پرسش :
دوست دارم با قرآن بيشتر انس بگيرم و معني آن را بفهمم و از روي آن بتوانم استخاره كنم و حاجتم را بگيرم در اين زمينه من را راهنمايي كنيد ؟
پاسخ :
قرآن كتاب نور، و نوردهنده است. كتاب واضح، و واضح كننده است. كتاب ظهور، و آشكارا نماينده است. «قد جاءكم من الله نور و كتاب مبين * يهدي به الله من اتبع رضوانه سبل السلام و يخرجهم من الظّلمات الي النّور باذنه و يهديهم الي صراط مستقيم ( سوره مائده، آيات 15 و 16.)
در اين آيات خداوند قرآن را به دو صفت موصوف نموده است: يكي «نور»؛ و ديگري «كتاب مبين» و براي آن سه اثر و فايده معرفي كرده است: اوّل: هدايت به سوي راههاي سلامتي؛ دوم: خروج از عالم ظلمت به نور با اذن خدا، و سوّم: رهبري به سوي راه راست و صراط مستقيم.
در عين حال بهرهوري و استفاده بهينه از قرآن براي پاكيزگان ميسّر و مقدور است. لا يمسُّه الاّ المطهّرون ( سوره واقعه، آيه 79.)
از شخصيتهاي معاصر كه زندگي علمي و عملي او الگوي تمام نمايي براي مسلمانان است بايد به علامه طباطبايي(ره) اشاره كرد. اين فرزند علي(ع) تمام توان و قواي خود را در مسير قرآن صرف كرد طوري كه نام او پيوسته با قرآن همراه است. از خصوصيات بارز ايشان اين بود كه قبل از فهم و تدبّر قرآن، به تهذيب نفس و تطهير باطن پرداختند و بواسطه تهذيب و تزكيه، به معارف و معاني عميقي دست يافتند و بقول شهيد مطهري بيش از نيمي از تفسير الميزان الهامات غيبي و توجهات خاص ربوبي است. او با تطهير سرّ بخدمت قرآن رفت و در طول ساليان دراز، تفسير الميزان را به عالم اسلام تقديم نمود. بنابراين ابتدا بايد به عنوان مقدمه به پاكسازي ظاهري و باطني پرداخت و همزمان در محضر قرآن نشست و از «جرعههاي حياتبخش» آن نوشيد.
انس با قرآن كه طهارت و نور مطلق است، سنخيت ميطلبد پس «يك قدم بر خويشتن نِه آن دگر بر كوي دوست» اول بايد آمادگي و ظرفيت كسب كرد، اول بايد ظرف جان را آمادهي دريافت نمود و سپس معاني را در آن جاي داد. در مثالي ساده «پاك، از آن پاكيزگان است» بهرهي ما از قرآن به ميزان پاكيزگي جسمي و روحي ما بستگي دارد و اگر اين پاكيزگي حاصل نشود نه تنها اُنسي صورت نخواهد گرفت بلكه «دوري» خواهد افزود. در باب تزكيه جسم و روح در ابتدا تقليد و عمل به تكاليف شرعي ضروري است. در مرحله بعد بايد صحنه جانرا از رذايل اخلاقي زدود و در مرحله بالاتر ميبايست جان را به فضايل اخلاقي آراسته نمود قرآن در اينجا «نور علي نور» است.)
به واقع انساني كه كامل شد، يا حداقل به كمال نسبي رسيد، از قرآن بهره خواهد برد. به تعبير ديگر درك معاني و معارف قرآن بر افراد آلوده حرام است».
در روايتي از امام صادق(ع) تفأل زدن به قرآن مورد نهي قرار گرفته است لا تتفأل بالقرآن ( كافي، ج 2، ص 629).
بنا به آنچه برخي از فقيهان و اهل حديث فرمودهاند مراد از تفأل در اين حديث آيندهنگري و پيشبيني آينده به وسيله قرآن است. مثل تفأل زدن به جهت اين كه براي ما معلوم شود مريض خوب ميشود يا ميميرد و يا گمشدهاي پيدا ميشود يا نه. اينگونه تفأل زدن به قرآن مورد نهي قرار گرفته است و اين غير از استخاره گرفتن به وسيله قرآن است.
برخي تفأل را در اين روايت اينگونه نيز معني كردهاند كه شخص هنگام خواندن يا شنيدن آيهاي، آن آيه را تفأل به چيزي بزند و بگويد فلان طور خواهد شد.
ازاينرو با تفأل به قرآن نميتوان مسير زندگي خود را تعيين كرد و به يافتههاي خود اعتماد پيدا كرد چه بسا اين اتفاق به مصلحت شما بوده كه از آن پس به قرآن با نگاه تفأل روبرو نشويد و چه بسا اين نگاه در آينده شما را با خطرهاي بزرگي روبرو ميساخت( جواهر / 12 / 171 - بحار / 88 / 244 - مستدرك سفينة البحار / 8 / 105).
اما اين اتفاق نبايد شما را از انس با قرآن باز بدارد و حتي ميتوانيد از آيات قرآن در زندگي خود استفاده كنيد ولي به طور كامل به يافتههاي خود اعتماد نكنيد، بلكه فرجام كار را به مصلحت خداوند واگذار كنيد و راضي به رضاي خداوند باشيد و بالاتر آن كه انس با قرآن و تلاوت آيات الهي را وابسته به امور زودگذر و ناپايدار نكنيد بلكه با نگاه معرفتيابي و انس با ياد خداوند قرآن بخوانيد، در اين صورت خداوند نظر لطف و رحمت به شما دارد و بيش از انتظار زندگي شما سامان مييابد.
