روش‌های جایگزین تنبیه بدنی در کودک (بخش اول)

قبل از اینکه از تنبیه بدنی برای کودک خود استفاده کنید، این روش­ ها را امتحان کنید.
 

چکیده: تنبیه بدنی مورد تأیید هیچ یک از روان‌شناسان نیست، اما والدین اغلب آن را به عنوان اولین روش در برخورد  با کودکان خود به کار می­گیرند. آشنایی با روش های جایگرین تنبیه بدنی را به والدین توصیه می کنیم.

تعداد کلمات 725 /  تخمین زمان  مطالعه 4 دقیقه

رابطه والدین با کودک باید براساس محبت و صمیمیت و در عین حال حفظ احترام متقابل باشد. یکی از مسایلی که  این فضای احترام­آمیز را خدشه دار می ­کند تنبیه بدنی کودک است. باید دقت کرد که تنبیه بدنی در صورت تکرار زیاد، علاوه بر این که والدین را در نظر کودک منفور می‌کند، باعث می‌شود به تدریج برای کودک عادی شود و او از کتک نترسد. در این مقاله، با روش­ های جایگزین تنبیه بدنی کودک آشنا می­شوید.
از روش­ های مختلفی، به جای تنبیه بدنی استفاده کنید

 کتک زدن یک حرکت آنی است اما گرفتن مزایا از کودک تاثیر­گذارتر است و آثار بلند مدت‌تری دارد. یکی از مسایلی که والدین پس از مدتی با آن مواجه خواهند شد، ارزیابی سود و زیان کتک خوردن توسط فرزندشان است. این بدان معنا است که کودک محاسبه می‌کند، که اگر فلان کار بد را انجام دهد، مادرش یک سیلی به صورت او خواهد زد. حال آیا انجام آن کار ارزش یک سیلی خوردن را دارد؟ اگر از نظر کودک آن کار ارزش داشته باشد، او آن را انجام خواهد داد ولو اینکه می‌داند تنبیه بدنی خواهد شد. اما اگر به جای تنبیه بدنی، شما یکی از مزایا را از فرزندتان بگیرید، او به بالا رفتن هزینه اعمالش پی خواهد برد و از انجام دوباره آن عمل پرهیز خواهد کرد. به فرزندتان بگویید که اگر او رفتار خود را اصلاح کند، مزایا دوباره به او باز خواهند گشت.
 

گاه علت کتک زدن از سوی والدین، اذیت و عصبانی شدن آنها از رفتار فرزندشان است. اما توجه داشته باشید که در چنین مواقعی، نادیده گرفتن موثرتر از عکس‌العمل نشان دادن است. نادیده گرفتن برخی رفتارهای غلط کوچک اشکالی ندارد. گاه واکنش در برابر این رفتارها موجب تشدید آنها خواهد شد. البته این به این معنا نیست که شما نباید در قبال رفتارهای خطرناک فرزندتان عکس‌العملی نشان دهید؛ اما لازم هم نیست که به هر رفتاری که فرزندتان برای جلب توجه انجام می‌دهد توجه کنید. اگر کودک تلاش می‌کند با بهانه گیری و جیغ و فریاد، توجه شما را به خود جلب کند، به او توجه نکنید. در عوض بعد از چند دقیقه به او توضیح دهید که او می‌تواند خواسته‌های خود را به شما بگوید و شما حرف‌های او را می‌شنوید.
 

یکی از مشکلات کتک زدن این است که مهارت‌های جدیدی به کودک آموزش نمی دهد. برای مثال اگر فرزند شما خواهر یا برادر کوچکش را کتک زد و شما نیز متعاقبا او را کتک زدید، مهارت حل مسئله را به او یاد نداده‌اید. کودکان باید از همان دوران کودکی برخی مهارت‌های پایه نظیر مهارت حل مسئله و کنترل احساسات را فرا بگیرند. اگر این مهارت‌ها از جانب والدین به کودک آموزش داده شود، بسیاری از سوءرفتارها از بین خواهد رفت.
 

به جای اینکه فرزندتان را به خاطر یک رفتار بد کتک بزنید، به او برای رفتارهای خوبش پاداش دهید. تقویت رفتارهای خوب، رفتارهای بد را سریع‌تر از بین می‌برد. می‌توانید هرازگاهی فرزندتان را با پاداشی غافلگیر کنید تا بدین وسیله انگیزه او در اصلاح رفتارهایش افزایش یابد. پاداش باعث می‌شود کودک بر رفتارهایی که باید انجام دهد تمرکز کند، نه رفتاری که موجب کتک خوردن او می‌شود.
 

به رفتارهای مثبت فرزندتان در طول روز دقت کنید. با دیدن هر یک از آنها، از فرزندتان تعریف و تمجید کنید. برای مثال اگر او در حال بازی مسالمت‌آمیز با خواهر یا برادرش است، این نکته را به او بگویید و از او تشکر کنید. توجه خود را بر رفتارهای مثبت او متمرکز کنید. بدین ترتیب رابطه‌ای مثبت بین شما و فرزندتان شکل خواهد گرفت و کودک نیز برای تکرار رفتارهای خوبش تلاش بیشتری خواهد کرد.
 
ادامه دارد ...

تهیه و تنظیم : خانم حدیثه اسفندیار

منبع: برگرفته از سخنان دکتر بهروز مقدادی