پرسش :
چه كارهايي باعث قبولي حاجت ميشود؟
پاسخ :
براي استجابت دعا و قبولي و برآورده شدن حاجتها در قرآن كريم و لسان اهل بيت عصمت عليهم السلام شرايطي ذكر شده است كه به اختصار بيان ميكنيم، اميد كه مفيد بوده و مورد توجه وليعصر عجل الله تعالي فرجه الشريف قرار گيرد:
شرايط استجابت دعا: 1- معرفت: دعاگو بايد بداند كه از چه كسي درخواست نعمت ميكند، بداند كه مخاطب او خالق آسمانها و زمين است و اوست كه تدبير امور را در دست دارد و اگر خداوند يك اراده نمايد تمام حوائجش را برآورده ميسازد، اوست كه نفع و ضرر بدست اوست و هيچ تأثيرگذاري در عالم وجود جز ذات بينيازش نيست و اسباب و سببّت اسباب هم تحت ارادة نافذ اوست. از امام صادق( ع) سؤال شد كه چرا دعا ميكنيم اجابت نميشود؟ آن حضرت فرمود: چون كه شما از كسي درخواست ميكنيد كه او را (آنگونه كه سزاوار است) نميشناسيد.[1]
2- عمل به مقتضاي معرفت
وقتي كه انسان خدا را به يگانگي شناخت و فهميد كه نفع و ضررش به دست اوست و فهميد كه خداوند از انسان پيمان بندگي گرفته است با اين حال به وظايف بندگي تن نداد، نبايد اميد به اجابت دعا داشته باشد چرا كه درست است كه خداوند وعده داده كه مرا بخوانيد تا اجابت كنم شما را، لكن شرط وفاي به عهد خود را وفاي بندگان قرار داده است. «أوفوا بعهدي أوف بعهدكم» [2]از امام صادق (ع) از علت عدم اجابت دعا سؤال شد آن حضرت فرمود: « لانكم لا تفون لله بعهده و ان الله يقول اوفوا بعهدي اوف بعهدكم. والله لو وفيتم لله لوفي لكم» [3] يعني به خاطر آن است كه شما براي خدا به عهدش وفا نميكنيد در حالي كه خداوند ميفرمايد: «به عهد من وفا كنيد تا به عهد شما وفا كنم» و قسم به خدا اگر وفا كنيد خدا هم وفا كند.
3- پاك كردن كسب: اگر انسان كسبش حرام باشد، دعاي او مستجاب نميشود. حضرت پيامبر (ص) فرمود: كسبت را پاك كن تا دعايت مستجاب شود چرا كه (گاهي) فردي يك لقمة حرام را در دهان ميگذارد و تا چهل روز دعايش مستجاب نميشود و...[4]و حضرت امام صادق شرط اجابت دعا را علاوه بر پاكي رزق، ظلم نكردن به مردم ميداند. [5]
4- حضور و رقت قلب هنگام دعا: از رسول مكرم اسلام (ض) روايت شده كه خداوند دعاي فردي كه قلب سياهي و غافل دارد را اجابت نميكند[6] و امام صادق (ع) فرمود: خداوند دعاي فردي كه سخت دل است را اجابت نميفرمايد.[7]و نيز فرمود: هنگامي كه بدنت به لرزه افتاد و اشكت جاري شد هشيار باش كه محققاً براي اجابت دعايت توجهي به تو شده است.[8]
موانع اجابت دعا
1- گناه: امام باقر (ع) فرمودند: به درستي كه عبد از خداوند حاجتي ميطلبد و در شأن اوست كه خداوند به زودي يا پس از مدت زماني كه آن را برآورده سازد، سپس عبد گناهي مرتكب ميشود، پس خداوند تبارك و تعالي به فرشته (اي كه ازطرف خدا مأمور برآورده كردن حاجت او است) ميفرمايد: حاجت او را روا مكن و آن را بر او حرام ساز چرا كه او خود را در معرض غضب من قرار داده و مستوجب حرمان من شده است.[9]
2- ظلم: خداوند به عيسي بن مريم (ع) وحي كرد كه : من اجابت نميكنم دعاي كسي كه حقي از مردم بر گردن اوست [10]
3- درخواست چيزي كه با حكمت خدا، سازگار است: حضرت علي (ع) فرمود: كرم خداوند حكمت او را نقض نميكند. به همين خاطر است كه هر دعايي به هدف اجابت نميرسد. پس رعايت شرايط و رفع موانع باعث استجابت دعا و قبولي حاجت است. انشاء الله.
--------------------------------------------------------------------------------
[1]- بحار الانوار، ج 93، ص 368.
[2]- سورة بقره، آيه 4.
[3]- بحار، ج 93، ص 368.
[4]- بحار، ج 93، ص 358.
[5]- بحار، ج 93، ص 321.
[6]- بحار، ج 77، ص 57 و ص 173.
[7]- بحار، ج 93، ص 35.
[8]- بحار، ج 93، ص 344.
[9]- بحار الانوار، ج 73، ص 329.
