پرسش :
آيا انساني كه وارد جهنم مي شود همواره درد خواهد كشيد يا امكان ورود به بهشت نيز وجود دارد ؟
پاسخ :
حقيقت براساس آيات و روايات آن است كه اگر آدمي در مجموع رو به خدا داشته و خداخواه است، مؤمن است و دوستدار حضرت رسول اكرم(ص) و اهل بيت(ع) ميباشد ولي در اينجا خود را از آلودگيها وتعلقات پاك نساخت، در قيامت با عذابها و فشارها روبروست و به طبق اعلاي جهنم ميرود كه اگر به باطنش روي، بهشت خواهد بود نه اين كه هر چه به عمقش بروي بدتر باشد. جهنم اسفلالسافلين است كه عمقش نهايت نداشته و براي جهنميان است كه راه گريزي از آن ندارند. شخص مؤمن ولي در عين حال گناهكار در اين جهنم موقت كه موقفي براي اهل بهشت ميباشد و باطنش نور و رحمت است مدتي قرار خواهد گرفت تا بدين عذابها تطهير شود و به عالم نور قدم بگذارد، (نگا: بحارالانوار، ج 8، صص 353 - 352، روايت 2).
براساس روايتي كه از امام صادق(ع) نقل شده است، انسانها در قيامت سه دستهاند. يك دسته انسانهايياند كه در عالم حشر در آن هنگام كه مردم درگير مواقف و عوالم حشرند، تحت سايه خداوند و در جوار قرب حقند و نياز به طي آن عوالم و مواقف ندارند چون آن مراحل را در اين دنيا پشت سر گذاشتند. گروهي ديگر انسانهايياند كه بايد از حساب و عذاب بگذرند كه از جمله آن جهنم موقت است تا پس از پس تطهير و تسويه در عالم قيامت به خدا برسند و عدهاي ديگر انسانهايياند كه چون مجموع وجودشان رو به غير خدا داشته و در حال فرار از خدا بودهاند به قعر جهنم فرو خواهند رفت، (همان، ج 7، ص 183، روايت 31).
بنابراين عدهاي مستقيم وارد بهشت و بهشتها ميشوند، عدهاي پس از گذر از مواقفها و از جمله جهنم موقت وارد بهشت ميگردند و عدهاي نيز در جهنم جاودانه خواهند بود.
به بياني ديگر: الف) همه كساني كه وارد جهنم ميشوند براي هميشه در جهنم نخواهند بود و تنها عده خاصي مانند كافران براي هميشه در جهنم خواهند بود، (ر.ك: مكارم شيرازي، پيام قرآن، ج 6، ص 483، دار الكتب الاسلاميه).
ب) در مورد كساني كه براي هميشه در جهنم خواهند بود اين پرسش مطرح ميشود كه چگونه گناه محدود، كيفر و مجازات نامحدود خواهد داشت كه اين پرسش تحت عنوان «خلود» يا «جاودانگي عذاب» معروف است.
مجازاتها بر سه گونهاند: 1. مجازات قراردادي، 2. مجازاتي كه با گناه رابطه تكويني و طبيعي دارد، 3. مجازاتي كه تجسم خود گناه است. مجازاتهاي اخروي، هيچ كدام از خواصّ و فوايد مجازاتهاي قراردادي (مانند تنبيه، عبرت، تربيت و...) را ندارد؛ زيرا آخرت جاي عمل نيست، بلكه جاي حساب است. پس مجازاتهاي اخروي يا رابطه تكويني با گناه دارد كه پارهاي از آيات و روايات بر اين مطلب دلالت دارند؛ مانند كلام امام علي(ع) كه ميفرمايند: «عمل صالح كشت آخرت است»، (نهجالبلاغه، خطبه 22). در اين گونه مجازاتها، تناسب بين عمل و نتيجه، از لحاظ كمي شرط نيست؛ مانند يك لحظه غفلت در رانندگي كه نقص عضو هميشگي به دنبال خواهد داشت. و يا اين كه مجازاتهاي اخروي، تجسّم خود گناه است كه پارهاي ديگر از آيات و روايات بر اين حقيقت تأكيد دارند.
