پرسش :

مواردي را كه خداوند نام حضرت محّمد(ص) را در كنار نام شريف خود ذكر كرده است بيان نماييد؟

پاسخ :
يكم: خداوند در دعوت به ايمان چنين فرمود: «امِنوا بالله و رسوله» نساء/136 .
دوم: اطاعت: «مَن يُطع الله و الرَسول» نساء/69 ، «أَطيعوا الله و أَطيعوا الرسول» نساء/59 .
سوم: استجابت: «يا أيها الذين امنوا استجَيبوا ِلله و لِلرسول اذِا دَعاكم لِما يُحييكم» انفال/24 .
چهارم: نصرت: «و ينصرون الله و رسوله» حشر/8 .
پنجم: تولّي: «من يتَول الله و رسوله» مائده/56 .
ششم: نصيحت (اطاعت مخلصانه از خدا و رسول): «إذا نصَحوا لله و رسوله» توبه/91 .
هفتم: عزت: «وللهِ العِزة و لِرسوله» منافقون/8 .
هشتم: خداوند سبحان درباره قضا و داوري مي‏فرمايد: «و ما كان لِمؤمن ولا مؤُمنه إذا قضَي الله و رسوله أَمراً أن يكون لهم الخِيرة» احزاب/36 ؛ وقتي خدا و پيامبر حكمي كردند كسي حق نظر و انتخاب خلاف آن را ندارد. انسان در مسائل عادي زندگي روزانه‏اش صاحب نظر است و مي‏تواند با مشورت، از آراء ديگران مدد بگيرد، اما درباره امر و حكم خدا جا براي اعمال نظر و مشورت نيست. مشورتي را هم كه قرآن كريم تكريم كرده، در كارهايي است كه مربوط به امر مردم است نه امر خدا، چنانكه مي‏فرمايد: «وأَمرهم شُوري بَينهم» شوري/38 ، نه اين كه «امر الله شوري بيهنم».
همان‏گونه كه در كمالات ثبوتي نام خدا و رسولش با هم آمده، در اوصاف سلبي نيز كه به تبري بر مي‏گردد چنين است، مانند:
يكم: در برائت از شرك و مشركان مي‏فرمايد: «بَراءة منِ الله و رسوله إلي الذين عاهدتم من المشُركين» توبه/1 .
دوم: به رباخواران درباره جنگ با خدا و رسول چنين هشدار مي‏دهد: «فَأذنوا بِحرب مِن الله و رسوله» بقره/279 .
سوم: نافرماني رسول خدا را در كنار نافرماني خود ذكر مي‏كند: «و مَن يَعصي الله و رسوله» نساء/14 .
چهارم: اذيت: «إِن الذين يُؤذن الله و رَسوله» احزاب/57 .
در مسائل مالي نيز نام مبارك رسول خدا در كنار نام خدا ذكر شده است، مانند: «واعلَموا أَنما غَنمتم مِن شيء فإن الله خُمُسَه و للرسول ولِذي القُربي» انفال/41 .
البته بايد توجه داشت كه اوصاف ثبوتي و سلبي ذاتاً به خداوند متعلق است و در پرتو عنايت الهي به رسول گرامي(ص) اسناد داده مي‏شود.
آيت الله جوادي آملي،تفسير موضوعي قرآن كريم ج 9 (سيرة رسول اكرم در قرآن)
www.payambarazam.ir