پرسش :
نقاشى كودكان چه مفهومى دارد و والدين چگونه مىتوانند به اين مفاهيم پى ببرند؟
پاسخ :
نكات گوناگونى در نقاشى كودك وجود دارد كه مىتواند مفهوم خاصى داشته باشد. با آگاهى از اين نكات، شما پدر يا مادر گرامى مىتوانيد تا حدودى با مفاهيم نقاشى فرزندتان آشنا شويد و در صورت مشاهده نكتهاى نگران كننده، با روانشناس بالينى يا مشاور آگاه ارتباط برقرار كنيد و اطلاعات دقيقترى را به دست آوريد.
مشاور يا روانشناس بالينى با توجه به ويژگىهاى نقاشىها و محتواى آنها و نيز براساس توضيحات كودك درباره نقاشى خود و رفتارهاى او به نتايج دقيقترى مىرسد.
در اين نوشتار به برخى از اين مفاهيم اشاره مىشود. (1)
مفاهيم خطوط: خطوط كمرنگ، از يك سو ظرافت احساسات و معنويت را نشان مىدهد، و از سوى ديگر غالبا بيان كننده كمرويى، اضطراب و پريشانى است.
خطوط پر رنگ، نشانه خشونت و گاهى واكنش در برابر ترس از ناتوانى، اضطراب و پريشانى است.
خطوط معمول، امنيت و سازگارى را نشان مىدهد.
خط خطى كردن چهرهاى كه كشيده، به معناى محو عامل ترس است.
مفاهيم شكلها: كشيدن آدمك كوچك كه به طور معمول در گوشه كنار كاغذ ترسيم مىشود، به معناى كمرويى، و چشمهاى درشت (دايرههاى بزرگ) كه وسط آنها نقطه گذاشته مىشود. بيانگر ترس كودك است.
حذف برادر يا خواهر در نقاشى به معناى حسادت به آنها است.
مفاهيم رنگها: استفاده از رنگهاى سياه و تيره، به معناى ترس، اضطراب و غمگينى و نااميدى است. رنگ خاكسترى، رنگى خنثا و چيزى را بيان نمىكند.
رنگ قهوهاى به معناى مقابله با فشار والدين براى نظافت است.
بنفش به معناى تمايل به چيزهاى مخالف و استفاده زياد از آن، نشانه اضطراب است.
رنگ آبى، صلح و آرامش و تسليم و درونگرايى را بيان مىكند.
سبز نشانه نياز به جلب توجه و ميل به محبوبيت، گرايش به ارتباط، و پايدارى و سرسختى است.
قرمز، نياز به حركت و برونگرايى و عمل را نشان مىدهد.
زرد نشانه شادى و خوشبينى و ميل به مشاركت است.
پرتقالى نشانه نشاط و پويايى و ميل به كاميابى است.
رنگ صورتى، صلح و تعادل را نشان مىدهد.
استفاده از 1 يا 2 رنگ، نشانه گوشهگيرى و انزوا و استفاده از 5 رنگ، نشانه سازگارى است.
فقدان رنگ در قسمتى يا تمام نقاشى مىتواند گوياى خلأ عاطفى يا دليلى بر گرايشهاى ضد اجتماعى باشد.
مفاهيم فضاها: استفاده از فضاهاى مختلف صفحه نيز مىتواند مفاهيم ويژهاى داشته باشد.
استفاده از بالاى صفحه، به معناى آرمانگرايى و رؤياپردازى؛ استفاده از پايين صفحه، به معناى افسردگى؛ استفاده از چپ، بازگشت به كودكى (واپس روى)، و استفاده از قسمت راست صفحه به معناى نگاه به آينده است.
توجه داشته باشيد كه نشانههاى پيش گفته هيچ يك واقع نمايى دقيق ندارد و فقط مىتواند قرينهاى بر وجود نشانهها باشد.
