پرسش :
آیا شك در امامت بعضی از امامان مشکلی دارد؟
پاسخ :
اعتقادات اسلامی یك زنجیرۀ هماهنگ و به هم پیوسته است. به طوری كه اگر یكی از دانههای این زنجیره مفقود شود كلّ زنجیره گسسته و غیرمفید خواهد شد. با این توضیح كه اعتقاد به خداوند لوازمی دارد كه با حفظ این لوازم مورد قبول خداوند خواهد بود، اگر به داستان رانده شدن ابلیس بنگرید مشاهده میكنید كه او از خدا مهلت خواست که تا قیامت زنده باشد تا بتواند بشر را فریب دهد،[1] معلوم میشود كه شیطان وجود خدا و قیامت را قبول داشته است با این حال خداوند او را كافر معرفی می كند.[2] بنابراین، صِرف اعتقاد به وجود خدا برای ایمانِ مقبول، كافی نیست، بلكه تمام لوازم آن بایستی فراهم باشد. یكی از لوازم اعتقاد به خدا، اعتقاد به فرستادگان خدا یعنی انبیا و رسولان است. به این معنا كه انكار آنها مستلزم انكار خدا است. همچنین اعتقاد به امامان یعنی جانشینان پیامبر لازمۀ اعتقاد به خود پیامبر است؛ چون ائمه از طرف پیامبر جانشین او هستند و انكار آنها به منزله انكار پیامبر است پس نمیتوان پیامبر را قبول كرد، ولی امامان را انكار كرد. همین رابطه بین تك تك امامان برقرار است؛ یعنی انكار یكی از امامان به منزلۀ انكار بقیۀ امامان است؛ چرا كه دلیل اعتقاد به هر كدام از آنها همان است كه دلیل اعتقاد به بقیه است؛ زیرا همۀ آنها یكی پس از دیگری جانشین رسول خدا (ص) هستند و هركدام از امامان، امام قبلی را تصدیق و امام بعدی را معرفی كرده است. پس انكار یکی از آنها در حقیقت بازگشت به انکار دیگری می کند و از آن جا که همگی از سوی پیامبر (ص) تعیین شدهاند، پس انكار آنها، انكار پیامبر است.
برای حسن ختام به چند حدیث كوتاه در این باره اشاره میكنیم: امام صادق (ع) از اجداد طاهرینش؛ یعنی امامان قبل از خود نقل میكند و آنها از پیامبر (ص) نقل میكنند كه فرمود: "جانشینان بعد از من دوازده نفرند كه اولین آنها علی بن ابیطالب و آخرینشان قائم است، ایشان جانشینان و اوصیاء و رهبران و حجّتهای پس از من برای امتم هستند، هركس به امامتشان اقرار كند مؤمن است و هر كس منكر آنها شود كافر است.[3]
در روایت دیگر نیز از امام صادق (ع) آمده است كه كسی كه كلام ما (ائمه) را نپذیرد، كلام خدا را نپذیرفته و كسی كه سخن خدا را رد كند مشرك خواهد بود.[4]
نیز در روایت دیگری از امام كاظم (ع) است: "كسی كه به ما بغض داشته باشد در واقع به پیامبر خدا بغض ورزیده و او در حقیقت مُبغض خداوند است و مُبغض خدا سزاوار آتش الاهی است و احدی یاور او نخواهد بود".[5]
پی نوشتها:
[1] "قالَ رَبِّ فَاَنظِرنِي ِالَي َيوِم يُبعَثُون ..."، حجر، 36؛ ص، 79.
[2] بقره، 34؛ ص، 74.
[3] "عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ عَنِ النَّبِيِّ ص قَالَ الْأَئِمَّةُ بَعْدِي اثْنَا عَشَرَ أَوَّلُهُمْ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ فَهُم خُلَفَائِي و أَوصِيَائِي و أَولِيَائِي وَ حُجَجُ اللَّه عَلَي اُمّتِي بَعدِي الْمُقِرُّ بِهِمْ مُؤْمِنٌ وَ الْمُنْكِرُ لَهُمْ كَافِرٌ"، شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج 4، كتاب الوصيه، باب الوصية من لدن آدم (ع)، ص180،... ح 5406، جامعۀ مدرسين، قم، 1413ق، البته کفر در این جا به معنای اصطلاحی آن مراد نیست، بلکه معنای لغوی که همان پوشاندن و مخفی کردن حق باشد مورد نظر است.
[4] "الرَّادُّ عَلَينَا الرَّادّ عَلَى الله وَ هُوَ عَلَى حَدِّ الشَّركِ بِاللهِ..."؛ كليني، ج 1، باب اختلاف الحديث، ص 68، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1365ش.
[5] "ألا يا عبد الرحمن من أبغضنا فقد أبغض محمدا و من أبغض محمدا فقد أبغض الله جل و علا، و من أبغض الله جل و علا كان حقا على الله أن يصليه النار و ماله من نصير"، مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج 97، ص 122، موسّسه الوفاء، بيروت، لبنان، 1404ق.
