پرسش :
پيامبر در معراج در هر طبقه ی هفت آسمان چه ديدند؟
پاسخ :
از روايات اسلامي چنين استفاده مي‌گردد كه معراج پيامبر در چند مرحله صورت گرفته، مرحله اول پيمودن فاصله مسجدالحرام در مكه تا مسجد القصي در بيت المقدس بود، در بين راه پيامبر به اتفاق جبرئيل در سرزمين مدينه نزول كرد و در آنجا نماز گزاردو آنگاه به مسجد القصي در بيت المقدس رفت و با حضور ارواح انبياء بزرگ مانند ابراهيم، موسي، و عيسي(ع) و بسياري از ديگر پيامبران نماز گذارد، و پس از آن سفر آسماني پيامبر آغاز گشت. آسمان‌هاي هفتگانه را يكي پس از ديگري پيمود و در هر آسمان با صحنه‌اي تازه روبه رو گشت. در برخي با پيامبران و فرشتگان، در برخي با دوزخ و دوزخيان و در بعضي ديگر با بهشت و بهشتيان برخورد كرد. سرانجام به هفتمين آسمان رسيد. همان‌جا كه سدره المتهي و جنه المأوي قرار داشت.(1) سدره مكاني است كه ملائكه حتي جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و نه هيچ پيامبر و هيچ ملك مقربي نمي‌تواند از آن عبور كند، لذا جبرئيل در پشت معراج همراه پيامبر تا اول سدره آمد و آنگاه به پيامبر عرض كرد: "اگر به اندازة بال پشه‌اي جلوتر روم خواهم سوخت". و به پيامبر بشارت داد كه اينجا جاي توست و امت تو كه بر طبق و سنت تو عمل كنند و بميرند نزديك سدره ملاء ملائكه اعلي به زيارت رسول خدا آمدند و هر يك طبقي از طبق‌هاي بهشتي را نثار پيامبر كردند. (2)
آنگاه پيامبر از سدره عبور كرد و در جايگاهي قرار گرفت كه كسي جز او اجازه ورود نداشت. در آنجا اموري را مشاهده كرد كه قابل وصف نيست. حجاب‌هايي از نور را مشاهده كرد، و و در آن جهان سراسر نور و روشنايي به اوج قرب الهي نازل گشت. خداوند او را مخاطب قرار داد و دستورات بسيار مهم و سخنان فراواني را به او فرمود كه مجموعه اين سخنان به صورت احاديث قدسي براي ما به يادگار مانده است.(3)
نكته قابل توجه در اين سفر با عظمت طبق روايات اين است كه پيامبر در قسمتهاي مختلف، علي (ع) را ناگهان در كنار خود مشاهده مي كرد. و نكته مهم ديگر اينكه هنگامي كه پيامبر از سدره گذشت و خداوند با او هم كلام گشت، ذات اقدس الهي با لهجه و كلام علي (ع) با او سخن گفت. پيامبر كه تعجب كرده بود، پرسيد خدايا تو با من سخن مي گويي يا علي (ع)؟ خداوند فرمود قلب تو را مملو از عشق و علاقه به علي يافتم لذا با لهجه علي با تو سخن گفتم. آيا دوست داري علي (ع) را در اينجا ملاقات كني؟ پيامبر عرض كرد اما علي در زمين است. خداوند فرمود به بالا نظر كن، آنگاه پيامبر چهره نوراني علي (ع) را مشاهده كرد. اين مطالب همه گواه مقام با عظمت علي (ع) پس از پيامبر است. (4)
از جمله سخنان خداوند به پيامبر اين بود كه از او سؤال كرد: اي محمد (ص) از ميان بندگان ما كيست كه از همه تو را مطيع تر باشد؟ پيامبر عرض كرد علي (ع). خداوند گفت درست گفتي. سپس فرمود آيا جانشيني براي خود انتخاب كرده اي؟ پيامبر عرض كرد: خداوندا خودت انتخاب فرما. امر شد كه علي را وصي و جانشين خود قرار ده آنگاه خداوند فرمود به علي (ع) بگو خدا احوال تو را پرسيد و تو را امام قرار داد. و پيامبر علي (ع) اينگونه دعا كرد خدايا قلب او را روشن كن و خوشي او را ايمان به خودت قرار ده. خداوند فرمود: آنچه دعا كردي به او دادم. (5)
