پرسش :
آيا اين ادعا صحيح است كه امام زمان علیه السلام در سردابى كه محل غيبت ايشان است، باقى مانده و از آنجا ظهور خواهد كرد؟
پاسخ :
پيش از بيان پاسخ، ابتدا بايد به معرفى سرداب مقدس پرداخت ؛ آن گاه درستى يا نادرستى اين ادعا را مورد بررسى قرار داد. بيشتر خانهها در مناطق گرمسير عراق، از ديرباز تاكنون به جهت رهايى از گرماى سخت و طاقت فرساى خورشيد، داراى سرداب يا زير زمين بودهاند. خانه امام حسن عسكرى«ع» نيز در شهر سامرا داراى چنين زير زمينى بود كه در تاريخ به «سرداب» مشهور شده است. زمانى كه خانه آن حضرت در حلقه محاصره سپاه خليفه عباسى بود و آنان براى دستگيرى فرزندش مهدى(عج) آنجا را درميان گرفته بودند ؛ از سرداب بيرون آمد و از صف آنان عبور كرد و رفت و يا از محل سرداب ناپديد شد و پس از آن غيبت و پنهان شدن آن حضرت آغاز شد. همين سرداب محل زندگى و عبادت سه امام بوده و الان نيز در جوار مرقد امامان گرانقدر حضرت هادى و عسكرى«ع» در سامرا موجود است. شيعيانى كه براى زيارت آن دو امام، وارد سامرّا مىشوند، بعد از زيارت قبر آن بزرگواران، در محل عبادت آنان نماز خوانده و آنجا را زيارت مىكنند.
تهمت و ادعاى نادرست
حضور و مقدّس شمردن اين سرداب از طرف شيعيان، موجب شده كه دشمنان مغرض و كينه جو، تهمتهاى ناروايى را دراين رابطه مطرح كنند ؛ از جمله :
1. شيعه قائل است مهدى موعود، بعد از تولدش در سردابى مخفى شده و غيبت خود را از آنجا شروع كرده است. تاكنون نيز در آن سرداب به سر مىبرد و ظهورش نيز از همان سرداب خواهد بود!!
2. برخى در كتابهاى خود نوشتهاند: اين سرداب، در شهر حلّه عراق است ؛ برخى آن را در بغداد و عدهاى نيز در سامرا دانستهاند!!
3. شيعيان در بامداد هر جمعه، سوار بر مركبها و مسلّح و آماده پيكار، در مقابل درب اين سرداب اجتماع مىكنند و فرياد مىكشند : سالار ما! بيا! بيا! به نقل از: سيد محمد كاظم قزوينى، امام مهدى از ولادت تا ظهور، ص 317 و 318.
پاسخها
يك. باور شيعه در مورد سرداب
شيعه براى سردابى كه در سامرا است، احترام خاصى قائل است و آنجا را از اماكن مقدسه مىداند و در آنجا به نماز و دعا و زيارت حضرت مهدى(عج) مىپردازد ؛ ولى اين كار نه براى اين است كه امام در آنجا مخفى و پنهان است يا كسى امام را مقيم آنجا مىداند ؛ بلكه براى آن است كه آن محل نواحى آن و حرم عسكريين، منازل و مساكن شريفه و خانهها و محل ولادت آن حضرت و بروز بعضى از معجزات بوده است و تجديد خاطرات آن اعصار و ياد آن زمانهايى است كه امام عصر و پدر و جدّش در آنجا زندگى و عبادت مىكردند و آنجا محل آمد و شد شيعيان و محبّان اهل بيت بوده است.
دو. عدم اعتقاد شيعه به ظهور امام از سرداب
در هيچ يك از آثار روايى و تاريخى شيعى، نيامده كه حضرت مهدى(عج) در سرداب مقدس زندگى مىكند و در آنجا باقى است و از آنجا نيز ظهور خواهد كرد!! چنان كه علامه امينى تصريح دارد : ...شيعه اعتقاد ندارد كه غيبت امام در سرداب است و خودشان را در سرداب مخفى كردهاند و از همانجا نيز ظهور خواهد كرد ؛ بلكه اعتقاد شيعه آن است كه او از مكّه معظمه، مقابل خانه خدا ظهور خواهد كرد و آن سرداب تنها خانه امامان در سامرا بوده است ؛ اين مسئلهاى همگانى است...» الغدير، ج 3، ص 308 و 309..
سه. باور شيعه درباره محل زندگى امام(عج)
به نظر شيعه، حضرت ولىعصر(عج)، همه ساله در مراسم حج شركت مىجويد و قبر اجداد طاهرينش را در مدينه، عراق و طوس زيارت مىكند. پس اساساً شيعه براى حضرت مهدى، محلّ و مكان خاصى قائل نيست تا نوبت به آن رسد كه بگوييم در سرداب است يا غير سرداب؟!
چهار. علت مقدس شمردن سرداب
چنان كه گذشت، شيعيان به دلايل مختلف، آنجا را مقدس و محترم مىشمرند، از جمله :
4-1. آنجا محل زندگى و سكونت سه امام معصوم بوده و از وجود مبارك آنان، شرافت و بركت كسب كرده است.
