نظر گرفته و حركاتتان را به خليفه گزارش مى كند. يكي از زندانيان به نام ابو هاشم مى گويد: روزى ما اين مرد را غافلگير كرده و كاغذى را كه در آن درباره تك تك ما گزارش هاى بدى براى خليفه آماده كرده بود از لباسش درآورديم.[1]
گزارش بعدي از زنداني بودن حضرت مربوط به زمان خلافت «مهتدى عباسي» (255- 256) است. اين خليفه مدعى بود كه عمر بن عبد العزيز عباسيان است. ابو هاشم جعفرى كه در آن دوران در زندان بوده است، مي‌گويد: در دوران مهتدى، هنگامى كه در زندان بودم، امام عسكرى عليه السّلام را به زندان آوردند. با كشته شدن مهتدى در سال 256 خدا جان او را از خطر مرگ رهانيد؛ زيرا خليفه قصد كشتن آن حضرت را داشت.[2]
چنان كه نقل شده امام عسكرى بار ديگر در خلافت «معتمد عباسى» (256- 279) زندانى شدند. در روايتى آمده كه آن حضرت در سال 259 ق در زندان معتمدعباسى بوده و «على بن جرين» زندانبان او بوده است. او در پاسخ معتمد كه درباره امام از وى سؤالاتى نموده، چنين گفته است: همواره روزها روزه دار و شبها مشغول نماز است.[3]
همچنين صيمرى در كتاب «الاوصياء» روايت كرده كه گفت: من خود خط ابو محمد عسكرى عليه السّلام را هنگام خروج از زندان معتمد ديدم كه اين آيه را نوشته بود:
يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ.[4]
به نظر مي رسد سومين زندان حضرت نيز متعلق به همين سال يعني سال 295 ق باشد. گزارش زير را مي توان به عنوان تاييد ارائه نمود:
به احتمال قريب به يقين اين زندان براى امام در سال 259 اتفاق افتاده است و شاهدى كه در درستى اين مطلب وجود دارد روايت ذيل است:
كشّى در كتاب «رجال» خود به نقل از محمد بن ابراهيم سمرقندى آورده است: عازم حج بودم كه ... سخن از فضل بن شاذان به ميان آمد و گفتند: او به دليل نفخ معده به شدت بيمار است. در ميانه راه ... نزد محمد بن عيسى عبيدى كه شيخى فاضل بود ... رفتم. در خانه او عدهاى را كه با حالتى افسرده و مغموم نشسته بودند ديدم، علت را جويا شدم، گفتند: ابو محمد (امام عسكري) عليه السّلام زندانى شده است. من سفر خود را دنبال كرده و در بازگشت باز نيز دوباره به ديدن محمد بن عيسى رفتم. اين بار او را با چهرهاى شاد و سرحال ديدم، چگونگى اوضاع را از وى پرسيدم، جواب داد: امام آزاد شده است...
اگر چنانكه مشهور است بپذيريم كه فضل بن شاذان در سال 260 وفات كرده است، به طور طبيعى بايد بگوييم امام در اواخر سال 259 قبل از ذى حجه در زندان بوده است.[5]
پي نوشت:
[1] . اربلي، كشف الغمه، ج 2، ص 432؛ مجلسي، بحار الانوار، ج 50، ص 254؛ قطب راوندي، الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 182.
[2] . مجلسي، بحار الانوار، ج 50، ص 313؛ شيخ طوسى، الغيبه، ص123.
[3] . مجلسي، بحار الانوار، ج 50، ص 314.
[4] . صف، آيه 8.
[5] . رسول جعفريان، حيات فكري و سياسي امامان شيعه، ص544-546.
منبع: سایت انوار طاها
