پرسش :

شرايط عقد ذمّه چيست؟

پاسخ :
در عقد «ذمّه» اهل كتاب بايد شرايط زير را متعهّد شوند:
1. قبول پرداخت جزيه؛
2. از اعمال منافى امان و قرارداد «ذمّه»، مانند تصميم بر قيام مسلّحانه عليه مسلمين، يا كمك رسانى به دشمنان اسلام و مسلمين، خوددارى كنند؛
3. تظاهر به منكرات اسلامى ننمايند؛[1]
4. احكام دادگاه هاى اسلامى را محترم شمرده، بدان گردن نهند؛[2]
5. به مسلمانان آزار نرسانند و از اعمالى چون فحشا با زنان مسلمان و سرقت اموال و جاسوسى خوددارى كنند؛
6. از ساختن معابد جديد در كشور اسلامى خوددارى نمايند.[3]
پی نوشتها:
[1]. از متعهّد شدن اهل كتاب به اين شرط استفاده مى شود كه آنان بايد از كارهايى كه خلاف قوانين و مقررات حكومت اسلامى است و منكر محسوب مى شود (مانند مشروب خوارى علنى و بى حجابى و...) جداً خوددارى نمايند و حكومت اسلامى اين حقّ را دارد كه در صورت دست زدن آنان به يكى از اين منكرات، به عنوان يك شهروندِ تحت حمايت، از آن كارها منع نمايد و يا آنان را به داشتن حجاب اسلامى وادار نمايد.
[2]. طبق تعهّد به اين شرط، اگر به اعمالى كه در اسلام ممنوع است تظاهر نمايند به موجب احكام دادگاه هاى اسلامى مجازات مى شوند.
[3]. شيخ محمد حسن نجفى، جواهر الكلام، ج 21، ص 265 به بعد، و امام خمينى، تحريرالوسيله، ج 2، ص 501 ـ 502.
منبع: اسلام و اقليّت هاى مذهبى، محمد باقر طاهرى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه قم (1384).