پرسش :
چه روشهایی برای کنترل کودکان بیش فعال وجود دارد؟
پاسخ :
حتما دیگر همه می دانیم که بیش فعالی در کودکان چه بیماری است و کودکان بیش فعال چه علائمی را از خود نشان می دهند،بی قراری ،کم توجهی ،بی دقتی و خیلی از علائم مشابه که البته اگر تا سن خاصی ادامه یافته و درمان نشوند،حتما کودک را در بزرگسالی به سمت رفتارهای پرخطر سوق میدهند.البته شاید خیلی از والدینی که چنین فرزندانی دارند،هنوز نمی دانند که در برابر بیش فعالی کودک خود چه عکس العملی را باید نشان دهند .
راهکارهای زیر ممکن است دراین مورد به شما کمک کنند:
1- فرزند شما همان کاری را انجام می دهد که شما انجام می دهید
فرزندان شما برای این که چگونه در دنیای بیرون رفتار کنند،از رفتار شما الگو می گیرند.شما باید از رفتار خودتان برای راهنمایی فرزندتان کلمه "لطفا" را به کار برد ،خودتان نباید استفاده از این کلمه را فراموش کنید.اگر می خواهید فرزندتان با صدای بلند صحبت نکند،باید صدای خود را همیشه در حد معقول نگه دارید.فراموش نکنید آنچه که در عمل ثابت میکنید،بسیار مهم تر از آن است که حرفش را می زنید.
--------------------------------------------------------------------------------
2- احساستان را به فرزندتان نشان دهید
صادقانه به فرزندتان نشان دهید که رفتار او چه تاثیری در شما می گذارد.احساسات فرزند شما از خود شما تاثیر می پذیرد.شما برای فرزندتان شبیه یک آینه هستید.او احساسات و رفتار شما را دریافت می کند و بازتاب میدهد.در سن 3 سالگی کودک می تواند احساسات خود را به صورت واقعی نشان دهد.یک مثال ساده ،وقتی شما می گویید "من از این زندگی خسته شده ام " و با ضمیر "من" جمله را آغاز می کنید،به فرزندتان این امکان را میدهید که زندگی را از دیدگاه شما ببیند . بنابراین در انتخاب جملاتتان بسیار دقیق باشید.
--------------------------------------------------------------------------------
3- فرزندتان را به کار خوب تشویق کنید
وقتی فرزندتان به گونه ای رفتار می کند که شما می پسندید ،می توانید او را با جملاتی مثبت تشویق کنید.وقتی فرزندتان تکالیفش را به موقع انجام می دهد ،به او بگویید "من به داشتن پسر یا دختری مثل تو افتخار می کنم ".
--------------------------------------------------------------------------------
4- دوستانه د رمقابل فرزندتان زانو بزنید
زانو زدن روی زمین به طوری که در مقابل فرزندتان قرار بگیرید،یکی از قوی ترین راههای ارتباط مثبت با او است.وقتی به فرزندتان نزدیک می شوید ،به او اجازه می دهید تا از آهنگ صدای شما آنچه را که فکر می کنید ،وقتی توجه او را به خود جلب کنید،دیگر لازم نیست با اجبار او را وادار به این کار کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
5- برای فرزندتان یک شنونده خوب باشید
گوش کردن به عقاید فرزندتان یکی از راههای کنترل کردن آنهاست .فرزند شما برای این که نمی تواند عقاید خود را خوب مطرح کند،دچارامیدی می شود .شما می توانید با یک جمله ساده از بروز این ناامیدی جلوگیری کنید ،مثل "من میدونم تو چه احساسی داری و کاملا درکت می کنم " با این جمله به او کمک می کنید که بر کشمکش های درونی خود غلبه کند.به او ثابت می کنید عقاید او مورد احترام شماست.
--------------------------------------------------------------------------------
6- به قولتان عمل کنید
زمانی که بر اساس قولهایی که داده اید عمل می کنید،چه خوب و چه بد ،فرزندتان به شما اعتماد خواهد کرد و به شما احترام می گذارد .بنابراین وقتی به او قول می دهید پس از مرتب کردن اتاقش او را به پارک می برید،باید به قولتان عمل کنید.یا وقتی قول می دهید موقعی که با شما به کتابخانه می آید اگر آرام باشد او را به شهر بازی می برید ،ولی او بر خلاف نظر شما عمل می کند،اصلا لازم نیست به او اعتراض کنید .همیشه عمل کردن بسیار مهم از حرف زدن در مورد چیزی است.
