پرسش :
جايگاه و نقش آراء مفسران در تفسير قرآن چيست؟
پاسخ :
همان گونه كه در علم فقه، آراء و فتاوي فقها براي فقيه ديگر در استنباط احكام فرعي از منابع دين هيچ گونه حجيّتي ندارد و تنها براي تكامل علميِ فقيه مستنبط راهگشا و زمينهساز است، آراي مفسران نيز راهگشاي آشنايي با قرآن و برداشتهاي تفسيري مفسر است و هيچ گونه حجيّتي براي او ندارد؛ اعم از آن كه مفسران مزبور از صحابه يا تابعين باشند و يا از مفسران اعصار بعد؛ زيرا هيچ كدام از آنان معصوم نيستند تا كلام آنان حجّت شرعي و منبع استنباط احكام و حِكَم شريعت باشد؛ مگر آن كه جنبه روايي داشته باشد كه به بحث گذشته مرتبط ميشود.
برداشتهاي صحابه يا تابعين اگر در محضر معصومين (عليهمالسلام) بوده و امكان ردع و مجال ردّ نيز بوده، ليكن چنان برداشتي مردوع و مردود نشده، نشانه صحت آن برداشتهاست. البته صحّت يك رأي مستلزم انحصار معناي آيه در آن رأي نيست؛ مگر آن كه نسبت به نقيض خود پيام خاص دارد كه آن پيام عبارت از بطلان نقيض برداشتِ دارجِ بين اصحاب است.
مأخذ: ( تفسیر تسنيم، ج ١، ص ٢٣٢)
همان گونه كه در علم فقه، آراء و فتاوي فقها براي فقيه ديگر در استنباط احكام فرعي از منابع دين هيچ گونه حجيّتي ندارد و تنها براي تكامل علميِ فقيه مستنبط راهگشا و زمينهساز است، آراي مفسران نيز راهگشاي آشنايي با قرآن و برداشتهاي تفسيري مفسر است و هيچ گونه حجيّتي براي او ندارد؛ اعم از آن كه مفسران مزبور از صحابه يا تابعين باشند و يا از مفسران اعصار بعد؛ زيرا هيچ كدام از آنان معصوم نيستند تا كلام آنان حجّت شرعي و منبع استنباط احكام و حِكَم شريعت باشد؛ مگر آن كه جنبه روايي داشته باشد كه به بحث گذشته مرتبط ميشود.
برداشتهاي صحابه يا تابعين اگر در محضر معصومين (عليهمالسلام) بوده و امكان ردع و مجال ردّ نيز بوده، ليكن چنان برداشتي مردوع و مردود نشده، نشانه صحت آن برداشتهاست. البته صحّت يك رأي مستلزم انحصار معناي آيه در آن رأي نيست؛ مگر آن كه نسبت به نقيض خود پيام خاص دارد كه آن پيام عبارت از بطلان نقيض برداشتِ دارجِ بين اصحاب است.
مأخذ: ( تفسیر تسنيم، ج ١، ص ٢٣٢)