پرسش :
فهرست نام ها و القاب حضرت فاطمه(س) را خواستارم ؟
پاسخ :
لقب دادن به فرزندان یکی از آداب و رسوم پسندیده است. البته لقبهای خوب چون قرآن از القاب ناپسند نهی فرموده است:
«... و لاتلمزو انفسکم و لاتنابزوا بالالقاب ...»[1] از همدیگر عیبجوئی نکنید و با القاب بد یاد نکنید.
نامهای معروف حضرت: فاطمه، مرضیه، راضیه و... است.
مرحوم علامهی طباطبائی میفرماید: نبز ـ بمعنای لقب زشت است مثل اینکه فردی به طرف مقابل بگوید سفیه، تبهکار، و امثال این القاب زشت، خداوند از این کار، مومنان را اکیداً نهی کرد. چون سزاوار است مومن همواره به خیر یاد شود و به او طعنه زده نشود و نباید چیزی به او بگویند ناراحت شود.[2] این به خاطر حرمت مقام مومن است که خداوند حفظ آنرا واجب شمرده.
از اینروی در دین اسلام و سیرهی ائمه انتخاب لقب نیک برای فرزندان جهت پیشگیری از نسبت دادن القاب زشت یک سنت است. لذا همهی ائمه شیعه لقب دارند که بسیاری از این القاب مردم به آنها در هر جهت برخورداری و شایستگی که از آنها میدیدند به آنها دادهاند مثلاً دربارهی امام زین العابدین القاب زیادی است که مردم به آن حضرت به جهت شایستگی و دارا بودن آن دادهاند مثلاً البکاء زیادگریه کننده ذوالثفنات، کسی که در پیشانی او به علت زیادی سجدهها پینه باشد و ...[3]
برای بانوی بزرگوار ما حضرت زهرا سلام الله علیها نیز القابی فراوان ذکر شده که برخی از آنها را پدر بزرگوارشان به آن حضرت داده است تمام القاب آن حضرت علیها السلام را که بصورت شعر زیبا ذکر کردهاند برای شما برادر و دوست گرامی مینویسیم:
القاب بنت المصطفی کثیره نظمت منها نبذة یسیرة
نفسی فداها و فدا ابیها و بعلها الولی مع بنیها
القاب: سیدة انسیة حوراء نوریه هانیه عذراء
کریمة رحیمة، شهیدة عفیفة، قانعه، رشیده
شریفه حبیبة محترمه صابرة سلیمة، مکرمه
صفیة عالمة، علیمة معصومه مغصوبه معظمة
میمونة، منصورة محتشمة جمیله جلیله مغطمه
حاملة البلوی بغیر شکوی حلیفة العبادة و التقوی
حبیبة الله و بنت الصفوة رکن الهدی و آیة النبوة
شفیعة (الشیعه) ام الخیره تفاحة الجنة و المطهرة
سیدة النساء بنت المصطفی صفوة و بها و مون الهدی
قرة عین المصطفی و بضعته مهجة قلبه کذا بقیته
حکیمة فهیمه عقیلة مخزونة مکروبة علیلة
عابدة زاهدة قوامه باکیة صابرة، صوامة
عطوفه رئوفه حنانة البرة الشفیقة الانانة
والدة السبطین دوحة النبی نور سماوی و زوجة الوصی
بدر تمام غرة غراء روح ابیه درة بیضاء
واسطة قلادة الوجود درة بحر الشرف و الجود
ولیة الله و سر الله امینه الوحی و عین الله
مکینة فی عالم السماء جمال لآباء شرف الابناء
دره بحر العلم و الکمال جوهرة الغره و الجلال
قطب الرحی المفاخر السنیة مجموعة المآثر العلیه
مشکاة نور الله و الزجاجة کعبة الآمال لاهل الحاجة
لیلة قدر لیلة مبارکة ابنة من صلت به الملائکه
قرار قلب امها المعظمة عالیة المحل سرالعظمة
مکسورة الضلع رضیض الصدر مغصوبة الحق خفی القبر[4]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. فاطمه زهرا، سید جعفر شهیدی.
2. بانوی نمونه اسلام، ابراهیم امینی.
3. فاطمه زهرا از ولادت تا شهادت، سید محمد کاظم قزوینی.
پاورقی ها:
[1] . قرآن کریم سوره حجرات آیه 11.
[2] . علامه طباطبائی تفسیر المیزان، ترجمه شده توسط موسوی همدانی (ره) چاپ چهارم، تهران (امیرکبیر و رجاء) 1370 ج 71، ص 509 ـ 510.
[3] . علامه مجلسی، بحارالانوار، چاپ دوم تهران دارالکتب اسلامیه 1362، ج 46، ص 4.
[4] . احمد رحمانی همدانی، فاطمه الزهراء، بهجة قلب المصطفی، چاپ دوم، تهران، نشر مرضیه 1372، ص 209 ـ 210.
