کودک را نزنید بلکه برای مدت کوتاهی به او کم محلی کنید؛ اما خیلی طول نکشد. امام کاظم (علیه السلام)
چکیده: برای اصلاح رفتارهای کودک یا کاهش رفتارهای نامطلوب او نیاز به آموختن مهارت های سختی نیست. برخی از مهارت ها به راحتی قابل اجراست و پیامدهای خوبی را نیز به همراه دارد.یکی از این مهارت ها، بی اعتنایی به کودک است. با ما همراه باشید تا در این مورد بیشتر بدانید.
تعداد کلمات 652 / تخمین زمان مطالعه 3 دقیقه
تعداد کلمات 652 / تخمین زمان مطالعه 3 دقیقه
بی اعتنایی به کودک
از روش های دیگر که می تواند جایگزین تنبیه بدنی شود، بی اعتنایی به کودک است. در این تکنیک والدین با کودک خود سرسنگین برخورد کرده و تحویلش نمی گیرند. در واقع با کاهش سطح محبت خود، طوری برخورد می کنند که کودک بفهمد، آنها از دست او ناراحت هستند.
در روایات نیز داریم که فردی خدمت امام کاظم (علیه السلام) آمد و از فرزند خود شکایت کرد. حضرت در پاسخ فرمودند:« او را نزنید، بلکه برای مدت کوتاهی به او کم محلی کنید؛ اما خیلی طول نکشد».[1]
اگر این تکنیک بجا و درست استفاده شود، این احساس را به کودک منتقل می کند که گویی تمام درها به رویش بسته شده و هیچ راهی جز دست کشیدن از کار خلافش ندارد؛ پس می کوشد از کار زشت خود دست بردارد و از والدین یا مربی اش عذرخواهی کند.
اما بی اعتنایی نباید چندان طولانی شود و زمینه آشتی را باید فراهم کرد، وگرنه بازتاب های منفی دیگری در پی خواهد داشت.
در این روش باید علت بی اعتنایی والدین به صورت کلامی و واضح برای کودک بیان شود و اگر کودک متوجه عمل اشتباه خود شد و عذر خواست، باید عذر او را پذیرفت و به علت درک درستش، او را تحسین کرد. البته والدین باید توجه داشته باشند که برای هر امر جزئی، نباید از این روش استفاده کرد؛ زیرا عادی می شود و اثرش را از دست می دهد.[2]
چون وحید خوراکی های خواهر کوچکش را به زور گرفته و خورده بود، مادرش به او بی اعتنایی کرده و بدون نگاه کردن به او، صرفا پاسخ های کوتاه میداد. وقتی وحید علت این رفتار مادر را جویا شد، مادر علت ناراحتی خود را به وحید گفت و اینکه اگر می خواهد مادر دوباره رفتاری مناسب با او داشته باشد، باید از خواهرش عذرخواهی کند یا اینکه رفتار اشتباهش را مثلا با دادن خوراکی به خواهرش جبران کند.
وحید که فهمیده بود کار اشتباهی انجام داده و رفتار مادر نیز به همین خاطر است، ساعتی بعد، پیش خواهرش آمد و گفت: « قول میدم که دیگه بدون اجازه خوراکی های تو رو نخورم». مادر نیز پس از عذرخواهی وحید، او را در آغوش گرفت و به سبب درک درستش او را تحسین کرد.
در روایات نیز داریم که فردی خدمت امام کاظم (علیه السلام) آمد و از فرزند خود شکایت کرد. حضرت در پاسخ فرمودند:« او را نزنید، بلکه برای مدت کوتاهی به او کم محلی کنید؛ اما خیلی طول نکشد».[1]
اگر این تکنیک بجا و درست استفاده شود، این احساس را به کودک منتقل می کند که گویی تمام درها به رویش بسته شده و هیچ راهی جز دست کشیدن از کار خلافش ندارد؛ پس می کوشد از کار زشت خود دست بردارد و از والدین یا مربی اش عذرخواهی کند.
اما بی اعتنایی نباید چندان طولانی شود و زمینه آشتی را باید فراهم کرد، وگرنه بازتاب های منفی دیگری در پی خواهد داشت.
در این روش باید علت بی اعتنایی والدین به صورت کلامی و واضح برای کودک بیان شود و اگر کودک متوجه عمل اشتباه خود شد و عذر خواست، باید عذر او را پذیرفت و به علت درک درستش، او را تحسین کرد. البته والدین باید توجه داشته باشند که برای هر امر جزئی، نباید از این روش استفاده کرد؛ زیرا عادی می شود و اثرش را از دست می دهد.[2]
چون وحید خوراکی های خواهر کوچکش را به زور گرفته و خورده بود، مادرش به او بی اعتنایی کرده و بدون نگاه کردن به او، صرفا پاسخ های کوتاه میداد. وقتی وحید علت این رفتار مادر را جویا شد، مادر علت ناراحتی خود را به وحید گفت و اینکه اگر می خواهد مادر دوباره رفتاری مناسب با او داشته باشد، باید از خواهرش عذرخواهی کند یا اینکه رفتار اشتباهش را مثلا با دادن خوراکی به خواهرش جبران کند.
وحید که فهمیده بود کار اشتباهی انجام داده و رفتار مادر نیز به همین خاطر است، ساعتی بعد، پیش خواهرش آمد و گفت: « قول میدم که دیگه بدون اجازه خوراکی های تو رو نخورم». مادر نیز پس از عذرخواهی وحید، او را در آغوش گرفت و به سبب درک درستش او را تحسین کرد.
نکاتی در خصوص این تکنیک
- زمانی این تکنیک کارامد خواهد بود که شما رابطه خوبی با فرزندتان داشته باشید؛
- هنگام بی اعتنایی به طور کامل رابطه تان را با کودک خود قطع نکنید تا احساس نکند با او قهر هستید؛
- فرزندتان باید ناراحتی شما را از رفتارتان متوجه شود؛ ضمن آنکه دلیل ناراحت شدن خود را صریح و روشن به او بگویید؛
- برای هر رفتار اشتباهی از این روش استفاده نکنید تا بتوانید در امور مهم از آن بهره بگیرید؛
- حواستان باشد که بی اعتنایی زیاد طولانی نشود؛ زیرا شما برای تربیت فرزندتان، به رابطه با او نیاز دارید؛
- پس از آنکه اشتباهش را پذیرفت، شما نیز فراموش کنید و مدام او را سرزنش نکنید
- همواره به فرزندتان بگویید که برای شما بسیار عزیز است و آنچه نمی پسندید، رفتار ناپسند اوست. او باید بداند که شما بین رفتار نادرست و شخصیت او تمایز قائل اند.
منبع: کتاب «تنبیه؛ آری یا خیر؟! (شیوه های اصلاح رفتار کودکان)»
نویسنده: مجید همتی
بیشتر بخوانید :
بیتوجهی یا بیاعتنایی، مهارت کاهش بدرفتاری کودک
کودکان لجباز و رفتارهای متقابل با آنان
پی نوشت :
[1] . وقال بعضهم شکوت إلى أبی الحسن موسی انبنا لی فقال لا تضربه واهجره ولاتطل. (ابن فهد حلی، عدة الداعی و نجاح الساعی، ص۸۹).
[2] . عبدالله مجوزی، چرا تنبیه؟ ، ص۱۱۴.