پرسش :
بين داستانهاي قرآن و داستانهاي كتاب عهد عتيق (تورات) يا عهد جديد (انجيل) از لحاظ هدف و محتوا چه تفاوتي وجود دارد؟
پاسخ :
گرچه كتابهاي آسماني در مسائل اصولي مثل توحيد، نبوت و... با يكديگر مشتركند و قرآن كريم نيز كتابهاي پيامبران پيشين را تصديق ميكند و ميفرمايد: "اين كتاب ]قرآن[ را به حق بر تو فرو فرستاديم; در حالي كه كتابهاي پيشين را تصديق ميكند..."(مائده،48) ولي نسخههاي اصلي تورات و انجيل بر اثر حوادث وعواملي ـ كه در جاي خود مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است ـ دستخوش تحريف و تغيير قرار گرفت و تورات و انجيلي كه امروزه در اختيار يهوديان و مسيحيان قرار دارد. نسخههاي تحريف شده و تغيير يافته است.
برخي تفاوتهاي داستانهاي قرآن كريم با داستانهاي كتابهاي عهد عتيق و عهد جديد عبارتند از:
1. تمام آيات قرآن كريم از جمله داستانهاي آن داراي اعجاز هستند و معجزة جاويدان پيامبر اكرمميباشد و تاكنون هيچ كس نتوانسته حتي سورهاي يا داستاني بياورد كه به پاي آيات و داستانهاي قرآن برسد، و ديگران نيز اگر داستانهاي جذابي را خلق كردهاند، بي ترديد از قرآن كريم نمونهبرداري و الگوپذيري كردهاند، ولي داستان كتابهاي عهد عتيق و جديد نه تنهاداراي اعجاز نيستند، بلكه آميخته با خرافات است.
2. داستانهاي قرآن بر اساس واقعيات شكل گرفته و از نظر پيامرساني آموزشي و عبرت آموزي در اوج است.
"...مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَيَ وَلَـَكِن تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ;(يوسف،111)... اينها داستان دروغين نبود، بلكه ]وحي آسماني است، و[ هماهنگ است با آن چه پيشروي او ]از كتب آسماني پيشين[ قرار دارد و شرح هر چيزي ]كه پايه سعادت انسان است[، و هدايت و رحمتي است براي گروهي كه ايمان ميآورند!."
ولي كتابهاي تورات و انجيل كنوني از واقعيت به دور هستند و آميخته با تهمتها و مسائل غير واقعي دربارة پيامبران ميباشد.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 1، ص 189ـ210; ج 6، ص 364ـ379; ج 9، ص 294، دارالكتب الاسلامية.)
3. داستانهاي قرآن با عقل و منطق تمام انسانها هماهنگ و متناسب است و هدف آنها مبارزه با جهل و ناداني، شرك و نفاق و تشويق به استفاده و بهره گرفتن از فكر و انديشه و دعوت به فراگيري علم و... ميباشد، ولي داستان كتابهاي تورات و انجيل كنوني از چنين ويژگيهايي برخوردار نيستند.
4. در داستانهاي قرآن همواره بر توحيد و يگانگي خداوند متعال تأكيد ميشود، ولي در كتب عهد عتيق و جديد براي خداوند شريك قائل ميشوند و قائل به پدر، پسر و روحالقدوس ميباشند!
5. در كتابهاي تورات و انجيل به خداوند متعال نسبت جسم داده شده، در حالي كه در داستانهاي قرآن كريم هرگونه جسميت از خداوند متعال نفي شده است; "و هنگامي كه موسي به ميعادگاه ما آمد، و پروردگارش با او سخن گفت، عرض كرد: "پروردگارا! خودت را به من نشان ده، تا تو را ببينم!" گفت: "هرگز مرا نخواهي ديد!..."(اعراف،143)(ر.ك: قرآن و آخرين پيامبر، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ص 127ـ132، تهران، دارالكتب الاسلامية.)
