پرسش :

چرا شیعیان به هنگام ذکر نام امام زمان (عج) دستان خود را بر روی سر خود گذاشته و از جای بلند می شوند؟ آیا حدیثی در این زمینه وارد شده است؟

پاسخ :
بنابر تحقیقی که صورت گرفته مستند برخاستن و دست بر سر گذاشتن، دو روایت زیر است:
1. در روايت معروف دعبل خزاعى شاعر اهل بيت (ع)، آمده است كه وقتى قصيده مشهوری را خدمت امام على بن موسى الرضا (ع) مى خواند، هنگامى كه به اين بيت رسيد:
خروج امام لامحالة خارج
يقوم على اسم اللّه والبركات
ظهور امام (عج) قطعی است که ظهورش با نام خداوند و همراه با خیر و برکات است.
امام رضا (ع) دست بر سر نهاد و به عنوان احترام برخاست و از خداوند متعال فرج حضرت ولى عصر (عج) را در خواست نمود.[1]

2. درباره فلسفه برخاستن و دست در سر گذاشتن، روایتی ذکر شده است که علت آن را هم بیان می کند، (البته خود این روایت دلیل و منبع برای اصل این کار هم می تواند باشد): از امام صادق (ع) سؤال شد که چرا به هنگام شنیدن نام «قائم» لازم است برخیزیم؟ فرمود: براى آن حضرت غیبت طولانى است و این لقب یادآور دولت حقۀ آن حضرت و ابراز تأسف بر غربت او است. لذا آن حضرت از شدّت محبت و مرحمتى که به دوستانش دارد، به هر کسى که حضرتش را با این لقب یاد کند، نگاه محبت‏آمیز مى‏کند. از تجلیل و تعظیم آن حضرت است که هر بنده خاضعى در مقابل صاحب (عصر) خود، هنگامى که مولاى بزرگوارش به سوى او بنگرد از جاى برخیزد، پس باید برخیزد و تعجیل در امر فرج مولایش را از خداوند منان مسئلت بنماید.[2]
پی نوشتها:
[1] . امینی نجفی، عبدالحسین احمد، الغدير، ج 2، ص361، دارالکتب الاسلامیة، تهران؛ قمی، شیخ عباس، منتهى الآمال، باب چهاردهم، فصل ششم، ص1127، چاپخانه احمدی، چاپ نهم، 1377.
[2] . صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الاثر، ص 506، مؤسسة السیدة المعصومة، 1421 قمری.

منبع: http://farsi.islamquest.net