براي آگاهي بيشتر:
1- كتاب استعاذه، شهيد دستغيب
eporsesh.com
قرآن كتاب نور، و نوردهنده است. كتاب واضح، و واضح كننده است. كتاب ظهور، و آشكارا نماينده است. «قد جاءكم من الله نور و كتاب مبين * يهدي به الله من اتبع رضوانه سبل السلام و يخرجهم من الظّلمات الي النّور باذنه و يهديهم الي صراط مستقيم ( سوره مائده، آيات 15 و 16.)
در اين آيات خداوند قرآن را به دو صفت موصوف نموده است: يكي «نور»؛ و ديگري «كتاب مبين» و براي آن سه اثر و فايده معرفي كرده است: اوّل: هدايت به سوي راههاي سلامتي؛ دوم: خروج از عالم ظلمت به نور با اذن خدا، و سوّم: رهبري به سوي راه راست و صراط مستقيم.
در عين حال بهرهوري و استفاده بهينه از قرآن براي پاكيزگان ميسّر و مقدور است. لا يمسُّه الاّ المطهّرون ( سوره واقعه، آيه 79.)
از شخصيتهاي معاصر كه زندگي علمي و عملي او الگوي تمام نمايي براي مسلمانان است بايد به علامه طباطبايي(ره) اشاره كرد. اين فرزند علي(ع) تمام توان و قواي خود را در مسير قرآن صرف كرد طوري كه نام او پيوسته با قرآن همراه است. از خصوصيات بارز ايشان اين بود كه قبل از فهم و تدبّر قرآن، به تهذيب نفس و تطهير باطن پرداختند و بواسطه تهذيب و تزكيه، به معارف و معاني عميقي دست يافتند و بقول شهيد مطهري بيش از نيمي از تفسير الميزان الهامات غيبي و توجهات خاص ربوبي است. او با تطهير سرّ بخدمت قرآن رفت و در طول ساليان دراز، تفسير الميزان را به عالم اسلام تقديم نمود. بنابراين ابتدا بايد به عنوان مقدمه به پاكسازي ظاهري و باطني پرداخت و همزمان در محضر قرآن نشست و از «جرعههاي حياتبخش» آن نوشيد.
انس با قرآن كه طهارت و نور مطلق است، سنخيت ميطلبد پس «يك قدم بر خويشتن نِه آن دگر بر كوي دوست» اول بايد آمادگي و ظرفيت كسب كرد، اول بايد ظرف جان را آمادهي دريافت نمود و سپس معاني را در آن جاي داد. در مثالي ساده «پاك، از آن پاكيزگان است» بهرهي ما از قرآن به ميزان پاكيزگي جسمي و روحي ما بستگي دارد و اگر اين پاكيزگي حاصل نشود نه تنها اُنسي صورت نخواهد گرفت بلكه «دوري» خواهد افزود. در باب تزكيه جسم و روح در ابتدا تقليد و عمل به تكاليف شرعي ضروري است. در مرحله بعد بايد صحنه جانرا از رذايل اخلاقي زدود و در مرحله بالاتر ميبايست جان را به فضايل اخلاقي آراسته نمود قرآن در اينجا «نور علي نور» است.)
به واقع انساني كه كامل شد، يا حداقل به كمال نسبي رسيد، از قرآن بهره خواهد برد. به تعبير ديگر درك معاني و معارف قرآن بر افراد آلوده حرام است».
در روايتي از امام صادق(ع) تفأل زدن به قرآن مورد نهي قرار گرفته است لا تتفأل بالقرآن ( كافي، ج 2، ص 629).
بنا به آنچه برخي از فقيهان و اهل حديث فرمودهاند مراد از تفأل در اين حديث آيندهنگري و پيشبيني آينده به وسيله قرآن است. مثل تفأل زدن به جهت اين كه براي ما معلوم شود مريض خوب ميشود يا ميميرد و يا گمشدهاي پيدا ميشود يا نه. اينگونه تفأل زدن به قرآن مورد نهي قرار گرفته است و اين غير از استخاره گرفتن به وسيله قرآن است.
برخي تفأل را در اين روايت اينگونه نيز معني كردهاند كه شخص هنگام خواندن يا شنيدن آيهاي، آن آيه را تفأل به چيزي بزند و بگويد فلان طور خواهد شد.
ازاينرو با تفأل به قرآن نميتوان مسير زندگي خود را تعيين كرد و به يافتههاي خود اعتماد پيدا كرد چه بسا اين اتفاق به مصلحت شما بوده كه از آن پس به قرآن با نگاه تفأل روبرو نشويد و چه بسا اين نگاه در آينده شما را با خطرهاي بزرگي روبرو ميساخت( جواهر / 12 / 171 - بحار / 88 / 244 - مستدرك سفينة البحار / 8 / 105).
اما اين اتفاق نبايد شما را از انس با قرآن باز بدارد و حتي ميتوانيد از آيات قرآن در زندگي خود استفاده كنيد ولي به طور كامل به يافتههاي خود اعتماد نكنيد، بلكه فرجام كار را به مصلحت خداوند واگذار كنيد و راضي به رضاي خداوند باشيد و بالاتر آن كه انس با قرآن و تلاوت آيات الهي را وابسته به امور زودگذر و ناپايدار نكنيد بلكه با نگاه معرفتيابي و انس با ياد خداوند قرآن بخوانيد، در اين صورت خداوند نظر لطف و رحمت به شما دارد و بيش از انتظار زندگي شما سامان مييابد.
براي آگاهي بيشتر:
1- كتاب استعاذه، شهيد دستغيب
eporsesh.com