[10]- بحار الانوار، ج 75، ص 311.
براي استجابت دعا و قبولي و برآورده شدن حاجتها در قرآن كريم و لسان اهل بيت عصمت عليهم السلام شرايطي ذكر شده است كه به اختصار بيان ميكنيم، اميد كه مفيد بوده و مورد توجه وليعصر عجل الله تعالي فرجه الشريف قرار گيرد:
شرايط استجابت دعا: 1- معرفت: دعاگو بايد بداند كه از چه كسي درخواست نعمت ميكند، بداند كه مخاطب او خالق آسمانها و زمين است و اوست كه تدبير امور را در دست دارد و اگر خداوند يك اراده نمايد تمام حوائجش را برآورده ميسازد، اوست كه نفع و ضرر بدست اوست و هيچ تأثيرگذاري در عالم وجود جز ذات بينيازش نيست و اسباب و سببّت اسباب هم تحت ارادة نافذ اوست. از امام صادق( ع) سؤال شد كه چرا دعا ميكنيم اجابت نميشود؟ آن حضرت فرمود: چون كه شما از كسي درخواست ميكنيد كه او را (آنگونه كه سزاوار است) نميشناسيد.[1]
2- عمل به مقتضاي معرفت
وقتي كه انسان خدا را به يگانگي شناخت و فهميد كه نفع و ضررش به دست اوست و فهميد كه خداوند از انسان پيمان بندگي گرفته است با اين حال به وظايف بندگي تن نداد، نبايد اميد به اجابت دعا داشته باشد چرا كه درست است كه خداوند وعده داده كه مرا بخوانيد تا اجابت كنم شما را، لكن شرط وفاي به عهد خود را وفاي بندگان قرار داده است. «أوفوا بعهدي أوف بعهدكم» [2]از امام صادق (ع) از علت عدم اجابت دعا سؤال شد آن حضرت فرمود: « لانكم لا تفون لله بعهده و ان الله يقول اوفوا بعهدي اوف بعهدكم. والله لو وفيتم لله لوفي لكم» [3] يعني به خاطر آن است كه شما براي خدا به عهدش وفا نميكنيد در حالي كه خداوند ميفرمايد: «به عهد من وفا كنيد تا به عهد شما وفا كنم» و قسم به خدا اگر وفا كنيد خدا هم وفا كند.
3- پاك كردن كسب: اگر انسان كسبش حرام باشد، دعاي او مستجاب نميشود. حضرت پيامبر (ص) فرمود: كسبت را پاك كن تا دعايت مستجاب شود چرا كه (گاهي) فردي يك لقمة حرام را در دهان ميگذارد و تا چهل روز دعايش مستجاب نميشود و...[4]و حضرت امام صادق شرط اجابت دعا را علاوه بر پاكي رزق، ظلم نكردن به مردم ميداند. [5]
4- حضور و رقت قلب هنگام دعا: از رسول مكرم اسلام (ض) روايت شده كه خداوند دعاي فردي كه قلب سياهي و غافل دارد را اجابت نميكند[6] و امام صادق (ع) فرمود: خداوند دعاي فردي كه سخت دل است را اجابت نميفرمايد.[7]و نيز فرمود: هنگامي كه بدنت به لرزه افتاد و اشكت جاري شد هشيار باش كه محققاً براي اجابت دعايت توجهي به تو شده است.[8]
موانع اجابت دعا
1- گناه: امام باقر (ع) فرمودند: به درستي كه عبد از خداوند حاجتي ميطلبد و در شأن اوست كه خداوند به زودي يا پس از مدت زماني كه آن را برآورده سازد، سپس عبد گناهي مرتكب ميشود، پس خداوند تبارك و تعالي به فرشته (اي كه ازطرف خدا مأمور برآورده كردن حاجت او است) ميفرمايد: حاجت او را روا مكن و آن را بر او حرام ساز چرا كه او خود را در معرض غضب من قرار داده و مستوجب حرمان من شده است.[9]
2- ظلم: خداوند به عيسي بن مريم (ع) وحي كرد كه : من اجابت نميكنم دعاي كسي كه حقي از مردم بر گردن اوست [10]
3- درخواست چيزي كه با حكمت خدا، سازگار است: حضرت علي (ع) فرمود: كرم خداوند حكمت او را نقض نميكند. به همين خاطر است كه هر دعايي به هدف اجابت نميرسد. پس رعايت شرايط و رفع موانع باعث استجابت دعا و قبولي حاجت است. انشاء الله.
--------------------------------------------------------------------------------
[1]- بحار الانوار، ج 93، ص 368.
[2]- سورة بقره، آيه 4.
[3]- بحار، ج 93، ص 368.
[4]- بحار، ج 93، ص 358.
[5]- بحار، ج 93، ص 321.
[6]- بحار، ج 77، ص 57 و ص 173.
[7]- بحار، ج 93، ص 35.
[8]- بحار، ج 93، ص 344.
[9]- بحار الانوار، ج 73، ص 329.
[10]- بحار الانوار، ج 75، ص 311.
