پرسش :
لطفاً كتابهايي در مورد پيشرفت مسلمين در طول تاريخ به خصوص از زبان غربيها معرفي كنيد؟
پاسخ :
ما مسلمين ادعا مي‌كنيم گنجينة علوم و فنون، ميراث اسلامي است و صاحب اصلي آن ما هستيم و البته اين ادعا هم در جاي خود صحيح است. ولي چيزي كه ماية تأسف هست اين است كه از اين ميراث، مسلمين در عصر حاضر نهايت استفاده را نمي‌كنند و برخي هم فريفتة فرهنگ غربي شده اند با وجود اينكه غرب، به اعتراف دانشمندان غربي مديون فرهنگ و تمدن اسلام است چرا كه غربيها از اين گنجينه بيش از مسلمين استفاده كرده و زحمات زيادي در اين زمينه كشيده‌اند طوري كه گفته مي‌شود مسلمين در دوره‌اي از تاريخ كه در غرب اثري از تمدن و فرهنگ نبود در بسياري از زمينه‌هاي علوم از قبيل: فلسفه، منطق، ادبيات، طب، تاريخ و جغرافيا و فيزيك، شيمي، جبر، حساب و هندسه داراي قدرت و مهارت و تبحّر بوده و در حقيقت مسلمين را بايد بنيانگذار علوم جديد خواند. زيرا آثار علمي مسلمانان بود كه به اعتراف خود غربيان راهنماي آنان در كلية علوم گرديده است[1]البته تلاش و كوشش غربيها را در شناخت اسلام و فرهنگ و تمدن آن نبايد به خاطر علاقة آنها به اسلام دانست. بلكه آنها از اين طريق از ميراث اسلام نهايت استفاده را كردند و هدفشان هم همين بود. طوري كه دانشمندان مثل دكتر زرين‌كوب براي نوشتن كتاب كارنامة اسلام حدود 38 منبع از پنجاه منبع مورد استفاده‌اش را از آثار و نوشته‌هاي غربيها استفاده كرده است.[2] اين امر نشان دهندة توجه غربيان به پيشرفت تمدن اسلامي است و اين محققان اغلب با داشتن آئيني غير از اسلام تحت تأثير مطالعات اسلامي قرار گرفته و طي زحمات زياد عظمت تمدن شگرف اسلام را به دنيا شناساندند و كاري را كه مسلمانان در معرفي تمدن اسلام بايد سخت و استوار با ترجمة قرآن و كتب اسلامي انجام بدهند. آنها گوي سبقت را از مسلمانان ربوده اند.
در اين زمينه آثاري معرفي مي‌شود:
1. اسلام در قرون وسطي نوشتة پروفسور فن گوستاو گروبنام با ترجمة غلامرضا سميعي.
2. تاريخ تمدن ويل دورانت، عصر ايمان بخش تمدن اسلامي و شرق گاهوارة تمدن، ترجمة ابوالقاسم پاينده.
3. وحدت و تنوع در تمدن اسلامي اثر گروبنام ترجمة عباس آريان پور.
4. محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ پيغمبري كه از نو بايد شناخت نوشتة پروفسور گيورگيو با ترجمة ذبيح الله منصوري.
5. هنر و معماري اسلامي، ريچارد اتينگهاوزن والگ گرابر با ترجمة يعقوب آژند.
6. گستاو لوبون، تمدن اسلام و عرب.
7. تاريخ تمدن اسلامي اثر جرجي زيدان.
8. سرگذشت علم اثر سارتون ترجمة احمد بيرشك.
9. تاريخ علوم اثر پي ير روسو ترجمة حسن صفاري.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. كارنامة اسلام دكتر عبدالحسين زين كوب.
2. فرهنگ البسة مسلمانان.
3. اعتراف دانشمندان بزرگ: خير الله مرداني.
4. فرهنگ اسلام شناسان خارجي، عبداللهي.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . عبداللهي خوروش، حسين، فرهنگ اسلام شناسان خارجي، تهران، مؤسسة مطهر،چاپ 1362، ص58.
