پرسش :
چگونه انسان مىتواند به مقام خليفة اللّهى برسد؟
پاسخ :
راه خليفهٔ خدا شدن كه همان راز آفرينش بشر است، به علم صائب و عمل صالح است كه نمودارى از آن در دو محور معرفت و عبادت بازگو شد:
اوّل. «الله الّذى خلق سبعَ سمواتٍ و مِن الأرضِ مثلَهنّ، يتنزّل الأمر بينهنّ لتعلَموا أنّ الله على كلّ شيءٍ قدير و أنّ الله قد أحاط بكلّ شيء علماً»(1). در اين آيه هدف خلقتِ مجموع نظام كيهانى (انسان جزء همين مجموع است)، معرفت بشر به قدرت نامتناهى و علم نامحدود خداست و اين دو ذاتاً عين هماند، هرچند مفهوماً غير هماند، زيرا نامحدود تعدّدپذير نيست.
دوم. «و ما خلقتُ الجنّ و الإنس إلاّ ليعبدون»(2). جنّ و انس فقط براى پرستش خدا خلقت يافتند؛ يعنى انسان اگر بخواهد به هدف والاى خود كه خليفةاللّهى است، نايل گردد، عبادتهاى مقطعى او كافى نيست، بلكه منحصراً بايد عبادت كند، به طورى كه بتواند بگويد: «... محياى و مماتى لله ربّ العالمين»(3) آن گاه همهٔ شئون فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، سياسى ... او صبغهٔ عبادى مىيابد.
(1) سورهٔ طلاق، آيهٔ 12.
(2) سورهٔ ذاريات، آيهٔ 56.
(3)سورهٔ انعام، آيهٔ 162.
( آیةالله جوادی آملی )
راه خليفهٔ خدا شدن كه همان راز آفرينش بشر است، به علم صائب و عمل صالح است كه نمودارى از آن در دو محور معرفت و عبادت بازگو شد:
اوّل. «الله الّذى خلق سبعَ سمواتٍ و مِن الأرضِ مثلَهنّ، يتنزّل الأمر بينهنّ لتعلَموا أنّ الله على كلّ شيءٍ قدير و أنّ الله قد أحاط بكلّ شيء علماً»(1). در اين آيه هدف خلقتِ مجموع نظام كيهانى (انسان جزء همين مجموع است)، معرفت بشر به قدرت نامتناهى و علم نامحدود خداست و اين دو ذاتاً عين هماند، هرچند مفهوماً غير هماند، زيرا نامحدود تعدّدپذير نيست.
دوم. «و ما خلقتُ الجنّ و الإنس إلاّ ليعبدون»(2). جنّ و انس فقط براى پرستش خدا خلقت يافتند؛ يعنى انسان اگر بخواهد به هدف والاى خود كه خليفةاللّهى است، نايل گردد، عبادتهاى مقطعى او كافى نيست، بلكه منحصراً بايد عبادت كند، به طورى كه بتواند بگويد: «... محياى و مماتى لله ربّ العالمين»(3) آن گاه همهٔ شئون فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، سياسى ... او صبغهٔ عبادى مىيابد.
(1) سورهٔ طلاق، آيهٔ 12.
(2) سورهٔ ذاريات، آيهٔ 56.
(3)سورهٔ انعام، آيهٔ 162.
( آیةالله جوادی آملی )