پرسش :
با توجه به آيه‌ي 10 سوره‌ي حشر، "غل‌ّ" برادران ايماني به چه چيزهايي مربوط است؟
پاسخ :
خداوند متعال، مي‌فرمايد: "وَ الَّذِين‌َ جَآءُو مِن بَعْدِهِم‌ْ يَقُولُون‌َ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَ لاِ ?ًِخْوَ َنِنَا الَّذِين‌َ سَبَقُونَا بِالاْ ?ًِيمَـَن‌ِ وَ لاَ تَجْعَل‌ْ فِي قُلُوبِنَا غِلاًّ لِّلَّذِين‌َ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّكَ رَءُوف‌ٌ رَّحِيم‌ٌ ;(حشر،10) (همچنين) كساني كه بعد از آن‌ها ]=بعد از مهاجران و انصار[ آمدندو مي‌گويند: "پروردگارا! ما و برادرانمان را كه در ايمان بر ما پيشي گرفتند بيامرز، و در دل‌هايمان حسد و كينه‌اي نسبت به مؤمنان قرار مده! پروردگارا، تو مهربان و رحيمي!"
اصل واژه "غل‌ّ"، به معناي داخل شدن و نفوذ مخفيانه چيزي در چيز ديگري است، كه يكي از مصاديق آن هر چيزي است كه در قلب نفوذ كرده و موجب تحوّل آن از صفا و خلوص به كدورت و آشفتگي آن گردد، نظير حسد، عداوت و دشمني، كينه‌توزي و بدخواهي و... كه به طرز مرموزي در قلب انسان نفوذ مي‌كند.(ر.ك: التحقيق في كلمات القرآن الكريم، حسن مصطفوي، ج 7، ص 256، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي / فرهنگ معاصر عربي، فارسي، آزمايشي آذرنوش، ص 484، نشر ني.) بنابراين واژه "غِل" فقط به معناي حسد و يا كينه نيست بلكه مفهوم وسيعي دارد كه بسياري از صفات مخفي و زشت اخلاقي را شامل مي‌گردد.
اين آيه‌ي شريفه، با توجه به دو آيه قبل از آن، در مورد "تابعين" مي‌باشد و بنابر تفسيري، تمامي مسلماناني هستند كه بعد از مسلمانان صدر اوّل اسلام مي‌آيند كه سه صفت ويژه آن‌ها در اينجا بيان شده: يكي "خودسازي" و به فكر اصلاح خويش بودن با طلب آمرزش از پيشگاه خداوند، ديگري "احترام به پيشگامان در ايمان" با دعاي به آنان، سوم اين كه مي‌كوشند هرگونه كينه و دشمني، نسبت به تمامي كساني را كه ايمان آورده‌اند، از درون دل، بيرون بريزند و از خداوند رحمان، در اين راه ياري مي‌طلبند. بي ترديد اگر كسي كينه و حسد و... مؤمني را به جهت ايمانش داشته باشد كافر و اگر به جهت ديگري باشد; فاسق است.(ر.ك: مجمع البيان في تفسيرالقرآن، طبرسي;، ج 9، ص 262، مكتبة العلمية الاسلامية / تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 23، ص 522، دارالكتب الاسلامية.)
eporsesh.com
خداوند متعال، مي‌فرمايد: "وَ الَّذِين‌َ جَآءُو مِن بَعْدِهِم‌ْ يَقُولُون‌َ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَ لاِ ?ًِخْوَ َنِنَا الَّذِين‌َ سَبَقُونَا بِالاْ ?ًِيمَـَن‌ِ وَ لاَ تَجْعَل‌ْ فِي قُلُوبِنَا غِلاًّ لِّلَّذِين‌َ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّكَ رَءُوف‌ٌ رَّحِيم‌ٌ ;(حشر،10) (همچنين) كساني كه بعد از آن‌ها ]=بعد از مهاجران و انصار[ آمدندو مي‌گويند: "پروردگارا! ما و برادرانمان را كه در ايمان بر ما پيشي گرفتند بيامرز، و در دل‌هايمان حسد و كينه‌اي نسبت به مؤمنان قرار مده! پروردگارا، تو مهربان و رحيمي!"
اصل واژه "غل‌ّ"، به معناي داخل شدن و نفوذ مخفيانه چيزي در چيز ديگري است، كه يكي از مصاديق آن هر چيزي است كه در قلب نفوذ كرده و موجب تحوّل آن از صفا و خلوص به كدورت و آشفتگي آن گردد، نظير حسد، عداوت و دشمني، كينه‌توزي و بدخواهي و... كه به طرز مرموزي در قلب انسان نفوذ مي‌كند.(ر.ك: التحقيق في كلمات القرآن الكريم، حسن مصطفوي، ج 7، ص 256، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي / فرهنگ معاصر عربي، فارسي، آزمايشي آذرنوش، ص 484، نشر ني.) بنابراين واژه "غِل" فقط به معناي حسد و يا كينه نيست بلكه مفهوم وسيعي دارد كه بسياري از صفات مخفي و زشت اخلاقي را شامل مي‌گردد.
اين آيه‌ي شريفه، با توجه به دو آيه قبل از آن، در مورد "تابعين" مي‌باشد و بنابر تفسيري، تمامي مسلماناني هستند كه بعد از مسلمانان صدر اوّل اسلام مي‌آيند كه سه صفت ويژه آن‌ها در اينجا بيان شده: يكي "خودسازي" و به فكر اصلاح خويش بودن با طلب آمرزش از پيشگاه خداوند، ديگري "احترام به پيشگامان در ايمان" با دعاي به آنان، سوم اين كه مي‌كوشند هرگونه كينه و دشمني، نسبت به تمامي كساني را كه ايمان آورده‌اند، از درون دل، بيرون بريزند و از خداوند رحمان، در اين راه ياري مي‌طلبند. بي ترديد اگر كسي كينه و حسد و... مؤمني را به جهت ايمانش داشته باشد كافر و اگر به جهت ديگري باشد; فاسق است.(ر.ك: مجمع البيان في تفسيرالقرآن، طبرسي;، ج 9، ص 262، مكتبة العلمية الاسلامية / تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 23، ص 522، دارالكتب الاسلامية.)
eporsesh.com
