پرسش :
آیا طفل در سنین کودکی میتواند رشد عقلی داشته باشد که به امامت منصوب شود؟
پاسخ :
دانشمندان میگویند: برای رشد عقلی سن معینی وجود ندارد، زیرا چهبسا شخصی رشید است اما سن او بیش از پنج سال نیست؛ چون قوۀ عاقلۀ او به قدرت خداوند به حد کافی رشد کرده است. چه مانعی دارد که خداوند متعال سن رشد را در امام(ع) سن پنجسالگی قرار دهد؟
علامۀ حلی میفرماید: «طبیعت کودکان با دوستی و محبت پدر و مادر و میل به آن درآمیخته است، لذا کنارهگیری کودک از آنان و توجه به خداوند متعال دلیل بر قوت کمال اوست.»
او در ادامه مینویسد: «طبیعت کودکان با نظر و تأمل در امور عقلی و تکالیف الهی ناسازگار و متناسب با بازی و لهو و لعب است، پس اگر کودکی با اموری که ناسازگار با طبع کودکانه است انس گرفته، دلیل رسیدن او به کمال است.»(۱)
صفوانبنیحیی میگوید: هنگامیکه امامرضا(ع) به امامجواد(ع) اشاره کرد و او را به امامت منصوب نمود درحالیکه سن او از سه سال تجاوز نمیکرد، به آن حضرت عرض کردم: فدایت گردم! فرزند شما سه سال بیشتر ندارد؟ حضرت فرمود: «... و ما یضره من ذلک شیء قد قام عیسی(ع) بالحجة و هو ابن ثلاثة سنین»؛(۲) «چه اشکالی دارد درحالیکه عیسی(ع) نیز در سنین سه سالگی حجت خدا گشت.»
به امامجواد(ع) عرض شد: مردم به جهت کمی سن شما امامت شما را انکار میکنند. حضرت پاسخ داد: « و ما ینکرون من ذلک قول الله عزوجل؟ لقد قال الله عزوجل لنبیه(ص): «قُل هذِهِ سَبیلِی اَدعُوا اِلَی الله عَلی بصیرةٍ اَنَا و مَنِ اتَّبَعَنِی» فوالله ماتبعه الا علی(ع) و له تسع سنین و انا ابن تسع سنین»؛(۳) «چرا انکار میکنند، درحالیکه خداوند به نبی خود فرمود: ای رسول ما! امت را بگو: طریقۀ من و پیروانم همین است که خلق را با بینایی و بصیرت بهسوی خدا دعوت کنیم. پس به خدا سوگند! در آن هنگام او را متابعت نکرد مگر علی(ع) درحالیکه نه سال بیشتر نداست، و من فرزند نه ساله هستم.»
پینوشتها:
۱. کشف المراد، ص۳۸۸ و ۳۸۹.
۲. کافی، ج۱، ص۳۸۳، ح۲.
۳. کافی، ج۱، ص۳۸۴، ح۸.
منبع: پورتال جامع مهدویت
دانشمندان میگویند: برای رشد عقلی سن معینی وجود ندارد، زیرا چهبسا شخصی رشید است اما سن او بیش از پنج سال نیست؛ چون قوۀ عاقلۀ او به قدرت خداوند به حد کافی رشد کرده است. چه مانعی دارد که خداوند متعال سن رشد را در امام(ع) سن پنجسالگی قرار دهد؟
علامۀ حلی میفرماید: «طبیعت کودکان با دوستی و محبت پدر و مادر و میل به آن درآمیخته است، لذا کنارهگیری کودک از آنان و توجه به خداوند متعال دلیل بر قوت کمال اوست.»
او در ادامه مینویسد: «طبیعت کودکان با نظر و تأمل در امور عقلی و تکالیف الهی ناسازگار و متناسب با بازی و لهو و لعب است، پس اگر کودکی با اموری که ناسازگار با طبع کودکانه است انس گرفته، دلیل رسیدن او به کمال است.»(۱)
صفوانبنیحیی میگوید: هنگامیکه امامرضا(ع) به امامجواد(ع) اشاره کرد و او را به امامت منصوب نمود درحالیکه سن او از سه سال تجاوز نمیکرد، به آن حضرت عرض کردم: فدایت گردم! فرزند شما سه سال بیشتر ندارد؟ حضرت فرمود: «... و ما یضره من ذلک شیء قد قام عیسی(ع) بالحجة و هو ابن ثلاثة سنین»؛(۲) «چه اشکالی دارد درحالیکه عیسی(ع) نیز در سنین سه سالگی حجت خدا گشت.»
به امامجواد(ع) عرض شد: مردم به جهت کمی سن شما امامت شما را انکار میکنند. حضرت پاسخ داد: « و ما ینکرون من ذلک قول الله عزوجل؟ لقد قال الله عزوجل لنبیه(ص): «قُل هذِهِ سَبیلِی اَدعُوا اِلَی الله عَلی بصیرةٍ اَنَا و مَنِ اتَّبَعَنِی» فوالله ماتبعه الا علی(ع) و له تسع سنین و انا ابن تسع سنین»؛(۳) «چرا انکار میکنند، درحالیکه خداوند به نبی خود فرمود: ای رسول ما! امت را بگو: طریقۀ من و پیروانم همین است که خلق را با بینایی و بصیرت بهسوی خدا دعوت کنیم. پس به خدا سوگند! در آن هنگام او را متابعت نکرد مگر علی(ع) درحالیکه نه سال بیشتر نداست، و من فرزند نه ساله هستم.»
پینوشتها:
۱. کشف المراد، ص۳۸۸ و ۳۸۹.
۲. کافی، ج۱، ص۳۸۳، ح۲.
۳. کافی، ج۱، ص۳۸۴، ح۸.
منبع: پورتال جامع مهدویت