پرسش :

امامان و معصومان علیهم السلام، از جهت ولایت تکوینى داراى چه جایگاهى هستند؟

پاسخ :
ولى اللّه بودن امامان علیهم السلام
«ولىّ» یکى از اسماى الهى است و از آنجا که «اسماء اللّه » باقى و دائم اند، انسان کامل ـ که مظهر اَتَم و اَکمل اسماى الهى است ـ صاحب ولایت کلیه دائمى است و می‌تواند به اذن او، در ماده کائنات تصرف کند و قواى ارضى و سماوى را تحت تسخیر خویش در آورد. این ولایت تکوینى، از ویژگی‌های برجسته امام علیه السلام به شمار می‌رود1 و از همین رو هر چیزى را اراده کند، به اذن خداوند، در جهان واقع می‌شود.2
گفتنى است واجد مقام ولایت ـ که تحت تدبیر خاص خداى سبحان قرار گرفته و در واقع تحت ولایت او است ـ مأمور محض بودن خود را می‌داند و به هیچ وجه داعى استقلال ندارد؛ زیرا ولایت اذنى با استقلال سازگار نیست.
انسان وقتى دریافت که اراده او، مقهور اراده خداى سبحان است؛ می‌تواند به مقام شامخ «ولایت» نایل آید.3
چون بپرّاند مرا شه در روش
می‌پرم بر اوج دل چون پرتوش
همچو ماه و آفتابى می‌پرم
پرده هاى آسمان‌ها می‌درم4
پی نوشت:
1. انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، صص 56 ـ 57.
2. تفسیر موضوعى قرآن کریم، ج 6، ص 160.
3. تفسیر موضوعى قرآن کریم، ج 7، ص 175.
درباره ولایت تکوینى ر.ک:
الف. علامه طباطبایى، ولایت نامه، ترجمه همایون همتى، امیرکبیر، تهران: چاپ اوّل، 1366، مجموع کتاب.
ب. استاد حسن زاده آملى، مجموعه مقالات، (مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، قم: چاپ دوّم، 1364 ش)، صص 31ـ82.
4. مثنوى، دفتر دوم، ابیات 1158 ـ 1159.
منبع: porseman.org