از جمله عطاياي خداوند به پيامبر (ص) در آن مكان، آيات آخر سورة بقره از آيه آمن الرسول ... تا آخر سوره، نمازهاي پنجگانه و نيز وعده آمرزش خداوند براي هر كس از امت پيامبر (ص) در صورتي كه مشرك نباشد (اينان افرادي هستند كه تنها تكيه گاهشان خداست نه كس ديگر) و ذكر لا حول و لا قوه الا ... و نيز اللهم لا منجأ منك الا اليك (هيچ كس راه نجاتي ندارد مگر خداوند ياريش كند) (6) همچنين خداوند فرمود افضل اعمال نزد من توكل بنده بر من و رضايت بنده به آنچه براي او مقدر كرده‌ام، مي باشد. و نيز فرمود: اي احمد محبت من، محبت فقيران و محرومان است، به آنان نزديك شو و در كنار مجلس آنان قرار گير تا من به تو نزديك شوم، ثروتمندان دنيا پرست را از خود دوركن و از مجالس آنان نيز بپرهيز. (7) و بسياري سخنان مهم ديگر. براي اطلاع بيشتر شما پرسشگر محترم مي توانيد به جلد 77 بحار الانوار ص 21-30 و نيز جلد 18 بحار الانوار ص 282 تا 410 رجوع نماييد.
منابع و مآخذ:
1ـ تفسير آيات 13 تا 18 سوره نجم
2ـ معراج شهيد دستغيب ص80 و 94
3ـ تفسير نمونه، ج 22، ص506
4ـ معراج، شهيد دستغيب، ص113
5ـ همان، ص89
6ـ همان، ص92،93،94
7ـ تفسير نمونه، ج22، ص512 تا 507
www.morsalat.com
از روايات اسلامي چنين استفاده مي‌گردد كه معراج پيامبر در چند مرحله صورت گرفته، مرحله اول پيمودن فاصله مسجدالحرام در مكه تا مسجد القصي در بيت المقدس بود، در بين راه پيامبر به اتفاق جبرئيل در سرزمين مدينه نزول كرد و در آنجا نماز گزاردو آنگاه به مسجد القصي در بيت المقدس رفت و با حضور ارواح انبياء بزرگ مانند ابراهيم، موسي، و عيسي(ع) و بسياري از ديگر پيامبران نماز گذارد، و پس از آن سفر آسماني پيامبر آغاز گشت. آسمان‌هاي هفتگانه را يكي پس از ديگري پيمود و در هر آسمان با صحنه‌اي تازه روبه رو گشت. در برخي با پيامبران و فرشتگان، در برخي با دوزخ و دوزخيان و در بعضي ديگر با بهشت و بهشتيان برخورد كرد. سرانجام به هفتمين آسمان رسيد. همان‌جا كه سدره المتهي و جنه المأوي قرار داشت.(1) سدره مكاني است كه ملائكه حتي جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و نه هيچ پيامبر و هيچ ملك مقربي نمي‌تواند از آن عبور كند، لذا جبرئيل در پشت معراج همراه پيامبر تا اول سدره آمد و آنگاه به پيامبر عرض كرد: "اگر به اندازة بال پشه‌اي جلوتر روم خواهم سوخت". و به پيامبر بشارت داد كه اينجا جاي توست و امت تو كه بر طبق و سنت تو عمل كنند و بميرند نزديك سدره ملاء ملائكه اعلي به زيارت رسول خدا آمدند و هر يك طبقي از طبق‌هاي بهشتي را نثار پيامبر كردند. (2)