--------------------------------------------------------------------------------
7- وسایل با ارزش را از دسترس فرزندتان دور نگه دارید
وقتی عینک شما وسیله جالبی برای بازی در نظر فرزندتان است،فراموش نکنید با خیلی از وسایل ضروری بازی کند.کافی است این وسایل را از دسترس فرزندتان دور کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
8- مرزهای مشخص بین خودتان و فرزندتان قرار دهید
قبل از این که در امور شخصی فرزندتان دخالت کنید ،بهتر است از خود بپرسید آیا این دخالت واقعا لازم است؟بهتر است در خواست ها و دستورالعمل ها و پاسخ های منفی را به حداقل ممکن برسانید تا از بروز کشمکش های درونی و احساسات ناهنجار جلوگیری کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
9- فرزند شما باید بداند که با داد و فریاد کاری از پیش نمی برد
فرزند شما با داد و فریاد چیزی را از شما می خواهد ولی با توجه کردن به داد و فریادهایش او را بیشتر به این کار تشویق می کنید.دراین مواقع به او بگویید نه !یعنی نه ! و تحت هیچ شرایطی این کار را برای او انجام نمی دهید .اگر به او بگویید نه یعنی نه،ولی آن کار را برای او انجام دهید ،او عادت میکند برای در خواست کوچک ترین چیزی ناله و شکایت کند و می داند در نهایت موفق می شود .باید از ایجاد این حس در فرزندتان جلوگیری کنید و به او یاد دهید که باید قوی باشد.
--------------------------------------------------------------------------------
10- خواسته هایتان را واضح و ساده با فرزندتان در میان بگذارید
او می داند که شما از او چه انتظاراتی دارید و تفکر او را در یک مسیر مثبت قرار می دهید .برای مثال به جای استفاده از حالت منفی جمله "در را باز نگذار" از حالت مثبت"لطفا در را ببند" استفاده کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
11- به فرزندتان مسئولیت و فرصت تجربه دهید
وقتی فرزندتان رو به رشد می رود ،مسئولیت رفتارش را به خود او واگذار کنید و به او اجازه دهید تا مراحل طبیعی رشد رفتاری را خودش تجربه کند .لازم نیست که همیشه شما مسئولیت هایش را به او گوشزد کنید.با توجه زیاد به فرزندتان حس مسئولیت پذیری را از او سلب می کنید.شما باید به فرزندتان فرصت دهید تا خودش به نتایج منطقی برسد.
-------------------------------------------------------------------------------
12- هر چیزی را یک باربه فرزندتان بگویید و به او فرصت حرکت دهید
انتقاد دائم از فرزندتان نه تنها کاری از پیش نمی برد بلکه فقط باعث خستگی خود شما می شود.اگر می خواهید فرزندتان با شما همکاری کند،بهتر است با یک بازی ساده از او بخواهید کاری را که می خواهید ،انجام دهد .در این بازی شما از فرزندتان در انجام کاری کمک می گیرید ،از شماره یک تا شماره 3 بشمارید،با توجه به کاری که به او سپرده اید زمان بین شماره یک تا 3 را درنظر بگیرید .اهمیت بازی را به او یادآوری کنید و شروع به شمارش کنید .در این فاصله او باید آن کار انجام دهد.
--------------------------------------------------------------------------------
13- به فرزندتان ارزش دهید و به او نشان دهید که فرد مهمی است
فرزند شما دوست دارد که در امور خانواده سهیم باشد.شما می توانید با واگذار کردن کارهای خیلی ساده منزل یا کارهایی که فرزندتان می تواند به سادگی از پس آنها بر بیاید،به او فرصت دهید تا نقش خود را به عنوان یک فرد مهم در امور خانه بازی کند .این باعث می شود که فرزندتان اهمیت نقش خود را در خانه احساس کند .هر چه کارهای بیشتری به او بسپارید،او بیشتر تلاش می کند.سپردن کارهای بی خطر منزل به فرزندتان باعث می شود ،1- او تبدیل به فردی مسئول شود 2- اعتماد به نفس در او به وجود آید 3- به خود شما هم کمک کند.
--------------------------------------------------------------------------------
14- به فرزندتان فرصت دهید خودش از حقوقش دفاع کند
در زندگی فرزند شما موقعیت هایی پیش می آید که او باید بتواند از حقوق خود دفاع کند.شما باید این موقعیت ها را به صورت ساده برای او فراهم کنید تا درصورت لزوم خود او بتواند از حقوقش بدون کمک شما دفاع کند.
--------------------------------------------------------------------------------
15- لبخند را به چهره فرزندتان هدیه دهید
یکی دیگر از راههای کاهش تنش روانی و کشمکش های درونی فرزندتان این است که با او شوخی کنید.می توانید وانمود کنید که یک هیولای ضعیف هستید که او می تواند شما را شکست دهد یا صدای حیوانات را تقلید کنید .یک شوخی ساده لبخند را برای شما و فرزندتان به ارمغان می آورد.