پی نوشت:
1. براى اطلاعات افزونتر در اين زمينه، به كتاب نقاشى كودكان كاربرد تست ترسيم خانواده در كلينيك، نوشته ل. كرمن، ترجمه پريرخ دادستان و محمود منصور مراجعه فرماييد.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
نكات گوناگونى در نقاشى كودك وجود دارد كه مىتواند مفهوم خاصى داشته باشد. با آگاهى از اين نكات، شما پدر يا مادر گرامى مىتوانيد تا حدودى با مفاهيم نقاشى فرزندتان آشنا شويد و در صورت مشاهده نكتهاى نگران كننده، با روانشناس بالينى يا مشاور آگاه ارتباط برقرار كنيد و اطلاعات دقيقترى را به دست آوريد.
مشاور يا روانشناس بالينى با توجه به ويژگىهاى نقاشىها و محتواى آنها و نيز براساس توضيحات كودك درباره نقاشى خود و رفتارهاى او به نتايج دقيقترى مىرسد.
در اين نوشتار به برخى از اين مفاهيم اشاره مىشود. (1)
مفاهيم خطوط: خطوط كمرنگ، از يك سو ظرافت احساسات و معنويت را نشان مىدهد، و از سوى ديگر غالبا بيان كننده كمرويى، اضطراب و پريشانى است.
خطوط پر رنگ، نشانه خشونت و گاهى واكنش در برابر ترس از ناتوانى، اضطراب و پريشانى است.
خطوط معمول، امنيت و سازگارى را نشان مىدهد.
خط خطى كردن چهرهاى كه كشيده، به معناى محو عامل ترس است.
مفاهيم شكلها: كشيدن آدمك كوچك كه به طور معمول در گوشه كنار كاغذ ترسيم مىشود، به معناى كمرويى، و چشمهاى درشت (دايرههاى بزرگ) كه وسط آنها نقطه گذاشته مىشود. بيانگر ترس كودك است.
حذف برادر يا خواهر در نقاشى به معناى حسادت به آنها است.
مفاهيم رنگها: استفاده از رنگهاى سياه و تيره، به معناى ترس، اضطراب و غمگينى و نااميدى است. رنگ خاكسترى، رنگى خنثا و چيزى را بيان نمىكند.
رنگ قهوهاى به معناى مقابله با فشار والدين براى نظافت است.
بنفش به معناى تمايل به چيزهاى مخالف و استفاده زياد از آن، نشانه اضطراب است.
رنگ آبى، صلح و آرامش و تسليم و درونگرايى را بيان مىكند.
سبز نشانه نياز به جلب توجه و ميل به محبوبيت، گرايش به ارتباط، و پايدارى و سرسختى است.
قرمز، نياز به حركت و برونگرايى و عمل را نشان مىدهد.
زرد نشانه شادى و خوشبينى و ميل به مشاركت است.
پرتقالى نشانه نشاط و پويايى و ميل به كاميابى است.
رنگ صورتى، صلح و تعادل را نشان مىدهد.
استفاده از 1 يا 2 رنگ، نشانه گوشهگيرى و انزوا و استفاده از 5 رنگ، نشانه سازگارى است.
فقدان رنگ در قسمتى يا تمام نقاشى مىتواند گوياى خلأ عاطفى يا دليلى بر گرايشهاى ضد اجتماعى باشد.
مفاهيم فضاها: استفاده از فضاهاى مختلف صفحه نيز مىتواند مفاهيم ويژهاى داشته باشد.
استفاده از بالاى صفحه، به معناى آرمانگرايى و رؤياپردازى؛ استفاده از پايين صفحه، به معناى افسردگى؛ استفاده از چپ، بازگشت به كودكى (واپس روى)، و استفاده از قسمت راست صفحه به معناى نگاه به آينده است.
توجه داشته باشيد كه نشانههاى پيش گفته هيچ يك واقع نمايى دقيق ندارد و فقط مىتواند قرينهاى بر وجود نشانهها باشد.
پی نوشت:
1. براى اطلاعات افزونتر در اين زمينه، به كتاب نقاشى كودكان كاربرد تست ترسيم خانواده در كلينيك، نوشته ل. كرمن، ترجمه پريرخ دادستان و محمود منصور مراجعه فرماييد.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
