پرسش :
بزرگان فرقة نصيريه چه كساني هستند و آيا فعلاً داراي رهبر مي‌باشند يا خير؟
پاسخ :
دربارة فرقة نصيريه ديدگاه‌هاي مختلف و متعارض بيان شده است. عدّه‌اي اين فرقه را پيروان محمّد بن نصير نميري دانسته و اعتقاد دارند كه آنها امامان معصوم ـ عليهم السّلام ـ را خدا دانسته و به تناسخ و حلال بودن محارم اعتقاد دارند و بنيانگذار آن را محمد بن نصير نميري مي‌دانند، نميري به امامان اماميه تا امام دهم اعتقاد داشته و دربارة امام حسن عسکري ـ عليه السّلام ـ غلو كرده و او را خدا دانسته و خود را پيامبر مي‌دانست. او در سال 395 هـ .ق درگذشت.[1]
ولي امروزه كساني كه از نصيريه در سوريه و لبنان زندگي مي‌كنند، خود را شيعة دوازده امامي دانسته و خود را علويّون معرفي كرده و موارد بالا مثل تناسخ و غلو را ردّ كرده و اعتقادات شيعة اماميّه را كاملاً قبول داشته و مي‌گويند: محمد بن نصير نميري، رئيس فرقة نميريه بوده و در ميان نصيريه و علويّون فقط عدّة كمي غلو كرده و ائمه را خدا دانسته و به تناسخ اعتقاد دارند. آنها تأسيس علويّون را در سال 488 تا 690 دانسته‌اند، اين در حالي است كه محمد بن نمير در سال 359 درگذشته بود.[2]
از بزرگان اين فرقه در گذشته اطّلاعات زيادي در دست نيست. علويّون سوريه و لبنان در ضمن كتابي كه[3] در ردّ غلوّ و تناسخ و معرفي خود نگاشته‌اند عدّه‌اي از بزرگان خود را نام برده‌اند. از اين كتاب و منابع ديگر بزرگان آنها را در دو قسمت مي‌توان نام برد: بزرگان ديني و علمي و بزرگان سياسي و حكومتي.
بزرگان ديني عبارتند از: 1. ابراهيم جمال از لاذقيه 2. استاد ابراهيم سعود از جبله، 3. استاد ابراهيم صالح4. ابراهيم حرخوش مقيم لاذقيه 5. شيخ ابراهيم حسن نجّار 6. شيخ ابراهيم كامل، خطيب مسجد امام علي ـ عليه السّلام ـ طرابلس لبنان 7. شيخ احمد علي حلوم استاد و مقيم در لاذقيه 8. شيخ احمد محمّد رمضان 9. شيخ اسماعيل شحّود 10. شيخ حسين سعود از جبله 11. شيخ حسن عباس آل عباس 12. شيخ حمدان خير 13. شيخ حسن محمّد علي 14. شيخ حيدر محمّد حيدر 15. شيخ سلمان خليل وقاف 16. شيخ سلمان حسن 17. شيخ احمد خضر 18. شيخ احمد سلمان 19. شيخ سليمان عيسي مصطفي 20. استاد علي صالح علي صالح و عدّة زيادي كه ذكر همة آنها موجب اطالة‌كلام است. پيروان و بزرگان آنها معمولاً در سوريه و لبنان ساكن هستند.[4]
و از بزرگان سياسي آنها مي‌توان به افراد زير اشاره كرد: 1. ترفيع محمّد نبهان، از مبارزين نصيريه قبل از استقلال و به حكومت رسيدن آنها 2. جاسم علون از مبارزين 3. محمّد عمران وشّاح بابي اقدس4. حافظ اسد، كه در ابتدا به لقب و رتبة «نجيب» رسيده و بعد به وزارت دفاع منسوب و سپس با تشكيل حزب بعث در سال 1965 م در سوريه به حكومت رسيده و مدّت زيادي رئيس جمهور سوريه بوده و در آنجا از محبوبيّت والائي برخوردار بود. 5. ابراهيم ماخوس، قبل از رياست جمهوري حافظ اسد، رئيس وزراي دولت بود. 6. احمد سويداني كه از بزرگان و مبارزين نصيريه در سياست و حكومت بود. [5]
هم اكنون در سوريه بشّار اسد رئيس جمهور مي‌باشد. او و پدرش از فرقه نصيريه بوده و قبل از تشكيل حكومت، حافظ اسد را از مبارزين اين فرقه نام برده‌اند. تمام فعاليّت‌هاي اين فرقه سرّي بوده و قبل از تشكيل حكومت كاملاً سرّي عمل مي‌كردند.[6]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ فرق و مذاهب كلامي، علي ربّاني گلپايگاني.
2ـ آشنايي با فرق و مذاهب، رضا برنجكار.
[1] . ربّاني گلپايگاني، علي، فرق و مذاهب كلامي، قم، مركز جهاني علوم اسلامي، چاپ دوم، 1381ش، ص 325؛ و نوبختي، حسن بن موسي، فرق الشيعه، نجف، حيدريه، 1355، ص93؛ و برنجكار، رضا، آشنايي با فرق و مذاهب اسلامي، نشر كتابخانه طه، چاپ پنجم، 1382ش، ص 160.
[2] . همان.
[3] . شيرازي، سيد حسن مهدي، العلويون شيعه اهل بيت، بيروت، دار الصادق، 1392، ص30.
[4] . العلويون، شيعة اهل البيت، ص 30 و 31.
[5] . شرف الدّين، تقي، النصيريه دراسة التحليليه، بيروت، 1983 م، ص 169.
