پرسش :

چرا در سوره حجر، آيه 87، سوره حمد به صورت جداگانه مطرح شده است؟

پاسخ :
سبع المثاني، يكي از نامهاي سورة "حمد" است. "سبع" به معناي هفت و "مثاني" به معناي "دوتاها" است; از آنجا كه اين سوره از هفت آيه تشكيل شده، و در هر نماز واجب و مستحب، دو بار خوانده ميشود، يا بنا به روايتي، دو بار، (يك بار در مكّه و يك بار در مدينه) نازل گرديده است، به آن سبع المثاني گفته ميشود. گاهي كل قرآن را نيز "سبع المثاني" مينامند. در آيات قرآن، سورة "حمد" به عنوان يك موهبت بزرگ به پيامبر9 معرفي شده، و در برابر كل قرآن قرار گرفته است; آنجا كه ميفرمايد: "و لقد ءاتينَك سبعاً من المثاني و القرءان العظيم; (حجر، 87) ما براي تو سورة حمد را آورديم كه هفت آيه دارد و دو بار نازل شده است; همچنين قرآن بزرگ را بخشيديم."
قرآن، با تمام عظمتش در برابر سورة حمد قرار گرفته است. ذكر دوبارة آن در سوره حجر نيز ممكن است به خاطر اهميت فوقالعاده و عظمت محتواي آن باشد. اين سوره، فهرستي از مجموع محتواي قرآن است كه در آن به موارد مهمي اشاره شده; مواردي چون: اشاراتي دربارة خداوند و صفات او، مسألة معاد، شناخت و درخواست حركت در راه حق و قبول حاكميت و ربوبيت و رحمانيت خدا، ابراز علاقه به ادامة راه اولياي خدا و بيزاري و انزجار از گمراهان و غضب شدگان.(اقتباس از: شناخت سورههاي قرآن، هاشمزاده هريسي، ص 136، نشر رامين ـ تفسير نمونه، آيةالله مكارم شيرازي، ج 1، ص 5 ـ تفسير نور، قرائتي، ج 1، ص 11.)
eporsesh.com