بخش پرسش و پاسخ سایت راسخون

اضطراب امتحان در دختران و پسران

پرسش :

اضطراب امتحان در دختران و پسران چه تفاوتی دارد؟

پاسخ :

در برخی تحقیقات میزان شیوع اضطراب امتحان بازدارنده (بالا) در بین دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر بالاتر است، به طوری که این میزان به ترتیب در دختران 29/6 درصد و در پسران نیز 26/8 درصد می باشد، به علاوه این که میزان شیوع اضطراب امتحان تسهیل کننده (متوسط) نیز در بین آنان متفاوت است و این میزان در بین پسران بیش تر از دختران می باشد.
با این وصف نتایج برخی پژوهش ها نشان داد که تعداد بیش تری از دختران از میزان بالایی از اضطراب امتحان رنج می برند و این می تواند بر عملکرد تحصیلی آن ها اثرات منفی بگذارد و اتفاقاً تعداد بیش تری از پسران تحت تأثیر سطح معینی از اضطراب می توانند عملکرد تحصیلی بهتری داشته باشند.
در اغلب پژوهش ها، رابطه ی منفی بین اضطراب و عملکرد تحصیلی در زنان بالاتر از مردان گزارش شده است. این رابطه در مورد احساس نگرانی بیش تر از هیجان پذیری دیده می شود. در امتحانات شفاهی این رابطه بین اضطراب امتحان و جنس مشاهده نشده است اضطراب امتحان بیش ترین تأثیر منفی در میان مردان دارای توانایی متوسط در مقایسه با مردان دارای توانایی بالا و پایین می گذارد. این بدین معناست که هرچه توانایی مردان از لحاظ معلومات و آمادگی جهت امتحان بالا باشد، از میزان تأثیرات اضطراب امتحان کاسته می شود، و بالعکس مردانی که توانایی بالایی ندارند، تأثیر منفی اضطراب در آنان بیش تر خواهد بود، این در حالی است که اضطراب امتحان در زنانی که دارای توانایی بالایی از نظر معلومات و آمادگی و... هستند اثرات منفی بیش تری دارد تا زنانی که توانایی پایین تری دارند.
در میان زنان، بیش ترین تأثیر منفی اضطراب امتحان برای افراد دارای توانایی بالا نشان داده شده است، در حالی که اضطراب بر عملکرد دختران دارای توانایی پایین تأثیر مثبت دارد.
در برخی پژوهش ها اعلام شده است که بین نوع اضطراب امتحان (تسهیل کننده، بازدارنده) و جنسیت رابطه ای وجود دارد. پسران بیش تر از دختران اضطراب امتحان تسهیل کننده دارند و این نکته مهم است، چرا که در یک تحقیق 41/5 درصد پسران اضطراب متوسطه داشته اند، در صورتی که 33/9 درصد دختران واجد این نوع اضطراب بوده اند که به نوبه ی خود جای تأمل دارد. ذاتس و جاسین (1985) تأکید می کنند که زنان تمایل دارند تا عملکرد خود را از آن چه هست ضعیف تر و مردان برعکس بهتر، ارزیابی کنند. آن ها دریافتند در حالی که پسران دارای اضطراب امتحان بالا در موقعیت استرس آمیز عملکرد ضعیفی نشان می دهند، دختران دارای اضطراب امتحان بالا بهتر عمل می کنند. به نظر می رسد سطح اضطراب با ادراکات نقش جنسیتی مرتبط باشد. توبیاس (1986) نشان داد که میزان خودکارآمدی با احساس مردانگی رابطه ی مثبتی داشته و با احساس زنانگی رابطه ای ندارد و لذا افراد مبتلا به اضطراب امتحان در برخی از ویژگی های همراه با نقش جنسیتی مردانه نقایصی دارند. باس (1980) می گوید که نقش جنسیتی برای زنان با اضطراب اجتماعی همراه است، اما برای مردان چنین نیست.
نتایج متناقضی که در مورد روابط بین اضطراب و عملکرد جنس گزارش شده است، حاکی از آن است که این موضوعات نیاز به پژوهش ها و بررسی های بیش تری دارند. احتمالاً تفاوت های نقش جنسیتی در اضطراب امتحان تا حدی به ویژگی های زمینه و بافت فرهنگی نیز بستگی دارد.

منبع: اضطراب امتحان: پیامدها و راه های کنترل آن، نجف طهماسبی پور، تهران: نشر قطره، چاپ اول (1390).

در این زمینه بیشتر بخوانید: