پرسش :
لطفاً آياتی در مورد تزكيه نفس، دوري از گناه، حجاب زنان بیان کنید.
پاسخ :
1. رستگاري در پرتوي تهذيب نفس:
قرآن در اين باره مي‌فرمايد: "قَد اَفلَح‌َ مَن زَكـّغ‌ه #' وقَد خاب‌َ مَن دَسـّغها; (شمس، 9 و 10) هر كس نفس خود را پاك و تزكيه كرد، رستگار شد و آن كس كه نفس خويش را با معصيت و گناه آلوده ساخته، نوميد و محروم گشته است." در آية ديگر آمده است: "قَد اَفلَح‌َ مَن تَزَكّي‌َ; (اعلي، 13) به يقين كسي كه پاكي جست ]و خود را تزكيه كرد[ رستگار شد."
2. هدف از بعثت پيامبر اكرم‌تزكيه نفس انسان‌ها بوده است:
"لَقَد مَن‌َّ اللّه‌ُ عَلَي المُؤمِنين‌َ اِذ بَعَث‌َ فيهِم رَسولاً مِن اَنفُسِهِم يَتلوا عَلَيهِم ءايـَتِه‌ِ ويُزَكّيهِم ويُعَلِّمُهُم‌ُ الكِتـَب‌َ والحِكمَة‌َ واِن كانوا مِن قَبل‌ُ لَفي ضَلـَل‌ٍ مُبين; (آل عمران، 164) خداوند بر مؤمنان منّت نهاد ]= نعمت بزرگي بخشيد[، هنگامي كه در ميان آن‌ها، پيامبري از خودشان برانگيخت، كه آيات او را بر آن‌ها بخواند و آن‌ها را پاك كند و كتاب حكمت بياموزد; و البته پيش از آن، در گمراهي آشكاري بودند."
3. ثمره تقوا و تهذيب نفس:
"لِلَّذين‌َ اتَّقَوا عِندَ رَبِّهِم جَنّـَت‌ٌ تَجري مِن تَحتِهَا الاَنهـَرُ خـَـلِدين‌َ فيها واَزوَج‌ٌ مُطَهَّرَة‌ٌ ورِضوَن‌ٌ مِن‌َ اللّه‌ِ واللّه‌ُ بَصيرٌ بِالعِباد; (آل عمران، 15) براي كساني كه پرهيزكاري پيشه كرده‌اند در نزد پروردگارشان ]در جهان ديگر[ باغ‌هايي است كه نهرها از پاي درختانش مي‌گذرد، هميشه در آن خواهند بود، و همسراني پاكيزه و خشنودي خداوند ]نصيب آن‌ها است[ و خدا به امور بندگان بيناست."; "اِن‌َّ الاَبرارَ لَفي نَعيم # عَلَي الاَراغ‌كِ يَنظُرون # تَعرِف‌ُ في وُجوهِهِم نَضرَة‌َ النَّعيم # يُسقَون‌َ مِن رَحيق‌ٍ مَختوم; (مطففين، 22ـ25) به يقين ابرار و نيكان در انواع نعمتند; بر تخت‌هاي زيباي بهشتي تكيه كرده و به زيبايي‌هاي بهشت مي‌نگرند، در چهره‌هايشان طراوت و نشاط نعمت را مي‌بيني و مي‌شناسي; آن‌ها از شراب ]طهور[ زلال دست نخورده و سر بسته‌اي سيراب مي‌شوند." براي آگاهي بيش‌تر مي‌توانيد به آيات (بقره، 24); (اعراف،69); (مريم، 63); (فرقان، 23 ـ 26); (دهر، 5 ـ 22) مراجعه كنيد.
آثار گناه: قرآن در اين باره مي‌فرمايد: "ومَن جأَ بِالسَّيِّئَة‌ِ فَكُبَّت وُجوهُهُم فِي النّارِ هَل تُجزَون‌َ اِلاّ ما كُنتُم تَعمَلون; (نمل، 90) آنان كه اعمال بدي انجام دهند، به رو در آتش افكنده مي‌شوند، آيا جزايي جز آن كه عمل مي‌كرديد خواهيد داشت."; "يَوَدُّ المُجرِم‌ُ لَويَفتَدي مِن عَذاب‌ِ يَومَغ‌ذٍ بِبَنيه # وصـَحِبَتِه‌ِ واَخيه # وفَصيلَتِه‌ِ الَّتي تُ ?‹ويه # ومَن فِي‌الاَرض‌ِ جَميعـًا ثُم‌َّ يُنجيه # كَلاّ اِنَّها لَظي‌َ # نَزّاعَة‌ً لِلشَّوي‌َ;(معارج،11ـ16) گنه كار دوست مي‌دارد كه فرزندان خود را در برابر عذاب آن روز فدا كند و نيز همسر و برادرش را و قبيله‌اش را كه هميشه از او حمايت مي‌كردند و تمام مردم روي زمين را تا ماية نجاتش شود، اماّ هرگز چنين نيست، شعله‌هاي سوزان آتش است كه دست و پا و پوست را مي‌كند و مي‌برد." هم چنين در قرآن آمده است: "يأيهّا الذين ءامنوا قوا اَنفُسَكُم واَهليكُم نارًا وقودُهَا النّاس‌ُ والحِجارَة‌ُ; (تحريم، 6) اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! حفظ كنيد جان خود و بستگان خود را از آتشي كه آتش گيرة آن مردم و سنگ‌ها هستند." و نيز به آيات: (شوري، 30); (جن، 23); (مطففين، 14); (مؤمنون، 104) مراجعه كنيد.
حرمت چشم چراني و نگاه به نامحرم: "قُل لِلمُؤمِنين‌َ يَغُضّوا مِن اَبصـَرِهِم ويَحفَظوا فُروجَهُم ذَلِكَ اَزكي‌َ لَهُم اِن‌َّ اللّه‌َ خَبيرٌ بِما يَصنَعون; (نور، 30) به مؤمنان بگو چشم‌هاي خود را از نگاه به نامحرمان فرو گيرند و عفاف خود را حفظ كنند; اين براي آنان پاكيزه‌تر است و خداوند از آن چه انجام مي‌دهند آگاه است."; "وقُل لِلمُؤمِنـَت‌ِ يَغضُضن‌َ مِن اَبصـَرِهِن‌َّ ويَحفَظن‌َ فُروجَهُن‌َّ; و به زنان با ايمان بگو چشم‌هاي خود را ]از نگاه‌هاي هوس آلود[ فرو گيرند و دامن خويش را حفظ كنند."
وجوب حفظ حجاب: "وَ لاَ يُبْدِين‌َ زِينَتَهُن‌َّ إِلآ مَا ظَهَرَ مِنْهَا; زنان نبايد زينت خود را آشكار سازند، جز آن مقدار كه به طور طبيعي ظاهر است."
"وليَضرِبن‌َ بِخُمُرِهِن‌َّ عَلي‌َ جُيوبِهِن‌َّ; (نور، 31) آن‌ها بايد خمارهاي خود ]روسري را[ بر سينه‌هاي خود بيفكنند." و نيز مي‌فرمايد: "يـَاَيُّهَا النَّبي‌ُّ قُل لاِ َزوَجِكَ وبَناتِكَ ونِسأِ المُؤمِنين‌َ يُدنين‌َ عَلَيهِن‌َّ مِن جَلـَبيبِهِن‌َّ;(احزاب،59) اي پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو جلباب‌هاي ]روسري‌هاي بلند[ خود را بر خويش فرو افكنند." رسول اكرم‌در اين باره مي‌فرمايد: "كسي كه چشم خود را در اين دنيا از حرام پر كند، خداوند روز قيامت چشم او را از آتش پر خواهد كرد، مگر اين كه توبه كند." و نيز مي‌فرمايد: "خداوند، به شدّت غضب مي‌كند بر زني كه شوهر دارد و چشم خود را به نامحرمان مي‌دوزد."(ميزان الحكمة، محمد محمدي ري شهري، ج 10، ص 77 و 78.) امام صادق‌فرمود: "نگاه به نامحرم، تيري است مسموم از تيرهاي شيطان و چه بسيار نگاهي كه حسرت طولاني به دنبال دارد."(وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي، ج 14، ص 138، نشر دار الكتب الاسلامية.)
eporsesh.com
1. رستگاري در پرتوي تهذيب نفس:
قرآن در اين باره مي‌فرمايد: "قَد اَفلَح‌َ مَن زَكـّغ‌ه #' وقَد خاب‌َ مَن دَسـّغها; (شمس، 9 و 10) هر كس نفس خود را پاك و تزكيه كرد، رستگار شد و آن كس كه نفس خويش را با معصيت و گناه آلوده ساخته، نوميد و محروم گشته است." در آية ديگر آمده است: "قَد اَفلَح‌َ مَن تَزَكّي‌َ; (اعلي، 13) به يقين كسي كه پاكي جست ]و خود را تزكيه كرد[ رستگار شد."
2. هدف از بعثت پيامبر اكرم‌تزكيه نفس انسان‌ها بوده است:
"لَقَد مَن‌َّ اللّه‌ُ عَلَي المُؤمِنين‌َ اِذ بَعَث‌َ فيهِم رَسولاً مِن اَنفُسِهِم يَتلوا عَلَيهِم ءايـَتِه‌ِ ويُزَكّيهِم ويُعَلِّمُهُم‌ُ الكِتـَب‌َ والحِكمَة‌َ واِن كانوا مِن قَبل‌ُ لَفي ضَلـَل‌ٍ مُبين; (آل عمران، 164) خداوند بر مؤمنان منّت نهاد ]= نعمت بزرگي بخشيد[، هنگامي كه در ميان آن‌ها، پيامبري از خودشان برانگيخت، كه آيات او را بر آن‌ها بخواند و آن‌ها را پاك كند و كتاب حكمت بياموزد; و البته پيش از آن، در گمراهي آشكاري بودند."
3. ثمره تقوا و تهذيب نفس:
"لِلَّذين‌َ اتَّقَوا عِندَ رَبِّهِم جَنّـَت‌ٌ تَجري مِن تَحتِهَا الاَنهـَرُ خـَـلِدين‌َ فيها واَزوَج‌ٌ مُطَهَّرَة‌ٌ ورِضوَن‌ٌ مِن‌َ اللّه‌ِ واللّه‌ُ بَصيرٌ بِالعِباد; (آل عمران، 15) براي كساني كه پرهيزكاري پيشه كرده‌اند در نزد پروردگارشان ]در جهان ديگر[ باغ‌هايي است كه نهرها از پاي درختانش مي‌گذرد، هميشه در آن خواهند بود، و همسراني پاكيزه و خشنودي خداوند ]نصيب آن‌ها است[ و خدا به امور بندگان بيناست."; "اِن‌َّ الاَبرارَ لَفي نَعيم # عَلَي الاَراغ‌كِ يَنظُرون # تَعرِف‌ُ في وُجوهِهِم نَضرَة‌َ النَّعيم # يُسقَون‌َ مِن رَحيق‌ٍ مَختوم; (مطففين، 22ـ25) به يقين ابرار و نيكان در انواع نعمتند; بر تخت‌هاي زيباي بهشتي تكيه كرده و به زيبايي‌هاي بهشت مي‌نگرند، در چهره‌هايشان طراوت و نشاط نعمت را مي‌بيني و مي‌شناسي; آن‌ها از شراب ]طهور[ زلال دست نخورده و سر بسته‌اي سيراب مي‌شوند." براي آگاهي بيش‌تر مي‌توانيد به آيات (بقره، 24); (اعراف،69); (مريم، 63); (فرقان، 23 ـ 26); (دهر، 5 ـ 22) مراجعه كنيد.
آثار گناه: قرآن در اين باره مي‌فرمايد: "ومَن جأَ بِالسَّيِّئَة‌ِ فَكُبَّت وُجوهُهُم فِي النّارِ هَل تُجزَون‌َ اِلاّ ما كُنتُم تَعمَلون; (نمل، 90) آنان كه اعمال بدي انجام دهند، به رو در آتش افكنده مي‌شوند، آيا جزايي جز آن كه عمل مي‌كرديد خواهيد داشت."; "يَوَدُّ المُجرِم‌ُ لَويَفتَدي مِن عَذاب‌ِ يَومَغ‌ذٍ بِبَنيه # وصـَحِبَتِه‌ِ واَخيه # وفَصيلَتِه‌ِ الَّتي تُ ?‹ويه # ومَن فِي‌الاَرض‌ِ جَميعـًا ثُم‌َّ يُنجيه # كَلاّ اِنَّها لَظي‌َ # نَزّاعَة‌ً لِلشَّوي‌َ;(معارج،11ـ16) گنه كار دوست مي‌دارد كه فرزندان خود را در برابر عذاب آن روز فدا كند و نيز همسر و برادرش را و قبيله‌اش را كه هميشه از او حمايت مي‌كردند و تمام مردم روي زمين را تا ماية نجاتش شود، اماّ هرگز چنين نيست، شعله‌هاي سوزان آتش است كه دست و پا و پوست را مي‌كند و مي‌برد." هم چنين در قرآن آمده است: "يأيهّا الذين ءامنوا قوا اَنفُسَكُم واَهليكُم نارًا وقودُهَا النّاس‌ُ والحِجارَة‌ُ; (تحريم، 6) اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! حفظ كنيد جان خود و بستگان خود را از آتشي كه آتش گيرة آن مردم و سنگ‌ها هستند." و نيز به آيات: (شوري، 30); (جن، 23); (مطففين، 14); (مؤمنون، 104) مراجعه كنيد.
حرمت چشم چراني و نگاه به نامحرم: "قُل لِلمُؤمِنين‌َ يَغُضّوا مِن اَبصـَرِهِم ويَحفَظوا فُروجَهُم ذَلِكَ اَزكي‌َ لَهُم اِن‌َّ اللّه‌َ خَبيرٌ بِما يَصنَعون; (نور، 30) به مؤمنان بگو چشم‌هاي خود را از نگاه به نامحرمان فرو گيرند و عفاف خود را حفظ كنند; اين براي آنان پاكيزه‌تر است و خداوند از آن چه انجام مي‌دهند آگاه است."; "وقُل لِلمُؤمِنـَت‌ِ يَغضُضن‌َ مِن اَبصـَرِهِن‌َّ ويَحفَظن‌َ فُروجَهُن‌َّ; و به زنان با ايمان بگو چشم‌هاي خود را ]از نگاه‌هاي هوس آلود[ فرو گيرند و دامن خويش را حفظ كنند."
وجوب حفظ حجاب: "وَ لاَ يُبْدِين‌َ زِينَتَهُن‌َّ إِلآ مَا ظَهَرَ مِنْهَا; زنان نبايد زينت خود را آشكار سازند، جز آن مقدار كه به طور طبيعي ظاهر است."
"وليَضرِبن‌َ بِخُمُرِهِن‌َّ عَلي‌َ جُيوبِهِن‌َّ; (نور، 31) آن‌ها بايد خمارهاي خود ]روسري را[ بر سينه‌هاي خود بيفكنند." و نيز مي‌فرمايد: "يـَاَيُّهَا النَّبي‌ُّ قُل لاِ َزوَجِكَ وبَناتِكَ ونِسأِ المُؤمِنين‌َ يُدنين‌َ عَلَيهِن‌َّ مِن جَلـَبيبِهِن‌َّ;(احزاب،59) اي پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو جلباب‌هاي ]روسري‌هاي بلند[ خود را بر خويش فرو افكنند." رسول اكرم‌در اين باره مي‌فرمايد: "كسي كه چشم خود را در اين دنيا از حرام پر كند، خداوند روز قيامت چشم او را از آتش پر خواهد كرد، مگر اين كه توبه كند." و نيز مي‌فرمايد: "خداوند، به شدّت غضب مي‌كند بر زني كه شوهر دارد و چشم خود را به نامحرمان مي‌دوزد."(ميزان الحكمة، محمد محمدي ري شهري، ج 10، ص 77 و 78.) امام صادق‌فرمود: "نگاه به نامحرم، تيري است مسموم از تيرهاي شيطان و چه بسيار نگاهي كه حسرت طولاني به دنبال دارد."(وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي، ج 14، ص 138، نشر دار الكتب الاسلامية.)
eporsesh.com
