تربیت فرزند مفید و باهوش با راهکارهایی ساده و علمی (بخش دوم)

به هدر رفت استعداد کودک باهوش، هدر دادن امکانات یک جامعه است.
 

چکیده: اگر فرزند شما کودک باهوشی است قطعا می‌تواند به یک نابغه تبدیل شود. فقط کافی است این نبوغ و هوش خاص را در کودکی او تشخیص بدهید و بعد روی آن کار کنید تا اگر کوچولوی شما در کودکی نتوانست نبوغش را علنی کند، در آینده به یک نابغه واقعی تبدیل شود. با ما همراه باشید تا راهکارهای این امر را بدانید.

تعداد کلمات 1497 / تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه

با هم غذا خوردن از فعالیت های عمده بیشتر خانواده ها و یکی از بهترین روش های جمع کردن خانواده به دور یکدیگر و آموزش چگونگی تعامل با گروه به کودکان است ولی باید مراقب باشید که هیچگاه اوقات غذا خوردن به میدان جنگ یا هرج و مرج تبدیل نشود و آداب به حد معینی رعایت گردد و اینگونه نباشد که اعضای خانواده صرفا سر غذا بیایند، چیزی را بردارند و با عجله بخورند.
مسأله مهم، غذا خوردن سر ساعات مشخص است زیرا این کار به ایجاد نظم در زندگی خانوادگی کمک می کند. در هنگام غذا خوردن باید بر رفتارهایی خاص اصرار ورزید تا به واقعه ای توام با آرامش و هماهنگی برای همه اعضای خانواده تبدیل شود. به خصوص کودکان خردسال لازم است در محیطی آرام و بی سر و صدا و به دور از مزاحمت رادیو، تلویزیون یا کسی که در اطرافشان بازی کند، غذا بخورند. اگر کودک کج خلقی کرد، فورا او را بیرون ببرید ولی نه به اتاق خواب، زیرا یاد می گیرد که از آن متنفر شود بلکه به اتاقی که در آن اسباب بازی های متعددی برای سرگرم کردن او موجود باشد.
خواهید دید که اگر این کار را اولین باری که کودکتان کج خلقی کرد انجام دهید، احتمالأ رفتار خود را تغییر خواهد داد و پس از چند دقیقه باز خواهد گشت. زیرا اصلا دوست ندارد که از جمع عقب بماند. هنگام غذا خوردن درباره مسائل بزرگترها صحبت نکنید زیرا لازم است کودکتان در گفتگوهای هنگام غذا خوردن شرکت داشته باشد.
باید موضوع مورد بحث و روش بیان مطالب را به صورتی انتخاب کنید که ساعت غذا خوردن فقط زمانی برای خوردن نباشد بلکه زمانی برای گوش دادن، هم فکری، گفتگو، همکاری و آموختن انطباق با دیگران باشد. خیلی از چیزهایی در زندگی انجام می دهیم یک پایان رسمی دارند بنابراین وقت غذا خوردن را و به همین صورت تمام کنید. نباید به کودکان اجازه داد قبل از گفتن اینکه غذا را تمام کرده اند و کسب اجازه از دیگران، سفره غذا را ترک کنند البته هر چند نمی توان قبل از ۴ یا احتمالا ۵ سالگی چنین انتظاری از آنها داشت. اینکه به کودک یاد بدهید در پایان غذا خوردن با اجازه خواستن از دیگران سفره غذا را ترک کند صرفا یک رسم قدیمی نیست بلکه روش مفیدی است برای این که بدانید چه کسی غذای خود را تمام کرده است.
 