[2] . كارنامة اسلام، قسمت معرفي منابع.
ما مسلمين ادعا مي‌كنيم گنجينة علوم و فنون، ميراث اسلامي است و صاحب اصلي آن ما هستيم و البته اين ادعا هم در جاي خود صحيح است. ولي چيزي كه ماية تأسف هست اين است كه از اين ميراث، مسلمين در عصر حاضر نهايت استفاده را نمي‌كنند و برخي هم فريفتة فرهنگ غربي شده اند با وجود اينكه غرب، به اعتراف دانشمندان غربي مديون فرهنگ و تمدن اسلام است چرا كه غربيها از اين گنجينه بيش از مسلمين استفاده كرده و زحمات زيادي در اين زمينه كشيده‌اند طوري كه گفته مي‌شود مسلمين در دوره‌اي از تاريخ كه در غرب اثري از تمدن و فرهنگ نبود در بسياري از زمينه‌هاي علوم از قبيل: فلسفه، منطق، ادبيات، طب، تاريخ و جغرافيا و فيزيك، شيمي، جبر، حساب و هندسه داراي قدرت و مهارت و تبحّر بوده و در حقيقت مسلمين را بايد بنيانگذار علوم جديد خواند. زيرا آثار علمي مسلمانان بود كه به اعتراف خود غربيان راهنماي آنان در كلية علوم گرديده است[1]البته تلاش و كوشش غربيها را در شناخت اسلام و فرهنگ و تمدن آن نبايد به خاطر علاقة آنها به اسلام دانست. بلكه آنها از اين طريق از ميراث اسلام نهايت استفاده را كردند و هدفشان هم همين بود. طوري كه دانشمندان مثل دكتر زرين‌كوب براي نوشتن كتاب كارنامة اسلام حدود 38 منبع از پنجاه منبع مورد استفاده‌اش را از آثار و نوشته‌هاي غربيها استفاده كرده است.[2] اين امر نشان دهندة توجه غربيان به پيشرفت تمدن اسلامي است و اين محققان اغلب با داشتن آئيني غير از اسلام تحت تأثير مطالعات اسلامي قرار گرفته و طي زحمات زياد عظمت تمدن شگرف اسلام را به دنيا شناساندند و كاري را كه مسلمانان در معرفي تمدن اسلام بايد سخت و استوار با ترجمة قرآن و كتب اسلامي انجام بدهند. آنها گوي سبقت را از مسلمانان ربوده اند.
در اين زمينه آثاري معرفي مي‌شود:
1. اسلام در قرون وسطي نوشتة پروفسور فن گوستاو گروبنام با ترجمة غلامرضا سميعي.
2. تاريخ تمدن ويل دورانت، عصر ايمان بخش تمدن اسلامي و شرق گاهوارة تمدن، ترجمة ابوالقاسم پاينده.
3. وحدت و تنوع در تمدن اسلامي اثر گروبنام ترجمة عباس آريان پور.
4. محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ پيغمبري كه از نو بايد شناخت نوشتة پروفسور گيورگيو با ترجمة ذبيح الله منصوري.
5. هنر و معماري اسلامي، ريچارد اتينگهاوزن والگ گرابر با ترجمة يعقوب آژند.
6. گستاو لوبون، تمدن اسلام و عرب.
7. تاريخ تمدن اسلامي اثر جرجي زيدان.
8. سرگذشت علم اثر سارتون ترجمة احمد بيرشك.
9. تاريخ علوم اثر پي ير روسو ترجمة حسن صفاري.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. كارنامة اسلام دكتر عبدالحسين زين كوب.
2. فرهنگ البسة مسلمانان.
3. اعتراف دانشمندان بزرگ: خير الله مرداني.
4. فرهنگ اسلام شناسان خارجي، عبداللهي.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . عبداللهي خوروش، حسين، فرهنگ اسلام شناسان خارجي، تهران، مؤسسة مطهر،چاپ 1362، ص58.
[2] . كارنامة اسلام، قسمت معرفي منابع.