لقب دادن به فرزندان یکی از آداب و رسوم پسندیده است. البته لقبهای خوب چون قرآن از القاب ناپسند نهی فرموده است:
«... و لاتلمزو انفسکم و لاتنابزوا بالالقاب ...»[1] از همدیگر عیبجوئی نکنید و با القاب بد یاد نکنید.
نامهای معروف حضرت: فاطمه، مرضیه، راضیه و... است.
مرحوم علامهی طباطبائی میفرماید: نبز ـ بمعنای لقب زشت است مثل اینکه فردی به طرف مقابل بگوید سفیه، تبهکار، و امثال این القاب زشت، خداوند از این کار، مومنان را اکیداً نهی کرد. چون سزاوار است مومن همواره به خیر یاد شود و به او طعنه زده نشود و نباید چیزی به او بگویند ناراحت شود.[2] این به خاطر حرمت مقام مومن است که خداوند حفظ آنرا واجب شمرده.
از اینروی در دین اسلام و سیرهی ائمه انتخاب لقب نیک برای فرزندان جهت پیشگیری از نسبت دادن القاب زشت یک سنت است. لذا همهی ائمه شیعه لقب دارند که بسیاری از این القاب مردم به آنها در هر جهت برخورداری و شایستگی که از آنها میدیدند به آنها دادهاند مثلاً دربارهی امام زین العابدین القاب زیادی است که مردم به آن حضرت به جهت شایستگی و دارا بودن آن دادهاند مثلاً البکاء زیادگریه کننده ذوالثفنات، کسی که در پیشانی او به علت زیادی سجدهها پینه باشد و ...[3]
برای بانوی بزرگوار ما حضرت زهرا سلام الله علیها نیز القابی فراوان ذکر شده که برخی از آنها را پدر بزرگوارشان به آن حضرت داده است تمام القاب آن حضرت علیها السلام را که بصورت شعر زیبا ذکر کردهاند برای شما برادر و دوست گرامی مینویسیم:
القاب بنت المصطفی کثیره نظمت منها نبذة یسیرة
نفسی فداها و فدا ابیها و بعلها الولی مع بنیها
القاب: سیدة انسیة حوراء نوریه هانیه عذراء
کریمة رحیمة، شهیدة عفیفة، قانعه، رشیده
شریفه حبیبة محترمه صابرة سلیمة، مکرمه
صفیة عالمة، علیمة معصومه مغصوبه معظمة
میمونة، منصورة محتشمة جمیله جلیله مغطمه
حاملة البلوی بغیر شکوی حلیفة العبادة و التقوی
حبیبة الله و بنت الصفوة رکن الهدی و آیة النبوة
شفیعة (الشیعه) ام الخیره تفاحة الجنة و المطهرة
سیدة النساء بنت المصطفی صفوة و بها و مون الهدی
قرة عین المصطفی و بضعته مهجة قلبه کذا بقیته
حکیمة فهیمه عقیلة مخزونة مکروبة علیلة
عابدة زاهدة قوامه باکیة صابرة، صوامة
عطوفه رئوفه حنانة البرة الشفیقة الانانة
والدة السبطین دوحة النبی نور سماوی و زوجة الوصی
بدر تمام غرة غراء روح ابیه درة بیضاء
واسطة قلادة الوجود درة بحر الشرف و الجود
ولیة الله و سر الله امینه الوحی و عین الله
مکینة فی عالم السماء جمال لآباء شرف الابناء
دره بحر العلم و الکمال جوهرة الغره و الجلال
قطب الرحی المفاخر السنیة مجموعة المآثر العلیه
مشکاة نور الله و الزجاجة کعبة الآمال لاهل الحاجة
لیلة قدر لیلة مبارکة ابنة من صلت به الملائکه
قرار قلب امها المعظمة عالیة المحل سرالعظمة
مکسورة الضلع رضیض الصدر مغصوبة الحق خفی القبر[4]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. فاطمه زهرا، سید جعفر شهیدی.
2. بانوی نمونه اسلام، ابراهیم امینی.
3. فاطمه زهرا از ولادت تا شهادت، سید محمد کاظم قزوینی.
پاورقی ها:
[1] . قرآن کریم سوره حجرات آیه 11.
[2] . علامه طباطبائی تفسیر المیزان، ترجمه شده توسط موسوی همدانی (ره) چاپ چهارم، تهران (امیرکبیر و رجاء) 1370 ج 71، ص 509 ـ 510.
[3] . علامه مجلسی، بحارالانوار، چاپ دوم تهران دارالکتب اسلامیه 1362، ج 46، ص 4.
[4] . احمد رحمانی همدانی، فاطمه الزهراء، بهجة قلب المصطفی، چاپ دوم، تهران، نشر مرضیه 1372، ص 209 ـ 210.