آنگاه پيامبر از سدره عبور كرد و در جايگاهي قرار گرفت كه كسي جز او اجازه ورود نداشت. در آنجا اموري را مشاهده كرد كه قابل وصف نيست. حجاب‌هايي از نور را مشاهده كرد، و و در آن جهان سراسر نور و روشنايي به اوج قرب الهي نازل گشت. خداوند او را مخاطب قرار داد و دستورات بسيار مهم و سخنان فراواني را به او فرمود كه مجموعه اين سخنان به صورت احاديث قدسي براي ما به يادگار مانده است.(3)
نكته قابل توجه در اين سفر با عظمت طبق روايات اين است كه پيامبر در قسمتهاي مختلف، علي (ع) را ناگهان در كنار خود مشاهده مي كرد. و نكته مهم ديگر اينكه هنگامي كه پيامبر از سدره گذشت و خداوند با او هم كلام گشت، ذات اقدس الهي با لهجه و كلام علي (ع) با او سخن گفت. پيامبر كه تعجب كرده بود، پرسيد خدايا تو با من سخن مي گويي يا علي (ع)؟ خداوند فرمود قلب تو را مملو از عشق و علاقه به علي يافتم لذا با لهجه علي با تو سخن گفتم. آيا دوست داري علي (ع) را در اينجا ملاقات كني؟ پيامبر عرض كرد اما علي در زمين است. خداوند فرمود به بالا نظر كن، آنگاه پيامبر چهره نوراني علي (ع) را مشاهده كرد. اين مطالب همه گواه مقام با عظمت علي (ع) پس از پيامبر است. (4)
از جمله سخنان خداوند به پيامبر اين بود كه از او سؤال كرد: اي محمد (ص) از ميان بندگان ما كيست كه از همه تو را مطيع تر باشد؟ پيامبر عرض كرد علي (ع). خداوند گفت درست گفتي. سپس فرمود آيا جانشيني براي خود انتخاب كرده اي؟ پيامبر عرض كرد: خداوندا خودت انتخاب فرما. امر شد كه علي را وصي و جانشين خود قرار ده آنگاه خداوند فرمود به علي (ع) بگو خدا احوال تو را پرسيد و تو را امام قرار داد. و پيامبر علي (ع) اينگونه دعا كرد خدايا قلب او را روشن كن و خوشي او را ايمان به خودت قرار ده. خداوند فرمود: آنچه دعا كردي به او دادم. (5)
از جمله عطاياي خداوند به پيامبر (ص) در آن مكان، آيات آخر سورة بقره از آيه آمن الرسول ... تا آخر سوره، نمازهاي پنجگانه و نيز وعده آمرزش خداوند براي هر كس از امت پيامبر (ص) در صورتي كه مشرك نباشد (اينان افرادي هستند كه تنها تكيه گاهشان خداست نه كس ديگر) و ذكر لا حول و لا قوه الا ... و نيز اللهم لا منجأ منك الا اليك (هيچ كس راه نجاتي ندارد مگر خداوند ياريش كند) (6) همچنين خداوند فرمود افضل اعمال نزد من توكل بنده بر من و رضايت بنده به آنچه براي او مقدر كرده‌ام، مي باشد. و نيز فرمود: اي احمد محبت من، محبت فقيران و محرومان است، به آنان نزديك شو و در كنار مجلس آنان قرار گير تا من به تو نزديك شوم، ثروتمندان دنيا پرست را از خود دوركن و از مجالس آنان نيز بپرهيز. (7) و بسياري سخنان مهم ديگر. براي اطلاع بيشتر شما پرسشگر محترم مي توانيد به جلد 77 بحار الانوار ص 21-30 و نيز جلد 18 بحار الانوار ص 282 تا 410 رجوع نماييد.
منابع و مآخذ:
1ـ تفسير آيات 13 تا 18 سوره نجم
2ـ معراج شهيد دستغيب ص80 و 94
3ـ تفسير نمونه، ج 22، ص506
4ـ معراج، شهيد دستغيب، ص113
5ـ همان، ص89
6ـ همان، ص92،93،94
7ـ تفسير نمونه، ج22، ص512 تا 507
www.morsalat.com
