پرسش :
فایده غيبت طولانى امام زمان (عج) چيست؟
پاسخ :
در پاسخ اين سؤال عالم بزرگوار تشيع سيد مرتضى رحمت اللّه علیه می‌گويد: «وقتى كه از راه عقل و نقل، صحت امامت امام قائم عجّل الله تعالی فرجه الشریف ثابت شد، اگر فلسفه غيبت را ندانيم چه مانعى دارد، چنان كه فلسفه بسيارى از احكام ما پوشيده است.»(1)
امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به خاطر عدم پذيرش جامعه، از نظرها پنهان است، او همچون امامان معصوم (عليهم السلام) ديگر اگر آشكار بود، مردم همان كه با آن امامان كردند با او مى كردند، اما او غایب است تا مردم آمادگى پذيرش او را در طول زمان و با برنامه ريزي‌هاى دراز مدت و تكامل معنوى و مادى پيدا كنند.
غيبت او چنان كه در روايات آمده همچون پنهان شدن خورشيد پشت ابرها است ، گر چه ابرها از تابش مستقيم خورشيد ممانعت مى كنند، ولى هرگز نمى توانند تابش خورشيد را به طور كلى محو سازند.
غيبت امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ده ها فايده دارد كه در اينجا به طور اختصار به چند فايده آن اشاره مى كنيم:
1- غيبت او به پيروانش اميد مى بخشد و آنها را دلگرم مى كند كه داراى چنين رهبرى هستند، با توجه به اين كه اميد، آن هم اميدى اين چنين ، سازنده است.
2- غيبت آن حضرت پيروانش را قدم به قدم آماده مى سازد تا آن حضرت را از عزلت بيرون آورند.
3- آن حضرت در عين اين كه غایب است گاه در مسائل مهم با فقها و بزرگان اسلام تماس مى گيرد و آنها را راهنمايى مى كند. (چنان كه شواهد آن بسيار است و بعضى از آنها در اين كتاب آمده است.)
4- گفتگو درباره قيام امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و تشكيل كنگره ها و كنفرانس ها و تنظيم نوشته ها و مقالات در طول زمان با فرصت كافى موجب پرورش نفوس و آمادگى، در انديشه انقلاب جهانى بودن و هدف دارى و... مى شود، در نتيجه آمادگی هاى فرهنگى، سياسى، اجتماعى، صنعتى، اقتصادى و بالاخره نظامى در همه جا پيدا مى شود و به اين ترتيب زمينه سازى ظهور آن حضرت مهيا مى گردد.
5- شناخت موانع يک انقلاب جهانى در تمام ابعاد و براندازى آن موانع نياز به طول زمان و كمک فكرى بسيار در سطح جهان دارد، اين نيز يكى از فوائد غيبت امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مى باشد.
6- از طرفى طول غيبت و دورى مردم از رهبر مصلح و عادل موجب فساد در تمام زمينه ها شده، و همين فساد موجب خستگى و ناراحتى و نارضايتى مردم مى شود و در دل اين فساد، جرقه هاى انقلاب بروز مى كند و مردم، تشنه مصلح واقعى و عدالت مى شوند، چرا كه تا همه، رنج ظلم و فساد را نبرند آماده درک لذت عدالت و اصلاح نخواهند شد، چنان كه در روايات مربوط به حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بسيار آمده كه:
«يملاء الارض عدلا و قسطا و نورا كما ملئت ظلما و جورا و شرا؛ آن حضرت زمين را پر از قسط و عدل و نور خواهد كرد همان گونه كه پر از ظلم و جور و بدى شده باشد.»(2)
و انقلاب واقعى، انقلابى است كه طبيعى و خودجوش و از متن توده ها برخيزد، و همگان به خوبى آن را درک كنند.
البته اين سخن به اين معنى نيست كه ما تن به ظلم و فساد دهيم، و مبارزه با ظلم و فساد نكنيم كه شرع و عقل چنين اجازه اى به ما داده، بلكه اين سخن خبر از آينده مى دهد، و حاكى است كه مردم بر اثر دورى از يک مصلح عادل و آگاه چگونه در لجن فساد فرو مى روند، در اين صورت بايد براى يافتن آن مصلح به‌پاخاست و خود گرفتارى مردم، آنها را براى يافتن راه حل برمى انگيزاند.
آرى بايد مدت ها بگذرد، تا مردم تكامل يابند و حقائق برايشان كشف گردد، و با تجربيات تلخ خود روى حكومت هاى باطل از آنها روگردان گردند و تشنه وجود امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شوند.
در قرآن كريم مى خوانيم:
«سنريهم آياتنا فى الآفاق و فى انفسهم حتى يتبين لهم انه الحق؛ به زودى آيات خود را از هر سوى جهان و در وجود خود مردم نشان مى دهيم تا براى آنها آشكار گردد كه او حق است.»(3)
در مورد اين كه منظور از ضمير «او» به كجا بازگشت مى كند امام صادق عليه السلام در ضمن روايتى فرمود:
«منظور خروج حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است كه او حق است (و حقانيتش آشكار مى گردد).»(4)
پی نوشت ها:
1- تلخيص از كشف الغمه ، ج 3، ص 462.
2- بحارالانوار، ج ،52 ص 351.
3- سوره فصلت ، آيه 53.
4- بحارالانوار، ج ،51 ص 62 (منظور از اين تفسير اين است كه يكى از مصاديق روشن حق كه پس از طول زمان آشكار خواهد شد وجود قائم است.)
