پرسش :
شمه اي از سيماي چهره نوراني حضرت مهدي (عج) را بيان کنيد؟
پاسخ :
غيبت حضرت صاحب الامر (عج) و طول عمر آن حضرت از جمله مسائلي است که گاه ممکن است از سوي برخي مورد شک قرار گيرد لذا از آنجائي که ايمان به آن حضرت و وجود با برکت ايشان جزء ضروريات دين شمرده مي شود. از اين رو توسط حضرات معصومين ـ عليهم السّلام ـ اشارات فراواني در مورد وجود مبارک حضرت مهدي(عج) صورت گرفته و از جنبه هاي مختلفي معرفي گرديده است تا مسلمين با آن حضرت انس و الفت احساس نمايند از جملة اخباري که وارد شده است، توصيف سيماي آن حضرت و مشخصات و خصوصيات ظاهري امام عصر (عج) مي باشد که از ميان اين دسته از روايات به چند مورد آنها اشاره مي کنيم:
الف. بدن مبارک حضرت و چهره ايشان
1. حضرت امام باقر ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: روزي عمر بن خطاب از امير المؤمنين(ع) در مورد حضرت مهدي (عج) سؤال نمود. آن حضرت فرمودند: «او جواني است چهار شانه، داراي صورتي زيبا، و موئي نيکو، موهاي مبارکش بر شانه هايش ريخته، چهره اش آن چنان نوراني است که بر سياهي محاسن و مويش غلبه مي کند».[1]
2. و نيز حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمود: در آخر الزمان مردي از فرزندان من قيام مي کند که چهره اش سفيد آميخته با سرخي است... .[2]
3. رسول خدا (ص) فرمود: «بر گونة راست مهدي خالي است که گويي ستاره اي درخشان مي باشد»[3] و نيز در جايي فرموده است «بر دست راست او خالي است».[4]
4. و نيز چون از رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ در مورد مهدي (عج) پرسيدند فرمودند: مهدي (عج) مردي از اولاد من است. صورتي چون کوکب دري دارد. رنگ چهره اش بسان اعراب است امّا جسمش چون اجسام مردان بني اسرائيل.»[5] (هيکل درشت و قوي).
5. و نيز رسول خدا(ص) فرموده است: مهدي پيشاني فراخ دارد و استخوان ميانة بيني اش بر آمده است و چشماني سرمه کشيده دارد...»[6] (چشماني سياه و درشت).
6. و بار ديگر آن حضرت مي فرمايد: خداوند مردي از عترت مرا مبعوث خواهد کرد که دندانهاي ثناياي او از هم فاصله دارد.»[7]
ب. سن آن حضرت
1. اباصلت هروي گويد از امام رضا ـ عليه السّلام ـ در مورد مهدي(عج) پرسيدم. فرمود: از علامات او اين است که سنش زياد است امّا سيمائي جوان دارد آن گونه که هر کس به او نگاه کند او را مردي چهل ساله يا کمتر خواهد پنداشت. علامت ديگر او، اين است که با گذشت زمان پير و سالخورده نمي شود تا زمان رحلتش فرا رسد.»[8]
3. در همين راستا امام باقر ـ عليه السّلام ـ فرموده است: نه در موهاي سر مهدي و نه در موهاي ريش او تار سفيدي نخواهد بود.»[9]
ج. قدرت حضرت صاحب الامر ـ عليه السّلام ـ
چنان چه گذشت. آن حضرت، بدني قوي و درشت چون مردمان بني اسرائيل دارد و قدرت او چنان است که رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرموده: «قوت و قدرت ده مرد به مهدي داده شده است»[10].
د. لباس و خوراک:
امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «او همواره لباسي خشن (نه حريري تن آسا) مي پوشد و غذاي غير لذيذي دارد و نفس و جسم خود را در طاعت و عبادت الهي به رنج و زحمت مي اندازد.»[11]
هـ. شباهت به رسول اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ:
1. پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي فرمايد: نهمين فرزند حسين، قائم خاندان من است. او شبيه ترين فرد است به من در شمايل و گفتار و کردار»[12]
2. و نيز فرموده است: مهدي از فرزندان من است. نام او نام من است و کنيه او کنيه من است و از حيث خوي و خصلت و آفرينش از همه به من شبيه تر است.»