4-2. آنجا محل عبادت و نيايش و تلاوت قرآن آن سه بزرگوار بوده است.
4-3. سرداب، در جوار مرقد دو تن از امامان معصوم قرار دارد و زائران امام هادى و عسكرى«ع»، آنجا را نيز زيارت مىكنند.
4-4. امام زمان(عج) هر سال براى زيارت قبور شريفه پدر، جدّ، مادر و عمهاش، به آنجا تشريف فرما شده است.
4-5. امام زمان(عج) در آن خانه تولّد يافته از آنجا غايب شده است (نه اينكه در آنجا پنهان شده است).
پس شيعيان معتقدند : مقدّس شمردن سرداب، صرفاً به دلايل ياد شده است و اين تقديس، اختصاص به اين مكان ندارد ؛ بلكه هر كجا كه مشخصاً محل عبادت يكى از امامان معصوم بوده است، بدان تبرك مىجويند و هر كجا بدانند حتى يك بار و يك لحظه حضرت ولى عصر(عج) ديده شده است آنجا را هم زيارت كرده و بدان تبرك مىجويند (همچون مسجد سهله، مسجد كوفه، مسجد جمكران و...) و هرگز به راز ديگرى در آن معتقد نيستند يوم الخلاص، ج 1، ص 288..
نتيجه آنكه اين گونه افترائات و سخنان صد در صد كذب و نادرست، بر اساس انگيزه دشمنى با شيعه و انحراف از اهل بيت و از سوى دشمنان خاندان رسالت بيان شده است.
عجيبتر آن كه به مذهبى كه هزاران نويسنده عالى قدر، آرا و عقايد شان را به صراحت در تأليفات خود نگاشتهاند، نسبتى داده مىشود كه در هيچ عصرى احدى از آنها، احتمال آن را نيز مطرح نكرده است! در موضوع غيبت و مهدويت، كتابهاى فراوانى تأليف و خصوصيات آن ذكر شده است ؛ اما در هيچ كتاب و نوشتهاى، اثرى از اين افترا نيست! هيچ كس نگفته كه امام در سرداب سامرا مخفى است ؛ بلكه روايات و آن همه معجزات و كرامات كه از آن حضرت در غيبت صغرى و كبرى نقل شده و حكايات كسانى كه به حضورش در طول اين مدت مشرف شدهاند، همه اين نسبت را تكذيب مىكنند!! ر.ك : لطف اللَّه صافى گلپايگانى، امامت و مهدويت، ج 2، ص 367.
منبع: پرسمان
پيش از بيان پاسخ، ابتدا بايد به معرفى سرداب مقدس پرداخت ؛ آن گاه درستى يا نادرستى اين ادعا را مورد بررسى قرار داد. بيشتر خانهها در مناطق گرمسير عراق، از ديرباز تاكنون به جهت رهايى از گرماى سخت و طاقت فرساى خورشيد، داراى سرداب يا زير زمين بودهاند. خانه امام حسن عسكرى«ع» نيز در شهر سامرا داراى چنين زير زمينى بود كه در تاريخ به «سرداب» مشهور شده است. زمانى كه خانه آن حضرت در حلقه محاصره سپاه خليفه عباسى بود و آنان براى دستگيرى فرزندش مهدى(عج) آنجا را درميان گرفته بودند ؛ از سرداب بيرون آمد و از صف آنان عبور كرد و رفت و يا از محل سرداب ناپديد شد و پس از آن غيبت و پنهان شدن آن حضرت آغاز شد. همين سرداب محل زندگى و عبادت سه امام بوده و الان نيز در جوار مرقد امامان گرانقدر حضرت هادى و عسكرى«ع» در سامرا موجود است. شيعيانى كه براى زيارت آن دو امام، وارد سامرّا مىشوند، بعد از زيارت قبر آن بزرگواران، در محل عبادت آنان نماز خوانده و آنجا را زيارت مىكنند.
تهمت و ادعاى نادرست
حضور و مقدّس شمردن اين سرداب از طرف شيعيان، موجب شده كه دشمنان مغرض و كينه جو، تهمتهاى ناروايى را دراين رابطه مطرح كنند ؛ از جمله :
1. شيعه قائل است مهدى موعود، بعد از تولدش در سردابى مخفى شده و غيبت خود را از آنجا شروع كرده است. تاكنون نيز در آن سرداب به سر مىبرد و ظهورش نيز از همان سرداب خواهد بود!!
2. برخى در كتابهاى خود نوشتهاند: اين سرداب، در شهر حلّه عراق است ؛ برخى آن را در بغداد و عدهاى نيز در سامرا دانستهاند!!
3. شيعيان در بامداد هر جمعه، سوار بر مركبها و مسلّح و آماده پيكار، در مقابل درب اين سرداب اجتماع مىكنند و فرياد مىكشند : سالار ما! بيا! بيا! به نقل از: سيد محمد كاظم قزوينى، امام مهدى از ولادت تا ظهور، ص 317 و 318.