[6] . النصيريه، دراسة التحليليه، ص 171.
( اندیشه قم )
دربارة فرقة نصيريه ديدگاه‌هاي مختلف و متعارض بيان شده است. عدّه‌اي اين فرقه را پيروان محمّد بن نصير نميري دانسته و اعتقاد دارند كه آنها امامان معصوم ـ عليهم السّلام ـ را خدا دانسته و به تناسخ و حلال بودن محارم اعتقاد دارند و بنيانگذار آن را محمد بن نصير نميري مي‌دانند، نميري به امامان اماميه تا امام دهم اعتقاد داشته و دربارة امام حسن عسکري ـ عليه السّلام ـ غلو كرده و او را خدا دانسته و خود را پيامبر مي‌دانست. او در سال 395 هـ .ق درگذشت.[1]
ولي امروزه كساني كه از نصيريه در سوريه و لبنان زندگي مي‌كنند، خود را شيعة دوازده امامي دانسته و خود را علويّون معرفي كرده و موارد بالا مثل تناسخ و غلو را ردّ كرده و اعتقادات شيعة اماميّه را كاملاً قبول داشته و مي‌گويند: محمد بن نصير نميري، رئيس فرقة نميريه بوده و در ميان نصيريه و علويّون فقط عدّة كمي غلو كرده و ائمه را خدا دانسته و به تناسخ اعتقاد دارند. آنها تأسيس علويّون را در سال 488 تا 690 دانسته‌اند، اين در حالي است كه محمد بن نمير در سال 359 درگذشته بود.[2]
از بزرگان اين فرقه در گذشته اطّلاعات زيادي در دست نيست. علويّون سوريه و لبنان در ضمن كتابي كه[3] در ردّ غلوّ و تناسخ و معرفي خود نگاشته‌اند عدّه‌اي از بزرگان خود را نام برده‌اند. از اين كتاب و منابع ديگر بزرگان آنها را در دو قسمت مي‌توان نام برد: بزرگان ديني و علمي و بزرگان سياسي و حكومتي.
بزرگان ديني عبارتند از: 1. ابراهيم جمال از لاذقيه 2. استاد ابراهيم سعود از جبله، 3. استاد ابراهيم صالح4. ابراهيم حرخوش مقيم لاذقيه 5. شيخ ابراهيم حسن نجّار 6. شيخ ابراهيم كامل، خطيب مسجد امام علي ـ عليه السّلام ـ طرابلس لبنان 7. شيخ احمد علي حلوم استاد و مقيم در لاذقيه 8. شيخ احمد محمّد رمضان 9. شيخ اسماعيل شحّود 10. شيخ حسين سعود از جبله 11. شيخ حسن عباس آل عباس 12. شيخ حمدان خير 13. شيخ حسن محمّد علي 14. شيخ حيدر محمّد حيدر 15. شيخ سلمان خليل وقاف 16. شيخ سلمان حسن 17. شيخ احمد خضر 18. شيخ احمد سلمان 19. شيخ سليمان عيسي مصطفي 20. استاد علي صالح علي صالح و عدّة زيادي كه ذكر همة آنها موجب اطالة‌كلام است. پيروان و بزرگان آنها معمولاً در سوريه و لبنان ساكن هستند.[4]
و از بزرگان سياسي آنها مي‌توان به افراد زير اشاره كرد: 1. ترفيع محمّد نبهان، از مبارزين نصيريه قبل از استقلال و به حكومت رسيدن آنها 2. جاسم علون از مبارزين 3. محمّد عمران وشّاح بابي اقدس4. حافظ اسد، كه در ابتدا به لقب و رتبة «نجيب» رسيده و بعد به وزارت دفاع منسوب و سپس با تشكيل حزب بعث در سال 1965 م در سوريه به حكومت رسيده و مدّت زيادي رئيس جمهور سوريه بوده و در آنجا از محبوبيّت والائي برخوردار بود. 5. ابراهيم ماخوس، قبل از رياست جمهوري حافظ اسد، رئيس وزراي دولت بود. 6. احمد سويداني كه از بزرگان و مبارزين نصيريه در سياست و حكومت بود. [5]
هم اكنون در سوريه بشّار اسد رئيس جمهور مي‌باشد. او و پدرش از فرقه نصيريه بوده و قبل از تشكيل حكومت، حافظ اسد را از مبارزين اين فرقه نام برده‌اند. تمام فعاليّت‌هاي اين فرقه سرّي بوده و قبل از تشكيل حكومت كاملاً سرّي عمل مي‌كردند.[6]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ فرق و مذاهب كلامي، علي ربّاني گلپايگاني.
2ـ آشنايي با فرق و مذاهب، رضا برنجكار.
[1] . ربّاني گلپايگاني، علي، فرق و مذاهب كلامي، قم، مركز جهاني علوم اسلامي، چاپ دوم، 1381ش، ص 325؛ و نوبختي، حسن بن موسي، فرق الشيعه، نجف، حيدريه، 1355، ص93؛ و برنجكار، رضا، آشنايي با فرق و مذاهب اسلامي، نشر كتابخانه طه، چاپ پنجم، 1382ش، ص 160.
[2] . همان.
[3] . شيرازي، سيد حسن مهدي، العلويون شيعه اهل بيت، بيروت، دار الصادق، 1392، ص30.
[4] . العلويون، شيعة اهل البيت، ص 30 و 31.
[5] . شرف الدّين، تقي، النصيريه دراسة التحليليه، بيروت، 1983 م، ص 169.
[6] . النصيريه، دراسة التحليليه، ص 171.
( اندیشه قم )
