پرسش :
جايگاه و اهميت گفتوگو در دوره نامزدى چيست و توجه به آن تا چه حد مىتواند در ازدواج موفق مؤثر باشد؟
پاسخ :
مهمترين قسمت در فرايند خواستگارى )دوره نامزدى( گفتوگوى دختر و پسر است كه متأسفانه به گونهاى بايسته و شايسته به آن توجه نمىشود. گاهى خود دختر و پسر از آن غفلت مىكنند و در مواردى خانوادهها به ويژه خانواده دختر با آن به مخالفت برمىخيزند.
در برخى از مناطق كشور اصلا اجازه گفتوگو به دختر و پسر نمىدهند. در مناطقى ديگر، حداكثر زمان گفتوگو 15 تا 20 دقيقه و آن هم فقط يك بار است. در خانوادههايى اجازه مىدهند؛ ولى حتما بايد در حضور بزرگترها باشد يا نگهبانى را براى آنان قرار مىدهند كه جالب نيست ) بهتر است گفتوگوى دختر و پسر در حضور ديگران نباشد تا آرامش كافى داشته باشند. صحبت اول در محل مطالعه و گذراندن زندگى دختر، گفتوگوى سوم در اتاق پسر، هر دو را با ديدن تابلو نوشتهها، پوسترها و كتابهاى مورد مطالعه، تاحدودى با علايق، سلايق و افكار هم آشنا مىسازد. و دختر و پسر تحت فشار نظارت ديگران نمىتوانند درست گفتوگو كنند. گاهى اجازه مىدهند؛ اما با تذكرهاى پياپى مبنى بر تمام كردن آن دختر و پسر را دچار اضطراب مىكنند.
دليل مخالفت برخى خانوادهها شايد اين باشد كه دين مقدس اسلام، اينگونه ارتباطات را نمىپسندد؛ در حالى كه اسلام با گفتوگوى دختر و پسر نامحرم ) مردها مى توانند با نامحرم با شرايط ذيل صحبت كنند: 1. به قصد لذت و ريبه نباشد؛ 2. با اين صحبت كردن به گناه آلوده نشوند )سيد مسعود معصومى، احكام روابط زن و مرد، ص 137(. خانمها مىتوانند با نامحرم صحبت كنند مشروط به آن كه: 1. به قصد لذت و ريبه نباشد؛ 2. صداى خود را ترقيق و تلطيف نكنند )مساوى است با كشدار و با كرشمه سخن نگويند(؛ 3. خوف افتنان )مساوى است با فتنه و آشوب( نباشد )همان،ص 141 و 142(. و نگاه كردن آنان به يكديگر ) اگر خانم مسلمان كاملا حجاب خود را رعايت كرده باشد، نگاه كردن به وجه و كفين )مساوى است با صورت و دستهاى( او براى مرد با شرايط ذيل اشكال ندارد: 1. وجه و كفين، زينت نشده باشد؛ 2. نگاه به قصد لذت و ريبه نباشد )همان، ص 36(. و خلوت آنان با رعايت ضوابط شرعى مخالفتى ندارد؛ ) اگر زن و مرد نامحرم در محل خلوتى باشند كه كسى آنجا نباشدو ديگرى هم نتواند وارد شود. چنانچه بترسند كه به حرام بيفتد، بايد از آنجا روند و ماندن آنها در آن مكان حرام است )همان، ص 160(. به ويژه اگر اين ارتباطات به قصد ازدواج باشد.
در مواردى تعصبها و غيرتهاى بيجا مانع است كه اگر به پيامدهاى منفى حذف گفتوگو در خواستگارى و در نتيجه ناكامى در ازدواج دو جوان توجه شود، از اين تعصبهاى بيجا دست برخواهند داشت.
گفتوگو را جدى بگيريد. خجالت نكشيد و رودربايستى نداشته باشيد. تمام سؤالاتى را كه در زندگى آينده شما تأثيرگذار است ار طرفتان بپرسيد؛ همانگونه كه اگر در جلسه خواستگارى، پدر خانواده حضور نداشته باشد، حتما علت عدم حضور او را سؤال مىكنيد و همان طور كه از دانشكده محل تحصيل طرف و از وضعيت اشتغال او مىپرسيد.