3. همچنين در بيان سيرة آن حضرت آمده است که: چونان امير المؤمنين علي ـ عليه السّلام ـ لباس مي پوشد و چون او عمل مي کند و سيره اش همانند سيرة اوست.[13]
هـ. و اينکه در توصيف بهشتيان چنين آمده است که ابن عباس مي گويد پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي فرمود: مهدي طاووس اهل بهشت است.[14] يعني زيباترين اهل بهشت است که در دنيا به جمال او کسي نمي رسد ـ صلّي الله عليه و علي آبائه ـ.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر»
1ـ ترجمة ج53 بحارالانوار، علامه مجلسي.
2ـ ملاحم، سيد بن طاووس.
3ـ امام مهدي (عج)، آقاي رضوي، چاپ مرکز مطالعات حوزه.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . اربلي، کشف الغمه، بيروت، دارالامنواء، 1405، ج 3، ص 262.
[2] . طبرسي، اعلام الوري، قم، آل بيت، چاپ اول 1417، ج 2، ص 294.
[3] . اربلي، پيشين، ص 287.
[4] . طبسي الشيعه و الرجعه، ترجمه سيد محمد ميرشاه ولد، قم، انصاريان، 1371، ج 1، ص 237.
[5] . شرح الاخبار، قم مؤسسه نشر اسلامي، بيتا، ج 3، ص 378.
[6] . طبسي، پيشين، ص 237.
[7] . اربلي، پيشين، ص 289.
[8] . شيخ طبرسي، پيشين، ص 294.
[9] . نعمان مغربي، پيشين، ص 379.
[10] . همان.
[11] . نعماني، الغيبة، تهران، مکتبه الصدق، بيتا، ص 244.
[12] . مجلسي، بحار الانوار.
[13] . احمد الرحماني، امام علي ـ عليه السّلام ـ، تهران، المنير، 1417، ص 620.
[14] . اربلي، پيشين، ص 282.
غيبت حضرت صاحب الامر (عج) و طول عمر آن حضرت از جمله مسائلي است که گاه ممکن است از سوي برخي مورد شک قرار گيرد لذا از آنجائي که ايمان به آن حضرت و وجود با برکت ايشان جزء ضروريات دين شمرده مي شود. از اين رو توسط حضرات معصومين ـ عليهم السّلام ـ اشارات فراواني در مورد وجود مبارک حضرت مهدي(عج) صورت گرفته و از جنبه هاي مختلفي معرفي گرديده است تا مسلمين با آن حضرت انس و الفت احساس نمايند از جملة اخباري که وارد شده است، توصيف سيماي آن حضرت و مشخصات و خصوصيات ظاهري امام عصر (عج) مي باشد که از ميان اين دسته از روايات به چند مورد آنها اشاره مي کنيم:
الف. بدن مبارک حضرت و چهره ايشان
1. حضرت امام باقر ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: روزي عمر بن خطاب از امير المؤمنين(ع) در مورد حضرت مهدي (عج) سؤال نمود. آن حضرت فرمودند: «او جواني است چهار شانه، داراي صورتي زيبا، و موئي نيکو، موهاي مبارکش بر شانه هايش ريخته، چهره اش آن چنان نوراني است که بر سياهي محاسن و مويش غلبه مي کند».[1]
2. و نيز حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمود: در آخر الزمان مردي از فرزندان من قيام مي کند که چهره اش سفيد آميخته با سرخي است... .[2]
3. رسول خدا (ص) فرمود: «بر گونة راست مهدي خالي است که گويي ستاره اي درخشان مي باشد»[3] و نيز در جايي فرموده است «بر دست راست او خالي است».[4]
4. و نيز چون از رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ در مورد مهدي (عج) پرسيدند فرمودند: مهدي (عج) مردي از اولاد من است. صورتي چون کوکب دري دارد. رنگ چهره اش بسان اعراب است امّا جسمش چون اجسام مردان بني اسرائيل.»[5] (هيکل درشت و قوي).