منبع: کتاب حضرت مهدى عليه السلام فروغ تابان ولايت، آیت الله محمد محمدى اشتهاردى
در پاسخ اين سؤال عالم بزرگوار تشيع سيد مرتضى رحمت اللّه علیه می‌گويد: «وقتى كه از راه عقل و نقل، صحت امامت امام قائم عجّل الله تعالی فرجه الشریف ثابت شد، اگر فلسفه غيبت را ندانيم چه مانعى دارد، چنان كه فلسفه بسيارى از احكام ما پوشيده است.»(1)
امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به خاطر عدم پذيرش جامعه، از نظرها پنهان است، او همچون امامان معصوم (عليهم السلام) ديگر اگر آشكار بود، مردم همان كه با آن امامان كردند با او مى كردند، اما او غایب است تا مردم آمادگى پذيرش او را در طول زمان و با برنامه ريزي‌هاى دراز مدت و تكامل معنوى و مادى پيدا كنند.
غيبت او چنان كه در روايات آمده همچون پنهان شدن خورشيد پشت ابرها است ، گر چه ابرها از تابش مستقيم خورشيد ممانعت مى كنند، ولى هرگز نمى توانند تابش خورشيد را به طور كلى محو سازند.
غيبت امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ده ها فايده دارد كه در اينجا به طور اختصار به چند فايده آن اشاره مى كنيم:
1- غيبت او به پيروانش اميد مى بخشد و آنها را دلگرم مى كند كه داراى چنين رهبرى هستند، با توجه به اين كه اميد، آن هم اميدى اين چنين ، سازنده است.
2- غيبت آن حضرت پيروانش را قدم به قدم آماده مى سازد تا آن حضرت را از عزلت بيرون آورند.
3- آن حضرت در عين اين كه غایب است گاه در مسائل مهم با فقها و بزرگان اسلام تماس مى گيرد و آنها را راهنمايى مى كند. (چنان كه شواهد آن بسيار است و بعضى از آنها در اين كتاب آمده است.)
4- گفتگو درباره قيام امام مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و تشكيل كنگره ها و كنفرانس ها و تنظيم نوشته ها و مقالات در طول زمان با فرصت كافى موجب پرورش نفوس و آمادگى، در انديشه انقلاب جهانى بودن و هدف دارى و... مى شود، در نتيجه آمادگی هاى فرهنگى، سياسى، اجتماعى، صنعتى، اقتصادى و بالاخره نظامى در همه جا پيدا مى شود و به اين ترتيب زمينه سازى ظهور آن حضرت مهيا مى گردد.
5- شناخت موانع يک انقلاب جهانى در تمام ابعاد و براندازى آن موانع نياز به طول زمان و كمک فكرى بسيار در سطح جهان دارد، اين نيز يكى از فوائد غيبت امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مى باشد.
6- از طرفى طول غيبت و دورى مردم از رهبر مصلح و عادل موجب فساد در تمام زمينه ها شده، و همين فساد موجب خستگى و ناراحتى و نارضايتى مردم مى شود و در دل اين فساد، جرقه هاى انقلاب بروز مى كند و مردم، تشنه مصلح واقعى و عدالت مى شوند، چرا كه تا همه، رنج ظلم و فساد را نبرند آماده درک لذت عدالت و اصلاح نخواهند شد، چنان كه در روايات مربوط به حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بسيار آمده كه:
«يملاء الارض عدلا و قسطا و نورا كما ملئت ظلما و جورا و شرا؛ آن حضرت زمين را پر از قسط و عدل و نور خواهد كرد همان گونه كه پر از ظلم و جور و بدى شده باشد.»(2)
و انقلاب واقعى، انقلابى است كه طبيعى و خودجوش و از متن توده ها برخيزد، و همگان به خوبى آن را درک كنند.
البته اين سخن به اين معنى نيست كه ما تن به ظلم و فساد دهيم، و مبارزه با ظلم و فساد نكنيم كه شرع و عقل چنين اجازه اى به ما داده، بلكه اين سخن خبر از آينده مى دهد، و حاكى است كه مردم بر اثر دورى از يک مصلح عادل و آگاه چگونه در لجن فساد فرو مى روند، در اين صورت بايد براى يافتن آن مصلح به‌پاخاست و خود گرفتارى مردم، آنها را براى يافتن راه حل برمى انگيزاند.
آرى بايد مدت ها بگذرد، تا مردم تكامل يابند و حقائق برايشان كشف گردد، و با تجربيات تلخ خود روى حكومت هاى باطل از آنها روگردان گردند و تشنه وجود امام قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شوند.
در قرآن كريم مى خوانيم:
«سنريهم آياتنا فى الآفاق و فى انفسهم حتى يتبين لهم انه الحق؛ به زودى آيات خود را از هر سوى جهان و در وجود خود مردم نشان مى دهيم تا براى آنها آشكار گردد كه او حق است.»(3)
در مورد اين كه منظور از ضمير «او» به كجا بازگشت مى كند امام صادق عليه السلام در ضمن روايتى فرمود:
«منظور خروج حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است كه او حق است (و حقانيتش آشكار مى گردد).»(4)
پی نوشت ها:
1- تلخيص از كشف الغمه ، ج 3، ص 462.
2- بحارالانوار، ج ،52 ص 351.
3- سوره فصلت ، آيه 53.
4- بحارالانوار، ج ،51 ص 62 (منظور از اين تفسير اين است كه يكى از مصاديق روشن حق كه پس از طول زمان آشكار خواهد شد وجود قائم است.)
منبع: کتاب حضرت مهدى عليه السلام فروغ تابان ولايت، آیت الله محمد محمدى اشتهاردى
