تاثیر آموزش مهارتهای زندگی در زنان خانه دار (بخش دوم)

 یادگیری مهارت‌های اجتماعی، فرهنگی و عاطفی مؤثر در ازدواج، برای حل مشکلات زنان ضروری است.
 

چکیده: مهارت‌های اجتماعی، فرهنگی و عاطفی مؤثر در ازدواج و استحکام بنیان خانواده، از جمله مهمترین مهارتهای زندگی به شمار می روند. با یادگیری‌ و کاربرد این مهارتها نه تنها می‌توانید از بروز آسیب‌های درون خانواده پیشگیری کنید، بلکه موجب ارتقای کیفیت زندگی خانوادگی شما نیز می‌شود.

تعداد کلمات 1148 /  تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

در بخش اول این مقاله، به ضرورت آموزش و یادگیری دانش ‌مهارت‌های زندگی در جهت اتخاذ تصمیمات مناسب برای حل مشکلات زندگی زنان پرداختیم. همچنین به مساله انتخاب همسر به عنوان یکی از مهم‌ترین تصمیم‌گیری‌های زنان در طول حیات آنان اشاره کردیم. در ادامه بحث به طرح موضوع مهارت‌های اجتماعی، فرهنگی و عاطفی مؤثر در ازدواج می پردازیم

عوامل اجتماعی خود به زیرمجموعه‌هایی چون طبقات اجتماعی و الگوهای درون طبقاتی تقسیم می‌شوند که هر یک در جایگاه خود نیازمند تحلیل می‌باشد. همان‌طور که در بخش اول، گفته شد بررسی همسانی‌ها و تفاوت‌های اجتماعی از مهم‌ترین مهارت‌های مؤثر در ازدواج می‌باشد. سایر مهارت‌ها نیز عبارت‌اند از:
1. مهارت درک نقاط قوت طرف مقابل و بیان دلنشین این نکات.
2. مهارت طرح دلپذیر مشکلات و جلوگیری از به وجود آمدن نگرانی.
3. مهارت ارتباط صمیمی، دلسوزانه و گرم در روابط اجتماعی.
4. مهارت ارتقای منزلت همسر در مقابل دیگران.
5. مهارت احترام متقابل به صورتی که باعث دلگرمی و پیشرفت شود.
6. مهارت نمونه‌برداری ادراکی سالم از همسر.
7. مهارت الگوبرداری رفتاری کارآمدی برای خود.
8. مهارت ارتباط اجتماعی براساس تفاهم و هماهنگی سلیقه‌ای.

مهارت‌های فرهنگی که در جایگاه خود می‌تواند تا حدودی نشات گرفته ازموقعیتهای اجتماعی افراد باشد، از مهم‌ترین عواملی است که داشتن شناخت صحیح از آنها می‌تواند بسیار مفید واقع شود. در حقیقت مهارت‌های فرهنگی با الگوهای رفتاری ابراز عقیده، باورها و ارزش‌های مردمی همراه است؛ در شرایطی که باعث دگرگونی روحی و خسارت عاطفی و روانی نگردد. این مهارت‌ها در صلح و پایداری تفاهم در خانواده بسیار مهم هستند؛ زیرا پاره‌ای از رفتارهای خانوادگی که به دور از مهارت‌های فرهنگی و به کارگیری مهارت‌های زندگی در این الگو می‌باشد می‌تواند استحکام پایداری نهاد خانواده را به خطر انداخته و با مشکلات جدی روبه‌رو کند. به همین دلیل وقتی باورهای دینی و مذهبی یکی از والدین به صورت تند و تحکمی به والد دیگر اعلام می‌گردد به صورت خود به خود نیز باعث پیدایش مقاومت فرهنگی در آن ولی می‌شود. علاوه بر اینکه زمینه‌های عصبانیت و برخورد توأم با پرخاشگری را نیز در فرد به وجود می‌آورد. به همین دلیل مهارت‌های فرهنگی چون مهارت‌های زیر می‌تواند بسیار کارآمد و مؤثر باشد:

1. توانایی و مهارت ابراز اندیشه و اعتقادها بدون تنش و تندی
2. توانایی و مهارت ابراز باورها بدون ایجاد تحکم و اجبار
3. توانایی و مهارت حفظ حریم اعتقادها و باورهای شریک زندگی
4. توانایی و مهارت حفظ حریم ارزش‌ها و اعتقادهای درونی شده شریک زندگی
5. توانایی و مهارت حفظ آداب و رسوم بدون آسیب به آداب و رسوم شریک زندگی
نکتۀ قابل توجه در بحث مهارت‌های فرهنگی عبارت است از توانایی هماهنگی باورهای دینی و مذهبی؛ زیرا در میان کلیه انگاره‌ها و باورها حساس‌ترین نوع مهارت زندگی در این است که زنان خانه‌دار بتوانند باورها و انگاره‌های مذهبی و دینی خود را به صورت متعادل و مشابهی بیان نمایند تا از درگیری جلوگیری شود. به عقیدۀ لوگال، تا پیش از ازدواج مذهب بر رفتار جوانان مؤثر است، لیک پس از زناشویی، ناباوری‌های دینی یکی از طرفین دشواری‌های فراوانی را برای دیگری فراهم می‌کند و باعث ایجاد بگو مگوهای دائمی می‌گردد. 
 