بنابراين، داستانهاي قرآن كريم، داراي پيامهاي آموزشي مثبت، عبرتآموزي، مبتني بر واقعيات، هماهنگ با اصول اعتقادي و خدامحوري، تكريم و عظمت شخصيت پيامبران الهي، ارائه الگوهاي مناسب، بيان سنتهاي الهي و... ميباشد; ولي كتابهاي عهد عتيق (تورات) وعهد جديد (انجيل) از چنين ويژگيهايي برخوردار نيستند.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: نگاهي به قصه و نكات تربيتي آن در قرآن، سيد سعيد مهدوي، ص 22ـ310، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم.)
eporsesh.com
گرچه كتابهاي آسماني در مسائل اصولي مثل توحيد، نبوت و... با يكديگر مشتركند و قرآن كريم نيز كتابهاي پيامبران پيشين را تصديق ميكند و ميفرمايد: "اين كتاب ]قرآن[ را به حق بر تو فرو فرستاديم; در حالي كه كتابهاي پيشين را تصديق ميكند..."(مائده،48) ولي نسخههاي اصلي تورات و انجيل بر اثر حوادث وعواملي ـ كه در جاي خود مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است ـ دستخوش تحريف و تغيير قرار گرفت و تورات و انجيلي كه امروزه در اختيار يهوديان و مسيحيان قرار دارد. نسخههاي تحريف شده و تغيير يافته است.
برخي تفاوتهاي داستانهاي قرآن كريم با داستانهاي كتابهاي عهد عتيق و عهد جديد عبارتند از:
1. تمام آيات قرآن كريم از جمله داستانهاي آن داراي اعجاز هستند و معجزة جاويدان پيامبر اكرمميباشد و تاكنون هيچ كس نتوانسته حتي سورهاي يا داستاني بياورد كه به پاي آيات و داستانهاي قرآن برسد، و ديگران نيز اگر داستانهاي جذابي را خلق كردهاند، بي ترديد از قرآن كريم نمونهبرداري و الگوپذيري كردهاند، ولي داستان كتابهاي عهد عتيق و جديد نه تنهاداراي اعجاز نيستند، بلكه آميخته با خرافات است.
2. داستانهاي قرآن بر اساس واقعيات شكل گرفته و از نظر پيامرساني آموزشي و عبرت آموزي در اوج است.
"...مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَيَ وَلَـَكِن تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ;(يوسف،111)... اينها داستان دروغين نبود، بلكه ]وحي آسماني است، و[ هماهنگ است با آن چه پيشروي او ]از كتب آسماني پيشين[ قرار دارد و شرح هر چيزي ]كه پايه سعادت انسان است[، و هدايت و رحمتي است براي گروهي كه ايمان ميآورند!."
ولي كتابهاي تورات و انجيل كنوني از واقعيت به دور هستند و آميخته با تهمتها و مسائل غير واقعي دربارة پيامبران ميباشد.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 1، ص 189ـ210; ج 6، ص 364ـ379; ج 9، ص 294، دارالكتب الاسلامية.)
3. داستانهاي قرآن با عقل و منطق تمام انسانها هماهنگ و متناسب است و هدف آنها مبارزه با جهل و ناداني، شرك و نفاق و تشويق به استفاده و بهره گرفتن از فكر و انديشه و دعوت به فراگيري علم و... ميباشد، ولي داستان كتابهاي تورات و انجيل كنوني از چنين ويژگيهايي برخوردار نيستند.
4. در داستانهاي قرآن همواره بر توحيد و يگانگي خداوند متعال تأكيد ميشود، ولي در كتب عهد عتيق و جديد براي خداوند شريك قائل ميشوند و قائل به پدر، پسر و روحالقدوس ميباشند!
5. در كتابهاي تورات و انجيل به خداوند متعال نسبت جسم داده شده، در حالي كه در داستانهاي قرآن كريم هرگونه جسميت از خداوند متعال نفي شده است; "و هنگامي كه موسي به ميعادگاه ما آمد، و پروردگارش با او سخن گفت، عرض كرد: "پروردگارا! خودت را به من نشان ده، تا تو را ببينم!" گفت: "هرگز مرا نخواهي ديد!..."(اعراف،143)(ر.ك: قرآن و آخرين پيامبر، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ص 127ـ132، تهران، دارالكتب الاسلامية.)
بنابراين، داستانهاي قرآن كريم، داراي پيامهاي آموزشي مثبت، عبرتآموزي، مبتني بر واقعيات، هماهنگ با اصول اعتقادي و خدامحوري، تكريم و عظمت شخصيت پيامبران الهي، ارائه الگوهاي مناسب، بيان سنتهاي الهي و... ميباشد; ولي كتابهاي عهد عتيق (تورات) وعهد جديد (انجيل) از چنين ويژگيهايي برخوردار نيستند.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: نگاهي به قصه و نكات تربيتي آن در قرآن، سيد سعيد مهدوي، ص 22ـ310، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم.)
eporsesh.com