حتما دیگر همه می دانیم که بیش فعالی در کودکان چه بیماری است و کودکان بیش فعال چه علائمی را از خود نشان می دهند،بی قراری ،کم توجهی ،بی دقتی و خیلی از علائم مشابه که البته اگر تا سن خاصی ادامه یافته و درمان نشوند،حتما کودک را در بزرگسالی به سمت رفتارهای پرخطر سوق میدهند.البته شاید خیلی از والدینی که چنین فرزندانی دارند،هنوز نمی دانند که در برابر بیش فعالی کودک خود چه عکس العملی را باید نشان دهند .
راهکارهای زیر ممکن است دراین مورد به شما کمک کنند:
1- فرزند شما همان کاری را انجام می دهد که شما انجام می دهید
فرزندان شما برای این که چگونه در دنیای بیرون رفتار کنند،از رفتار شما الگو می گیرند.شما باید از رفتار خودتان برای راهنمایی فرزندتان کلمه "لطفا" را به کار برد ،خودتان نباید استفاده از این کلمه را فراموش کنید.اگر می خواهید فرزندتان با صدای بلند صحبت نکند،باید صدای خود را همیشه در حد معقول نگه دارید.فراموش نکنید آنچه که در عمل ثابت میکنید،بسیار مهم تر از آن است که حرفش را می زنید.
--------------------------------------------------------------------------------
2- احساستان را به فرزندتان نشان دهید
صادقانه به فرزندتان نشان دهید که رفتار او چه تاثیری در شما می گذارد.احساسات فرزند شما از خود شما تاثیر می پذیرد.شما برای فرزندتان شبیه یک آینه هستید.او احساسات و رفتار شما را دریافت می کند و بازتاب میدهد.در سن 3 سالگی کودک می تواند احساسات خود را به صورت واقعی نشان دهد.یک مثال ساده ،وقتی شما می گویید "من از این زندگی خسته شده ام " و با ضمیر "من" جمله را آغاز می کنید،به فرزندتان این امکان را میدهید که زندگی را از دیدگاه شما ببیند . بنابراین در انتخاب جملاتتان بسیار دقیق باشید.
--------------------------------------------------------------------------------
3- فرزندتان را به کار خوب تشویق کنید
وقتی فرزندتان به گونه ای رفتار می کند که شما می پسندید ،می توانید او را با جملاتی مثبت تشویق کنید.وقتی فرزندتان تکالیفش را به موقع انجام می دهد ،به او بگویید "من به داشتن پسر یا دختری مثل تو افتخار می کنم ".
--------------------------------------------------------------------------------
4- دوستانه د رمقابل فرزندتان زانو بزنید
زانو زدن روی زمین به طوری که در مقابل فرزندتان قرار بگیرید،یکی از قوی ترین راههای ارتباط مثبت با او است.وقتی به فرزندتان نزدیک می شوید ،به او اجازه می دهید تا از آهنگ صدای شما آنچه را که فکر می کنید ،وقتی توجه او را به خود جلب کنید،دیگر لازم نیست با اجبار او را وادار به این کار کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
5- برای فرزندتان یک شنونده خوب باشید
گوش کردن به عقاید فرزندتان یکی از راههای کنترل کردن آنهاست .فرزند شما برای این که نمی تواند عقاید خود را خوب مطرح کند،دچارامیدی می شود .شما می توانید با یک جمله ساده از بروز این ناامیدی جلوگیری کنید ،مثل "من میدونم تو چه احساسی داری و کاملا درکت می کنم " با این جمله به او کمک می کنید که بر کشمکش های درونی خود غلبه کند.به او ثابت می کنید عقاید او مورد احترام شماست.
--------------------------------------------------------------------------------
6- به قولتان عمل کنید
زمانی که بر اساس قولهایی که داده اید عمل می کنید،چه خوب و چه بد ،فرزندتان به شما اعتماد خواهد کرد و به شما احترام می گذارد .بنابراین وقتی به او قول می دهید پس از مرتب کردن اتاقش او را به پارک می برید،باید به قولتان عمل کنید.یا وقتی قول می دهید موقعی که با شما به کتابخانه می آید اگر آرام باشد او را به شهر بازی می برید ،ولی او بر خلاف نظر شما عمل می کند،اصلا لازم نیست به او اعتراض کنید .همیشه عمل کردن بسیار مهم از حرف زدن در مورد چیزی است.