منبع: http://farsi.islamquest.net
اعتقادات اسلامی یك زنجیرۀ هماهنگ و به هم پیوسته است. به طوری كه اگر یكی از دانههای این زنجیره مفقود شود كلّ زنجیره گسسته و غیرمفید خواهد شد. با این توضیح كه اعتقاد به خداوند لوازمی دارد كه با حفظ این لوازم مورد قبول خداوند خواهد بود، اگر به داستان رانده شدن ابلیس بنگرید مشاهده میكنید كه او از خدا مهلت خواست که تا قیامت زنده باشد تا بتواند بشر را فریب دهد،[1] معلوم میشود كه شیطان وجود خدا و قیامت را قبول داشته است با این حال خداوند او را كافر معرفی می كند.[2] بنابراین، صِرف اعتقاد به وجود خدا برای ایمانِ مقبول، كافی نیست، بلكه تمام لوازم آن بایستی فراهم باشد. یكی از لوازم اعتقاد به خدا، اعتقاد به فرستادگان خدا یعنی انبیا و رسولان است. به این معنا كه انكار آنها مستلزم انكار خدا است. همچنین اعتقاد به امامان یعنی جانشینان پیامبر لازمۀ اعتقاد به خود پیامبر است؛ چون ائمه از طرف پیامبر جانشین او هستند و انكار آنها به منزله انكار پیامبر است پس نمیتوان پیامبر را قبول كرد، ولی امامان را انكار كرد. همین رابطه بین تك تك امامان برقرار است؛ یعنی انكار یكی از امامان به منزلۀ انكار بقیۀ امامان است؛ چرا كه دلیل اعتقاد به هر كدام از آنها همان است كه دلیل اعتقاد به بقیه است؛ زیرا همۀ آنها یكی پس از دیگری جانشین رسول خدا (ص) هستند و هركدام از امامان، امام قبلی را تصدیق و امام بعدی را معرفی كرده است. پس انكار یکی از آنها در حقیقت بازگشت به انکار دیگری می کند و از آن جا که همگی از سوی پیامبر (ص) تعیین شدهاند، پس انكار آنها، انكار پیامبر است.
برای حسن ختام به چند حدیث كوتاه در این باره اشاره میكنیم: امام صادق (ع) از اجداد طاهرینش؛ یعنی امامان قبل از خود نقل میكند و آنها از پیامبر (ص) نقل میكنند كه فرمود: "جانشینان بعد از من دوازده نفرند كه اولین آنها علی بن ابیطالب و آخرینشان قائم است، ایشان جانشینان و اوصیاء و رهبران و حجّتهای پس از من برای امتم هستند، هركس به امامتشان اقرار كند مؤمن است و هر كس منكر آنها شود كافر است.[3]
در روایت دیگر نیز از امام صادق (ع) آمده است كه كسی كه كلام ما (ائمه) را نپذیرد، كلام خدا را نپذیرفته و كسی كه سخن خدا را رد كند مشرك خواهد بود.[4]
نیز در روایت دیگری از امام كاظم (ع) است: "كسی كه به ما بغض داشته باشد در واقع به پیامبر خدا بغض ورزیده و او در حقیقت مُبغض خداوند است و مُبغض خدا سزاوار آتش الاهی است و احدی یاور او نخواهد بود".[5]
پی نوشتها:
[1] "قالَ رَبِّ فَاَنظِرنِي ِالَي َيوِم يُبعَثُون ..."، حجر، 36؛ ص، 79.
[2] بقره، 34؛ ص، 74.
[3] "عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ عَنِ النَّبِيِّ ص قَالَ الْأَئِمَّةُ بَعْدِي اثْنَا عَشَرَ أَوَّلُهُمْ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ فَهُم خُلَفَائِي و أَوصِيَائِي و أَولِيَائِي وَ حُجَجُ اللَّه عَلَي اُمّتِي بَعدِي الْمُقِرُّ بِهِمْ مُؤْمِنٌ وَ الْمُنْكِرُ لَهُمْ كَافِرٌ"، شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج 4، كتاب الوصيه، باب الوصية من لدن آدم (ع)، ص180،... ح 5406، جامعۀ مدرسين، قم، 1413ق، البته کفر در این جا به معنای اصطلاحی آن مراد نیست، بلکه معنای لغوی که همان پوشاندن و مخفی کردن حق باشد مورد نظر است.
[4] "الرَّادُّ عَلَينَا الرَّادّ عَلَى الله وَ هُوَ عَلَى حَدِّ الشَّركِ بِاللهِ..."؛ كليني، ج 1، باب اختلاف الحديث، ص 68، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1365ش.
[5] "ألا يا عبد الرحمن من أبغضنا فقد أبغض محمدا و من أبغض محمدا فقد أبغض الله جل و علا، و من أبغض الله جل و علا كان حقا على الله أن يصليه النار و ماله من نصير"، مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، ج 97، ص 122، موسّسه الوفاء، بيروت، لبنان، 1404ق.
منبع: http://farsi.islamquest.net