پرسش :
چگونه ميتوان قرآن را با صوت و لحن زيبا تلاوت كرد؟
پاسخ :
براي رسيدن به صوت و لحن زيبا در قرائت قرآن نكاتي را بايد رعايت كرد، از جمله:
1. رعايت و يادگيري قوانين روانخواني و تجويد؛ قاري ميتواند در جلسات دوره خواني و آموزش، ترد اساتيد تجويد با قواعد روخواني، روانخواني و تجويد آشنا شود و آنها را در قرائت به كار گيرد، در اين راستا كمك گرفتن از كتابهاي آموزش تجويد، استفاده از نوارهاي آموزشي و گوش دادن به صوت اساتيد قرائت و توجه به چگونگي اداي كلمات توسط ايشان مفيد است.
2. برخورداري از استعداد صوت مناسب؛ استعداد صوت و لحن به طور نسبي در افراد وجود دارد، لكن برخي حنجرهها به گونهاي هستند كه قابليت اداي صحيح الفاظ و استفاده از صوت و لحن هاي گوناگون را دارند، و اگر كسي از چنين استعدادي برخوردار باشد. ميتواند آن را تربيت و شكوفا كند.
3. تلفظ صحيح حروف به صورت عربي
4. توجه به معنا و مفهوم آيات و هماهنگ كردن لحن با معناي آيات
5. تمرين و خواندن به سبك قرائت يك قاري، يعني تا هنگامي كه به سبك قرائت يك قاري با تمام ابعادش تسلط پيدا نشده، نبايد سبك عوض شود.
6. پرهيز از غذاهاي مضر براي حنجره، مثل: ترشيها، غذاهاي تند و چرب و...[1]
7. استعاذه و پناه بردن به خدا از شر وسوسههاي شيطان؛ قرآن كريم ميفرمايد: «فاذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشيطن الرحيم؛[2] هنگامي كه قرآن ميخواني، از شر شيطان رانده شده به خدا پناه ببر»
8. عمل به آيات قرآن كريم و دستورهاي اخلاقي آن «ذلك الكتاب لاريب فيه هدي للمتقين؛[3] آن كتاب با عظمتي است كه شك در آن راه ندارد و ماية هدايت پرهيزكاران است.»
9. طهارت قلب و ظاهر (با وضو بودن)؛ «لا يمسه الا المطهرون؛[4] و جز پاكان نميتوانند به آن دست زنند (دست يابند).»
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. علي جيبي، آموزش روخواني قرآن كريم.
2. سيد محسن موسوي بلده، حليه القرآن.
--------------------------------------------------------------------------------
[1]. ر.ك: موسوي بلده، سيد محسن، حليه القرآن، تهران، شركت چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامي، چاپ نهم، 1377، مجله 1 و 2.
[2]. نحل/98.
[3]. ر.ك: مكارم شيرازي، ناصر و ديگران، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چاپ چهارم، 1367، ج11، ص 396-403.
[4]. واقعه/79.
براي رسيدن به صوت و لحن زيبا در قرائت قرآن نكاتي را بايد رعايت كرد، از جمله:
1. رعايت و يادگيري قوانين روانخواني و تجويد؛ قاري ميتواند در جلسات دوره خواني و آموزش، ترد اساتيد تجويد با قواعد روخواني، روانخواني و تجويد آشنا شود و آنها را در قرائت به كار گيرد، در اين راستا كمك گرفتن از كتابهاي آموزش تجويد، استفاده از نوارهاي آموزشي و گوش دادن به صوت اساتيد قرائت و توجه به چگونگي اداي كلمات توسط ايشان مفيد است.
2. برخورداري از استعداد صوت مناسب؛ استعداد صوت و لحن به طور نسبي در افراد وجود دارد، لكن برخي حنجرهها به گونهاي هستند كه قابليت اداي صحيح الفاظ و استفاده از صوت و لحن هاي گوناگون را دارند، و اگر كسي از چنين استعدادي برخوردار باشد. ميتواند آن را تربيت و شكوفا كند.
3. تلفظ صحيح حروف به صورت عربي
4. توجه به معنا و مفهوم آيات و هماهنگ كردن لحن با معناي آيات
5. تمرين و خواندن به سبك قرائت يك قاري، يعني تا هنگامي كه به سبك قرائت يك قاري با تمام ابعادش تسلط پيدا نشده، نبايد سبك عوض شود.
6. پرهيز از غذاهاي مضر براي حنجره، مثل: ترشيها، غذاهاي تند و چرب و...[1]
7. استعاذه و پناه بردن به خدا از شر وسوسههاي شيطان؛ قرآن كريم ميفرمايد: «فاذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشيطن الرحيم؛[2] هنگامي كه قرآن ميخواني، از شر شيطان رانده شده به خدا پناه ببر»
8. عمل به آيات قرآن كريم و دستورهاي اخلاقي آن «ذلك الكتاب لاريب فيه هدي للمتقين؛[3] آن كتاب با عظمتي است كه شك در آن راه ندارد و ماية هدايت پرهيزكاران است.»
9. طهارت قلب و ظاهر (با وضو بودن)؛ «لا يمسه الا المطهرون؛[4] و جز پاكان نميتوانند به آن دست زنند (دست يابند).»
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. علي جيبي، آموزش روخواني قرآن كريم.
2. سيد محسن موسوي بلده، حليه القرآن.
--------------------------------------------------------------------------------
[1]. ر.ك: موسوي بلده، سيد محسن، حليه القرآن، تهران، شركت چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامي، چاپ نهم، 1377، مجله 1 و 2.
[2]. نحل/98.
[3]. ر.ك: مكارم شيرازي، ناصر و ديگران، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چاپ چهارم، 1367، ج11، ص 396-403.
[4]. واقعه/79.