--------------------------------------------------------------------------------
7- وسایل با ارزش را از دسترس فرزندتان دور نگه دارید
وقتی عینک شما وسیله جالبی برای بازی در نظر فرزندتان است،فراموش نکنید با خیلی از وسایل ضروری بازی کند.کافی است این وسایل را از دسترس فرزندتان دور کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
8- مرزهای مشخص بین خودتان و فرزندتان قرار دهید
قبل از این که در امور شخصی فرزندتان دخالت کنید ،بهتر است از خود بپرسید آیا این دخالت واقعا لازم است؟بهتر است در خواست ها و دستورالعمل ها و پاسخ های منفی را به حداقل ممکن برسانید تا از بروز کشمکش های درونی و احساسات ناهنجار جلوگیری کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
9- فرزند شما باید بداند که با داد و فریاد کاری از پیش نمی برد
فرزند شما با داد و فریاد چیزی را از شما می خواهد ولی با توجه کردن به داد و فریادهایش او را بیشتر به این کار تشویق می کنید.دراین مواقع به او بگویید نه !یعنی نه ! و تحت هیچ شرایطی این کار را برای او انجام نمی دهید .اگر به او بگویید نه یعنی نه،ولی آن کار را برای او انجام دهید ،او عادت میکند برای در خواست کوچک ترین چیزی ناله و شکایت کند و می داند در نهایت موفق می شود .باید از ایجاد این حس در فرزندتان جلوگیری کنید و به او یاد دهید که باید قوی باشد.
--------------------------------------------------------------------------------
10- خواسته هایتان را واضح و ساده با فرزندتان در میان بگذارید
او می داند که شما از او چه انتظاراتی دارید و تفکر او را در یک مسیر مثبت قرار می دهید .برای مثال به جای استفاده از حالت منفی جمله "در را باز نگذار" از حالت مثبت"لطفا در را ببند" استفاده کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
11- به فرزندتان مسئولیت و فرصت تجربه دهید
وقتی فرزندتان رو به رشد می رود ،مسئولیت رفتارش را به خود او واگذار کنید و به او اجازه دهید تا مراحل طبیعی رشد رفتاری را خودش تجربه کند .لازم نیست که همیشه شما مسئولیت هایش را به او گوشزد کنید.با توجه زیاد به فرزندتان حس مسئولیت پذیری را از او سلب می کنید.شما باید به فرزندتان فرصت دهید تا خودش به نتایج منطقی برسد.
-------------------------------------------------------------------------------
12- هر چیزی را یک باربه فرزندتان بگویید و به او فرصت حرکت دهید
انتقاد دائم از فرزندتان نه تنها کاری از پیش نمی برد بلکه فقط باعث خستگی خود شما می شود.اگر می خواهید فرزندتان با شما همکاری کند،بهتر است با یک بازی ساده از او بخواهید کاری را که می خواهید ،انجام دهد .در این بازی شما از فرزندتان در انجام کاری کمک می گیرید ،از شماره یک تا شماره 3 بشمارید،با توجه به کاری که به او سپرده اید زمان بین شماره یک تا 3 را درنظر بگیرید .اهمیت بازی را به او یادآوری کنید و شروع به شمارش کنید .در این فاصله او باید آن کار انجام دهد.
--------------------------------------------------------------------------------
13- به فرزندتان ارزش دهید و به او نشان دهید که فرد مهمی است
فرزند شما دوست دارد که در امور خانواده سهیم باشد.شما می توانید با واگذار کردن کارهای خیلی ساده منزل یا کارهایی که فرزندتان می تواند به سادگی از پس آنها بر بیاید،به او فرصت دهید تا نقش خود را به عنوان یک فرد مهم در امور خانه بازی کند .این باعث می شود که فرزندتان اهمیت نقش خود را در خانه احساس کند .هر چه کارهای بیشتری به او بسپارید،او بیشتر تلاش می کند.سپردن کارهای بی خطر منزل به فرزندتان باعث می شود ،1- او تبدیل به فردی مسئول شود 2- اعتماد به نفس در او به وجود آید 3- به خود شما هم کمک کند.
--------------------------------------------------------------------------------
14- به فرزندتان فرصت دهید خودش از حقوقش دفاع کند
در زندگی فرزند شما موقعیت هایی پیش می آید که او باید بتواند از حقوق خود دفاع کند.شما باید این موقعیت ها را به صورت ساده برای او فراهم کنید تا درصورت لزوم خود او بتواند از حقوقش بدون کمک شما دفاع کند.
--------------------------------------------------------------------------------
15- لبخند را به چهره فرزندتان هدیه دهید
یکی دیگر از راههای کاهش تنش روانی و کشمکش های درونی فرزندتان این است که با او شوخی کنید.می توانید وانمود کنید که یک هیولای ضعیف هستید که او می تواند شما را شکست دهد یا صدای حیوانات را تقلید کنید .یک شوخی ساده لبخند را برای شما و فرزندتان به ارمغان می آورد.
