اجزای همدلی و موانع شکل گیری آن

خودآگاهی پایه همدلی است.
 

چکیده: هر چه درباره احساسات خودمان باز باشیم، در خواندن احساسات دیگران نیز بیشتر مهارت می یابیم و این پایه و شکل دهنده همدلی است. با ما همراه باشید تا در مورد همدلی و موانع شکل گیری آن بیشتر بدانید.

تعداد کلمات 540 / تخمین زمان مطالعه 3 دقیقه

 

 همدلی از اجزای سه گانه زیر تشکیل شده است:
درک حس دیگری: فرد همدل با اینکه درک دقیق و حساسی از احساسات دیگری دارد، فاصله خود را نیز از وی حفظ می کند.
پذیرش و احترام به دیگری: فرد همدل به گونه ای با مخاطبش ارتباط برقرار می کند که او در می یابد پذیرفته و درک شده و می فهمد برای دیگری محترم و ارزشمند است.
کمک کردن: دیگر جزء همدلی درک موقعیتی است که پدیدار شدن آن موجب کمک کردن به دیگران می شود.
 

همانند دیگر مهارت های ارتباط مؤثر، موانعی سد راه همدلی است که برای رسیدن به سرمنزل همدلی باید آنها را برطرف کرد.
غرور: اگر ما پیوسته بر خود تکیه داشته باشیم و خویشتن را در مدار همه عالم بپنداریم (خودبینی) دیگر توان حساس بودن در قبال دیگران و توجه به احساسات و عواطف آنان را از دست می دهیم.[1]
عوامل بازدارنده فرهنگی: فرهنگ های غربی به راستی بنا بر فلسفه حاکم (فردگرایی) بیشتر به بی تفاوتی گرایش دارند. حال آنکه در فرهنگ های عاطفی شرقی فرد در جمع هضم می شود و بی تفاوتی و خنثی بودن کاملا نامطلوب و رفتاری ناپسند است.[2]
بی خبر ماندن از احساسات خود و دیگران: توجه به «خودمداری» و پیش داوری درباره خود و کم گرفتن دیگران به همدلی ما با آنان لطمه می زند. بنابراین، برای موفقیت در همدلی به شناخت کافی از خویش و دیگران نیاز داریم. به گفته دانیل گولمن، خودآگاهی پایه همدلی است و هرچه درباره احساسات خودمان باز باشیم، در خواندن احساسات دیگران نیز بیشتر مهارت می یابیم.[3]
پیش داوری: نگرش های از پیش شکل گرفته و همراه با تعصب به کسی یا چیزی بدون شک مانع مهمی در همدلی با دیگران است. فردی را در نظر بگیرید که دل چسب شما نیست (نگرش)، می پذیرید که به سختی می توان با او همدلی کرد؛ چراکه در مقابل چنین فردی ما به دفاع از مواضع خود و یافتن نقاط ضعف وی تمایل داریم.
 

بکوشید احساسات دیگران را با کمک اشاره های کلامی و غیر کلامی شان بفهمید و برای آنها احترام و ارزش قائل شوید.
بهتر است بازتاب گفته های مخاطب به گرمی و با ابراز عاطفه همراه باشد تا این حس در او به وجود آید که درک شده است.
کیفیت و تن صدایتان با احساساتتان متناسب باشد. اگر صدا بسیار تند، گوش خراش و زیر باشد، غیرممکن است فرد بتواند پذیرش و نگرانی همراه با توجه را به گوینده منتقل کند. بنابراین از تن صوتی کامل و سخن گفتن آرام استفاده کنید. بنابر آموزه های دینی نیز میتوان گفت یکی از ویژگی های مؤمنان، آرام سخن گفتن است.
از افراط در پررنگ کردن پاسخ احساسی بپرهیزید.
مراقب باشید خودتان احساساتی و به قول معروف جوگیر نشوید.
 
منبع: کتاب «دست در دست ارتباط (مهارت های ارتباط موثر)»
نویسنده: محمود خلیلیان و سیدمهدی خطیب
 

پی نوشت :
[1] . علی اکبر فرهنگی، ارتباطات انسانی، ص۲۲۲.
[2] . همان، ص 212.
[3] . دانیل گولمن، دل اگاهی (هوشمندی احساسی)، ترجمه پریچهر فرجادی، ص۱۶۹.