پاسخها
يك. باور شيعه در مورد سرداب
شيعه براى سردابى كه در سامرا است، احترام خاصى قائل است و آنجا را از اماكن مقدسه مىداند و در آنجا به نماز و دعا و زيارت حضرت مهدى(عج) مىپردازد ؛ ولى اين كار نه براى اين است كه امام در آنجا مخفى و پنهان است يا كسى امام را مقيم آنجا مىداند ؛ بلكه براى آن است كه آن محل نواحى آن و حرم عسكريين، منازل و مساكن شريفه و خانهها و محل ولادت آن حضرت و بروز بعضى از معجزات بوده است و تجديد خاطرات آن اعصار و ياد آن زمانهايى است كه امام عصر و پدر و جدّش در آنجا زندگى و عبادت مىكردند و آنجا محل آمد و شد شيعيان و محبّان اهل بيت بوده است.
دو. عدم اعتقاد شيعه به ظهور امام از سرداب
در هيچ يك از آثار روايى و تاريخى شيعى، نيامده كه حضرت مهدى(عج) در سرداب مقدس زندگى مىكند و در آنجا باقى است و از آنجا نيز ظهور خواهد كرد!! چنان كه علامه امينى تصريح دارد : ...شيعه اعتقاد ندارد كه غيبت امام در سرداب است و خودشان را در سرداب مخفى كردهاند و از همانجا نيز ظهور خواهد كرد ؛ بلكه اعتقاد شيعه آن است كه او از مكّه معظمه، مقابل خانه خدا ظهور خواهد كرد و آن سرداب تنها خانه امامان در سامرا بوده است ؛ اين مسئلهاى همگانى است...» الغدير، ج 3، ص 308 و 309..
سه. باور شيعه درباره محل زندگى امام(عج)
به نظر شيعه، حضرت ولىعصر(عج)، همه ساله در مراسم حج شركت مىجويد و قبر اجداد طاهرينش را در مدينه، عراق و طوس زيارت مىكند. پس اساساً شيعه براى حضرت مهدى، محلّ و مكان خاصى قائل نيست تا نوبت به آن رسد كه بگوييم در سرداب است يا غير سرداب؟!
چهار. علت مقدس شمردن سرداب
چنان كه گذشت، شيعيان به دلايل مختلف، آنجا را مقدس و محترم مىشمرند، از جمله :
4-1. آنجا محل زندگى و سكونت سه امام معصوم بوده و از وجود مبارك آنان، شرافت و بركت كسب كرده است.
4-2. آنجا محل عبادت و نيايش و تلاوت قرآن آن سه بزرگوار بوده است.
4-3. سرداب، در جوار مرقد دو تن از امامان معصوم قرار دارد و زائران امام هادى و عسكرى«ع»، آنجا را نيز زيارت مىكنند.
4-4. امام زمان(عج) هر سال براى زيارت قبور شريفه پدر، جدّ، مادر و عمهاش، به آنجا تشريف فرما شده است.
4-5. امام زمان(عج) در آن خانه تولّد يافته از آنجا غايب شده است (نه اينكه در آنجا پنهان شده است).
پس شيعيان معتقدند : مقدّس شمردن سرداب، صرفاً به دلايل ياد شده است و اين تقديس، اختصاص به اين مكان ندارد ؛ بلكه هر كجا كه مشخصاً محل عبادت يكى از امامان معصوم بوده است، بدان تبرك مىجويند و هر كجا بدانند حتى يك بار و يك لحظه حضرت ولى عصر(عج) ديده شده است آنجا را هم زيارت كرده و بدان تبرك مىجويند (همچون مسجد سهله، مسجد كوفه، مسجد جمكران و...) و هرگز به راز ديگرى در آن معتقد نيستند يوم الخلاص، ج 1، ص 288..
نتيجه آنكه اين گونه افترائات و سخنان صد در صد كذب و نادرست، بر اساس انگيزه دشمنى با شيعه و انحراف از اهل بيت و از سوى دشمنان خاندان رسالت بيان شده است.
عجيبتر آن كه به مذهبى كه هزاران نويسنده عالى قدر، آرا و عقايد شان را به صراحت در تأليفات خود نگاشتهاند، نسبتى داده مىشود كه در هيچ عصرى احدى از آنها، احتمال آن را نيز مطرح نكرده است! در موضوع غيبت و مهدويت، كتابهاى فراوانى تأليف و خصوصيات آن ذكر شده است ؛ اما در هيچ كتاب و نوشتهاى، اثرى از اين افترا نيست! هيچ كس نگفته كه امام در سرداب سامرا مخفى است ؛ بلكه روايات و آن همه معجزات و كرامات كه از آن حضرت در غيبت صغرى و كبرى نقل شده و حكايات كسانى كه به حضورش در طول اين مدت مشرف شدهاند، همه اين نسبت را تكذيب مىكنند!! ر.ك : لطف اللَّه صافى گلپايگانى، امامت و مهدويت، ج 2، ص 367.
منبع: پرسمان