امام صادق(ع) در جواب پرسشي درباره خلود در بهشت و جهنّم ميفرمايند: علت هميشه بودن دوزخيان در دوزخ، اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هر گاه در دنيا جاودانه بمانند، خدا را نافرماني كنند و جهت هميشه بودن بهشتيان در بهشت نيز اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هرگاه در اين دنيا جاودانه بمانند، اطاعت خدا كنند. پس تصميمهاي اين دو گروه، آنان را بهشتي دائم و دوزخي هميشگي كرده است، (بحارالانوار، ج 8، ص 347).
eporsesh.com
حقيقت براساس آيات و روايات آن است كه اگر آدمي در مجموع رو به خدا داشته و خداخواه است، مؤمن است و دوستدار حضرت رسول اكرم(ص) و اهل بيت(ع) ميباشد ولي در اينجا خود را از آلودگيها وتعلقات پاك نساخت، در قيامت با عذابها و فشارها روبروست و به طبق اعلاي جهنم ميرود كه اگر به باطنش روي، بهشت خواهد بود نه اين كه هر چه به عمقش بروي بدتر باشد. جهنم اسفلالسافلين است كه عمقش نهايت نداشته و براي جهنميان است كه راه گريزي از آن ندارند. شخص مؤمن ولي در عين حال گناهكار در اين جهنم موقت كه موقفي براي اهل بهشت ميباشد و باطنش نور و رحمت است مدتي قرار خواهد گرفت تا بدين عذابها تطهير شود و به عالم نور قدم بگذارد، (نگا: بحارالانوار، ج 8، صص 353 - 352، روايت 2).
براساس روايتي كه از امام صادق(ع) نقل شده است، انسانها در قيامت سه دستهاند. يك دسته انسانهايياند كه در عالم حشر در آن هنگام كه مردم درگير مواقف و عوالم حشرند، تحت سايه خداوند و در جوار قرب حقند و نياز به طي آن عوالم و مواقف ندارند چون آن مراحل را در اين دنيا پشت سر گذاشتند. گروهي ديگر انسانهايياند كه بايد از حساب و عذاب بگذرند كه از جمله آن جهنم موقت است تا پس از پس تطهير و تسويه در عالم قيامت به خدا برسند و عدهاي ديگر انسانهايياند كه چون مجموع وجودشان رو به غير خدا داشته و در حال فرار از خدا بودهاند به قعر جهنم فرو خواهند رفت، (همان، ج 7، ص 183، روايت 31).
بنابراين عدهاي مستقيم وارد بهشت و بهشتها ميشوند، عدهاي پس از گذر از مواقفها و از جمله جهنم موقت وارد بهشت ميگردند و عدهاي نيز در جهنم جاودانه خواهند بود.
به بياني ديگر: الف) همه كساني كه وارد جهنم ميشوند براي هميشه در جهنم نخواهند بود و تنها عده خاصي مانند كافران براي هميشه در جهنم خواهند بود، (ر.ك: مكارم شيرازي، پيام قرآن، ج 6، ص 483، دار الكتب الاسلاميه).
ب) در مورد كساني كه براي هميشه در جهنم خواهند بود اين پرسش مطرح ميشود كه چگونه گناه محدود، كيفر و مجازات نامحدود خواهد داشت كه اين پرسش تحت عنوان «خلود» يا «جاودانگي عذاب» معروف است.
مجازاتها بر سه گونهاند: 1. مجازات قراردادي، 2. مجازاتي كه با گناه رابطه تكويني و طبيعي دارد، 3. مجازاتي كه تجسم خود گناه است. مجازاتهاي اخروي، هيچ كدام از خواصّ و فوايد مجازاتهاي قراردادي (مانند تنبيه، عبرت، تربيت و...) را ندارد؛ زيرا آخرت جاي عمل نيست، بلكه جاي حساب است. پس مجازاتهاي اخروي يا رابطه تكويني با گناه دارد كه پارهاي از آيات و روايات بر اين مطلب دلالت دارند؛ مانند كلام امام علي(ع) كه ميفرمايند: «عمل صالح كشت آخرت است»، (نهجالبلاغه، خطبه 22). در اين گونه مجازاتها، تناسب بين عمل و نتيجه، از لحاظ كمي شرط نيست؛ مانند يك لحظه غفلت در رانندگي كه نقص عضو هميشگي به دنبال خواهد داشت. و يا اين كه مجازاتهاي اخروي، تجسّم خود گناه است كه پارهاي ديگر از آيات و روايات بر اين حقيقت تأكيد دارند.
امام صادق(ع) در جواب پرسشي درباره خلود در بهشت و جهنّم ميفرمايند: علت هميشه بودن دوزخيان در دوزخ، اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هر گاه در دنيا جاودانه بمانند، خدا را نافرماني كنند و جهت هميشه بودن بهشتيان در بهشت نيز اين است كه تصميم آنان اين بوده كه هرگاه در اين دنيا جاودانه بمانند، اطاعت خدا كنند. پس تصميمهاي اين دو گروه، آنان را بهشتي دائم و دوزخي هميشگي كرده است، (بحارالانوار، ج 8، ص 347).
eporsesh.com
