پرسش :

خداوند در آيه 17 سوره بقره منافقان را به چه چيز تشبيه كرده است؟

پاسخ :
خداوند متعال در اين آيه چنين مي‏فرمايد «مَثَلُهُم كَمَثَلِ الَّذي استَوقَد ناراٌ فَلَما اَضاءَت ما حَولَهُ ذَهَبَ اللّهُ بِنُورِهِم وَ تَرَكَهُم في ظُلُماتِ لايُبصِرون» [مَثَل آنان [منافقان] همانند كسي است كه آتشي افروخته [تا در بيابان تاريك، راه خود را پيدا كند]، ولي هنگامي كه آتش اطراف او را روشن ساخت، خداوند [طوفاني مي‏فرستد و] آن را خاموش مي كند و در تاريكيهاي وحشتناكي كه چشم كار نمي‏كند، آنها را رها مي‏سازد.]
در اين آيه سخن از منافقان است كه خود را در پس پرده نفاق پنهان ساخته‏اند؛ امّا سرانجام پرده نفاقشان دريده مي‏شود و آنان رسوا مي‏گردند.
منافقان به انساني تشبيه شده‏اند كه تنها در بياباني تاريك، سر‏گردان است و مي‏كوشد به روشني آتشي راه نجات پيدا كند؛ امّا راه به جايي نمي‏يابد و همچنان در سرگرداني و تاريكي بيابان تنها مي‏ماند.
مَثَل منافقان، مثل انسانهاي گم گشته و سرگردان در بياباني تاريك و مخوف است. فرض كنيد مسافري شبانگاه از كاروان خود عقب مي‏ماند و در بياباني تاريك، تنها گرفتار مي‏شود. اين مسافر نه نوري دارد نه روشنايي، نه دليلي دارد و نه راهنمايي، نه جادّه مشخّصي پيدا مي كند و نه قطب نمايي. از يك سو، ترس از دزدان و حيوانات درنده و از سوي ديگر ترس از هلاكت ناشي از گرسنگي و تشنگي او را به چاره انديشي و تلاش وا مي‏دارد. و به جستجو مي‏پردازد. مقداري هيزم فراهم مي‏كند و آنها را آتش مي‏زند، شعله‏ آتش را بر بالاي دست مي‏گيرد و با شتاب به حركت در مي‏آورد. ناگهان وزش بادي تند شعله‏اش را خاموش مي‏كند، تا بخواهد هيزمي جمع‏آوري كند و شعله‏اي بيفروزد، اندك راهي را كه براي نجات خود طي كرده بود، هدر مي‎دهدو گم مي‏كند.
منافقان مانند اين مسافر تنها و ره گم كرده و از راه دور مانده‏اند. اينان در روشنايي زندگي در ظلمت و تاريكي قرار گرفته‏اند. از قافله انسانيّت و ايمان عقب مانده‏اند. هيچ نشانه راهي ندارند. خداوند نور هدايت را از آنان گرفته و آنها را در تاريكي ترك نموده است .
eporsesh.com