لازم نیست ساعت رفتن به رختخواب کودک، زمانی مخصوص و تغییرناپذیر باشد ولی باید همراه با نوعی اعمال منظم، چیزی شبیه مراسم خاص باشد که کودک آن را به عنوان پایان خوشی برای روز به خاطر بیاورد و انتظار آن را بکشد. کودک باید به محض شروع تشریفات خواب بداند که باید منتظر اوقاتی دوست داشتنی با مامان و بابا باشد. این موضوع خودبخود سبب ایجاد سکوت، آرامش، تسکین و حتی خواب آلودگی در کودک در حالی می شود که به آرامی کنار تخت او می نشینید و برایش قصه می گویید یا شعر می خوانید و سپس روی تخت خم می شوید به طوری که در امنیت بازوان شما به خواب رود. اگر ساعات خوابیدن را لذت بخش کنید و با اختصاص قدری وقت و حوصله سعی کنید مثلا مانع از ناراحتی کودک خود و دشوار شدن خوابیدن برایش شوید. کودک شما به صورت طبیعی در حدود ۶ سالگی وارد مرحله ای می شود که به محض احساس خستگی رضایت خود و بدون وادار شدن از طرف شما و بدون سر و صدا و وقت کشی به طرف رختخواب کشیده می شود.
طرز به خواب رفتن کودک برای سرحال آمدن و روح علاوه بر جسم او حائز اهمیت است. همیشه آرزو داشته ام کودکم
بدون ناراحتی و گریه کردن به خواب رود. بنابراین از خطاهای کوچک نزدیک ساعت خواب فقط با یک تذکر ساده می گذرم طوری که فرزندم هنگام خواب آرام باشد. همیشه معتقد بودم که چنین خطاهایی را در صورت تکرار، می توان وقت دیگری که کودک سرحال تر است و تا این حد به خواب احتیاج ندارد اصلاح کرد.
اگر کودک خردسالی دارید، تقریبا تمام زمان پس از شام باید هماهنگ با  آماده ساختن او برای خواب باشد. شما می توانید با مرتب کردن اتاق، حال و هوای بازی را کمتر کنید و سپس نوبت استحمام یا شستشو، مسواک کردن دندانها و پوشیدن لباس خواب می رسد، آنگاه می توانید با کودک خود مشغول بازی های آرام و کنش متقابل شوید. در این وقت از شبانه روز به آرامی صحبت کردن یا به نرمی آواز خواندن می تواند حالتی آرام و خواب آور برای کودک فراهم کند.
با اطمینان از ملایم بودن نور، مثلا با استفاده از چراغ خواب و سپس زمزمه کردن به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه با کودکتان که آماده خواب است، می توانید حالتی از آرامش، محبت و همراهی را ایجاد کنید. همان طوری که خوابیدن با حالت ذهنی مناسب مهم است، بیدار شدن بانشاط هم اهمیت دارد. شروع روز باید با شادی همراه باشد، بنابراین ارزش دارد که مقداری وقت و تلاش برای آماده شدن جهت آن صرف کنید. برای نمونه اگر لباس های فرزندتان را دم دستش  بگذارید، او از سن پایین تری شروع به پوشیدن لباس های خود می کند.
همچنین می توانید لوازم ورزش، لوازم مدرسه، ناهار و غیره را در شب قبل آماده کنید تا بتوانید فکر خود را روی هر چه شاداب تر کردن صبحگاه متمرکز نمایید. در بیشتر خانواده ها مشکل اصلی صبح ها عجله داشتن است که بر عکس باعث می شود کودکان هر چه کندتر حرکت کنند که خود می تواند حال بدی برای کل خانواده به وجود آورد. اگر شما وقت بیشتری داشته باشید کودک خود را به صورت ناگهانی از خواب بیدار نخواهید کرد زیرا کودکان هم درست مثل ما برای در هر چه آرامتر از مرحله خواب به هوشیاری به زمان احتیاج دارند. ممکن است که کودکتان پس از بیدار شدن هنوز ذهنی خواب آلود داشته باشد. در این صورت برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قادر به مواجهه با هیچ نوع پرسش یا فعالیت سریع و با یادآوری مسائلی مثل مسواک زدن دندان هایش نیست.
بنابراین سعی کنید از هرگونه پرسش یا درخواست انتخاب از فرزندتان پرهیز کنید. همچنین باید سعی کنید تا نظم خاصی به کارهای معمول صبحگاهی کودکتان بدهید. مثلا اول خارج شدن از رختخواب، سپس رفتن به توالت و بعد از آن مسواک زدن دندانها، شستن صورت و شانه کردن موها، آنگاه لباس پوشیدن و سرانجام صرف صبحانه.
 

خوب است که در همان سال های کودکی هر روز وظیفه کوچکی به کودک خود واگذار کنید. با این کار شماعادات خوبی مثل مسؤولیت پذیری، دقت و وقت شناسی و احترام گذاشتن به افراد و چیزهای مختلف را در تمام مدت زندگی در او ایجاد می کنید. به عنوان مثال می توانید از کودک خود بخواهید یک کار ساده مثل آب دادن به گلهای گلدان ها، غذا دادن به ماهی ها، خواندن دماسنج و غیره را انجام دهد. همچنان که کودک شما بزرگتر می شود، می توانید فعالیت هایی را که هر هفته در یک روز مشخص انجام می شوند برایش تعیین کنید. مثلا می توانید در دوشنبه ها به پارک بروید، سه شنبه ها به استخر، چهارشنبه ها به کره و پنج شنبه ها را به بازی با دوستان اختصاص دهید یا روز جمعه فعالیت های کل منزل مثل رنگ آمیزی، بازیهای آبی یا بازی با شن را انجام دهید. پس ازآن نوبت به فعالیت های منظم سالیانه و جشن هایی می رسد که ماههای سال را نشان گذاری می کنند. بهترین نمونه، جشن های تولد است. یک نمونه دیگر عیدهای مختلف است.
تعطیلات تابستانی هم نمونه دیگری هستند ولی در واقع شما می توانید هر یادبودی را که خودتان می خواهی برگزار کنید. مثلا می توانید شروع هر فصلی را جشن بگیرید که فرصت همه نوع فعالیتی مثل نقاشی کشیدن از تغییرات طبیعت و دنیای اطراف را فراهم می آورد.
برای این منظور می توانید درختان را با برگ یا بدون برگ، تغییر رنگ های طبیعت در فصول مختلف، تغییر آب و هوا، فعالیت های مختلف، بازی با آدم برفی در زمستان و رفتن به کنار دریا و شنا کردن در تابستان را به کودکتان به عنوان موضوعات نقاشی خاطرنشان کنید.
همه اعضای خانواده ما جشن گرفتن ابتدای فصل ها را جالب توجه، هیجان انگیز و منبعی از احساس آرامش و امنیت می یافتند. همچنین این موضوع به کودکان ما کمک می کرد تا مطالب بیشتری در مورد طبیعت، نحوه کار جهان هستی و روش زندگی جانوران یاد بگیرند و دارای آگاهی محیطی و زیست شناسی شوند.
 
منبع : کتاب «اگر فرزند باهوش  می خواهیم»
نوشته : ستارپورابراهیم