توانایی بروز احساسات و درک احساسات همسر و اعضای خانواده از جمله مهارت‌های اساسی و اثربخش می‌باشد؛ زیرا دلبستگی و به کارگیری شیوه‌های دوست داشتن به دو طرف در خانواده کمک می‌کند تا رشد و تعادل بیشتری داشته و از زندگی خود لذت بیشتری ببرند. همچنین براساس دیدگاه صاحب‌نظران، دلبستگی نیاز اساسی برای بقای خانواده است. در انسان این رابطه خاص از آغاز تولد، بین نوزاد و مراقبت‌کننده اولیه او که معمولاً مادر است شکل می‌گیرد، ولی برای بروز عواطف انسانی باید به شکلی کاملاً عاطفی و دلگرم‌کننده و اثربخش خود را توانمند نماییم.
دلبستگی، رفتاری پایدار و بادوام است که یک نفر برای خواستن دیگری و نزدیک شدن به وی از خود نشان می‌دهد. نیازهای دلبستگی؛ آرامش، امنیت و احساس است. هنگامی که این نیازها در معرض خطر قرار بگیرند، احساس ناامنی در زوج‌ها پدید می‌آید و دلبستگی آنها مخدوش شده و ترس و دودلی از ارتباط شکل می‌گیرد و در نهایت منجر به احساس عدم امنیت و محدود شدن راه‌حل‌های بهینه می‌شود. امّا دشواری وقتی است که دلبستگی وجود دارد، امّا مهارت ابراز سالم و مؤثر آن وجود ندارد. به همین دلیل بسیاری از مشکلات رفتاری زنان خانه‌دار حاصل فقدان مهارت بروز نیاز و خواسته‌های آنان به صورتی اثرگذار و تغییردهنده است.

روابط نزدیک سه جزء فعال دارد: تعهد، صمیمیت و شور و اشتیاق. وجود یا عدم وجود این سه عامل اهمیت رابطه را تعیین می‌کند. به همین دلیل دوست داشتن یک مهارت عاطفی مؤثر و کارآمد است؛ اما بدون دوست داشتن خود نمی‌توانیم دیگران را دوست داشته باشیم. دوست داشتن، مستلزم صمیمیت است اما ممکن است تعهد و شور و اشتیاق در آن وجود نداشته باشد، در حالی که اگر با مهارت‌های زندگی توأم شود، می‌تواند رشد کند و به مراحل عالی‌تر دوست داشتن که شوق بیشتری دارد برسد. در اصل، شیفتگی عشق در نگاه اول است. شور و اشتیاق وجود دارد اما هرگز رابطه به عمق تعهد و صمیمیت دست پیدا نمی‌کند. ولی شوق توأم با احترام از معرفت‌شناسی و مهارت درک متقابل زن و مرد ناشی می‌شود و مهارت دوست داشتن را نشان می‌دهد.
دوست داشتن عاری از عشق از انواع دوست داشتن است که در آن تعهد وجود دارد، اما صمیمیت و شور و اشتیاق نیست. زوج‌هایی که در حالت رکود و سکون هستند و تلاش برای ایجاد گرما در خود و رابطه خود نمی‌کنند از این دسته هستند. البته پاره‌ای از این تعهدها اجباری بوده و به عنوان طلاق روانی و عاطفی محسوب می‌شود.
ولی عشق کمال‌یافته، یک رابطه ایده‌آل است که شامل هر سه جزء تعهد، صمیمیت و شور و اشتیاق می‌شود که البته این عشق کمال‌یافته با به کارگیری مهارت و درک مهروزی دیگران در انسان به وجود می‌آید. 
 

برخی مهارت‌های عاطفی مؤثر عبارت‌اند از:
1. برقراری روابط نزدیک با دیگران.
2. احساس راحتی از وابستگی دیگران به خود و به دیگران.
3. عدم احساس ناراحتی از دوری شخصی که احساس دلبستگی زیاد نسبت به او وجود دارد.


گرداوری: خانم حدیثه اسفندیار


منبع: مهارت های زندگی زنان خانه دار