پرسش :
نماز فرادا با حضور قلب بهتر است يا نماز جماعت با حضور قلب كمتر؟
پاسخ :
1. اگرچه شايد حضور قلب در نمازهاي فرادا بيشتر باشد، ولي بنا بر روايت ها شركت در نماز جماعت، از نماز فرادا فضيلت بيشتري دارد.
بايد گفت با حسن تدبير و با به كارگيري راهكارهاي عملي مي توان حضور قلب را در نمازهاي جماعت نيز گسترش داد. به همين منظور، توجه به توصيه هاي زير مفيد است:
الف) حضور در صف اول نماز جماعت؛
ب) حضور در مدتي، چند دقيقه، پيش از اذان و اقامه در صف نماز جماعت براي به دست آوردن آرامش بيشتر و توجه كامل به نماز؛
ج) خواندن ذكرها و دعاهاي وارد شده هنگام وضو؛
د) توجه به اذان و اقامه امام جماعت؛
هـ) خواندن تعقيبات و دعاهاي وارد شده پس از نماز جماعت.
2. نماز عبادت تك منظوره نيست، بلكه هندسه آن چند ضلعي است و به هدف ويژه اي محدود نمي شود.
اگر هدف نماز، تنها لذت ذكر و معرفت بود، اين سخن را مي پذيرفتيم كه با گوشه نشيني و مراقبت فردي، بيشتر مي توان آن حالات معنوي و عرفاني را كسب كرد ولي نماز در اسلام، بعدي كاملاً اجتماعي دارد. براي همين در نماز، اصل، جماعت است و «ضماير جمع» در سوره حمد، شاهد مدعاي ماست. پس بايد با خواندن نماز، همراه جماعت حركت كرد و هنر اين است كه آدمي، به گونه اي باشد كه با وجود مشغله هاي گوناگون، از ياد خداوند غافل نشود و همواره او را حاضر و ناظر ببيند. در حقيقت در همه احوال، مشغول نماز باشد.
نماز اسلام، نماز ناهي از منكر و عمود برپايي خيمه دين است و چنين عبادتي، با گوشه گيري تحقق نمي يابد.
به گفته يكي از بزرگان دانش، «نماز فرادا» همانند آن است كه هر شخصي در اتاق خود، چراغي داشته باشد كه اگر خاموش شود، از نور بي بهره خواهد بود، ولي «نماز جماعت»، همانند آن است كه در كنار هم هر يك، چراغي داشته باشيم كه در صورت خاموش شدن يك يا چند مورد از آن، نور از بين نمي رود و از نور ديگري بهره برده مي شود.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
1. اگرچه شايد حضور قلب در نمازهاي فرادا بيشتر باشد، ولي بنا بر روايت ها شركت در نماز جماعت، از نماز فرادا فضيلت بيشتري دارد.
بايد گفت با حسن تدبير و با به كارگيري راهكارهاي عملي مي توان حضور قلب را در نمازهاي جماعت نيز گسترش داد. به همين منظور، توجه به توصيه هاي زير مفيد است:
الف) حضور در صف اول نماز جماعت؛
ب) حضور در مدتي، چند دقيقه، پيش از اذان و اقامه در صف نماز جماعت براي به دست آوردن آرامش بيشتر و توجه كامل به نماز؛
ج) خواندن ذكرها و دعاهاي وارد شده هنگام وضو؛
د) توجه به اذان و اقامه امام جماعت؛
هـ) خواندن تعقيبات و دعاهاي وارد شده پس از نماز جماعت.
2. نماز عبادت تك منظوره نيست، بلكه هندسه آن چند ضلعي است و به هدف ويژه اي محدود نمي شود.
اگر هدف نماز، تنها لذت ذكر و معرفت بود، اين سخن را مي پذيرفتيم كه با گوشه نشيني و مراقبت فردي، بيشتر مي توان آن حالات معنوي و عرفاني را كسب كرد ولي نماز در اسلام، بعدي كاملاً اجتماعي دارد. براي همين در نماز، اصل، جماعت است و «ضماير جمع» در سوره حمد، شاهد مدعاي ماست. پس بايد با خواندن نماز، همراه جماعت حركت كرد و هنر اين است كه آدمي، به گونه اي باشد كه با وجود مشغله هاي گوناگون، از ياد خداوند غافل نشود و همواره او را حاضر و ناظر ببيند. در حقيقت در همه احوال، مشغول نماز باشد.
نماز اسلام، نماز ناهي از منكر و عمود برپايي خيمه دين است و چنين عبادتي، با گوشه گيري تحقق نمي يابد.
به گفته يكي از بزرگان دانش، «نماز فرادا» همانند آن است كه هر شخصي در اتاق خود، چراغي داشته باشد كه اگر خاموش شود، از نور بي بهره خواهد بود، ولي «نماز جماعت»، همانند آن است كه در كنار هم هر يك، چراغي داشته باشيم كه در صورت خاموش شدن يك يا چند مورد از آن، نور از بين نمي رود و از نور ديگري بهره برده مي شود.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)