5. و نيز رسول خدا(ص) فرموده است: مهدي پيشاني فراخ دارد و استخوان ميانة بيني اش بر آمده است و چشماني سرمه کشيده دارد...»[6] (چشماني سياه و درشت).
6. و بار ديگر آن حضرت مي فرمايد: خداوند مردي از عترت مرا مبعوث خواهد کرد که دندانهاي ثناياي او از هم فاصله دارد.»[7]
ب. سن آن حضرت
1. اباصلت هروي گويد از امام رضا ـ عليه السّلام ـ در مورد مهدي(عج) پرسيدم. فرمود: از علامات او اين است که سنش زياد است امّا سيمائي جوان دارد آن گونه که هر کس به او نگاه کند او را مردي چهل ساله يا کمتر خواهد پنداشت. علامت ديگر او، اين است که با گذشت زمان پير و سالخورده نمي شود تا زمان رحلتش فرا رسد.»[8]
3. در همين راستا امام باقر ـ عليه السّلام ـ فرموده است: نه در موهاي سر مهدي و نه در موهاي ريش او تار سفيدي نخواهد بود.»[9]
ج. قدرت حضرت صاحب الامر ـ عليه السّلام ـ
چنان چه گذشت. آن حضرت، بدني قوي و درشت چون مردمان بني اسرائيل دارد و قدرت او چنان است که رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرموده: «قوت و قدرت ده مرد به مهدي داده شده است»[10].
د. لباس و خوراک:
امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «او همواره لباسي خشن (نه حريري تن آسا) مي پوشد و غذاي غير لذيذي دارد و نفس و جسم خود را در طاعت و عبادت الهي به رنج و زحمت مي اندازد.»[11]
هـ. شباهت به رسول اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ:
1. پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي فرمايد: نهمين فرزند حسين، قائم خاندان من است. او شبيه ترين فرد است به من در شمايل و گفتار و کردار»[12]
2. و نيز فرموده است: مهدي از فرزندان من است. نام او نام من است و کنيه او کنيه من است و از حيث خوي و خصلت و آفرينش از همه به من شبيه تر است.»
3. همچنين در بيان سيرة آن حضرت آمده است که: چونان امير المؤمنين علي ـ عليه السّلام ـ لباس مي پوشد و چون او عمل مي کند و سيره اش همانند سيرة اوست.[13]
هـ. و اينکه در توصيف بهشتيان چنين آمده است که ابن عباس مي گويد پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي فرمود: مهدي طاووس اهل بهشت است.[14] يعني زيباترين اهل بهشت است که در دنيا به جمال او کسي نمي رسد ـ صلّي الله عليه و علي آبائه ـ.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر»
1ـ ترجمة ج53 بحارالانوار، علامه مجلسي.
2ـ ملاحم، سيد بن طاووس.
3ـ امام مهدي (عج)، آقاي رضوي، چاپ مرکز مطالعات حوزه.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . اربلي، کشف الغمه، بيروت، دارالامنواء، 1405، ج 3، ص 262.
[2] . طبرسي، اعلام الوري، قم، آل بيت، چاپ اول 1417، ج 2، ص 294.
[3] . اربلي، پيشين، ص 287.
[4] . طبسي الشيعه و الرجعه، ترجمه سيد محمد ميرشاه ولد، قم، انصاريان، 1371، ج 1، ص 237.
[5] . شرح الاخبار، قم مؤسسه نشر اسلامي، بيتا، ج 3، ص 378.
[6] . طبسي، پيشين، ص 237.
[7] . اربلي، پيشين، ص 289.
[8] . شيخ طبرسي، پيشين، ص 294.
[9] . نعمان مغربي، پيشين، ص 379.
[10] . همان.
[11] . نعماني، الغيبة، تهران، مکتبه الصدق، بيتا، ص 244.
[12] . مجلسي، بحار الانوار.
[13] . احمد الرحماني، امام علي ـ عليه السّلام ـ، تهران، المنير، 1417، ص 620.
[14] . اربلي، پيشين، ص 282.