مهمترين قسمت در فرايند خواستگارى )دوره نامزدى( گفتوگوى دختر و پسر است كه متأسفانه به گونهاى بايسته و شايسته به آن توجه نمىشود. گاهى خود دختر و پسر از آن غفلت مىكنند و در مواردى خانوادهها به ويژه خانواده دختر با آن به مخالفت برمىخيزند.
در برخى از مناطق كشور اصلا اجازه گفتوگو به دختر و پسر نمىدهند. در مناطقى ديگر، حداكثر زمان گفتوگو 15 تا 20 دقيقه و آن هم فقط يك بار است. در خانوادههايى اجازه مىدهند؛ ولى حتما بايد در حضور بزرگترها باشد يا نگهبانى را براى آنان قرار مىدهند كه جالب نيست ) بهتر است گفتوگوى دختر و پسر در حضور ديگران نباشد تا آرامش كافى داشته باشند. صحبت اول در محل مطالعه و گذراندن زندگى دختر، گفتوگوى سوم در اتاق پسر، هر دو را با ديدن تابلو نوشتهها، پوسترها و كتابهاى مورد مطالعه، تاحدودى با علايق، سلايق و افكار هم آشنا مىسازد. و دختر و پسر تحت فشار نظارت ديگران نمىتوانند درست گفتوگو كنند. گاهى اجازه مىدهند؛ اما با تذكرهاى پياپى مبنى بر تمام كردن آن دختر و پسر را دچار اضطراب مىكنند.
دليل مخالفت برخى خانوادهها شايد اين باشد كه دين مقدس اسلام، اينگونه ارتباطات را نمىپسندد؛ در حالى كه اسلام با گفتوگوى دختر و پسر نامحرم ) مردها مى توانند با نامحرم با شرايط ذيل صحبت كنند: 1. به قصد لذت و ريبه نباشد؛ 2. با اين صحبت كردن به گناه آلوده نشوند )سيد مسعود معصومى، احكام روابط زن و مرد، ص 137(. خانمها مىتوانند با نامحرم صحبت كنند مشروط به آن كه: 1. به قصد لذت و ريبه نباشد؛ 2. صداى خود را ترقيق و تلطيف نكنند )مساوى است با كشدار و با كرشمه سخن نگويند(؛ 3. خوف افتنان )مساوى است با فتنه و آشوب( نباشد )همان،ص 141 و 142(. و نگاه كردن آنان به يكديگر ) اگر خانم مسلمان كاملا حجاب خود را رعايت كرده باشد، نگاه كردن به وجه و كفين )مساوى است با صورت و دستهاى( او براى مرد با شرايط ذيل اشكال ندارد: 1. وجه و كفين، زينت نشده باشد؛ 2. نگاه به قصد لذت و ريبه نباشد )همان، ص 36(. و خلوت آنان با رعايت ضوابط شرعى مخالفتى ندارد؛ ) اگر زن و مرد نامحرم در محل خلوتى باشند كه كسى آنجا نباشدو ديگرى هم نتواند وارد شود. چنانچه بترسند كه به حرام بيفتد، بايد از آنجا روند و ماندن آنها در آن مكان حرام است )همان، ص 160(. به ويژه اگر اين ارتباطات به قصد ازدواج باشد.
در مواردى تعصبها و غيرتهاى بيجا مانع است كه اگر به پيامدهاى منفى حذف گفتوگو در خواستگارى و در نتيجه ناكامى در ازدواج دو جوان توجه شود، از اين تعصبهاى بيجا دست برخواهند داشت.
گفتوگو را جدى بگيريد. خجالت نكشيد و رودربايستى نداشته باشيد. تمام سؤالاتى را كه در زندگى آينده شما تأثيرگذار است ار طرفتان بپرسيد؛ همانگونه كه اگر در جلسه خواستگارى، پدر خانواده حضور نداشته باشد، حتما علت عدم حضور او را سؤال مىكنيد و همان طور كه از دانشكده محل تحصيل طرف و از وضعيت اشتغال او مىپرسيد.
