مهارت نه گفتن، یکی از مهارت های ارتباطی به شمار می آید.
چکیده: سه مهارت را باید در زیرسایه مهارت ارتباطی آموخت؛ مهارت «صحبت کردن»، «گوش دادن» و «نه گفتن». با ما همراه باشید تا با این مهارت ها و بایدها ونبایدهای هر یک به طور جداگانه آشنا شوید.
تعداد کلمات 984 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه
تعداد کلمات 984 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه
بایدها ونبایدها در مهارت های ارتباطی کدامند؟
در پاسخ این سئوال لازم است دسته بندی ای در مورد بایدها و نبایدها کرد. بایدها و نبایدها در هنگام صحبت کردن، گوش دادن و مهارت نه گفتن از جمله این موارد است.
باید و نبایدها در هنگام «صحبت کردن»
- مطمئن باشید که زمان و مکان مناسبی رابرای گفتگو انتخاب کرده اید .
- به فرد مخاطب نگاه کنید .
- مطمئن باشید آنچه که می گویید با لحن، تون صدا و حالت بدنتان هماهنگ است .
- شفاف و واضح صحبت کنید .
- مکث کنید و به فرد مقابل برای صحبت کردن فرصت دهید .
- از کلی گویی و مبهم صحبت کردن خود داری کنید .
- حاشیه پردازی نکنید .
- از این شاخه به آن شاخه نپرید .
- بیش از حد سوال نکنید .
- از کلمات و عباراتی که بار عاطفی منفی دارند استفاده نکنید .
- یک ریز حرف نزنید .
باید و نبایدها در هنگام «گوش دادن»
- پذیرش فرد مقابل همان طور که هست ولی به معنای قبول کردن بدون چون و چرای او نیست .
- فرصت دادن به فرد برای صحبت کردن به همان شیوه ای که راحت است و دوست دارد حتی اگر تپق بزند و اشتباه بکند .
- هم سطح شدن با طرف مقابل .
- منعکس کردن احساسات و حرفهای طرف مقابل .
- دادن فرصت تصمیم گیری به طرف مقابل .
- قطع کردن حرف های طرف مقابل نباید انجام شود .
- نباید موضوع را عوض کنید .
- نباید راه حل بدهید .
- نباید او را نصیحت کنید .
- نباید به جواب خود هنگامی که دیگری در حال صحبت کردن است فکر کنید .
- نباید سر را پایین بیاندازید یا به در و دیوار نگاه کنید .
- عدم احساس اجبار برای پر کردن سکوت .
- عدم قضاوت و محکوم کردن فرد .
باید ها و نباید ها در مهارت « نه گفتن »
- در ابتدا مشخص کنیم که چه میخواهیم بگوییم؟ «بلی» یا «نه» . اگر مطمئن نیستیم که چه تصمیمی میخواهیم بگیریم، بگوییم: لازم است مدتی فکر کنم و بگوییم که چه وقت به او پاسخ خواهیم داد .
- نسبت به احساسات ، نیازها ، عقاید و نظرات خودمان ، صادق و روراست باشیم و آنها را بشناسیم .
- نقطه نظرات خود را بدون شرمندگی و معذرتخواهی بیان کنیم .
- تا جایی که امکان دارد بطور خلاصه دلیل خود را برای مخالفت بگوییم اما از دادن توضیحات زیاد خودداری کنیم.
- اگر کاملاً متوجه خواسته و پیام طرف مقابلمان نشدیم ، برای روشن شدن موضوع سؤال کنیم و توضیح بخواهیم .
- اجازه ندهیم که دوستان ، همکلاسیها و اطرافیان ما، رفتارها، عقاید و ارزشهای خود را به ما تحمیل کنند، در عوض به آنها این فرصت را بدهیم تا بدانند ما چه فکر و چه احساسی داریم؟ و چه میخواهیم؟
- از کلمهی «نه» استفاده کنیم و ممکن است لازم باشد در صورت انتخاب آن یک توضیحی نیز برآن بدهیم .
- وقتی کاری را نمیخواهیم انجام بدهیم، بگوییم «نه» تا اینکه بگوییم: «... خوب میدانی، آخه من اینطور فکر نمیکنم...» چراکه این پاسخ نشانهی تردید ماست تا قاطعیت .
- بهتر است به جای عبارت «من نمیتوانم ...» یا «من نباید ...» از عبارت «من تصمیم دارم که این کار را نکنم» یا «من نمیخواهم ...» در بیان مخالفت خود استفاده کنیم .
- شاید لازم باشد در مقابل خواسته دیگران چندین بار امتناع و مخالفت خود را تکرار کنیم . نیازی نیست هربار توضیحات جدید بدهیم ، فقط «نه» را تکرار کنیم و دلایل اولیه خود را بگوییم .
- اگر طرف مقابل ما پس از هربار «نه گفتن» ما باز اصرار بر خواسته خود دارد ، سکوت کنیم یا موضوع بحث را عوض کنیم یا حتی میتوانیم مکالمه را قطع کرده و محل را ترک کنیم .
- از سوالات «چرایی» اجتناب کنیم، اینگونه سؤالات باعث حالت تدافعی در طرف مقابل ما میشود .
- میتوانیم احساس شخصی را که خواستهی او را رد کردهایم، بیان کنیم تا به او بفهمانیم که متوجه شرایط اوهستیم ؛ مانند: من میدانم که این تو را ناراحت میکند، اما من ...
- از امتناع خود احساس گناه نکنیم، این وظیفه ما نیست که مشکلات دیگران را حل کنیم .
- اگر با تقاضای اولیه فرد، موافق نیستیم اما مایل هستیم به او کمک کنیم، میتوانیم بطور مثال بگوییم : من نمیتوانم تمام عصر را بمانم و به تو کمک کنم ، اما میتوانم دو ساعت بمانم .
- ما این حق را داریم که عقیدهی خود را عوض کنیم و به تقاضایی که در ابتدا پاسخ مثبت دادهایم، حالا پاسخ منفی بدهیم .
- برای نشان دادن احساس عصبانیت و ناراحتی خود از ضمیر «من» و «ما» استفاده کنیم به جای آنکه با استفاده از کلمهی «تو» و «شما» او را سرزنش کرده و انگشت اتمام به سویش بگیریم. مثلاً مناسبتر است بگوئیم : من خیلی ناراحت میشوم وقتی به نظر من توجه نمیکنید تا اینکه بگوئید : شما خیلی بیخیال و بیتوجه هستید و به نظرات دیگران هیچ ارزشی قائل نمیشوید .
- از ژست و حالات بدن خود میتوانیم برای تأکید آنچه گفتهایم استفاده کنیم .
- در مورد تقاضای خودمان: اگر طرف مقابل بار اول پاسخ منفی به تقاضای ما داد، آن را تکرار کنیم و خیلی زود از خواستهی خود با اولین پاسخ منفی نگذریم، از دیگران بخواهیم وقتی با آنها صحبت میکنیم به نقطه نظرات ما گوش بدهند.
منبع: درسنامه مهارت های زندگی با رویکرد مهارت های دهگانه
نویسنده: گروه نویسندگان پورتال فرهنگی راسخون
بیشتر بخوانید :
ده نکته مفید برای ارتقا مهارت های ارتباطی مان
سبک های چهارگانه ارتباطی
تقویت کننده های ارتباط
مهارت ارتباط مؤثر
خودافشایی (مهارت ارتباط موثر با دیگران)