پرسش :
روانشناسان و متخصصان مسائل تربيتى، بر بازى كودكان بسيار تأكيد مىكنند: علت اين هم تأكيد چيست؟
پاسخ :
اين هم تأكيد بر بازى كودكان، به جهت اهميت آن است. بازى، عامل مهمى براى رشد عاطفى، عقلانى و اخلاقى كودكان شمرده مىشود. رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله بازيگوشى كودك در كودكى را مايه فزونى عقل او، (1) و امام كاظم عليهالسلام باعث بردبارى او در بزرگسالى مىداند.(2)
كودكان با بازى سرگرم مىشوند و لذت مىبرند و افزون بر آن، مهارتهاى زندگى (لباس پوشيدن، غذا خوردن، رعايت نظم، رعايت نوبت، برقرارى ارتباط با ديگران و...) را تمرين و ايفاى نقش مىكنند و در آينده بهتر مىتوانند كارهاى روزانه خود را انجام دهند. قوانين بازى، كودك را آماده مىكند تا اصول و مقررات زندگى اجتماعى را درك و بدانها عمل كند. در جريان بازى، كودك مىآموزد كه چه چيزى خوب و چه چيزى بد است. او ياد مىگيرد كه اگر بخواهد در بازى پذيرفته شود، بايد راستگو، درستكار، عادل و با انضباط باشد.
كودكان، بسيارى از اصول ارزشمند اخلاقى و اجتماعى مانند از خودگذشتگى، كمك به دوستان، صبر و مقاومت، رعايت حقوق ديگران، تحمل ديگران، تفاهم، همكارى، اتحاد، ارزشمندى گروه و... را در بازى مىآموزند. بازى آنقدر اهميت دارد كه امروزه در مراكز روان درمانى، اتاقى را به «بازى درمانى» اختصاص دادهاند تا با مشاهده بازى كودك يا از راه بازى درمانگر با كودك، به توانايىها و ضعفهاى او در زمينههاى گوناگون پى برده، از راه بازى، مشكلات عاطفى و اجتماعى او را درمان كنند؛ براى مثال، كودك، هنگام بازى با حيوانات عروسكى و نقش دادن به آنها (نقش خود، پدر، مادر، خواهر يا برادر)، مشكلات ارتباطى يا عاطفى اعضاى خانواده با خود را بروز مىدهد و درمانگر با مشاهده بازى مىتواند به او كمك كند.
دختر كوچكى كه هنگام بازى، عروسك را به شدت تنبيه مىكند (به اين دليل كه شلوارش را خيس كرده است)، در حقيقت دارد رنجى را نشان مىدهد كه از سختگيرى مادر در اين مورد برده يا مىبرد.
وقتى پسر كوچكى، هنگام بازى با خرس عروسكى، او را از لولو خرخره و امثال آن مىترساند مىتواند نشانه اين باشد كه والدينش نيز او را مىترسانند.
پی نوشت:
1. متقى هندى، كنزالعمال، ج 11، ص 91.
2. كلينى، كافى، ج 6، ص 57.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
اين هم تأكيد بر بازى كودكان، به جهت اهميت آن است. بازى، عامل مهمى براى رشد عاطفى، عقلانى و اخلاقى كودكان شمرده مىشود. رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله بازيگوشى كودك در كودكى را مايه فزونى عقل او، (1) و امام كاظم عليهالسلام باعث بردبارى او در بزرگسالى مىداند.(2)
كودكان با بازى سرگرم مىشوند و لذت مىبرند و افزون بر آن، مهارتهاى زندگى (لباس پوشيدن، غذا خوردن، رعايت نظم، رعايت نوبت، برقرارى ارتباط با ديگران و...) را تمرين و ايفاى نقش مىكنند و در آينده بهتر مىتوانند كارهاى روزانه خود را انجام دهند. قوانين بازى، كودك را آماده مىكند تا اصول و مقررات زندگى اجتماعى را درك و بدانها عمل كند. در جريان بازى، كودك مىآموزد كه چه چيزى خوب و چه چيزى بد است. او ياد مىگيرد كه اگر بخواهد در بازى پذيرفته شود، بايد راستگو، درستكار، عادل و با انضباط باشد.
كودكان، بسيارى از اصول ارزشمند اخلاقى و اجتماعى مانند از خودگذشتگى، كمك به دوستان، صبر و مقاومت، رعايت حقوق ديگران، تحمل ديگران، تفاهم، همكارى، اتحاد، ارزشمندى گروه و... را در بازى مىآموزند. بازى آنقدر اهميت دارد كه امروزه در مراكز روان درمانى، اتاقى را به «بازى درمانى» اختصاص دادهاند تا با مشاهده بازى كودك يا از راه بازى درمانگر با كودك، به توانايىها و ضعفهاى او در زمينههاى گوناگون پى برده، از راه بازى، مشكلات عاطفى و اجتماعى او را درمان كنند؛ براى مثال، كودك، هنگام بازى با حيوانات عروسكى و نقش دادن به آنها (نقش خود، پدر، مادر، خواهر يا برادر)، مشكلات ارتباطى يا عاطفى اعضاى خانواده با خود را بروز مىدهد و درمانگر با مشاهده بازى مىتواند به او كمك كند.
دختر كوچكى كه هنگام بازى، عروسك را به شدت تنبيه مىكند (به اين دليل كه شلوارش را خيس كرده است)، در حقيقت دارد رنجى را نشان مىدهد كه از سختگيرى مادر در اين مورد برده يا مىبرد.
وقتى پسر كوچكى، هنگام بازى با خرس عروسكى، او را از لولو خرخره و امثال آن مىترساند مىتواند نشانه اين باشد كه والدينش نيز او را مىترسانند.
پی نوشت:
1. متقى هندى، كنزالعمال، ج 11، ص 91.
2. كلينى، كافى، ج 6، ص 57.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
